Ο χάρτης με τα «οικόπεδα» των ερευνών που υπέγραψαν Τουρκία - Λιβύη

Προσερχόμενος χτες στις Βρυξέλλες στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, ο Κυρ. Μητσοτάκης εστίασε στη Λιβύη, λέγοντας ότι θα ενημερώσει «για τη σημαντική αύξηση των μεταναστευτικών ροών από την ανατολική Λιβύη» και θα ζητήσει «την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έτσι ώστε άμεσα να αντιμετωπιστεί το ζήτημα». Σημειωτέον, ο αρμόδιος Ευρωπαίος Επίτροπος μαζί με τους αρμόδιους υπουργούς από Ιταλία, Ελλάδα και Μάλτα θα βρεθούν στην ανατολική και δυτική Λιβύη στις αρχές Ιουλίου, μεταφέροντας μήνυμα στις λιβυκές αρχές ότι «αυτή η πρακτική δεν μπορεί να γίνει άλλο ανεκτή», όπως έλεγε χτες ο Μητσοτάκης, ενώ θύμισε ότι η κυβέρνηση «έχει ήδη κινητοποιήσει και τις Ενοπλες Δυνάμεις, έτσι ώστε να υπάρχει μία αποστολή επιτήρησης των λιβυκών αρχών, έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης» (δύο φρεγάτες κι ένα πλοίο γενικής υποστήριξης).

Καθόλου τυχαία, όλα αυτά έρχονται στον απόηχο του μνημονίου συνεργασίας που υπέγραψαν προχτές η τουρκική πετρελαϊκή εταιρεία ΤΡΑΟ και η λιβυκή κρατική πετρελαϊκή εταιρεία NOC, προκειμένου να ξεκινήσουν έρευνες για πιθανά κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου σε τέσσερα υποθαλάσσια «οικόπεδα» στα ανοικτά της Λιβύης, με τις δύο πλευρές να αναφέρονται και στο τουρκολιβυκό μνημόνιο καθορισμού ΑΟΖ. H κυβέρνηση ζητά να συμπεριληφθούν στα Συμπεράσματα της Συνόδου ρητές αναφορές κατά αυτού του κειμένου του 2019.

Στον ίδιο τόνο, μιλώντας χτες στον ρ/σ «Παραπολιτικά», ο υπουργός Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτης, κληθείς να σχολιάσει τις τουρκολιβυκές κινήσεις χαρακτήρισε «αυτονόητο ότι θα υπάρχουν αντιδράσεις» στις κινήσεις της Αθήνας για μπίζνες του κεφαλαίου με θαλάσσια «οικόπεδα» και πλουτοπαραγωγικές πηγές. Βέβαια, η κυβέρνηση άλλα έλεγε προ μηνών, όταν «πανηγύριζε» για τις άδειες ερευνών σε αμερικανικούς ομίλους που δήθεν «κατοχύρωναν τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας»!

Πρόσθεσε ότι «η Μεσόγειος είναι μια κλειστή θάλασσα, στην οποία έχουμε 21 κράτη να έλκουν αξιώσεις». Εκλεισε δε το ματάκι στη Λιβύη, θυμίζοντας ότι η Αθήνα έχει «από μακρού χρόνου» ζητήσει να οριοθετήσουν ΑΟΖ, με βάση πάντα τη «μεζούρα» των συμφερόντων του κεφαλαίου και των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών.

Γι' αυτό και καμία βάση δεν έχει και η προσπάθειά του να εφησυχάσει, λέγοντας πως σε αυτήν τη φάση τουλάχιστον η συμφωνία δεν θίγει ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, αφού «αποδίδει τις έρευνες σε θαλάσσιες ζώνες, οι οποίες είναι νοτίως της μέσης γραμμής», της νοητής στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης.

Βέβαια και ο ίδιος δεν μπόρεσε να κάνει μια πρόβλεψη για τις εξελίξεις επί του πεδίου: «Ξέρετε, σε μια τέτοια ρευστή κατάσταση το μόνο το οποίο είναι προβλέψιμο είναι η ασυμμετρία και το απρόβλεπτο», είπε, μην αποκλείοντας το άπλωμα τουρκικών πλοίων ξανά στην επίμαχη ζώνη. Εσπευσε μόνο να καθησυχάσει ότι «είμαστε έτοιμοι για όλα τα σενάρια», με ό,τι αυτό συνεπάγεται, παραπέμποντας και στις πολυδιαφημισμένες «συμμαχίες» της ντόπιας αστικής τάξης.

Στο μεταξύ, κράτησε ανοικτή την πόρτα στην Αγκυρα για παζάρι, διαβεβαιώνοντας ότι το περιλάλητο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας - Τουρκίας «θα γίνει το επόμενο διάστημα», βάζοντας ως πιο κρίσιμη ενδιάμεση εξέλιξη τη διευρυμένη διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κυπριακό εντός του Ιουλίου πιθανότατα στη Νέα Υόρκη, και τονίζοντας ότι «ο δομημένος διάλογος με την Τουρκία - γιατί αυτή είναι η ιδιαιτερότητα του διαλόγου την τελευταία διετία - δηλαδή και ο Πολιτικός Διάλογος και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και η Θετική Ατζέντα, συνεχίζουν κανονικά».

Προσπάθησε, ταυτόχρονα, να καθησυχάσει και για τη δυνατότητα η πολεμική βιομηχανία της Τουρκίας να αντλεί ευρωενωσιακά κονδύλια από τον Κανονισμό της ΕΕ, «SAFE». Επιχειρώντας να απαντήσει και σε κριτική που δέχεται στο εσωτερικό της ΝΔ στο πλαίσιο ενδοαστικών «διαφοροποιήσεων», παραδέχτηκε ότι «η Τουρκία έχει αναπτύξει μια αμυντική βιομηχανία που έχει καταστεί πράγματι ένα όπλο διπλωματικό για τη χώρα αυτή. Τις τελευταίες δεκαετίες, έχει φτάσει σε ένα επίπεδο εσωτερικής αμυντικής βιομηχανίας που της επιτρέπει να έχει λόγο, ιδιαίτερα τώρα που αντιλαμβανόμαστε όλοι την αξία της αμυντικής συνεργασίας σε διεθνές επίπεδο και ειδικώς της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης», όπως είπε δείχνοντας πως πάνε «περίπατο» τα παχιά τους λόγια περί στρατηγικών συμμαχιών και εταιρικών σχέσεων.

Ξεκαθάρισε, άλλωστε, ότι ο εν λόγω κανονισμός δεν μπορούσε να μπλοκαριστεί με «βέτο», αφού ψηφιζόταν με ειδική πλειοψηφία και «πράγματι, υπάρχει μία διαμορφωμένη πλειοψηφία κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία θέλει, όχι μόνο την Τουρκία, αλλά θέλει όλες τις τρίτες χώρες, δηλαδή τα μη μέλη της ΕΕ που ανήκουν στο ΝΑΤΟ», ΗΠΑ και Βρετανία, «διότι αυτό που ενδιαφέρει τους Ευρωπαίους είναι να ανοίξει η αγορά, έτσι ώστε να μπορούν, να το πω απλά, να ψωνίζουν φθηνότερα και να μην επενδύουν τεράστιους πόρους» με ό,τι αυτό σημαίνει και για τη στήριξη που υποτίθεται θα παράσχουν στην Ελλάδα όταν χρειαστεί.

Σημειωτέον, ο Γεραπετρίτης βρίσκεται στο Παρίσι όπου συναντάται σήμερα με τον Γάλλο ομόλογό του για μια «πολύ κρίσιμη διμερή συνάντηση» «στο πλαίσιο της ανάπτυξης των διμερών μας σχέσεων» και «του συντονισμού σε θέματα περιφερειακής ασφάλειας», όπως είπε.

Στο μεταξύ, πυκνώνουν οι κριτικές στο εσωτερικό της ΝΔ για χειρισμούς στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Π.χ. ο Αδ. Γεωργιάδης, μιλώντας χτες στον τ/σ «Open» είπε για το τουρκολιβυκό σύμφωνο ότι επί πρώτης κυβέρνησης Μητσοτάκη ο νυν υπουργός Αμυνας και τότε υπουργός Εξωτερικών Δένδιας «δεν εμπόδισε» την υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου όπως «έπρεπε», γιατί ...«δεν κατάλαβε».

Επίσης, ο πρ. υφυπουργός Εξωτερικών επί κυβέρνησης Κ. Καραμανλή, Ευρ. Στυλιανίδης, μιλώντας στο «Mega News», έλεγε ότι «οι μέχρι τώρα προσεγγίσεις» από το ΥΠΕΞ «είναι πιο ακαδημαϊκές και πιο νομικές, ενώ θα έπρεπε να είναι περισσότερο πολιτικές και πραγματιστικές. Επρεπε να είχαμε καλύτερο αποτέλεσμα», αλλά «θέλει έναν άλλο ρεαλισμό και μια άλλη στάση», για να «μπορείς να πετυχαίνεις και ανταλλάγματα». Αναφερόμενος και στο πάγωμα των εργασιών του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου μετά τις αντιδράσεις της Τουρκίας, επέμεινε ότι «η πόντιση του καλωδίου έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί (...) είναι λάθος όταν η Τουρκία εμφανίζεται να αντιδρά, να υποχωρεί η Ελλάδα για λόγους ήπιου κλίματος, γιατί με αυτόν τον τρόπο ενθαρρύνει την αυθαιρεσία της γείτονος», πρόσθεσε, εκφράζοντας διαφορετικές προσεγγίσεις στο αστικό στρατόπεδο για το πώς να κινηθεί στο παζάρι που οριοθετούν τα σχέδια ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ.