Αποτελεί κοινό τόπο το γεγονός, πως, κάθε σπιθαμή της ελληνικής γης είναι, δυνάμει, ένα «κύτταρο» ιστορίας. Οποιος, όμως, παρακολούθησε την ημερίδα που διοργάνωσε το Ελληνικό Τμήμα του ICOMOS (Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών), χτες στο ΤΕΕ, με θέμα «Τα μνημεία της Θράκης - Προστασία και Ανάδειξη», «τρόμαξε» με τις μορφές και διαστάσεις αυτού του γεγονότος, σε μια από τις πλέον υποβαθμισμένες περιοχές της χώρας.
Οι ομιλίες των εκπροσώπων επιστημονικών και άλλων φορέων πάνω στο σημαντικό αυτό θέμα, παρουσίασαν το «ανάγλυφο» και τις νέες πτυχές του αρχαιολογικού πλούτου της περιοχής και πρότειναν λύσεις για την προστασία και ανάδειξή του. Πρόβαλαν, «μοιραία» και τους σοβαρούς κινδύνους που αντιμετωπίζει, εξ αιτίας της συνεχιζόμενης εγκατάλειψης της περιοχής από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και τη σημερινή.
Εγκατάλειψη που «αποδεκάτισε» τον ενεργό, οικονομικά, πληθυσμό της Θράκης, αφήνοντας τον υπόλοιπο να παλεύει να επιβιώσει σε συνθήκες υπανάπτυξης, με κυριότερη πτυχή την ανεργία.
Σταυροδρόμι πολλών πολιτισμών και «γέφυρα» διαφόρων λαών για χιλιετίες, όπου ο καθένας τους άφησε ανεξίτηλη τη «σφραγίδα του, η Θράκη σήμερα έχει μετατραπεί σε «γέφυρα» οικονομικής, πολιτικής και πολιτισμικής διείσδυσης του ιμπεριαλισμού στα Βαλκάνια, γεγονός που κάθε άλλο παρά σταματά την υπανάπτυξη.
Ακόμη και ο περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, Στ. Καμπέλης, που στην ομιλία του επιχείρησε να εμφανίσει αντίστροφα αυτή την πραγματικότητα, παραδέχτηκε πως είναι «υπέρ το σύνηθες ελλειμματικό το ισοζύγιο μεταξύ λόγων και έργων» για τη Θράκη. Ζήτησε προστασία της κουλτούρας της μειονότητας, αποκέντρωση των υπηρεσιών του ΥΠΠΟ και αύξηση του ειδικευμένου προσωπικού του στην περιφέρεια για τη διάσωση των μνημείων. Σημείωσε επίσης πως υπάρχει πρόβλεψη 50 δισ. για ανασκαφές και ανάδειξη μνημείων από το Περιφερειακό Πρόγραμμα, για την υλοποίησή του όμως απαιτούνται... οι παραπάνω προϋποθέσεις.
Διαφωτιστικές ήταν οι ομιλίες της προϊσταμένης της ΙΗ' ΕΠΚΑ Καβάλας, Χάιδως Κουκούλη - Χρυσανθακάκη, για τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, του προϊστάμενου της ΙΘ' ΕΠΚΑ Κομοτηνής, Διαμαντή Τριαντάφυλλου, για τα σημαντικότερα μνημεία της Θράκης, του προϊστάμενου της 9ης ΕΒΑ Θεσσαλονίκης Χαράλαμπου Μπακιρτζή για τη Βυζαντινή Θράκη, του διευθυντή της Αναπτυξιακής Εταιρίας Διδυμότειχου, Θανάση Γουρίδη, για τις παρεμβάσεις διάσωσης των μνημείων της πόλης και του περιβαντολλόγου Χανς Γέρεντρουμπ για τη φυσική ομορφιά της περιοχής.
Χαρακτηριστική του τρόπου με τον οποίο η πολιτεία αντιμετωπίζει το θέμα ήταν και η ομιλία του προέδρου του ΤΕΕ Ανατ. Μακεδονίας Θράκης, Κ. Παναγιωτόπουλου, για την ένταξη των παραδοσιακών πυρήνων στη σύγχρονη Καβάλα. Οπως σημείωσε ο ομιλητής, μέσα σε 10 χρόνια, λόγω της αδιαφορίας του κράτους, κατεδαφίστηκαν 98 από τα 500 και πλέον κτίρια που είχαν προταθεί για διατήρηση...
Τη Δευτέρα, στο Σπουδαστικό Τμήμα του Φεστιβάλ Δράμας συμμετείχαν 25 σπουδαστικές ταινίες, που δίνουν έτσι ή αλλιώς την ευκαιρία σε κάθε ενδιαφερόμενο να διατυπώσει το αίτημα της ίδρυσης Ανώτατης Κρατικής Σχολής Κινηματογράφου. Τι υπεκφυγή!.. Εχει πια φτάσει η υπερ-εικοσαετής διατύπωση αυτού του αιτήματος από τον κινηματογραφικό κόσμο να αποτελεί την αντίστροφη όψη στο «νόμισμα» της υπερ-εικοσαετούς εξαγγελίας, από κάθε νέα κυβέρνηση και σχεδόν κάθε νέο υπουργό Πολιτισμού.
Παρ' όλα αυτά η Κρατική Σχολή Κινηματογράφου δεν υπάρχει ακόμη. Και η κινηματογραφική παιδεία στην Ελλάδα εξακολουθεί να στηρίζεται στις 3 ιδιωτικές σχολές, οι οποίες όσο κι αν κάποτε ανταποκρίνονταν, λίγο ή πολύ, στις εκπαιδευτικές ανάγκες της ελληνικής κινηματογραφίας, σήμερα αδυνατούν να καλύψουν το κενό των νέων απαιτήσεων. Ιδίως, το κενό που υπάρχει ανάμεσα στις έννοιες της κινηματογραφικής εκπαίδευσης και της κινηματογραφικής παιδείας.
Αυτή την πραγματικότητα έρχεται να συμπληρώσει γενικότερη σύγχυση που προκαλεί η παλινωδία της κυβερνητικής «πολιτικής»: Πριν λίγο καιρό - επί υπουργίας της Ε. Παπαζώη - το ΥΠΠΟ αποφασίζει να κλείσει τις τρεις υπάρχουσες, ιστορικές σχολές κινηματογράφου, με το αιτιολογικό της απουσίας νομοθετικής ρύθμισης που να διέπει τη λειτουργία τους. Απουσία, που οφείλεται στο γεγονός ότι το ΥΠΟ δεν την έχει πραγματοποιήσει. Ετσι το ΥΠΠΟ, χωρίς να έχει προχωρήσει ούτε στην αφετηριακή διαδικασία για ένα σχέδιο δημόσιας κινηματογραφικής παιδείας, καταργεί και τη μόνη υπάρχουσα στον ελληνικό χώρο.
Απομένουν ορισμένα ΙΕΚ ταχύρυθμης κατάρτισης, προορισμένα να παρέχουν φτηνά αμειβόμενο προσωπικό για τις «ανάγκες» των κερδοσκοπικών τηλεοπτικών επιχειρήσεων. Αυτά υπάγονται στο υπουργείο Παιδείας και οι τυπικές ρυθμίσεις που διέπουν τη λειτουργία τους είναι «επιμελέστατα» θεσμοθετημένες.
Για συμπλήρωμα, στο ΥΠΠΟ έφτιαξαν και έναν κώδικα κινηματογραφικής «ελληνικότητας», ο οποίος έχοντας ήδη θεσμοθετήσει την κατάργηση της όποιας κινηματογραφικής παιδείας στην Ελλάδα, αποκλείει, πρακτικά, από κάποια «επίσημη ελληνικότητα» τις ταινίες των Ελλήνων σπουδαστών του εξωτερικού, τους οποίους το ΥΠΠΟ, με την πολιτική του, είναι που σπρώχνει μακριά από την Ελλάδα. Ισως όλα αυτά να ξαφνιάζουν ως προβλήματα το νέο υπουργό Πολιτισμού. Αλλωστε, ο Θ. Πάγκαλος ανέλαβε το «αντικείμενο» του πολιτισμού ύστερα από θητεία στο ΥΠΕΞ κι ίσως χρειάζεται λίγος χρόνος για να γνωρίσει τα θέματα του νέου χαρτοφυλακίου του. Αλλά και η προκάτοχός του, βρέθηκε στην ίδια θέση για ένα σύντομο διάλειμμα ανάμεσα στην ενασχόλησή της με θέματα Αιγαίου (πριν) και θέματα εξωτερικών (μετά), όταν είχε αντικαταστήσει τον προηγούμενο υπουργό, ο οποίος της μεταβίβασε τις αρμοδιότητές του, για να αναλάβει εκείνος την αποστολή της «Ανάπτυξης»...
Και να σκεφτεί κανείς, ότι η διαδικασία της «ειδίκευσης» αρχίζει στα σχολεία από την ηλικία των 16 χρόνων, με τις «δέσμες» και τις «κατευθύνσεις» της «εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης», που βρίσκεται σε εξέλιξη. Μήπως, όμως, και ο αρχικός εμπνευστής της «ειδίκευσης» δεν πέρασε από την Εθνική Οικονομία και ύστερα από την Εθνική Αμυνα, μέχρι να αναλάβει την... Εθνική Παιδεία;
Μετά από όλα αυτά, λοιπόν, δε μοιάζει με υπεκφυγή το να διατυπώνει κανείς το αίτημα της Κρατικής Κινηματογραφικής Σχολής; Σε ποιον να το διατυπώσει; Και σε ποιον να το εμπιστευτεί; Μήπως θα ήταν καλύτερα, οι άνθρωποι του κινηματογράφου, αντί να περιμένουν μια ακόμα εξαγγελία, να δημιουργήσουν τους όρους μιας γόνιμης συζήτησης για το περιεχόμενο του αιτήματός τους;
Τα ερωτήματα είναι πολλά και δε ζητούν δοτές απαντήσεις, αλλά συμπεράσματα, που να προκύπτουν από συζήτηση. Συμπεράσματα, που προσδιορίζοντας το ζητούμενο και επιθυμητό, να σκιαγραφούν και τους πραγματικούς όρους, χάρη στους οποίους το ζητούμενο και το επιθυμητό θα μπορούν να καρποφορήσουν.
Από την ιστορική ταινία της Πατρίσια Μαζού «Σαν-Σιρ», με την Ιζαμπέλ Ιπερ |
Το πρώτο μέρος του Φεστιβάλ, 15-21/9 θα διεξαχθεί στο «ΔΑΝΑΟ» με 14 ανέκδοτες γαλλικές ταινίες της τελευταίας διετίας. Θα γίνονται 4 προβολές καθημερινά, με τη συμμετοχή των συντελεστών τους. Ακολουθεί το αφιέρωμα στην Μπινός, 22-28/9 στο Ινστιτούτο με την προβολή 7 ταινιών στις οποίες πρωταγωνιστεί. Το ίδιο διάστημα και στον ίδιο χώρο, θα υπάρχει έκθεση φωτογραφίας της Μαριόν Σταλένς - αδελφή της Μπινός - με φωτογραφίες της ηθοποιού από γυρίσματα.
Οι ταινίες που θα προβληθούν στο «Δαναό»: «Εχε γεια, γλυκιά στεριά» Οταρ Ιοσελιάνι, «Η υπόθεση του δοκιμαστή» Μπερνάρ Ραπ, «Στα όπλα!» Ρομπέρ Γκουεντιγκογιάν, «Η ψευτο-υπηρέτρια» Μπενουά Ζακό, «Περί ορέξεως» Ανιές Ζαου, «Μια πορνογραφική σχέση» Φρεντερίκ Φοντέιν, «Η σύγχρονη Εύα» Κατρίν Κορσινί, «Ανθρωπος και κτήνος» Ελέν Ανζέλ, «Ισως» Σεντρίκ Κλαπσίς, «Αδειες μέρες» Μαριόν Βερνό, «Τίποτα για τον Ρομπέρ» Πασκάλ Μπονιτζέ, «Σαν - Σιρ» Πατρίσια Μαζού, «Η μοντέρνα ζωή» Λοράνς Φερέιρα Μπαρμπόσα, «Ταξίδια» Εμανουέλ Φινκέ. Το αφιέρωμαστην Μπινός περιλαμβάνει: «Ραντεβού» Αντρέ Τεσινέ, «Μολυσμένο αίμα» Λεό Καρά, «Οι εραστές της γέφυρας» Λεό Καρά, «Τρία χρώματα: η μπλε ταινία» Κριστόφ Κισλόφσκι, «Ο ουσάρος στη στέγη» Ζ. Ρ. Ραπενό, «Ενα ντιβάνι στη Ν. Υόρκη» Σαντάλ Ακερμαν, «Ο δήμιος του Σεν Πιερ» Πατρίς Λεκόντ.
Ο Ομιλος Ελληνικών Λαϊκών Χορών «Ελένη Τσαούλη», σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που λειτουργεί από το 1954 με σκοπό τη διάδοση των ελληνικών χορών και της ελληνικής παράδοσης, συμμετείχε, από τις 5 έως τις 10 Σεπτέμβρη στο Διεθνές Φεστιβάλ Λαϊκών Χορών του Κουσάντασι, που ήταν αφιερωμένο στην ειρήνη και την ανοχή. Στο Φεστιβάλ συμμετείχαν οκτώ φολκλορικά συγκροτήματα από διάφορες χώρες. Παράλληλα πραγματοποιήθηκε Διεθνές Συμπόσιο με θέμα: «Οι παραδοσιακοί χοροί ως συνεισφορά σ' έναν πολιτισμό ειρήνης και ανοχής», στο οποίο εκπροσώπησε τη χώρα μας η Ελισάβετ Θεοτόκη, παρουσιάζοντας την παραδοσιακή φορεσιά της Κέρκυρας. Το Φεστιβάλ στέφθηκε με επιτυχία, αποδεικνύοντας, όπως σημειώνουν οι συμμετέχοντες, «ότι ο παραδοσιακός χορός και το τραγούδι ενώνει τους ανθρώπους και τους λαούς γιατί εκφράζει συναισθήματα κοινά σε όλους: χαρά, λύπη, έρωτα, νοσταλγία».
Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις «Καλοκαίρι 2000» του δήμου Σαλαμίνας, ολοκληρώνονται στις 14/9 (9μμ) με το χορευτικό συγκρότημα «THRAKIA» από τη Φιλιππούπολη Βουλγαρίας. Η εκδήλωση θα φιλοξενηθεί στο Ευριπίδειο θέατρο.