- Τι εκπαιδευτικό σύστημα έχετε στο Περού; Θα θέλαμε να μάθουμε αν είναι δημόσια ή ιδιωτική η παιδεία, καθώς επίσης αν είναι υποχρεωτική.

- Το εκπαιδευτικό σύστημα του Περού βασίζεται στη δημόσια εκπαίδευση και θεωρητικά είναι για όλα τα επίπεδα δωρεάν και είναι υποχρεωτική για τα πρώτα 6 χρόνια. Ωστόσο, με τη φιλελεύθερη κυβέρνηση που έχουμε όλα αυτά βρίσκονται σε κίνδυνο. Η κυβέρνηση προσπαθεί να ιδιωτικοποιήσει την παιδεία. Χαρακτηριστικός είναι ο τελευταίος νόμος που ψήφισε, ο οποίος δίνει διευκολύνσεις στους επιχειρηματίες να κάνουν επενδύσεις στον τομέα της παιδείας, μιας και η κυβέρνηση έχει περικόψει τα κονδύλια για αυτήν. Σήμερα το 20% της παιδείας του Περού είναι ιδιωτική και η κυβέρνηση θέλει να προχωρήσει και στην παραπέρα ιδιωτικοποίησή της. Σήμερα μόνο το 27% των παιδιών από 1 - 5 χρόνων βρίσκονται στο παιδικό στάδιο - νηπιαγωγεία και παιδικούς σταθμούς - και από τα 10,5 εκατομμύρια παιδιά που είναι σε ηλικία να πάνε σχολείο είναι γραμμένα μόνο τα 8,5 εκατομμύρια.Αυτό σημαίνει ότι 2 εκατομμύρια παιδιά δεν πηγαίνουν σχολείο. Ο αριθμός αυτός των παιδιών που δεν πηγαίνουν σχολείο οφείλεται κυρίως στη φτώχεια που έχουν οι οικογένειές τους.

Η παιδεία στο Περού είναι πολύ οπισθοδρομική, πολύ συντηρητική, αποτελεί κληρονομιά του αποικιακού παρελθόντος μας, ενώ παράλληλα, δεν έχει στόχο τη βελτίωση της ανάπτυξης της χώρας μας.Δεν παίρνει υπόψη της τις μεγάλες εξελίξεις που έχουν γίνει στον τομέα της υγείας και της επιστήμης, αλλά ούτε και βασίζεται πάνω στις ανάγκες και τα προβλήματα τις μεγάλης πλειοψηφίας του λαού. Το κράτος έχει περικόψει κατά πολύ τα κονδύλια που δίνει για την παιδεία από τον προϋπολογισμό και δεν ενδιαφέρεται ουσιαστικά για την παιδεία.

- Θα θέλαμε να μας πείτε μερικά πράγματα για το συνδικάτο σας, το SUTEP, και κυρίως για τους στόχους του αγώνα σας.

- Το συνδικάτο μας, το SUTEP, ιδρύθηκε το 1972 με την ένωση όλων των συνδικάτων που υπήρχαν μέχρι τότε. Ετσι, στο συνδικάτο τώρα συμμετέχουν οι νηπιαγωγοί, οι δάσκαλοι της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, της δευτεροβάθμιας, της ειδικής εκπαίδευσης, καθώς, και της εκπαίδευσης ενηλίκων.

Ο πρώτος στόχος του συνδικάτου είναι η υπεράσπιση των συμφερόντων των δασκάλων, ο αγώνας για μια νέα παιδεία στο Περού, μια επιστημονική, δημοκρατική και λαϊκή παιδεία. Αυτή τη στιγμή υπερασπιζόμαστε με όλους τους τρόπους τη δημόσια παιδεία απέναντι στα σχέδια που υπάρχουν για την ιδιωτικοποίησή της καθώς επίσης και το επάγγελμα του δασκάλου γιατί αυτό που προσπαθεί να κάνει σήμερα η κυβέρνηση είναι ο καθένας να μπορεί να γίνει δάσκαλος χωρίς κανένα δικαίωμα, αλλά και χωρίς την κατάλληλη παιδαγωγική μόρφωση.

- Ποια προβλήματα αντιμετωπίζει το συνδικάτο σας;

- Ενα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει το συνδικάτο μας είναι ότι δεν είναι πια αναγνωρισμένο, η κυβέρνηση δε δέχεται να συζητήσει μαζί μας. Επίσης, ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα είναι οι κακές συνθήκες ζωής των δασκάλων που δεν επιτρέπουν στο δάσκαλο να ασχολείται αποκλειστικά και μόνο με το επάγγελμά του. Για να μπορέσει ένας δάσκαλος να συντηρήσει την οικογένειά του θα πρέπει να κάνει και άλλες δουλιές και έχει πολύ λίγο χρόνο και φυσικά λίγα χρήματα για να βοηθήσει και το συνδικάτο.

Επίσης, ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι η καταστολή σε βάρος των δασκάλων από την πλευρά της κυβέρνησης.Τους δασκάλους και καθηγητές που είναι μέλη του SUTEP η κυβέρνηση τους κατηγορεί για τρομοκράτες και βεβαίως το συνδικάτο μας υπερασπίζεται αυτούς που κατηγορούνται άδικα. Υπάρχουν πολλοί που έχουν συλληφθεί και το συνδικάτο μας αγωνίζεται για την απελευθέρωσή τους και να αποδειχθεί η αθωότητά τους.

Τελειώνοντας τη συνέντευξη, ο Χοσέ Ράμος Μποσμεδιάνο θέλησε να απευθύνει χαιρετισμό στους Ελληνες συναδέλφους του, αλλά και γενικότερα στους Ελληνες.

"Θα ήθελα να πω δυο λόγια ειδικά στους δασκάλους και τους καθηγητές της Ελλάδας, στους γονείς των μαθητών, καθώς και στους ίδιους τους μαθητές και τους φοιτητές. Θα ήθελα να τους προειδοποιήσω, μιας και έχω την ευθύνη στο μεγαλύτερο συνδικάτο του Περού, ότι αν εφαρμοστεί εδώ το φιλελεύθερο πρόγραμμα, στην Ελλάδα το μόνο που θα υπάρχει πια θα είναι κυρίως η ιδιωτική παιδεία, οι δάσκαλοι θα χάσουν τα κοινωνικά και τα συνδικαλιστικά τους δικαιώματα, θα είναι λιγότερα τα παιδιά που θα μπορούν να πηγαίνουν σχολείο, τα καινούρια ιδιωτικά σχολεία που θα δημιουργηθούν θα έχουν άλλες ιδιότητες και διαφορετικές τιμές για τους γονείς.Στην ουσία αυτό που θα χαθεί θα είναι η δωρεάν εκπαίδευση, όπως χάνεται σήμερα η κοινωνική ασφάλιση στην Ευρώπη και όπως έχει ήδη χαθεί στη Λατινική Αμερική. Αυτό είναι που θα συμβεί εδώ στην Ελλάδα αν οι δάσκαλοι, οι καθηγητές, οι μαθητές, οι φοιτητές, οι γονείς τους δεν κατεβούν σε κοινούς αγώνες.

Στο Περού για να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση έχουμε διάφορες ενώσεις των γονέων, βοηθάμε από κοινού την Ενωση Φοιτητών Πανεπιστημίων του Περού και μαζί με τους δασκάλους οργανώνουμε τα μέτωπα υπεράσπισης της παιδείας. Ολα αυτό και με τον υπόλοιπο πληθυσμό, τις Επιτροπές Πολιτών, υπερασπιζόμαστε την κοινωνική ασφάλιση, την υγεία, την παιδεία, την εθνική κυριαρχία και των φυσικών πόρων της χώρας μας. Πρόκειται δηλαδή για μια κοινή πάλη ενάντια στο νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα.

Εμείς λέμε στον περουβιανό λαό ότι αν καταφέρει ο νεοφιλελευθερισμός να ιδιωτικοποιήσει την παιδεία δεν μπορούν να πουν ότι εμείς οι δάσκαλοι και καθηγητές του Περού δεν τους προειδοποιήσαμε. Πιστεύω ότι το ίδιο συμβαίνει και εδώ στην Ελλάδα, δηλαδή ότι αν περάσει το νέο φιλελεύθερο πρόγραμμα, δεν μπορούν να πουν ότι δεν είχαν προειδοποιηθεί οι εργαζόμενοι. Γι' αυτό καισαν γενικός γραμματέας του SUTEP χαιρετίζω όλους τους καθηγητές και δασκάλους της Ελλάδας, τους συγχαίρω για τους αγώνες τους και τους εύχομαι επιτυχία στους αγώνες τους για τα δικαιώματα των δασκάλων και των καθηγητών, για την υπεράσπιση της δημόσιας παιδείας".

Κλωντίν ΧΕΣΠΕΡ

- Ποια προβλήματα αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στο Περού;

- Κατ' αρχήν, πρέπει να αναφέρω ότι το πιο σημαντικό επίτευγμα των εργαζομένων του Περού ήταν η κατάκτηση του 8ωρου. Ενα δικαίωμα που το είχαμε κατακτήσει το 1918 - 19 από μια μεγάλη απεργία. Μετά κατακτήσαμε τη μονιμότητα, τα κοινωνικά δικαιώματα, την κοινωνική ασφάλιση, το δικαίωμα στις συλλογικές συμβάσεις. Ομως, τα τελευταία 6 χρόνια, με την εφαρμογή του νεοφιλελεύθερου προγράμματος της κυβέρνησης, όλα αυτά τα δικαιώματα παραβιάζονται.Οι εργαζόμενοι δουλεύουν πολύ περισσότερο από 8 ώρες, όχι επειδή το λέει ο νόμος, αλλά επειδή έχουν μειωθεί τόσο πολύ οι μισθοί, που είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν υπερωρίες για την απόκτηση μεγαλύτερου μισθού. Τα τελευταία χρόνια έχει ήδη καταργηθεί η μονιμότητα, με αποτέλεσμα να έχουν απολυθεί από τις δουλιές τους πάνω από 2 εκατομμύρια εργαζόμενοι.Μόνο από τις δημόσιες επιχειρήσεις έχουν απολυθεί 800.000 εργαζόμενοι και η Παγκόσμια Τράπεζα έχει καθορίσει ότι μέχρι το 1998 πρέπει να απολυθούν άλλοι 200.000 εργαζόμενοι. Οι επιχειρηματίες έχουν το δικαίωμα και από την κυβέρνηση να απολύουν όσους εργαζόμενους θέλουν, να βάζουν όσες βάρδιες θέλουν στη δουλιά, να καθορίζουν μόνοι τους τους κατώτερους μισθούς, ενώ μπορούν να προσλαμβάνουν νέους 16 - 25 χρόνων χωρίς συμβάσεις και χωρίς κανένα απολύτως δικαίωμα, συνδικαλιστικό, κοινωνικό ή και εργασιακό.

Η κατάσταση αυτή χειροτερεύει αν πάρουμε υπόψη μας ότι η κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει τα συνδικάτα, ενώ οι ιδιωτικοί επιχειρηματίες δε δέχονται να συζητήσουν με τα συνδικάτα.Ετσι, ουσιαστικά το υπουργείο Εργασίας δεν ενδιαφέρεται καθόλου να εκφράσει τα συμφέροντα των εργαζομένων.

- Γενικά στον κόσμο υπάρχει μια έξαρση της παιδικής εργασίας. Πώς ακριβώς είναι τα πράγματα στη χώρα σας;

- Σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές, στο Περού υπάρχουν 1,5 εκατομμύρια παιδιά από 6 - 17 χρόνων που δουλεύουν και σπουδάζουν. Ομως στην πραγματικότητα τα παιδιά που δουλεύουν είναι πολύ περισσότερα. Εχουμε αποδείξεις ότι υπάρχουν παιδιά που δουλεύουν μέχρι τις 11 το βράδυ! Ενώ οι επιχειρηματίες στα ορυχεία χρυσού στέλνουν παιδιά στους ποταμούς όπου πλένεται το χρυσάφι, πληρώνοντάς τα πάρα πολύ χαμηλούς μισθούς. Στην πρωτεύουσα, τη Λίμα, υπάρχουν 800.000 παιδιά που ασχολούνται με διάφορες μικροδουλιές σε συνθήκες μεγάλου κινδύνου, τόσο για τη φυσική κατάστασή τους όσο και για την ηθική, ώστε να μπορούν να βοηθούν τις οικογένειές τους. Από τη μεριά του, το κράτος δεν παίρνει κανένα απολύτως μέτρο για τη λύση αυτών των προβλημάτων. Το μόνο που κάνει είναι να στέλνει τα παιδιά που κάνουν κάποιο παράπτωμα σε σωφρονιστήρια, όπου στην πραγματικότητα αντί να τα βοηθήσουν να βελτιώσουν τη ζωή τους και να τους δοθεί μια κάποια μόρφωση, χειροτερεύουν την κατάσταση μιας και η "διαπαιδαγώγηση" σε τέτοια σωφρονιστήρια είναι μόνο η τιμωρία.

Ο Χοσέ Ράμος Μποσμεδιάνο, γενικός γραμματέας του SUTEP (ενιαίο συνδικάτο εργαζομένων στη δημόσια εκπαίδευση του Περού) και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος του Περού, ήρθε στην Ελλάδα προσκεκλημένος από την Ελληνική Επιτροπή Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης(ΕΕΔΔΑ). Με την ευκαιρία της επίσκεψής του, μας παραχώρησε την παρακάτω συνέντευξη.

- Θα θέλαμε να μας πείτε κατ' αρχήν λίγα λόγια για την πολιτική, οικονομική και κοινωνική κατάσταση του Περού.

- Το Περού είναι μια χώρα με μεγάλη ιστορία αγώνων για την πραγματική ανεξαρτησία, μια χώρα που έχει δώσει δείγματα μεγάλης εργατικότητας του πληθυσμού του, με αρχαίο και πολύ αναπτυγμένο πολιτισμό που αριθμεί πάνω από 20 χιλιάδες χρόνια. Εκεί που βρίσκεται σήμερα το Περού αναπτύχθηκαν πολλοί πολιτισμοί, καθώς επίσης και περιφερειακά κράτη που βρήκαν το αποκορύφωμά τους στην αυτοκρατορία των Ινκας. Η ιστορική αυτή διαδικασία ανακόπηκε απότομα με την εισβολή των Ισπανών το 1527. Αυτό σημαίνει ότι ήδη εδώ και 500 χρόνια εμφανίστηκαν προβλήματα στο Περού, τα οποία συνεχίζουν να υπάρχουν και σήμερα. Εχουμε έλλειψη εθνικής κυριαρχίας, μια οικονομία όπου κυριαρχεί ο διεθνής καπιταλισμός, μια οικονομική οπισθοδρόμηση σε όλους τους τομείς και οξυμένη φτώχεια. Σήμερα στο Περού, από τα 24 εκατομμύρια κατοίκους του, τα 14 εκατομμύρια ζουν στη φτώχεια. Και από αυτά τα 14 εκατομμύρια, τα 6 ζουν στο επίπεδο της απόλυτης φτώχειας. Πρόκειται για μια οικονομία που δεν αναπτύσσει τη βιομηχανία, δεν έχει αγροτική ανάπτυξη.

Πρέπει επίσης να σημειώσω ότι το Περού βρίσκεται στην πρώτη θέση της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής στους δείκτες υποσιτισμού στα παιδιά, και πέμπτη χώρα στον κόσμο στη φυματίωση.

Το Περού είναι μια από τις χώρες του Τρίτου Κόσμου που έχει από τα υψηλότερα ποσοστά εξωτερικού χρέους. Το 1990, το εξωτερικό χρέος ήταν 19 δισεκατομμύρια 200 εκατομμύρια δολάρια, ενώ σήμερα έχει φτάσει τα 32 δισεκατομμύρια 500 εκατομμύρια δολάρια και αυτό παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχει πληρώσει ένα ποσό πάνω από 8 δισεκατομμύρια δολάρια.Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση αυξάνει τη φορολογία για να μπορέσει να αυξήσει το ποσοστό του εξωτερικού χρέους που πληρώνει. Αυτή είναι και η τελευταία απόφαση που πήρε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Με λίγα λόγια το Περού είναι μια χώρα υπανάπτυκτη.Βρίσκεται ανάμεσα στις 100 πιο φτωχές χώρες του κόσμου και μάλιστα αυτή τη στιγμή μέσω του νεοφιλελευθερισμού ήδη γίνεται ακόμα πιο φτωχή. Πρέπει επίσης να επισημάνω ότι όλες οι μεγάλες οικονομικές και πολιτικές αποφάσεις εξαρτώνται από τις θελήσεις του διεθνούς κεφαλαίου.

Μεγάλο τμήμα της οικονομίας του Περού στηρίζεται στην αγροτική παραγωγή

Η Εβίτα Περόν σ' έναν από τους πύρινους λόγους της

Η Εβίτα μαζί με το σύζυγό της Χουάν Ντομίνγκο Περόν

- Τι ρόλο παίζει το "Φωτεινό Μονοπάτι";

- Είναι αλήθεια πως ο ρόλος που παίζει το "Φωτεινό Μονοπάτι" είναι καταστροφικός και καθόλου ευνοϊκός για τους εργαζόμενους. Και αυτό πρώτα πρώτα γιατί το "Φωτεινό Μονοπάτι" πάντα προσπάθησε να επιβάλει τις απόψεις του με τη βία. Και αντί να προσπαθήσει να συνενώσει τους εργαζόμενους, προσπαθεί να τους διασπάσει και όσοι έχουν διαφωνίες με το "Φωτεινό Μονοπάτι" απλά δολοφονούνται. Για παράδειγμα, σήμερα το "Φωτεινό Μονοπάτι" καταγγέλλει σαν τρομοκράτες αθώους δασκάλους, μόνο και μόνο λόγω του νόμου μετανοίας που έχει ψηφιστεί.

Πρέπει να επισημάνω ότι το 1992 συνελήφθη σχεδόν η μισή ΚΕ του "Φωτεινού Μονοπατιού" μαζί με τον πρόεδρό του, Μπιμαέλ Μπουσμάν. Αυτοί ήρθαν σε συνεννόηση με την κυβέρνηση προκειμένου να υπογραφεί μια συμφωνία ειρήνης. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια λοιπόν, τους καλούν να υπογράψουν δήλωση μετανοίας και να δείξουν ποιοι ήταν οι συνεργάτες τους. Από την πλευρά τους, τα μέλη του "Φωτεινού Μονοπατιού" δείχνουν αθώους δασκάλους κυρίως, αλλά και γενικά συνδικαλιστές προκειμένου να μειώσουν τις ποινές τους και να απελευθερωθούν.

- Τι προβλήματα αντιμετωπίζει η εργαζόμενη γυναίκα στο Περού;

- Κατ' αρχήν, οι αγώνες των εργαζομένων έφεραν σημαντικά αποτελέσματα για τις ίδιες τις εργαζόμενες γυναίκες. Μερικά παραδείγματα που μπορώ να αναφέρω είναι η κατάκτηση της μισής ημέρας δουλιάς για τις γυναίκες, όμως με μισθό μιας ολόκληρης εργάσιμης ημέρας, το δικαίωμα των αδειών λόγω μητρότητας, ελεύθερες ώρες για να μπορούν να θηλάζουν τα μωρά, συνταξιοδότηση αρκετά νωρίτερα, έχοντας πολύ λιγότερο χρόνο εργασίας, προτεραιότητα στον τομέα της υγείας, της κοινωνικής ασφάλισης, επίσης και δικαίωμα συνδικαλιστικής οργάνωσης για τις γυναίκες που δουλεύουν στα σπίτια.

Σήμερα όλες αυτές οι κατακτήσεις χάνονται. Η κυβέρνηση έχει ψηφίσει διάφορους νόμους που έχουν περικόψει τις άδειες για τοκετό. Επίσης ισχύει ο προαναφερόμενος νόμος για τους νέους ηλικίας 16-26 χρόνων, όπου μπορούν οι επιχειρήσεις να τους προσλαμβάνουν χωρίς να έχουν κανένα απολύτως δικαίωμα. Ενα άλλο παράδειγμα είναι αυτό των γυναικών του Περού που ήταν αρχηγοί οικογενειών, οι οποίοι είχαν το δικαίωμα να είναι αυτές στη διαχείριση των λαϊκών συσσιτίων. Είχαν επίσης το δικαίωμα της οργάνωσης του "ενός ποτηριού γάλακτος για τα παιδιά" την ημέρα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα του παιδικού υποσιτισμού, βέβαια με προϋπολογισμό του κράτους, των δήμων και με τις διεθνείς δωρεές γάλακτος από το εξωτερικό. Φέτος, η κυβέρνηση τους αφαίρεσε αυτό το δικαίωμα και σήμερα η διαχείριση του κινήματος "για ένα ποτήρι γάλα για τα παιδιά" και των λαϊκών συσσιτίων πέρασε στα χέρια του υπουργείου Προεδρίας.

Περουβιανές διαδηλώνουν στη Λίμα. Οι γυναίκες στο Περού, εκτός από τις απάνθρωπες πολλές φορές εργασιακές συνθήκες, έχουν να αντιμετωπίσουν και το δυσχερές κοινωνικό κλίμα από την υπερδραστηριοποίηση του στρατού

Ενας Περουβιανός στρατιώτης πηγαίνει ορφανά παιδιά για συσσίτιο στην περιοχή Κάντο Γκράντε, σε αυτήν τη φωτογραφία του Οκτώβρη του 1992. Τότε, οι στρατιωτικοί επιχείρησαν να διχάσουν τον πληθυσμό, στρέφοντάς τον εναντίον της οργάνωσης Φωτεινό Μονοπάτι

Στρατιωτικός γιατρός εξετάζει ένα κορίτσι στην περιοχή Βίγια Ελ Σαλβαδόρ. Ο στρατός του Περού επιχείρησε, στη διάρκεια των επιχειρήσεών του εναντίον της οργάνωσης Φωτεινό Μονοπάτι, τα περασμένα χρόνια, να κερδίσει την "εμπιστοσύνη" των απομακρυσμένων περιοχών όπου υπήρχαν βάσεις της οργάνωσης.