Ο εκπρόσωπος του κινέζικου υπουργείου Εξωτερικών με δήλωσή του στο Πεκίνο κατηγόρησε το γερμανικό ίδρυμα ότι με τη διοργάνωση της διάσκεψης "υποστηρίζει ανοιχτά την κλίκα του Δαλάι Λάμα για να διασπάσει την Κίνα".

Χάρη στην επέμβαση του καγκελαρίου Κολ αποσύρθηκε (ίσως προσωρινά) μια πρόταση των Σοσιαλδημοκρατών και των πράσινων για "καταδίκη του Πεκίνου" σαν παραβάτη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο και κυβερνητικοί βουλευτές επιμένουν, η πρόταση να επανέλθει για συζήτηση και έγκριση στη Βουλή ή στις αρμόδιες επιτροπές της.

Η κινεζική διαμαρτυρία είχε επίσης σαν αποτέλεσμα να μη χορηγηθεί από το γερμανικό ΥΠΕΞ η υπεσχημένη οικονομική υποστήριξη 300.000 μάρκων για τη διοργάνωση της "Θιβετιανής διάσκεψης" στη Βόννη. Αυτό όμως δεν εμπόδισε τον ελευθεροδημοκράτη φον Λάμπρσντορφ,, επίτιμο πρόεδρο του FDP και πρόεδρο του ιδρύματος Φρίντριχ Νόιμαν, να κάνει έκκληση για δημόσιο έρανο οικονομικής υποστήριξης της διάσκεψης.

Το Πεκίνο δεν έχει πάρει ως τη στιγμή θέση στο προγραμματισμένο ταξίδι του Κίνκελ στην Κίνα (στις 10 Ιούλη), που φαίνεται ότι μάλλον θα πραγματοποιηθεί. Ακύρωσε όμως την επίσκεψη μιας γερμανικής κοινοβουλευτικής ομάδας στην Κίνα.

Θανάσης ΒΟΡΕΙΟΣ

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ (του ανταποκριτή μας ΧΡ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ).-

Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, όργανο του ΟΗΕ, αναμένεται να ανακοινώσει την απόφασή του πάνω στο θέμα εάν είναι νόμιμη ή όχι η χρήση ή η απειλή χρήσης πυρηνικών όπλων.

Η σχετική προσφυγή είχε γίνει από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, έπειτα από έντονη πίεση που ασκήθηκε σε παγκόσμια κλίμακα.

Η συζήτηση του θέματος άρχισε τον περσινό Νοέμβρη και έληξε το φετινό Γενάρη, αφού κατέθεσαν συνολικά αντιπρόσωποι 40 χωρών. Από αυτές, οι χώρες που έχουν ταχθεί υπέρ της κατάργησης υπογράμμισαν ότι αυτά τα όπλα προξενούν φοβερά πλήγματα πολύ πιο πέρα από τον καθορισμένο στόχο τους, με εξίσου καταστροφικές συνέπειες για τις μελλοντικές γενιές. Αντίθετα, οι αντιπρόσωποι των χωρών που διαθέτουν τέτοια όπλα υποστήριξαν ότι η ύπαρξή τους ασκεί "σταθεροποιητική επίδραση".

Κυριολεκτικά συντριπτική ήταν η αγόρευση του δημάρχου της μαρτυρικής Χιροσίμα, Τακάσι Χιραόκα, που είπε μεταξύ άλλων:

"Η ιστορία γράφεται από τους νικητές. Ετσι, η αποτρόπαιη σφαγή που έγινε στη Χιροσίμα, μας παρουσιάστηκε σαν μια ολότελα δικαιολογημένη πολεμική πράξη". Και παρέθεσε τα εξής στοιχεία: "Πέντε με έξι χρόνια μετά το βομβαρδισμό, σημειώθηκε δραματική αύξηση της λευχαιμίας και άλλων καθυστερημένων συνεπειών, όπως η εκτεταμένη ανάπτυξη ουλών πάνω στα θεραπευμένα εγκαύματα, καταρράκτες στα μάτια, καρκίνος του θυρεοειδούς, των μαστών, των πνευμόνων και άλλων οργάνων. Οσοι εκτέθηκαν στη ραδιενέργεια, όταν ήταν στη μήτρα των μητέρων τους, σε πολλές περιπτώσεις γεννιούνταν με μικροκεφαλία, ένα σύνδρομο που οδηγεί στη διανοητική καθυστέρηση και σε ανολοκλήρωτη σωματική ανάπτυξη".

Καταλήγοντας, κάλεσε τους δικαστές να επισκεφθούν τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι για να δουν με τα ίδια τους τα μάτια το πραγματικό αποτέλεσμα του βομβαρδισμού της πόλης τους και, έτσι, να τον κατανοήσουν σε όλο του το βάθος.

Ο δήμαρχος του Ναγκασάκι, Ιτσο Ιτόχ, επέδειξε στο δικαστήριο φωτογραφίες των επιζησάντων, που πάρθηκαν αμέσως μετά την επίθεση. "Ηταν, τόνισε, μία ανείπωτη τραγωδία". Και ζήτησε να κηρυχτούν παράνομα τα πυρηνικά όπλα, αλλά να καταργηθεί και ο ίδιος ο πόλεμος. Καταλήγοντας, παρουσίασε φωτογραφίες παραμορφωμένων από εγκαύματα επιζησάντων παιδιών του Ναγκασάκι. Και ρώτησε: "Τι έκαμαν αυτά τα παιδιά για να βρουν αυτή την τύχη; Ας δουν όλοι οι ηγέτες των χωρών που κατέχουν πυρηνικά όπλα αυτές τις φωτογραφίες για να καταλάβουν τι έγινε μπροστά σ' αυτά τα παιδιά εκείνη τη μέρα. Ας ακούσουν οι ηγέτες τις σιωπηλές κραυγές αυτών των παιδιών". Δυο δικαστές - από τη Βρετανία και την Κίνα - θεάθηκαν δακρυσμένοι.

Συγκλονιστική ήταν και η κατάθεση του Λιζόν Εκνιλανγκ, αντιπροσώπου των Νησιών Μάρσαλ, ενός από τα κράτη του Ειρηνικού, που τάχθηκαν υπέρ της απαγόρευσης, με βάση τις εμπειρίες των δικών τους πολιτών.

Στα Νησιά Μάρσαλ, είπε ο Εκνιλανγκ, έγιναν από τις 30 Ιούνη 1946 έως τις 18 Αυγούστου 1958 συνολικά 67 δοκιμές πυρηνικών όπλων από τις ΗΠΑ, που ασκούσαν σ' αυτό το διάστημα κηδεμονία πάνω στα Νησιά του Ειρηνικού, με εντολή του ΟΗΕ. Η συνολική δυναμικότητα αυτών των όπλων ξεπερνούσε κατά 7.000 βόμβες αυτήν που κατέστρεψε τη Χιροσίμα.

Από την εμπειρία των Μαρσαλινών συμπεραίνουμε, πρόσθεσε, ότι οι ελαττωματικές γεννήσεις και οι υπερβολικά παρατεταμένες και οδυνηρές ασθένειες, που προκαλούνται από τη ραδιενεργό τέφρα, αναπόφευκτα πρέπει να επιδρούν βαθύτατα στους αμάχους πληθυσμούς πολύ μετά την ολοκλήρωση του πυρηνικού πλήγματος.

Σημαντικότατη, επίσης, ήταν η κατάθεση και του Αυστραλού υπουργού Εξωτερικών, Γκάρεθ Ιβανς, που πραγματικά καταθρυμμάτισε τον ισχυρισμό ότι η χρήση πυρηνικών όπλων θα μπορούσε να ελεγχθεί μετά το πρώτο πλήγμα. "Το γεγονός παραμένει - είπε - ότι η ύπαρξη πυρηνικών όπλων απειλεί ολόκληρο τον πολιτισμό (...). Δεν μπορεί να συμφωνεί με τον ανθρωπισμό το να επιτρέπεται η ύπαρξη ενός όπλου που απειλεί την ίδια την ύπαρξη της ανθρωπότητας".

Σ' αυτό το σημείο θα πρέπει ν' αναφέρουμε κάτι που για πρώτη φορά δόθηκε στη δημοσιότητα. Η αποκάλυψη έγινε με το βιβλίο "Πυρηνικές Ερημιές", που εκδόθηκε πρόσφατα από το τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσσέτης. Συγγραφείς του οι Αρτζουν Μακχιτζάνι Χάουαρντ Χου και Κάθριν Γιχ. Το βιβλίο ασχολείται γενικά με την παραγωγή των πυρηνικών όπλων και τις συνέπειές τους για την υγεία και το περιβάλλον.

Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι οι ΗΠΑ αποφάσισαν να ρίξουν τη βόμβα στην Ιαπωνία και όχι στη Γερμανία, παρότι η Γερμανία δεν είχε ακόμα ηττηθεί. Οι Αμερικανοί ιθύνοντες σκέφτηκαν ότι, αν η βόμβα δεν εκραγεί, θα εφοδίαζε τη χώρα - στόχο με πολύτιμη επιστημονική γνώση γύρω από το αμερικανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Δεδομένου, λοιπόν, ότι η ιαπωνική επιστήμη δεν ήταν τόσο προχωρημένη όσο η γερμανική, οι ΗΠΑ θα έχαναν λιγότερο αν μια μη εκραγείσα βόμβα έπεφτε στην Ιαπωνία.

Στο βιβλίο τονίζεται ότι, για να αιτιολογηθεί το τεράστιο κόστος του λεγόμενου "σχεδίου Μανχάταν" - με το οποίο έγιναν οι έρευνες και η παραγωγή της βόμβας - και για να επιδειχτεί στον υπόλοιπο κόσμο η φοβερή δύναμη του νέου τους όπλου, τα στελέχη των ΗΠΑ, που κατέστρωναν τα πολεμικά σχέδια, αδημονούσαν να ρίξουν τη βόμβα και άρχισαν ν' ανησυχούν όταν φάνηκε πως η Ιαπωνία ενδέχεται να παραδοθεί προτού είναι έτοιμοι οι Αμερικανοί επιτελείς της βόμβας.

Στο σημείο αυτό παρατίθεται η εξής δήλωση του Μάρτιν Σέργουιν, καθηγητή της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Ταφτς: "Ο αγώνας δρόμου για τη βόμβα μετατράπηκε, από αγώνας δρόμου κατά των Γερμανών επιστημόνων, σε αγώνα κατά του ίδιου του πολέμου". Με άλλα λόγια, της παράτασής του, για να μπορέσουν να δοκιμάσουν το νέο όπλο τους.

Το καταπληκτικό αυτό στοιχείο έρχεται να επιβεβαιώσει κάποιες παλιές υπόνοιες ότι οι Αμερικανοί αποθάρρυναν ενεργά μια παράδοση της Ιαπωνίας, με διφορούμενες απαιτήσεις έως τη στιγμή που η βόμβα θα είχε πια ριχθεί.

Εξίσου σημαντικό, για το ίδιο θέμα, είναι και ένα φυλλάδιο επιγραφόμενο: "Επίσημη Χρήση Μόνο. Για τον Τερματισμό Της Κουλτούρας Της Μυστικότητας Στο Αμερικανικό Σύμπλεγμα Πυρηνικών Οπλων", του Πίτερ Γκρέι, που εκδόθηκε από το Ιδρυμα Τάιντς, του Σαν Φρανσίσκο.

Ο Γκρέι καταγγέλλει τη μυστικότητα μέσα στην οποία άρχισε και συνεχίζεται μέχρι σήμερα να αναπτύσσεται το πυρηνικό οπλοστάσιο των ΗΠΑ, καθώς και ο ανταγωνισμός στους πυρηνικούς εξοπλισμούς που προκάλεσε. Γράφει: "Με την προστασία της μυστικότητας, η παραγωγή πυρηνικών όπλων έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις... Ο ψυχροπολεμικός εξοπλιστικός ανταγωνισμός παρήγαγε παγκόσμια οπλοστάσια, που ξεπέρασαν τις 50.000 πυρηνικές κεφαλές, δημιουργώντας μια σοβαρή απειλή στον πολιτισμό και σε όλα τα ζωντανά όντα". Και προσθέτει ότι στη διάρκεια του 1995 το υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ, στο οποίο υπάγεται το πυρηνικό πρόγραμμα, αύξησε τα μυστικά υλικά του "από 32 εκατομμύρια σε 130 εκατομμύρια σελίδες". Κι ακόμα, ότι "οι Αμερικανοί φορολογούμενοι εξακολουθούν να πληρώνουν το αστρονομικό ποσό των 16 δισ. δολαρίων το χρόνο για τη διασφάλιση των απόρρητων αυτών πληροφοριών".

Το ίδιο φυλλάδιο έφερε στη δημοσιότητα και ένα επίσημο κυβερνητικό έγγραφο του 1947, που αποχαρακτηρίστηκε μόλις το 1994, το οποίο αναφέρει σε ένα σημείο: "Επιθυμία μας είναι να μη δημοσιευτεί κανένα ντοκουμέντο, που αναφέρεται στα πειράματα επί ανθρώπων και που μπορεί να έχει δυσμενή επίδραση στην κοινή γνώμη ή να καταλήξει σε δικαστική αγωγή".

Εξάλλου, και το "Δελτίο Πόλεμος Και Ειρήνη", που εκδίδεται στη Νέα Υόρκη, γράφει ότι μόλις πρόσφατα η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε πως αποφάσισε να μην πληροφορήσει ή να ζητήσει συγνώμη από όσα θύματα βρίσκονται ακόμα στη ζωή και που είναι γνωστό ότι χρησιμοποιήθηκαν εν αγνοία τους σε πυρηνικά πειράματα.

Σχολιάζοντας τις εργασίες του Δικαστηρίου της Χάγης ο πρόεδρος του Διεθνούς Συνδέσμου Δικηγόρων Κατά των Πυρηνικών Εξοπλισμών, Αμερικανός Πίτερ Ουάις, εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι οι αγωνιστές της ειρήνης σ' όλο τον κόσμο πιστεύουν πως κάτι καλό θα προέλθει από αυτή τη διαδικασία. Εξήγησε: "Αν η πλειοψηφία του δικαστηρίου αποφανθεί ότι τα πυρηνικά όπλα δεν είναι εντελώς παράνομα, θα εκδηλωθεί μια τεράστια κίνηση προς μια σύμβαση κατάργησής τους, όπως έγινε και με τις συμβάσεις κατάργησης των χημικών και βιολογικών όπλων. Αν η πλειοψηφία πει, όπως θα πρέπει, ότι είναι ολοκληρωτικά παράνομα, θα υπάρξει ένα εξίσου ισχυρό κίνημα προς μία τέτοια σύμβαση, για να εφαρμόσει τη γνωμάτευση του δικαστηρίου".

Επίσης, στην κατάθεσή του στο ίδιο δικαστήριο, ο υπουργός Εξωτερικών της Αυστραλίας, Γκάρεθ Ιβανς, έκανε γνωστό ότι η χώρα του, όχι μόνο θεωρεί παράνομη τη χρήση, την απειλή χρήσης, την ανάπτυξη, εγκατάσταση, ακόμα και την κατοχή πυρηνικών όπλων, αλλά και αποφάσισε να δημιουργήσει μια διεθνή επιτροπή στην πρωτεύουσα Καμπέρα, με σκοπό να προετοιμάσει μία έκθεση προς τον ΟΗΕ και όλα τα όργανα αφοπλισμού πάνω στα πρακτικά μέσα, ώστε ν' απαλλαγεί ο κόσμος από τις πυρηνικές βόμβες.

Και πράγματι, η "Επιτροπή της Καμπέρα", όπως ονομάστηκε, συγκροτήθηκε στα τέλη του Γενάρη 1996, όταν τα 16 μέλη της καθόρισαν και την ημερήσια διάταξή της. Σ' αυτήν μετέχουν, μεταξύ άλλων, ο Βρετανός φυσικός και κάτοχος του βραβείου Νόμπελ για την ειρήνη, Τζόζεφ Ρότμπλαντ, ο πρώην υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Μακ Ναμάρα, ο Ρώσος πυρηνικός επιστήμονας Ρόαλντ Σάντγκεεβ, ο Σουηδός διπλωμάτης Ραλφ Εκέους, η συμπατριώτισσά του και πρώην υπουργός Αφοπλισμού, Ματζ Μπριτ Τέοριν, κά.

Η επιτροπή αυτή, που θα προεδρεύεται από τον Ρίτσαρντ Μπάτλερ, αντιπρόσωπο της Αυστραλίας στον ΟΗΕ, είχε συναντήσεις τον Απρίλη στη Νέα Υόρκη, τον Ιούνη θα συνέλθει στην Ευρώπη και τον Αύγουστο ξανά στην Καμπέρα.

Μιλώντας, πρόσφατα, στην έδρα του ΟΗΕ, στην Επιτροπή Αφοπλισμού Των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, ο Μπάτλερ τόνισε ότι η Επιτροπή της Καμπέρα έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος, παρά να ζητήσει την ολοκληρωτική καταστροφή των πυρηνικών όπλων.

"Εχουμε πάρει, εξήγησε, κάποια σημαντικά μαθήματα μέσα στα τελευταία 50 χρόνια. Οσο μια χώρα έχει έστω και ένα πυρηνικό όπλο, είναι αναπόφευκτο ότι και άλλες χώρες - ή ακόμα και μη κρατικοί οργανισμοί - θα προσπαθήσουν να τα αποκτήσουν".

Για τον ίδιο σκοπό δρουν, παράλληλα, το παγκόσμιο κίνημα "Κατάργηση ως το 2000", στο οποίο συμμετέχουν 34 τιμημένοι με το βραβείο Νόμπελ και πάνω από 300 λαϊκές οργανώσεις, και οι "Διεθνείς Γιατροί Για την Αποτροπή ενός Πυρηνικού Πολέμου", οι οποίοι καλούν όλες τις χώρες "ν' αρχίσουν αμέσως διαπραγματεύσεις για την κατάργηση των πυρηνικών όπλων και να υποσχεθούν μια τέτοια σύμβαση ως την ανατολή του νέου αιώνα".