Στην ΕΣΣΔ, στα χρόνια του σοσιαλισμού ήταν πολύ γνωστό το σύνθημα «ό,τι καλύτερο για τα παιδιά». Οσοι ζήσαμε εκεί, ήμασταν μάρτυρες μιας προσπάθειας της κοινωνίας να υλοποιήσει αυτό το σύνθημα, στους παιδικούς σταθμούς, στα σχολεία, συνολικά στο εκπαιδευτικό σύστημα, στο σύστημα υγείας, στις παιδικές τροφές, στις παιδικές γιορτές και γενικά σε ό,τι είχε σχέση με τα παιδιά. Πρόσφατα συμπληρώθηκαν δέκα χρόνια από την ανατροπή της ΕΣΣΔ, που σηματοδότησε και τη φανερή πορεία της παλινόρθωσης του καπιταλισμού στη Ρωσία και στις υπόλοιπες πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες. Αλήθεια, τι γίνεται με τα παιδιά δέκα χρόνια μετά; Οπως μας ενημερώνουν τα ρωσικά ΜΜΕ, την περασμένη βδομάδα ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν επέπληξε τον πρωθυπουργό Μιχαήλ Κασιάνοφ, όσο και την υπεύθυνη για τα κοινωνικά ζητήματα αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Βαλεντίνα Ματβιένκο, σχετικά με τα «παιδιά του δρόμου». Μάλιστα ο Πρόεδρος δείχνοντας το «ενδιαφέρον» του για το τεράστιο αυτό ζήτημα επισκέφτηκε ένα ορφανοτροφείο και χάρισε στο ίδρυμα δύο μικρά λεωφορεία...

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των αρμόδιων ρωσικών υπηρεσιών, ήδη στη χώρα αυτή υπάρχουν γύρω στο 1.000.000 παιδιά που «βολοδέρνουν» στους δρόμους. Η Γενική Εισαγγελία, έχει διαφορετική εκτίμηση και ανεβάζει αυτόν τον αριθμό στα 2.000.000 παιδιά¹! Την ίδια ώρα, στα διάφορα ιδρύματα της χώρας «φιλοξενούνται» 700.000 παιδιά. Κι όλα αυτά σε μια χώρα που δεν αριθμεί πλέον πάνω από 145.000.000 κατοίκους. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν μπορεί να γίνει καμία στατιστική σύγκριση με τη σοβιετική περίοδο, παρά μόνο ίσως και με την περίοδο, κατά την οποία η Σοβιετική Ενωση είχε βγει από το Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο. Να θυμίσουμε ότι τότε η ΕΣΣΔ είχε 20 εκατομμύρια νεκρούς και βέβαια πολλά παιδιά έμειναν ορφανά. Αλλά σε σύγκριση και μ' εκείνη ακόμη την περίοδο, τα σημερινά «παιδιά του δρόμου» είναι κατά τρεις 3 φορές περισσότερα (!) απ' ό,τι την περίοδο μετά το Β' Παγκόσμιο πόλεμο.

Οπως απολογήθηκε η Ματβιένκο στον Πρόεδρο Πούτιν, το 95% των παιδιών, τόσο αυτών που βρίσκονται στα ορφανοτροφεία, όσο και των «παιδιών του δρόμου» έχουν στη ζωή τον ένα ή και τους δύο γονείς τους! Παρ' όλα αυτά είτε μόνα τους έφυγαν από το σπίτι, μην αντέχοντας την κακομεταχείριση, είτε τα έδιωξαν οι ίδιοι οι γονείς τους. Τους δέκα πρώτους μήνες του 2001, διαπράχθηκαν 145.700 εγκλήματα και αδικήματα από παιδιά, αριθμός που αυξάνεται συνεχώς². Οπως σημείωσε η ίδια αρμόδιος, στα τελευταία 10 χρόνια η καπιταλιστική Ρωσία ψήφισε 140 νόμους (!) για την «προστασία των παιδιών»«, ώστε να ανατρέψει τη σχετική τάση αύξησης του φαινομένου, αλλά μάταια, τα «παιδιά του δρόμου» αυξάνουν με ραγδαίους ρυθμούς. Θα μπορούσε όμως να περιμένει κανείς κάποια άλλη κατάσταση, όταν αυξάνονται το ίδιο ραγδαία όλα τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα των εργαζομένων; Οταν η ανεργία φτάνει σε πρωτοφανή για τη Ρωσία επίπεδα, όταν εκατομμύρια άνθρωποι παίρνουν μισθούς πείνας, όταν ο αλκοολισμός κάνει θραύση;

Στα χρόνια του σοσιαλισμού οι Ρώσοι συχνά αποκαλούσαν το Λένινγκραντ ως «πόλη των τριών επαναστάσεων». Σήμερα η ίδια πόλη, με το όνομα «Αγία Πετρούπολη» μπορεί κάλλιστα να χαρακτηριστεί «πρωτεύουσα των παιδιών του δρόμου», αφού σ' αυτήν περιφέρονται τουλάχιστον 16.000 τέτοια παιδιά. Σύμφωνα με μια έρευνα που διενήργησε η Σχολή Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου της πόλης, το 77% αυτών των παιδιών εργάζονται σε συνθήκες βαθιάς εκμετάλλευσης και κινδύνου με σοβαρές βλαβερές συνέπειες τόσο στη φυσική, όσο και στην ψυχική τους ανάπτυξη. Το 40% είναι θύματα πορνείας και παιδικής πορνογραφίας, το 30% παίρνει μέρος σε διαφόρου είδους εγκληματικές ενέργειες, όπως ληστείες και διακίνηση ναρκωτικών, συμμετέχει σε παιδικές συμμορίες. Ενα ποσοστό 20-25% παίρνει ναρκωτικά³.

Το πρόβλημα της εγκατάλειψης των παιδιών, του φαινομένου των εγκαταλειμμένων παιδιών δεν είναι το μόνο στο οποίο «πρόκοψαν» στην καπιταλιστική Ρωσία. Είναι γνωστό, για παράδειγμα, ότι και στο σύστημα της Παιδείας με γρήγορους ρυθμούς μπαίνουν οι ταξικοί φραγμοί στη μόρφωση των παιδιών των εργαζομένων. Εκτός από την κατάσταση που αφορά ευθέως τα παιδιά, τεράστιες είναι και οι αρνητικές συνέπειες για όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής και για τους εργαζομένους. Χαρακτηριστικό είναι πως πρόσφατα στη Μόσχα πέθαναν εξαιτίας του ψύχους 300 περίπου άνθρωποι και ορισμένα ρώσικα ΜΜΕ θυμήθηκαν την παροιμία που λέει ότι «ο λύκος είναι ο υγειονόμος του δάσους», αλλά παραφράζοντάς την ως εξής: «Ο χειμώνας είναι ο υγειονόμος της μεγαλούπολης». Στη χώρα μας όμως δεν παύουν αυτοί που ακόμη και σήμερα ρίχνουν τόνους λάσπης στο σοσιαλισμό που γνωρίσαμε στον 20ό αιώνα για να κρύψουν την πραγματικότητα. Και η πραγματικότητα λέει ότι, παρά τα όποια προβλήματα, αδυναμίες και λάθη που έγιναν και υπήρχαν στην ΕΣΣΔ, αυτή ήταν απείρως πιο ανθρώπινη από τη σημερινή καπιταλιστική βαρβαρότητα που βιώνουν τώρα οι άνθρωποι εκεί. Πρόσφατη δημοσκόπηση⁴ έδειξε ότι μ' αυτήν την εκτίμηση συμφωνεί η πλειοψηφία (55,1%) του ρωσικού λαού, που θα προτιμούσε να ζήσει στο σύστημα που υπήρχε πριν το 1991. Ενώ ένα μεγάλο κομμάτι (41%) δε θα δίσταζε, στον έναν ή άλλο βαθμό, να στηρίξει σήμερα μια νέα Σοσιαλιστική Επανάσταση⁵. Και τότε, ούτε οι εκλογικές νοθείες, ούτε οι «προεδρικές ευαισθησίες», ούτε οι άλλοι σύγχρονοι τρόποι χειραγώγησης των εργαζομένων θα μπορέσουν να ανακόψουν την εκδήλωση της πραγματικής θέλησης του λαού.

1. www.izvestia.ru. 17/01/2002

2. www.flash.gr. 15/01/2002

3. www.communist.ru 14/01/2002

4. www.romir.ru/

5. «Ριζοσπάστης», 8/11/2001