Ανθρώπους παγιδευμένους από τις επιλογές τους συναντάμε στο "Πορτρέτο μιας κυρίας" της Τζέιμς Κάμπιον,ενώ στο σκοτεινότερο, ίσως, μέχρι τώραΝτέιβιντ Λιντς,κάποιες ανεξήγητες μεταμορφώσεις οδηγούν τα πρόσωπα σε μια "Χαμένη λεωφόρο",έναν αποξενωμένο κόσμο δίχως μνήμη και λογική. Πιο γήινο είναι το φιλμ του πρωτοεμφανιζόμενου Φρανκ Βαν Πασελ "Κάτω απ' τα φτερά ενός αγγέλου",πιο "φιλικό" προς τον θεατή και πιο κοντά στα ανθρώπινα καθημερινά μέτρα. Στο μεταξύ, ο Τομ Κρουζ εμφανίζεται ως "Τζέρι Μαγκουάιρ" διατεθειμένος να αλώσει τα ταμεία των αιθουσών, με μια τυπικά αμερικάνικη, στη μορφή και στις προθέσεις της, "κοινωνική - αισθηματική" ταινία. Μια τυπική ταινία περιπέτειας θα ήταν και "Οι δύο δραπέτες" του Αμερικανού Κέβιν Χουκς,αν κατάφερνε να αποφύγει τις σεναριακές και σκηνοθετικές της αφέλειες ή, τουλάχιστον, αν κατάφερνε να τις υποστηρίξει, ώστε να περάσουν στα μαλακά...

Στα τέλη του 19ου αιώνα διαδραματίζεται η νέα ταινία της Τζέιν Κάμπιον,η οποία μετά από τα παθιασμένα "Μαθήματα πιάνου" επανέρχεται με μια ακόμη ταινία εποχής. Εδώ, το εξωτικό περιβάλλον της προηγούμενης ταινίας, έχει αντικατασταθεί από την αστική ατμόσφαιρα του Λονδίνου, της Ρώμης και της Φλωρεντίας, μεταξύ των οποίων κινούνται οι βασικοί ήρωες μεταφέροντας τις σχέσεις τους, τις εμμονές τους και τις επιδιώξεις τους, τις ανασφάλειες και τις συγκρούσεις τους. Στην ταινία κυριαρχούν ως επί το πλείστον τα εσωτερικά ντεκόρ, αποτυπωμένα με μια φωτογραφία βαριά και, κάποτε στιλιζαρισμένη, δίνοντας και τον γενικό τόνο στην ατμόσφαιρα, εγκλωβίζοντας, ταυτόχρονα, τα πρόσωπα, σε μια πρόσωπο με πρόσωπο αντιπαράθεση μεταξύ τους, αλλά, κυρίως, με τις ίδιες τους τις επιλογές. Οι εσωτερικοί χώροι δίνουν, επίσης, τον τόνο τους και στην αναπαράσταση της εποχής, η επιμέλεια της οποίας ήταν, άλλωστε, αναμενόμενη, γνωρίζοντας την προηγούμενη δουλιά της σκηνοθέτιδας.

Το σενάριο της ταινίας βασίζεται στο μυθιστόρημα του Χένρι Τζέιμς,ενός κλασικού εκπροσώπου του αγγλικού αστικού μυθιστορήματος του περασμένου αιώνα, μιας σχολής, η οποία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ολοκληρωμένη παρουσίαση των χαρακτήρων, στην ανάδειξη του καθενός με την ιδιαιτερότητα και τη μοναδικότητα που του αρμόζει και στο λεπτομερειακά αιτιολογημένο πλέξιμο των σχέσεων, που καθορίζουν τις πράξεις των προσώπων και προωθούν τη δράση. Την παράδοση αυτή συμμερίζεται, παρακολουθεί και μεταφέρει στον κινηματογράφο το "Πορτρέτο μιας κυρίας". Μιας κυρίας (Ιζαμπέλ Αρτσερ),η οποία εμφανίζεται, στην αφετηρία του έργου, να απορρίπτει την πρόταση γάμου ενός άνδρα, με την υποσχόμενη δυνατότητα της κοινωνικής ανόδου και της προσωπικής τακτοποίησης, για να μην χάσει την ανεξαρτησία της και για να πραγματοποιήσει τις προσωπικές της επιθυμίες, να ταξιδέψει και να γνωρίσει τον κόσμο, όπως δηλώνει.

Σύντομα, όμως, η ηρωίδα θα παγιδευτεί και θα ενδώσει στο γάμο με έναν άλλο άνδρα (έναν αγνώριστο σε σχέση με προηγούμενες εμφανίσεις Τζον Μάλκοβιτς: ύπουλος και δολοπλόκος στον έρωτα, αλλά σφιγμένος και αυστηρά υπολογιστικός), ο οποίος αποσκοπεί στη μεγάλη περιουσία, την οποία αυτή έχει αναπάντεχα κληρονομήσει. Σαν συνέπεια αυτής της επιλογής, οι παλιές επιθυμίες της ακυρώνονται, ενώ το ψέμα στη νέα της σχέση αποκαλύπτεται βήμα προς βήμα, απογυμνώνοντας, τελικά, μια σκληρή πραγματικότητα και τοποθετώντας την ηρωίδα μπροστά σε νέες απαιτήσεις, για να προστατέψει την αξιοπρέπειά της και την επιδίωξή της για μια ανεξάρτητη ζωή.

Συνολικά, η ταινία προσφέρει την εικόνα μιας άψογης κατασκευής, καθώς συμβάλει και η διακριτικά εμφαντική μουσική του Μάικλ Νάιμαν.Ομως λείπει η δημιουργική πνοή που χαρακτήριζε τα "μαθήματα πιάνου", καθώς μοιάζει να υπερισχύει μια ακαδημαϊκότητα, που δεσμεύει την ελευθερία της έκφρασης και στερεί από το αποτέλεσμα την αισθητική του απογείωση.

(ΑΒΑΝΑ, ΑΘΗΝΑΙΟΝ, ΑΜΠΕΣΕ, ΕΜΠΑΣΥ, ΖΙΝΑ, ΚΑΛΥΨΩ, ΡΑΔΙΟ ΣΙΤΥ, ΑΠΟΛΛΩΝ ΠΕΙΡ.)

Αυτή τη φορά ο Ντέιβιντ Λιντς εγκαταλείπει όλα τα προσχήματα, που χαρακτηρίζανε τις τελευταίες του δουλιές. Παραμένει, βέβαια, στον πυρήνα της θεματολογίας του η θέση του ανθρώπου σε έναν παράξενο κόσμο, έναν κόσμο αποξενωμένο, όπου κυριαρχεί μια παράλογη βία και όπου οι σχέσεις των ανθρώπων είναι καταδικασμένες να μένουν ανολοκλήρωτες με ελάχιστες μόνο αναλαμπές μιας ατελέσφορης επικοινωνίας, με το ανθρώπινο τέρας να καραδοκεί πίσω από τη συμβατικότητα μιας απατηλής κοινωνικής τάξης. Αν, όμως, το "Μπλε βελούδο" ή η "Ατίθαση καρδιά" κατέληγαν στην κυριαρχία της ομαλότητας μέσα από ένα ευοίωνο τέλος, το οποίο έκλεινε τις ταινίες έστω και σαν ένα δηλωμένο ψεύδος, με τη "Χαμένη λεωφόρο" ο Λιντς απελευθερώνεται από κάθε είδους σύμβαση - χρέος προς την κινηματογραφική βιομηχανία και τον ανυποψίαστο θεατή, για να δημιουργήσει ένα θλιμμένο, σκοτεινό ποίημα, σκληρό και απροσπέλαστο στο βάθος του, πάνω στην απόλυτη μοναξιά, την προσωπική απώλεια, την αδυναμία του ατόμου να καθορίσει και να κατανοήσει τη θέση του σε έναν κόσμο, που του είναι άγνωστος, απρόσιτος και ξένος.

Η ταινία, όμως, δεν απευθύνεται στη λογική. Δεν αφηγείται κάποια ρεαλιστικού τύπου ιστορία, ούτε αναπτύσσει μια κλασική δραματουργία, από την οποία να απορρέουν συμπεράσματα, μηνύματα και διαπιστώσεις. Πρόκειται για ένα αυθαίρετο, κλειστό, σύστημα, έργο ενός παρανοϊκού, που δε διστάζεινα εξερευνήσει και να επιδείξει τις πιο σκοτεινές περιοχές της ψυχής του και να δημιουργήσει έναν ψεύτικο κόσμο, τον οποίο η φωνή της λογικής θα διέψευδε, αλλά ποτέ δε θα μπορούσε να εξαφανίσει την ανησυχητική γοητεία του.

Οι ήρωες της ταινίας βιώνουν τους ρόλους τους με έναν τρόπο, που μοιάζει προκαθορισμένος και αναπόδραστος και, καθώς υφίστανται μια σειρά από μεταμορφώσεις, περνούν από το ένα κορμί στο άλλο, από τον ένα ρόλο στον άλλο, χάνοντας τελικά την προσωπική τους υπόσταση, την ίδια τη συνείδηση της ταυτότητάς τους. Γιατί τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται και τίποτα δε φαίνεται σαν αυτό που είναι. Από εκεί και πέρα, όποιος θέλει "διαβάζει" την ταινία σαν μια επίδειξη σκηνοθετικής δεξιοτεχνίας, ίσως ακόμη και σαν μια άσκηση εντυπωσιασμού. Αυτή η πλευρά, άλλωστε υπάρχει σε κάθε ταινία του Λιντς. Κι από την άλλη μεριά, όποιος έχει ανάλογες εμπειρίες, δηλαδή όποιος έχει αμφιβάλει έστω και μια φορά για την ίδια του την ύπαρξη, όποιος κάποτε αναρωτήθηκε, αν ο εαυτός του είναι αυτό που νομίζει ότι είναι, μπορεί σε αυτή την ταινία να ανακαλύψει παρόμοια ερωτήματα και παρόμοιους φόβους. Κι αυτό ίσως είναι από μόνο του μια λύτρωση. Η "χαμένη λεωφόρος" μπορεί να σας γοητεύσει, αλλά μπορεί και να σας ανησυχήσει. Μπορεί να βρεθείτε σε αυτήν, όμως ποτέ θα δε βρείτε την αρχή και το τέλος της. Αρκεστείτε, λοιπόν, στη διαδρομή, κι αν την αποφασίσετε, τουλάχιστον μην τη φοβηθείτε.

(ΑΛΦΑΒΙΛ, ART STUDIO, ΑΦΑΙΑ, ΒΙΛΑΤΖ 10, ΕΛΛΗ)

Κοντά στον άνθρωπο και πάνω στη Γη μας φέρνει η πρώτη ταινία του Φρανκ Βαν Πασελ.Η ιστορία της ταινίας αναφέρεται στην τρυφερή σχέση που δημιουργείται ανάμεσα σε έναν νέο, που φτάνει στις Βρυξέλλες άγνωστος μεταξύ αγνώστων και σε μια νέα όμορφη κοπέλα, την οποία συναντά στο τραμ, όπου εκείνη είναι οδηγός και που, συμπτωματικά, είναι γειτόνισσά του στην πολυκατοικία, όπου εγκαθίσταται. Ενας ανθρώπινος μικρόκοσμος περιστρέφεται γύρω από τη σχέση αυτών των δύο πρωταγωνιστών, ένα πλήθος από ανθρώπους που συναντιούνται μεταξύ τους κουβαλώντας ο καθένας τον δικό του προσωπικό κόσμο.

Μια ταινία φορτωμένη με αρκετά βραβεία από διάφορα φεστιβάλ, με τη σφραγίδα της προσωπικής ματιάς του σκηνοθέτη της, που την παρακολουθεί κανείς ευχάριστα, καθώς μοιάζει, πως πρόθεσή της είναι να κάνει τον θεατή της καλύτερο, κι ας αφήνει μια αίσθηση ανολοκλήρωτου, όπως ανολοκλήρωτες μένουν κι οι σχέσεις που περιγράφει. Οπως και στην ίδια τη ζωή...

(ΑΝΔΟΡΑ, ΑΣΤΥ)

Ο Τζέρι Μαγκουάιρ είναι το κεντρικό πρόσωπο στην ταινία αυτή του Κάμερον Κρόου.Ενας αθλητικός πράκτορας, ένας ατζέντης, που εργάζεται σε ένα μεγάλο πρακτορείο, ξυπνά μια νύχτα εμπνευσμένος και γράφει ένα θεωρητικό πόνημα κατά το οποίο η εταιρία είναι καλύτερα να δίνεισημασία στηνποιότητα της δουλιάς της περισσότερο, από ό,τι στο κέρδος. Οταν απολύεται εξαιτίας αυτών των ιδεών, αναγκάζεται από τα πράγματα να τις κάνει πράξη, ενώ όλα αλλάζουν και στην προσωπική του ζωή... Αν σας αρέσει ο Τομ Κρουζ.

(Σε 17 αίθουσες)

Ενας τίμιος αστυνομικός μαζί με έναν πειρατή ηλεκτρονικών υπολογιστών, κοινώς χάκερ, σε έναν αγώνα δρόμου για μια δισκέτα, που κρύβει ένα θανάσιμο μυστικό. Αντίπαλοί τους η κουβανέζικη μαφία και ένας διεφθαρμένος αστυνομικός. Ομως το όλο στήσιμο δεν πείθει.

(ΑΕΛΛΩ, ΒΙΛΑΤΖ 4, ΕΤΟΥΑΛ, ΝΑΝΑ)

Αγης ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ

"Πορτρέτο μιας κυρίας", της Τζέιμς Κάμπιον

"Χαμένη λεωφόρος", του Ντέιβιντ Λιντς

"Κάτω απ' τα φτερά ενός αγγέλου", του Φρανκ Βαν Πάσελ