Η Νταμάρις ήταν 13 ετών όταν άρχισε να δουλεύει στους αγρούς της Αριζόνα των ΗΠΑ, μαζεύοντας μαρούλια και μπρόκολα. Την περίοδο αιχμής, συχνά δούλευε έως και 14 ώρες την ημέρα κάτω από τον καυτό ήλιο και με θερμοκρασίες που έφταναν τους 38 βαθμούς Κελσίου. Για πολλούς μήνες υπέφερε από ρινορραγία και πολλές φορές έχανε τις αισθήσεις της. Και παρόλο τον κίνδυνο της έκθεσης σε επικίνδυνα φυτοφάρμακα ήταν αναγκασμένη να συνεχίζει τη δουλιά...

Εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά δουλεύουν κάτω από επικίνδυνες και εξαντλητικές συνθήκες στους αγρούς των ΗΠΑ. Τα παιδιά αυτά συχνά υποφέρουν από σοβαρές ασθένειες, ακόμα και καρκίνο και βλάβες στον εγκέφαλο, εξαιτίας της έκθεσής τους σε επικίνδυνα φυτοφάρμακα. Επίσης είναι υψηλός ο κίνδυνος τραυματισμού τους. Τα παιδιά που είναι αναγκασμένα να εργάζονται στους αγρούς, δουλεύουν ακόμα και 12 ώρες την ημέρα, έξι ή ακόμα και εφτά μέρες την εβδομάδα με πολύ χαμηλό μεροκάματο. Παράλληλα, δεν υπάρχουν νομοθεσίες που να απαγορεύουν ή και να περιορίζουν την εργασία μικρών παιδιών στους αγρούς, ούτε τις ώρες που θα δουλεύουν.

Περισσότερα από 800.000 παιδιά δουλεύουν στους αγρούς των ΗΠΑ κάτω από επικίνδυνες συνθήκες. Η Εθνική Ενωση των Κέντρων Υγείας αναφέρει σε έκθεσή της του 1991 ότι το 38% των αγροτών αποτελείται από γυναίκες και παιδιά κάτω των 14 ετών.

Ακόμα και παιδιά ηλικίας 12 χρόνων δουλεύουν 12 ώρες την ημέρα, ενώ κατά τη διάρκεια αιχμής φτάνουν και τις 14 ώρες, πολλές φορές εφτά μέρες την εβδομάδα, ξεκινώντας στις 3 ή 4 το πρωί. Η πληρωμή τους: δύο δολάρια την ώρα, πολύ λιγότερα από το κατώτερο μεροκάματο των 5,12 δολαρίων.

Πολλά απ' αυτά τα παιδιά αναγκάζονται να δουλεύουν χωρίς πρόσβαση σε τουαλέτες. Η μη δυνατότητα να πλύνει κανείς τα χέρια του αυξάνει το ρίσκο της δηλητηρίασης από φυτοφάρμακα.

Οι εργοδότες συχνά δεν παρέχουν πόσιμο νερό για τους εργάτες τους, ειδικά δε που οι θερμοκρασίες υπερβαίνουν τους 38 βαθμούς. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, για φάρμες με κάτω από 10 εργάτες, ο εργοδότης δεν υποχρεούται να παρέχει τουαλέτες και πόσιμο νερό, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα ο ένας στους έξι αγρότες και παιδιά στους αγρούς να μην έχει πρόσβαση σε τουαλέτες. Ενώ για φάρμες με 11 και πάνω εργάτες, ακόμα και όταν παρέχονται τουαλέτες και πόσιμο νερό, οι εγκαταστάσεις αυτές μπορεί να βρίσκονται μέχρι και περίπου 400 μέτρα (1/4 του μίλι) απ' όπου δουλεύουν οι εργάτες.

Οι πολλές ώρες εργασίας είναι ένα βασικό εμπόδιο για τη μόρφωση των παιδιών αυτών. Μόνο το 55% των παιδιών που δουλεύουν στους αγρούς στις ΗΠΑ τελειώνουν το Γυμνάσιο. Για κάθε 12 μαθητές τουλάχιστον ο ένας έχει παρατήσει το σχολείο για μεγάλο διάστημα.

Συχνά, τα παιδιά δουλεύουν στους αγρούς τις ώρες που θα έπρεπε να είναι στο σχολείο, πράγμα που τους στερεί το δικαίωμα της μόρφωσης. Οι πολλές ώρες και η κοπιαστική εργασία πολλές φορές τους αναγκάζει να απουσιάζουν, δημιουργώντας τους κενά και αναγκάζοντάς τα, στο τέλος, να το εγκαταλείπουν.

Η δυσκολία τους να ακολουθήσουν τους ρυθμούς των συμμαθητών τους, πολλές φορές τα αναγκάζει να παραμένουν στους αγρούς, ακολουθώντας έτσι τους γονείς και τους παππούδες τους. Το ποσοστό εγγραφής των παιδιών που δουλεύουν στον κάμπο είναι το κατώτερο απ' οποιαδήποτε άλλη ομάδα στη χώρα αυτή, σύμφωνα με την Επιτροπή Αποδημητιών Εκπαίδευσης (1987).

Η γεωργία κατατάχθηκε ως η πιο επικίνδυνη απασχόληση στη χώρα το 1989, σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Ασφάλειας και μέχρι σήμερα συναγωνίζεται με τα ανθρακωρυχεία και τις κατασκευές.

Τα παιδιά που εργάζονται στους αγρούς εκτίθενται τακτικά σε επικίνδυνα φυτοφάρμακα, που τους κάνει να υποφέρουν από εξανθήματα, πονοκεφάλους, ιλίγγους, ναυτία και εμετούς. Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της δηλητηρίασης από φυτοφάρμακα συμπεριλαμβάνουν τον καρκίνο και τις βλάβες του εγκεφάλου.

Τα παιδιά είναι πιο ευαίσθητα, επειδή απορροφά ο οργανισμός τους περισσότερη δηλητηριώδη ουσία για το βάρος του σώματός τους και επειδή σε αυτή την ηλικία αναπτύσσονται το νευρικό σύστημα και τα όργανά τους. Το 1991, μια έρευνα έδειξε ότι το 48% των παιδιών που δουλεύουν στον αγρό έχουν ψεκαστεί με φυτοφάρμακα.

Παράλληλα, οι τραυματισμοί και οι αναπηρίες μπορεί να τους ακολουθούν για όλη τους τη ζωή. Υπολογίζεται ότι φτάνουν το 8%, όμως απ' όλα τα δυστυχήματα των παιδιών κατά τη διάρκεια της εργασίας το 40% συμβαίνουν στους αγρούς. Παιδιά που δουλεύουν σε αυτά τα μέρη τραυματίζονται από μαχαίρια και βαρύ εξοπλισμό σε μεγάλο ποσοστό. Χαρακτηριστικά θα πρέπει να αναφέρουμε ότι περίπου 100.000 παιδιά τραυματίζονται κάθε χρόνο στις ΗΠΑ στους κάμπους.

Οι διατάξεις που αφορούν την παιδική εργασία χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: εργασία στη γεωργία και μη γεωργική εργασία.

Από τα παραπάνω φαίνεται ξεκάθαρα ότι τα παιδιά που εργάζονται στη γεωργία είναι λιγότερο προστατευμένα από την εκμετάλλευση και αντιμετωπίζουν επιπτώσεις από την εργασία αυτή τόσο στην υγεία τους, την ασφάλειά τους, όσο και στην εκπαίδευσή τους.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι το 76% των πολιτειών των ΗΠΑ θέτουν ως όριο ηλικίας τα 14 χρόνια για μη γεωργικές εργασίες. Το 27% των πολιτειών θέτουν ως όριο μικρότερο των 14 ετών σε γεωργική εργασία και το 49% δε θέτουν καθόλου όριο ηλικίας.

Για τα παιδιά που δουλεύουν στους αγρούς, είτε το μάξιμουμ του χρόνου εργασίας τους παρατείνεται κατά πολύ είτε δεν τίθεται καθόλου όριο: το 57% των πολιτειών δε θέτουν μάξιμουμ χρόνο εργασίας για τα 14χρονα και 15χρονα και το 78% δε θέτουν μάξιμουμ χρόνο για τα 16χρονα - 17χρονα παιδιά. Για τις πολιτείες που δε θέτουν καθόλου μάξιμουμ χρόνο εργασίας, τα παιδιά μπορούν να δουλεύουν μέχρι και 60 ώρες την εβδομάδα κατά τη διάρκεια της σχολικής περιόδου.

Αξίζει επίσης να αναφέρουμε ότι ο μέσος όρος του εισοδήματος για μια αγροτική οικογένεια είναι λιγότερος από 6.000 δολάρια το χρόνο σε σύγκριση με 28.000 δολάρια για μια μέση αμερικανική οικογένεια. Στις ΗΠΑ, μόνο 4 πολιτείες παρέχουν πλήρη επιδόματα ανεργίας για τους αγρότες. Σε 14 πολιτείες, η κάλυψη αποζημίωσης δεν αφορά καθόλου τους αγρότες και σε περισσότερες από τις μισές πολιτείες οι νόμοι για τον κατώτερο μισθό δεν αφορούν καθόλου την εργασία στη γεωργία. Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι ο ομοσπονδιακός νόμος που αφορά την πληρωμή των υπερωριών δεν καλύπτει τις υπερωρίες των εργατών στους αγρούς.

Απ' ό,τι μπορεί κανείς να συμπεράνει, σε μια χώρα της «ελευθερίας και της ευημερίας», που στο διεθνή χώρο προσπαθεί να δείχνει υπέρμαχος υποστηρικτής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των παιδιών, στο εσωτερικό της χώρας, τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν την πραγματικότητα. Για άλλη μια φορά, έστω και με αυτό το μικρό παράδειγμα, φαίνεται ξεκάθαρα η βάρβαρη εκμετάλλευση του καπιταλισμού, που πάνω απ' όλα βάζει το κέρδος.

Ορισμένοι Αυστραλοί βουλευτές φαίνεται πως βιάζονται να μετατρέψουν την Αυστραλία απ' άκρη σ' άκρη σε πατρίδα του οργουελιανού «Μεγάλου Αδελφού»... Με άλλοθι την πάταξη του εγκλήματος στο... μέλλον, ομάδα βουλευτών της κυβερνώσας παράταξης με επικεφαλής τον Πίτερ Λίντσεϊ πρότειναν την περασμένη Τετάρτη τη δημιουργία μίας τεράστιας βάσης γενετικών δεδομένων που θα λειτουργεί σε ομοσπονδιακό επίπεδο και στην οποία θα καταχωρίζεται το DNA κάθε νεογέννητου! Από το βρεφικό λίκνο ύποπτοι; Κάπως έτσι...

Ιδού τι είπε στο ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο ο επικεφαλής της μικρής, αλλά όχι ευκαταφρόνητης, ομάδας Αυστραλών βουλευτών! Πως το πρώτο βήμα για τη δημιουργία μιας οργανωμένης ομοσπονδιακής τράπεζας γενετικών δεδομένων, «που θα μπορούσε μελλοντικά να χρησιμοποιήσει η αστυνομία για την πάταξη του εγκλήματος» θα ήταν η λήψη DNA από τα νεογέννητα. «Υπάρχει» είπε ο Λίτσεϊ, «ανάγκη να φτιάξουμε μία εθνική τράπεζα γενετικών δεδομένων με οργανωμένο και ευκολοδιαχείριστο τρόπο... Ετσι θα ήταν λογικό και σώφρον να αρχίσει η λήψη DNA από την πρώτη μέρα της γέννησης... Μπορούμε να κινηθούμε στο μεσοδιάστημα συλλέγοντας το DNA κάθε Αυστραλού, ενώ το ίδιο θα πρέπει να εφαρμοστεί και στην περίπτωση των μεταναστών, οι οποίοι με την είσοδο στη χώρα θα πρέπει να δίνουν το δικό τους δείγμα DNA»...

Σ' αυτό το σημείο, ο Λίντσεϊ, προβλέποντας τις αναμενόμενες αντιδράσεις κάποιων κομμάτων και οργανώσεων για την προστασία των πολιτικών ελευθεριών και των δικαιωμάτων του Ανθρώπου επιχείρησε να «καθησυχάσει» με τον ακόλουθο ισχυρισμό: «Οι φάκελοι DNA θα κρατηθούν απόλυτα μυστικοί... Και στο κάτω κάτω, εάν δεν είναι κάποιος εγκληματίας δε χρειάζεται να ανησυχεί για τίποτε»...

Βέβαια, ο Λίντσεϊ, και οι ομοϊδεάτες του «αγνόησαν» πως η πρόταση για τη δημιουργία μιας τράπεζας γενετικών δεδομένων, ακόμη και από το κράτος, δεν εξασφαλίζει στους πολίτες την προστασία της ατομικής και πολιτικής τους ελευθερίας... Ηδη, τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια φιλολογία -που κινείται ακόμη και σε ερευνητικό στάδιο!- για τον εντοπισμό και τον «έλεγχο» γονιδίων που «ευθύνονται» για «βίαιη», «αναρχική» συμπεριφορά... Φανταστείτε λοιπόν την προέκταση της μελλοντικής χρήσης τέτοιων ενδεχόμενων γενετικών πληροφοριών, που θα συλλέγονταν «νόμιμα» από το κράτος και θα καταγράφονταν σε μια «εθνική», έστω και υπό «καθεστώς απορρήτου», τράπεζα γενετικών δεδομένων... Ποιος εγγυάται πως δε θα υπήρχαν κρατικές αρχές ή μυστικές υπηρεσίες ασφαλείας που δε θα έμπαιναν στον πειρασμό να... «επεξεργαστούν» το γενετικό υλικό πολιτών για να εντοπίσουν γονίδια για την πιθανή εκδήλωση «βίαιης, αναρχικής και τρομοκρατικής συμπεριφοράς» και φτιάξουν τις ανάλογες «μαύρες λίστες υπόπτων»;

Ηδη, πιο «αθώα πολιτικώς» είδη εξετάσεων DNA που γίνονται ευρέως -αν όχι σε «βιομηχανική» κλίμακα...- με σκοπό τον εντοπισμό «ελαττωματικών» γονιδίων που έχει καταγραφεί ερευνητικά πως «ενοχοποιούνται» για την εκδήλωση διάφορων μορφών καρκίνου ή της εκφυλιστικής νευρολογικής ασθένειας Χάντιγκτον έχουν προκαλέσει, και στις δύο όχθες του Ατλαντικού (ΗΠΑ - Ευρώπη), χιλιάδες απολύσεις ή άρνηση πρόσληψης με αιτιολογικό τη... μελλοντική προδιάθεση σε κάποια σοβαρή ασθένεια...

Αλλωστε, από τα τέλη της περασμένης δεκαετίας έχει καταγραφεί πως πολλαπλασιάζονταν -τουλάχιστον έως πέρσι στις ΗΠΑ και προ της ψήφισης σχετικού νομοσχεδίου και προεδρικού διατάγματος από τον τότε πρόεδρο Μπιλ Κλίντον- ολοένα και περισσότερο οι «θερμοκέφαλοι» εργοδότες και ασφαλιστές σε ΗΠΑ και Βρετανία που εφαρμόζουν πρακτικές γενετικού ρατσισμού κάνοντας κακή χρήση των αποτελεσμάτων εξετάσεων DNA. Μόνον στις ΗΠΑ, δεκάδες ερευνητές αμερικανικών πανεπιστημίων και ινστιτούτων για την απασχόληση κατέγραψαν πολλές εκατοντάδες περιπτώσεις εργαζομένων που απολύθηκαν ή δεν προσελήφθησαν επειδή τα αποτελέσματα γενετικών τεστ στα οποία υποβλήθηκαν οι εργαζόμενοι ή οι υποψήφιοι υπάλληλοι έδειξαν πως έχουν μελλοντική γενετική προδιάθεση για την ανάπτυξη ανίατων ασθενειών. Με την ίδια «λογική» ασφαλιστικές εταιρίες (κυρίως στη Βρετανία) αρνήθηκαν και εξακολουθούν να αρνούνται υπηρεσίες ή επέβαλλαν -και εξακολουθούν να επιβάλλουν- υπέρογκα ασφάλιστρα με τη λογική πως πελάτες - ασφαλιζόμενοι με ελαττωματικά γονίδια θα μπορούσαν να γίνουν οικονομικά επιζήμιοι για τις εταιρίες και κατ' επέκταση για το σύνολο των ασφαλισμένων!

Αυτούς τους ισχυρισμούς προβάλλουν επίμονα και αυτές τις ημέρες οι Βρετανοί ασφαλιστές, καθώς η απερχόμενη (ενόψει των επικείμενων γενικών εκλογών) κυβέρνηση του Βρετανού πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ πρόκειται να αποφασίσει τις επόμενες βδομάδες εάν θα απαγορεύσει προσωρινά τη χρήση των αποτελεσμάτων γενετικών εξετάσεων από τους ασφαλιστές ή εάν θα συναινέσει στη χρήση αποτελεσμάτων εξετάσεων DNA από τους ασφαλιστές αν όχι για την περίπτωση ασφαλιστηρίων ζωής, αλλά «τουλάχιστον» για ασφαλιστικά συμβόλαια που αφορούν την παροχή υπηρεσιών υγείας... (Λονδρέζικη εφημερίδα «Times», 21 Απρίλη 2001, ρεπορτάζ του Αλαν Μίλμπαρν).

Ούτως, ή άλλως, τέτοιες εξελίξεις αποδεικνύουν πως οι πρακτικές γενετικού ρατσισμού δεν είναι μελλοντολογικό σενάριο, αλλά άθλια πρακτική, κακή χρήση και κάκιστη κατανόηση των επιτευγμάτων της γενετικής με άξονα τη λογική της μεγιστοποίησης του κέρδους, έναντι των οποίων ορισμένοι κυβερνώντες δε διατίθενται να προβάλλουν ισχυρές αντιστάσεις... Ισως, όχι άδικα, πριν ενάμιση χρόνο, ένας Αμερικανός γερουσιαστής, μέλος του «Δημοκρατικού Κόμματος», ονόματι Τομ Ντάσι, παρατηρώντας τα σοβαρά νομικά κενά που υπάρχουν για την προστασία των πολιτών από πρακτικές γενετικού ρατσισμού, παρατήρησε:«Είναι απαράδεκτο να κάνουμε ένα βήμα μπροστά στην επιστήμη της γενετικής και ταυτόχρονα δύο βήματα πίσω στην προστασία των ατομικών και πολιτικών ελευθεριών»...