Τις προτάσεις του για ένα διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης του κινηματογράφου προς όφελος των δημιουργών και του λαού ανέπτυξε χτες το ΚΚΕ σε ειδική εκδήλωση στη μουσική σκηνή «ΣΥΡΜΟΣ». Την κεντρική εισήγηση έκανε η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και επικεφαλής του Πολιτιστικού Τμήματος της ΚΕ, που υπογράμμισε ότι η πάλη των δημιουργών μαζί με το λαό όποια ρήγματα και να δημιουργήσει, αυτά θα είναι αναιμικά, ασταθή, αν δεν υπάρξει ρήξη με τις δεσμεύσεις της ΕΕ και τους άλλους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, αν δεν ανατραπεί το σύστημα κυριαρχίας των μονοπωλίων.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν δεκάδες κινηματογραφιστές που άκουσαν, αντάλλαξαν απόψεις σε μια πλούσια συζήτηση που αντανακλά αφενός τη συγκυρία της έξαρσης της διαχρονικής πια κρίσης του κινηματογράφου και αφετέρου την αντικειμενική σημασία της παρέμβασης του Κόμματος σε μια εποχή που οι κυρίαρχες αντιλήψεις στο χώρο των οπτικοακουστικών επιχειρούν να προσανατολίσουν τους δημιουργούς στην αδράνεια, στην ιδιώτευση, στην απογοήτευση και το ιδεολόγημα του «εφικτού».

Η αγωνία των κινηματογραφιστών εκφράστηκε ανάγλυφα σε πλήθος παρεμβάσεων κυρίως στο επίπεδο της διαπίστωσης της δεινής θέσης στην οποία έχουν περιέλθει από την ασφυκτική πίεση της εμπορευματικής οπτικοακουστικής παραγωγής. Ταυτόχρονα, από κάποιες παρεμβάσεις έβγαινε μια αμφιβολία για τη ρεαλιστικότητα των θέσεων του ΚΚΕ για τον κινηματογράφο, πράγμα που αντανακλά την αγωνία τους ακόμη και μπροστά στο ενδεχόμενο, όπως ειπώθηκε, να μην μπορεί πλέον να υπάρξουν ως δημιουργοί μέσα στο κυρίαρχο σύστημα παραγωγής και διανομής. Αλλοι δημιουργοί έθεσαν την ανάγκη να ανοιχτούν δρόμοι στην εγκλωβισμένη συνείδηση των δημιουργών, να φτάσει σε αυτούς η πεποίθηση του Κόμματος πως η αγοραία διαχείριση της τέχνης κάθε άλλο παρά νομοτελειακή και μονόδρομος είναι. Να τεθεί, δηλαδή, το πολιτικό αίτημα της απελευθέρωσης των παραγωγικών δυνάμεων και στον οπτικοακουστικό τομέα όχι μόνο έξω από το σύστημα των μονοπωλίων αλλά και σε σύγκρουση με αυτό ως απαραίτητο όρο και προϋπόθεση. Οπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά «μέσα στον καμβά του μονοπωλιακού εμπορίου οι δημιουργοί δεν πρέπει να παίξουν». Να σημειώσουμε την παρέμβαση του επικεφαλής του ψηφοδελτίου της Δημοκρατικής Ενότητας Σκηνοθετών μπροστά στις εκλογές στην Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών (ΕΕΣ) Γιώργου Μπακόλα, ο οποίος σημείωσε μεταξύ άλλων «ότι η ΕΕΣ έχει απαξιωθεί εντελώς, όμως υπάρχουν άνθρωποι που δεν το βάζουν κάτω. Η συλλογικότητα των σκηνοθετών περνάει μέσα από το συνδικαλιστικό αγώνα και πρέπει η ΕΕΣ να γίνει ένα σοβαρό σωματείο». Στο κλείσιμο της εκδήλωσης, η Ελένη Μηλιαρονικολάκη σημείωσε μεταξύ άλλων «ότι αν δε βάλεις στόχους πάλης για αλλαγή αυτής της κατάστασης δεν έχεις ελπίδες επιβίωσης. Ποια είναι η γραμμή του εφικτού; Δεν υπάρχει όριο στην καταστρατήγηση των δικαιωμάτων στον καπιταλισμό. Δεν πρόκειται να σταματήσουν πουθενά όσο εμείς διαπραγματευόμαστε τι θα χάσουμε. Ας αλλάξουν ρότα λοιπόν οι δημιουργοί, αρχής γινομένης με την αλλαγή των συσχετισμών στους συλλογικούς τους φορείς».

Η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Πολιτιστικού Τμήματος του Κόμματος, σημείωσε ανάμεσα σε άλλα:

«Η συγκυρία της οικονομικής κρίσης, σε συνδυασμό με την ανελέητη αντιλαϊκή επίθεση του κεφαλαίου, βοηθά να διαλυθούν ψευδαισθήσεις ευημερίας κι ασφάλειας ακόμη και σε κοινωνικά στρώματα που η οικονομική τους κατάσταση άφηνε αρκετά περιθώρια μέχρι σήμερα να τις διατηρούν, όπως σε ένα μέρος των καλλιτεχνών. Η συνεχώς διευρυνόμενη δυσκολία στην αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου είναι νομοτέλεια στο σημερινό ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξης του καπιταλισμού. Για να περιορίσουν το αποκαλούμενο "εργατικό κόστος", γι' αυτό ξεθεμελιώνουν τις εργασιακές σχέσεις και την κοινωνική ασφάλιση. Για να διευρύνουν τα πεδία κερδοφορίας του οπτικοακουστικού κεφαλαίου, γι' αυτό ετοιμάζονται να συντρίψουν τη μικρή προσωπική κινηματογραφική παραγωγή.

Κι αν αυτού του τύπου η ανάπτυξη είναι μονόδρομος για τους καπιταλιστές, μονόδρομος για τους εργαζόμενους, τους σκηνοθέτες, τους ηθοποιούς, τους τεχνικούς του κινηματογράφου είναι με ένα πανίσχυρο λαϊκό μέτωπο να δημιουργήσουν τις κοινωνικοπολιτικές προϋποθέσεις για μια άλλης κατεύθυνσης ανάπτυξη. Μια ανάπτυξη που κίνητρο και μέτρο της προόδου της δε θα 'χει το κέρδος μιας μικρής κοινωνικής ομάδας, αλλά την υλική και πνευματική ανύψωση του συνόλου του λαού. Μια ανάπτυξη που θα αντιμετωπίζει την κινηματογραφική τέχνη όχι σαν βιομηχανία ανταγωνιστική, αλλά σαν λειτουργία κοινωνική με προορισμό να εφοδιάζει τον άνθρωπο με ανώτερες κι αντάξιες του είδους του διανοητικές και ψυχικές δυνάμεις.

Bασική προϋπόθεση αυτής της άλλης ανάπτυξης είναι η κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, που θα επιτρέπει επιστημονικό και κοινωνικό κεντρικό σχεδιασμό και λαϊκό έλεγχο σε όλα τα στάδια της παραγωγής, από τον προγραμματισμό μέχρι την υλοποίησή της, ως το μόνο τρόπο να καταργηθεί ο ανταγωνισμός και η σημερινή αναρχία της, που φέρνει και τις κρίσεις.

Στο έδαφος αυτής της γενικότερης πρότασης του Κόμματός μας ειδικά για τον κινηματογράφο προτείνουμε τα παρακάτω:

• Τη συγκρότηση δημόσιου οργανισμού κινηματογράφου στον οποίο άμεσα θα ενσωματωθούν οι λειτουργίες των σημερινών κρατικών δομών (Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, "Ελλάς Φιλμ", Ταινιοθήκη της Ελλάδας, Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, Δράμας κλπ.) και στη συνέχεια θα συγκεντρωθεί το σύνολο της παραγωγής και διανομής του κινηματογραφικού έργου.

Την ανάπτυξη δημόσιου εθνικού δικτύου διανομής ταινιών και οπτικοακουστικού υλικού. Το δίκτυο των σημερινών δημοτικών κινηματογράφων θα χρησιμοποιηθεί σαν αρχική υποδομή για την ανάπτυξη του εθνικού δικτύου διανομής. Το καθεστώς εκμετάλλευσης πολλών ή πολλαπλών αιθουσών από μια ιδιοκτήτρια εταιρεία θα πρέπει να εκλείψει και οι μεμονωμένοι αιθουσάρχες να στηριχθούν οικονομικά με σκοπό το συνεταιρισμό και τη συνεργασία τους με το δημόσιο δίκτυο διανομής.

• Την καθιέρωση της κινηματογραφικής παιδείας από το επίπεδο της σχολικής αισθητικής αγωγής έως την ίδρυση Ανώτατων Σχολών κινηματογράφου, που θα διαθέτουν πλήρη εργαστηριακό εξοπλισμό και υλικοτεχνική υποδομή στο πλαίσιο μιας Ενιαίας Ανώτατης Εκπαίδευσης.
• Tον αναπροσανατολισμό και την αναβάθμιση του θεσμού των Φεστιβάλ και των κρατικών βραβείων.
• Την εξασφάλιση οικονομικών και μορφωτικών προϋποθέσεων για την ανεμπόδιστη πρόσβαση του λαού στην κινηματογραφική τέχνη με μέτρα όπως τα παρακάτω: Συγκρότηση πανελλαδικού δικτύου δημόσιων πολιτιστικών κέντρων σε κάθε συνοικία και χωριό όπου θα προβλέπεται η υποδομή για δημιουργία ερασιτεχνικών φιλμ και η λειτουργία αίθουσας κινηματογραφικών προβολών. Κρατική οικονομική και υλική στήριξη του «παράλληλου δικτύου» των κινηματογραφικών λεσχών ή ομάδων από σωματεία, συλλόγους κλπ. με σκοπό τη διάδοση της ποιοτικής κινηματογραφικής τέχνης στο λαό χωρίς καταβολή εμπορικών δικαιωμάτων για την προβολή των ταινιών. Εξασφάλιση δωρεάν πρόσβασης στο διαδίκτυο για όλους και δημιουργία δημόσιας ψηφιακής βιβλιοθήκης οπτικοακουστικού υλικού που θα διατίθεται δωρεάν σε όλους. Δωρεάν διάθεση των αναπαραγόμενων από τον οργανισμό κινηματογράφου οπτικοακουστικών έργων είτε μέσω διαδικτύου, είτε μέσω άλλων ψηφιακών μέσων εγγραφής και αναπαραγωγής (DVD, blueray κλπ.). Αμεση εφαρμογή του εργατικού εισιτηρίου για την ελληνική ταινία.

Δεμένες με τους παραπάνω βασικούς άξονες είναι και οι επιμέρους διεκδικήσεις που προβάλλουμε στο συνδικαλιστικό κίνημα για γενναία οικονομική στήριξη και διευρυμένη αξιοποίηση της εγχώριας κινηματογραφικής δημιουργίας με τα ακόλουθα μέτρα:

• Αύξηση των κρατικών δαπανών για τον πολιτισμό - τουλάχιστον στο 2% - και συγκεκριμενοποίηση του ποσοστού που θα διατίθεται στον κινηματογράφο και θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο από το 10%.
• Οικονομική και υλική ενίσχυση αποκλειστικά των δημόσιων δομών και της ανεξάρτητης δημιουργίας που κινείται έξω από τα μονοπωλιακά κυκλώματα.
• Απόδοση του προβλεπόμενου από το νόμο 1866/1989 άρθρο 7 ποσοστού από τα έσοδα των τηλεοπτικών σταθμών για την ανάπτυξη του κινηματογράφου με επέκτασή του στις ταινίες μικρού μήκους και αύξησή του στο 2%.
• Επιστροφή του φόρου αποκλειστικά στους σκηνοθέτες και σκηνοθέτες - παραγωγούς όπως και στους ανεξάρτητους αιθουσάρχες με κριτήριο τη στήριξη των δημιουργών.
• Καθιέρωση μόνιμων ζωνών προβολής της σύγχρονης ελληνικής ταινίας στην κρατική τηλεόραση και ειδικής υποχρεωτικής ποσόστωσης στους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς. Αξιοποίηση και χρηματοδότηση της ταινίας τεκμηρίωσης από υπουργεία και δημόσιους φορείς για διαφωτιστικούς, παιδαγωγικούς, εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Ακόμη και στην περίπτωση που οι περισσότερες από αυτές τις επιμέρους διεκδικήσεις επιβληθούν, θα είναι μεν κάποια ρήγματα, αλλά ρήγματα αναιμικά και ασταθή, αν δεν υπάρξει ρήξη με τις δεσμεύσεις της ΕΕ και τους άλλους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, αν δεν ανατραπεί το σύστημα κυριαρχίας των μονοπωλίων. Τρίτος δρόμος, ξεκούραστος και βολικός για να ζήσουμε καλύτερα δεν υπάρχει. Ο καπιταλισμός εξάντλησε προ πολλού κάθε του απόθεμα και η παρακμή του εκδηλώνεται όχι μόνο στην οικονομία, αλλά σ' όλους τους τομείς του πολιτισμού, όπως και στην κινηματογραφική τέχνη. Ο σοσιαλισμός μας κοιτάζει απ' όλα τα παράθυρα. Ομως ποτέ δε θα έρθει απρόσκλητος, αν δεν προετοιμάζεται, δεν κυοφορείται στους αγώνες του σήμερα, με στόχους, με αιτήματα, με προσανατολισμό που να ξεπερνούν και γι' αυτό να απειλούν τις βάσεις του συστήματος, την οικονομική και πολιτική εξουσία των μονοπωλίων».