Πολλές φορές την τελευταία 20ετία έχουν ακούσει οι αυτοαπασχολούμενοι και οι μικροί επαγγελματίες ότι «έρχονται νέες ευκαιρίες» για προγράμματα επιδοτήσεων ή για χρηματοδοτήσεις από τον τραπεζικό τομέα, που θα αντιμετωπίσουν τα προβλήματα.

Ακουγαν ότι μετά τον covid δήθεν έρχεται μια σημαντική ανάκαμψη, από την οποία θα κερδίσουν όλοι... Ανάκαμψη ήρθε, αλλά, όπως συμβαίνει στις συνθήκες της οικονομίας της αγοράς, αυτοί που κερδίζουν, είναι οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι, που είδαν την κερδοφορία τους να εκτοξεύεται, όταν ακόμα το πραγματικό λαϊκό εισόδημα βρίσκεται στα επίπεδα του 2011. Και όταν η πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων αυξάνει τον χρόνο και την εντατικότητα της εργασίας του, αλλά πηγαίνει όλο και μικρότερο εισόδημα στο σπίτι και δεν καταφέρνει να ξεμπερδέψει από παλιά και νεότερα χρέη.

Πριν δύο χρόνια, ακούσαμε το παραπλανητικό αφήγημα ότι «έρχονται» τα δισεκατομμύρια του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ που «θα σώσουν» τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα... Η κατάσταση σήμερα - σε φάση ανάκαμψης της οικονομίας μάλιστα - είναι απολύτως αποκαλυπτική: Τα δισεκατομμύρια που έρχονται κατευθύνονται για στήριξη των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, τα δάνεια σε αυτούς δίνονται με επιτόκιο 2% (!) όταν στο πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα μικροπιστώσεων το επιτόκιο φτάνει στο 5%.

Η τελευταία έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ αναφέρει ότι πρόσβαση σε χρηματοδότηση μέσω προγραμμάτων όπως το ΕΣΠΑ έχει το 5,6%, ενώ χρηματοπιστωτική χρηματοδότηση έλαβε το 1,9% των ΜμΕ. Θυμίζουμε ότι με βάση τον ορισμό των ΜμΕ, σε αυτές περιλαμβάνονται εταιρείες με έως και 250 εργαζόμενους. Εύκολα αντιλαμβάνεται κάποιος ότι η συντριπτική πλειοψηφία, που είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, είναι εκτός των «ευκαιριών» για επιδοτήσεις και χρηματοδοτήσεις.

Θα μπορούσε να υπάρξει μια «δικαιότερη» μοιρασιά των χρημάτων που μαζεύονται από τη φορολογία των Ευρωπαίων εργαζομένων, ώστε να έπαιρναν ένα αξιοπρεπές κομμάτι οι πολύ μικρές επιχειρήσεις; Θα μπορούσε οι τράπεζες να δίνουν δάνεια με ευκολία και χαμηλά επιτόκια; Οσοι το υποστηρίζουν αυτό - κυρίως κόμματα της χρεοκοπημένης σοσιαλδημοκρατίας και άλλοι επίδοξοι διαχειριστές του συστήματος - είτε συνειδητά εξαπατούν είτε δεν μπορούν να αντιληφθούν την οικονομική συγκυρία, τους ατσάλινους νόμους λειτουργίας του καπιταλιστικού συστήματος και τις ανυπέρβλητες αντιφάσεις του, τις συνθήκες του παγκόσμιου ανταγωνισμού, που γίνεται τόσο αδυσώπητος που έχει φέρει τον πόλεμο στην ημερήσια διάταξη.

Οι τράπεζες χρηματοδοτούν projects που τους φέρνουν μέγιστη κερδοφορία. Το ΤΑΑ διαμορφώθηκε ακριβώς για να στηρίξει μεγάλες business της «πράσινης οικονομίας» και «ψηφιακής μετάβασης» της ευρωπαϊκής οικονομίας, ως μια στρατηγική επιλογή για να βρουν κερδοφόρα διέξοδο υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια. Τώρα που αυτή η επιλογή «δεν βγαίνει» και η μάχη ΗΠΑ - Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στο διεθνές καπιταλιστικό σύστημα όλο και περισσότερο μυρίζει «αίμα και μπαρούτι», η στροφή των ευρωπαϊκών ενισχύσεων στην πολεμική προετοιμασία θέτει νέα δεδομένα...

Είναι αυταπάτη ότι θα ξαναγυρίσουμε σε μια εποχή όπου θα πέφτει και καμιά φτερούγα από το τραπέζι που θα γίνεται το φαγοπότι των μεγάλων για να ικανοποιούνται και πολλοί μικροί... Τα δάνεια και οι επιδοτήσεις δίνονται με συγκεκριμένες ιεραρχήσεις και ακόμα και όταν φτάνουν σε ορισμένες πολύ μικρές επιχειρήσεις, ακόμα και αν δίνουν μια προσωρινή ανάσα σε κάποιους, δεν αντιστρέφουν την εικόνα. Πολλές φορές, μάλιστα, αφορούν εργαλεία που δένουν ακόμα πιο σφιχτά τους πολύ μικρούς στη φορολογική μέγγενη, όπως τα voucher για τον ψηφιακό μετασχηματισμό για αγορές λογισμικών ή συσκευών για τη διασύνδεση με την ΑΑΔΕ, την εφαρμογή των MyData και του ηλεκτρονικού φοροκυνηγητού.

Η πλειοψηφία των μικρών επαγγελματιών έχει χορτάσει από μεγάλα λόγια και «σωτήρες της μεσαίας τάξης». Εχει «χίλιους λόγους» να ακολουθήσει τον δρόμο της αμφισβήτησης της κυρίαρχης πολιτικής και των κομμάτων που την υπηρετούν, να διαλέξει τον δρόμο του συλλογικού αγώνα που θα θέτει στο επίκεντρο τις σύγχρονες ανάγκες της μεγάλης πλειοψηφίας εργαζομένων, μικροεπαγγελματιών. Εχει «χίλιους λόγους» να συμπορευτεί με το ΚΚΕ για μια διαφορετική οργάνωση στην οικονομία και την κοινωνία, ώστε να ικανοποιούνται αυτές οι ανάγκες με βάση τις τεράστιες δυνατότητες που δίνει σήμερα η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας.

(Το άρθρο αναδημοσιεύεται από το περιοδικό «Οικονομικά Χρονικά» του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας)