Copyright 2022 The Associated

Στη συνάντηση των δύο ηγετών αργά χτες το βράδυ ώρα Ελλάδας, ο Μπάιντεν στον διάλογο μπροστά στις κάμερες εστίασε στη «ρωσική επιθετικότητα», λέγοντας ότι αποτελεί «απειλή για τη δημοκρατία», καθώς «βάλλει κατά της καθεστηκυίας τάξης». Βρήκε δε ευκαιρία να ευχαριστήσει τον Κυρ. Μητσοτάκη για την «ηγεσία» που επιδεικνύει, εννοώντας την αποφασιστικότητά του να υπηρετήσει τους ευρωατλαντικούς σχεδιασμούς. Στην ατζέντα εξάλλου της συζήτησής τους έθεσε μεταξύ άλλων τον πόλεμο στην Ουκρανία, την εμβάθυνση των εμπορικών και αμυντικών σχέσεων κ.λπ., τονίζοντας ότι οι διμερείς σχέσεις βρίσκονται στην «καλύτερη στιγμή τους» και ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός είναι «ένας πολύ καλός φίλος».

Ο δε Κυρ. Μητσοτάκης έσπευσε να τονίσει ότι οι δύο κυβερνήσεις στέκονται «αλληλέγγυες» απέναντι στην «πρόκληση της ρωσικής εισβολής» και παραπέρα ότι «επαναβεβαιώνουν» το επίπεδο των διμερών σχέσεων σε άμυνα, εμπόριο, επενδύσεις, αλλά και τον «ρόλο της Ελλάδας ως αξιόπιστος εταίρος στη ΝΑ Μεσόγειο», «πυλώνας σταθερότητας στα Βαλκάνια και την ευρύτερη περιοχή».

Προηγουμένως ο πρωθυπουργός σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο MSNBC είχε μιλήσει για «επαναβεβαίωση» της διμερούς «αμοιβαίας στρατηγικής δέσμευσης», επιμένοντας ότι «η Ελλάδα είναι προφανώς ο πιο αξιόπιστος εταίρος που έχουν αυτήν τη στιγμή οι ΗΠΑ σε ένα ιδιαίτερα ταραχώδες μέρος του κόσμου», θέτοντας ως ζητούμενο την «ενίσχυση της στρατηγικής διμερούς συνεργασίας μας».

Είπε μάλιστα ότι «η Ελλάδα είναι για τις ΗΠΑ ένας σταθερός εταίρος σε μία δύσκολη γειτονιά του κόσμου», διαδραματίζοντας «σημαντικό ρόλο στα Βαλκάνια», με «πολύ καλές σχέσεις με τη Μέση Ανατολή» και στόχο «η Ελλάδα να είναι ένας περιφερειακός ενεργειακός κόμβος μεταφοράς αερίου, ίσως σύντομα και υδρογόνου, από τη Μέση Ανατολή στην Ευρώπη».

«Θέλουμε λοιπόν να αξιοποιήσουμε τη σημαντική γεωπολιτική μας θέση και το γεγονός ότι είμαστε μια σταθερή και ισχυρή δημοκρατία, μέλος της ΕΕ, μέλος του ΝΑΤΟ. Επομένως, αποτελούμε έναν αξιόπιστο εταίρο για τις ΗΠΑ. Και είναι μια ευκαιρία, όταν θα μιλήσω (σ.σ. σήμερα) στο Κογκρέσο (σ.σ. σε κοινή συνεδρίαση των δύο σωμάτων του, Βουλής και Γερουσίας), να τιμήσουμε αυτήν την ιδιαίτερη σχέση», είπε.

Διαβεβαίωσε, άλλωστε, ότι η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει την υποψηφιότητα Σουηδίας και Φινλανδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, εκτιμώντας ότι «στο τέλος της ημέρας, η Ρωσία κατάφερε να ενώσει το ΝΑΤΟ, δίνοντάς του έναν νέο σκοπό και τώρα διευρύνοντας τη Συμμαχία από 30 σε 32 μέλη». Κληθείς δε να σχολιάσει τις αντιρρήσεις της Αγκυρας πάνω στο θέμα, επέμεινε ότι «δεν είναι κατάλληλη στιγμή να χρησιμοποιήσουμε την ένταξη αυτών των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ για να παζαρέψουμε για άλλα ζητήματα».

Σπεύδοντας να θυμίσει ότι η κυβέρνησή του ήταν «μία από τις πρώτες χώρες που στείλαμε όχι μόνο ανθρωπιστική αλλά και στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία», τόνισε ότι «αυτό που διακυβεύεται εδώ δεν είναι μόνο η κυριαρχία της Ουκρανίας» αλλά «η διευθέτηση της αρχιτεκτονικής ασφαλείας της Ευρώπης στο σύνολό της», ενώ πρόσθεσε ότι «υπάρχουν ζητήματα όσον αφορά τις τιμές της Ενέργειας που πρέπει να αντιμετωπιστούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο», παραπέμποντας για αποφάσεις στο έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στα τέλη Μάη, και ζητώντας «παρέμβαση» στην αγορά φυσικού αερίου.

Απευθυνόμενος, τέλος, στους Αμερικανούς επιχειρηματίες, τους διαβεβαίωσε ότι «η Ελλάδα ως χώρα "επέστρεψε"», καθώς «η οικονομία έχει ανακάμψει» και ήδη «πολλές αμερικανικές εταιρείες επενδύουν στην Ελλάδα», «πρόκειται λοιπόν για μία δυναμική οικονομία, ανοιχτή στις επιχειρήσεις, ανοιχτή στην προσέλκυση αμερικανικών επενδύσεων».

Παραπέρα, μιλώντας σε εκδήλωση του Πανεπιστημίου Georgetown, είπε ότι οι δύο χώρες στάθηκαν «πάντα μαζί στην Ιστορία» και ότι σήμερα η διμερής σχέση είναι «ισχυρότερη από ποτέ», βάζοντας πάντως στόχο να ενισχυθεί και παραπέρα η εν λόγω «στρατηγική σχέση», πάνω και στο γεγονός ότι η χώρα είναι «η μεγαλύτερη οικονομία στα Βαλκάνια», σημείο εισόδου φυσικού αερίου και «πυλώνας - κλειδί», όπως είπε, για τη διαφοροποίηση των οδεύσεων ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης, ενώ επέμεινε ότι «θεωρητικά ακόμα και η Ουκρανία μπορεί να εισάγει καύσιμο από την Ελλάδα», και οπωσδήποτε η Ανατ. Ευρώπη.

Πουλώντας τη γεωστρατηγική αξία της χώρας, θύμισε και τη «στρατηγική σχέση» με Κύπρο και Ισραήλ, το σχήμα 3+1, όπου μετέχουν και οι ΗΠΑ, καθώς επίσης τις «εξαιρετικές σχέσεις» που έχει η κυβέρνηση με Σαουδική Αραβία και Αίγυπτο, έχοντας συνολικά να επιδείξει παρουσία «από τον Ινδο-Ειρηνικό έως τη Μεσόγειο και την Ευρώπη», όπως σημείωσε ο πρωθυπουργός, τονίζοντας στους Αμερικανούς ότι σε ολόκληρη αυτήν τη ζώνη «έχουμε ρόλο να παίξουμε».

Και σ' αυτήν την παρουσία του δεν παρέλειψε να διαβεβαιώσει ότι «η Ελλάδα είναι ανοιχτή για μπίζνες» και «ελκυστικός επενδυτικός προορισμός», βάζοντας π.χ. ως πεδίο «συνεργασίας» με τις ΗΠΑ την ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο, θέμα που όπως είπε επρόκειτο να συζητήσει με τον Μπάιντεν.

Σε ό,τι αφορά τα Ελληνοτουρκικά, σημείωσε ότι «ζούμε σε μια περίπλοκη γειτονιά, έχουμε περίπλοκες σχέσεις με έναν μεγάλο γείτονα, εννοώ την Τουρκία», ενώ υπό τα βλέμματα των Αμερικανών έστειλε μηνύματα προς την Αγκυρα ότι «στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ (...) το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται το ΝΑΤΟ είναι άλλη μια πηγή έντασης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Και αυτός είναι ο λόγος που ήμουν πολύ ειλικρινής και ανοιχτός με τον Πρόεδρο Ερντογάν όταν τον είδα την τελευταία φορά στην Κωνσταντινούπολη. Είπα πως δεν είναι ώρα για επιθετικές κινήσεις. Δεν είναι η ώρα να προβάλλουμε αναθεωρητικές απόψεις της Ιστορίας στην Ανατολική Μεσόγειο».

«Ας δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο διαλόγου για να συζητάμε τα προβλήματά μας, αλλά σίγουρα ας μην εμπλεκόμαστε σε δραστηριότητες που προκαλούν τον άλλον», συνέχισε. «Υπάρχουν πολλά που έχουμε κοινά με την Τουρκία και μπορούμε να εργαστούμε σε μία θετική ατζέντα θεμάτων», πέρα από «την ουσιαστική διαφορά μας, που είναι η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο», πρόσθεσε ο πρωθυπουργός, με φόντο τόσο τα κοινά συμφέροντα των δύο αστικών τάξεων όσο και τα σχέδια συνεκμετάλλευσης της Ενέργειας στην περιοχή, που βέβαια ανοίγουν τον δρόμο και για επικίνδυνες για τους λαούς «διευθετήσεις».

Συμπλήρωσε άλλωστε ότι «τα θέματα με την Τουρκία (...) μπορούν να συζητούνται με τον Πρόεδρο Ερντογάν, πρόσωπο με πρόσωπο», καθώς «όσο περισσότερο βρίσκουμε δρόμους εποικοδομητικής συνεργασίας με την Τουρκία - εφόσον βεβαίως συμμορφώνεται με τους κανόνες - τόσο το καλύτερο για όλους μας».

Θύμισε εξάλλου ότι «έχουμε μια θετική ατζέντα την οποία προωθούμε στα οικονομικά θέματα. Είμαστε ανοιχτοί να συνεχίσουμε να αναζητούμε θέματα πάνω στα οποία μπορούμε να συζητήσουμε. Εχουμε μια σημαντική εμπορική σχέση με την Τουρκία και θέλω πάντα να δουλεύω πάνω στις θετικές πτυχές αυτής της σχέσης, και θα συνεχίσω να το κάνω».

Οσον αφορά το σημερινό του πρόγραμμα, το απόγευμα ο πρωθυπουργός θα επισκεφτεί το Κογκρέσο, όπου θα έχει συνάντηση με την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι. Στις 18.00 ώρα Ελλάδας ο Κυρ. Μητσοτάκης θα απευθύνει ομιλία στην Κοινή Σύνοδο της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων. Στη συνέχεια θα έχει συνάντηση με την αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Κάμαλα Χάρις, ενώ θα παρακαθίσει σε δεξίωση που παραθέτει προς τιμήν του η Πελόζι.

Στο δικό του πρόγραμμα ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας, που συνοδεύει τον πρωθυπουργό, σήμερα αναμένεται να έχει συναντήσεις στο State Department, διαδοχικά με τον Αμερικανό ομόλογό του Α. Μπλίνκεν και με τον Τζ. Κέρι, ειδικό απεσταλμένο του Αμερικανού Προέδρου για το κλίμα.

Με τον Μπλίνκεν αναμένεται να συζητηθούν η λεγόμενη στρατηγική σχέση Ελλάδας - ΗΠΑ, οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, τα Δυτικά Βαλκάνια και η Ουκρανία. Με τον Κέρι αναμένεται να εξεταστούν οι «προοπτικές διμερούς συνεργασίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών για την προστασία των θαλασσών, στη βάση του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου για τη Θάλασσα», όπως αναφέρεται επισήμως.

Προηγουμένως, σε συνέντευξή του στον «Ελ. Τύπο» ο ΥΠΕΞ μιλούσε για τον ρόλο «που η Ελλάδα καλείται να διαδραματίσει λόγω της γεωστρατηγικής της θέσης, αλλά και λόγω της συνεισφοράς της στην προώθηση των κοινών αρχών και αξιών».

Στάθηκε δε στην «αναβάθμιση της Αλεξανδρούπολης, τόσο στον ενεργειακό τομέα, με την έναρξη κατασκευής πλωτού σταθμού αεριοποίησης φυσικού αερίου, όσο και σχετικά με το λιμάνι της πόλης, μέσω του οποίου μεταφέρονται δυνάμεις προς άλλες ΝΑΤΟικές χώρες», λέγοντας ότι υπογραμμίζει τη «σημασία που έχει» η νέα Συμφωνία για τις Βάσεις, η οποία ψηφίστηκε μόλις την προηγούμενη βδομάδα στη Βουλή, για να την πάνε «πεσκέσι» στον Μπάιντεν.

Ο Ν. Δένδιας σημείωσε βέβαια ότι η «στρατηγική σχέση» με τις ΗΠΑ «αποτυπώνεται» και στον αμερικανικό νόμο «US - Greece Defense and Interparliamentary Partnership Act», ο οποίος ψηφίστηκε το 2021 από το Κογκρέσο και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων παραχωρήσεις υλικού, δάνεια, χρηματοδότηση της εκπαίδευσης, συμμετοχή στο πρόγραμμα των F-35, αντικατάσταση υλικού και συνεργασία στο σχήμα 3+1.

Το δικό τους παράλληλο πρόγραμμα «τρέχουν» στις ΗΠΑ και οι υπουργοί Αμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος, Παιδείας Ν. Κεραμέως, Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυρ. Πιερακάκης και ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για την οικονομική διπλωματία, Κ. Φραγκογιάννης.