Νέα ερμαϊκή στήλη (1ος π. Χ. αι.), που εικονίζει τον κωμωδιογράφο Εύπολι (440 - 411 π. Χ.) αποκάλυψαν οι ανασκαφές της Γ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στον περιβάλλοντα χώρο της Βουλής,όπου θα κατασκευαστεί υπόγειο γκαράζ.

Ο Εύπολις - το όνομα φέρει δρόμος κοντά στην πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως - υπήρξε σύγχρονος του Αριστοφάνη και έγραψε 14 κωμωδίες.Κανένα έργο του δε σώζεται ακέραιο, παρότι κέρδισε εφτά νίκες στα Διονύσια και τα Λήναια, ενώ την πρώτη του κωμωδία την έγραψε σε ηλικία 17 ετών.

Το εύρημα σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση, όπως ακριβώς και η ερμαϊκή στήλη ίδιας εποχής, που είχε βρεθεί στην ίδια ακριβώς θέση πριν λίγους μήνες και απεικόνιζε το φιλόσοφο Χρύσιππο.

Σημειώνεται ότι οι ανασκαφές στη Βουλή υπολογίζεται να ολοκληρωθούν σε δύο - τρεις μήνες. Μέχρι σήμερα, εκτός από τις δύο στήλες, αποκαλύφθηκαν μία ρωμαϊκή δεξαμενή, που μεταφέρθηκε και λείψανα κτιρίων και οδών που σώζονται σε κακή κατάσταση, αλλά παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για την τοπογραφία της περιοχής.

Ο νεολιθικός θησαυρός,προϊόν αρχαιοκαπηλίας, με τα 54 χρυσά αντικείμενα, επρόκειτο να μεταφερθεί τον Οκτώβρη από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στον "Δημόκριτο" για ειδικές αναλύσεις, προκειμένου να πιστοποιηθεί η γνησιότητά του, ύστερα από σχετική απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

Πέντε μήνες αργότερα ο θησαυρός δε μεταφέρθηκε και το θέμα επανήλθε στο ΚΑΣ, ύστερα από έγγραφες διαμαρτυρίες που είχε υποβάλει η μέχρι πριν λίγες μέρες διευθύντρια του ΕΑΜ, Αικ. Δημακοπούλου.Η κ. Δημακοπούλου σε σχετικό έγγραφο διατύπωνε επιφυλάξεις για την ασφάλεια των αντικειμένων κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στον "Δημόκριτο" και πρότεινε να γίνει διαδοχική μεταφορά των αντικειμένων.

Πάντως το ΚΑΣ επέμεινε στην προηγούμενη απόφασή του, συμπληρώνοντας ότι η μεταφορά πρέπει να γίνει με συνοδεία αρχαιολόγου και συντηρητή.

Από τον καραγκιοζοπαίχτη Γιώργο Μαμάη, πήραμε το παρακάτω συγκινητικό κείμενό του για το θάνατο ενός ομοτέχνου του και αγωνιστή από την Πάτρα και το δημοσιεύουμε σε ένδειξη και σεβασμού στη λαϊκή τέχνη του Θεάτρου Σκιών και τιμής στους αγωνιζόμενους και με αυτήν δημιουργούς της.

"Πριν από λίγες μέρες, η Πάτρα αποχαιρέτησε, για πάντα, ένα εκλεκτό τέκνο της, ένα σεμνό λαϊκό καλλιτέχνη και αγωνιστή. Τον καραγκιοζοπαίχτη Ανέστη Βακάλογλου,ή "Ορέστη".Εναν από τους τελευταίους μεγάλους του είδους. Η ζωή του όλη, που καλύπτει τα τρία τελευταία τέταρτα του αιώνα μας, είναι η ιστορία των φτωχών και καταφρονεμένων της χώρας μας, του περήφανου λαού της, αλλά και των αφανών λαϊκών καλλιτεχνών.

Μικρό σχεδόν, τον ξεριζώνει ο φλογοστρόβιλος της μικρασιατικής καταστροφής από τη γη που γεννήθηκε. Ερχεται στην Ελλάδα προσφυγάκι και καταλήγει στην Πάτρα, όπου έμεινε και στέριωσε ως το θάνατό του. Νέος, με ανησυχίες και ταλέντο, δεν άργησε να βρει το δρόμο του μέσα στη "Μέκκα" του Θεάτρου Σκιών, που είναι η αχαϊκή πρωτεύουσα. Ευτυχής συγκυρία, έγινε βοηθός του μεγάλου Θεοδωρέλλου,μέχρι το 1938. Μετά φτιάχνει δικό του θίασο και αρχίζει την "ωραία και δύσκολη περιπέτεια",όπως έγραψε ο ίδιος.

Σε λίγο καιρό και παρά το νεαρό της ηλικίας του, θεωρείται ο πιο ολοκληρωμένος, ίσως, καραγκιοζοπαίχτης, κυρίως στα παραδοσιακά έργα.Παίζει ηρωικά έργα με θαυμαστή πληρότητα και ιστορική συνέπεια. Οι φιγούρες του είναι αληθινά κομψοτεχνήματα και τις κινεί με δεξιοτεχνία. Λένε ότι δεν υπήρξε άνθρωπος, ποτέ, που να μην ξελιγώθηκε στα γέλια, βλέποντας ή ακούγοντας τις κωμωδίες του. Γυρίζει όλη την Ελλάδα, σκορπίζοντας πάντα το γέλιο, το δάκρυ και τον προβληματισμό στο κοινό. Μα, και ο ίδιος, όντας καλός και ευαίσθητος δέκτης των προβλημάτων του κοσμάκη, στενοχωριόταν βαθύτατα, όταν έβλεπε φτώχεια, αρρώστους, ανέργους στο συνοικισμό που έμενε, στα Προσφυγικά της Πάτρας.

Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο διαμορφώνεται. Οταν αργότερα, στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, σκλαβώνεται η πατρίδα απ' το φασισμό, βγαίνει από τους πρώτους στο Βουνό, ακούγοντας τη φωνή της συνείδησής του. Φοράει την τιμημένη στολή των παλικαριών του ΕΛΑΣ και πολεμάει με το όπλο στο χέρι το φασισμό, ντόπιο και ξένο, ως το τέλος,όπως έλεγε με περηφάνια. Φυσικά, μετά τον πόλεμο, το κράτος των φυγάδων, των ριψάσπιδων και των υπολειμμάτων των Μπουραντάδων, του επιφύλαξαν τη γνωστή μεταχείριση, όπως σε τόσες χιλιάδες αγωνιστές: Προπηλακισμούς, ακόμη και απόπειρες φόνου από εγκάθετους τραμπούκους, γιατί έπαιζε πάντα με συνέπεια το δύσκολο αυτό είδος λαϊκού θεάτρου.

Δυστυχώς, όμως, και το κράτος των "εκσυγχρονιστών" δεν του φέρθηκε καλύτερα. Τελευταία, άρρωστος βαριά, έσβησε χωρίς την πολυδιαφημισμένη σύνταξη των λαϊκών καλλιτεχνών.

Ο καλλιτέχνης και λαϊκός αγωνιστής "Ορέστης" (ήταν το όνομά του στον ΕΛΑΣ), με μέγεθος αρετής, είναι για μας υποθήκη, που μας βοηθάει να χτίσουμε την ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο, με φωτεινό μέλλον και πολιτισμό για το λαό.Μακάρι η πολιτεία να σκύψει, έστω και τώρα, και να μαζέψει ό,τι ο εκλιπών άφησε. Εργα, φιγούρες, σημειώσεις, κ.ά. και να τα στεγάσει σε ένα μουσείο λαϊκού πολιτισμού, πριν γίνουν λεία διαφόρων. Να γίνουν όλα αυτά τα εργαλεία του Ορέστη και τόσων άλλων λαϊκών καλλιτεχνών, κτήμα του λαού μας, από τον οποίο εμπνεύστηκε και στον οποίο δικαιωματικά ανήκουν".

Γιώργος ΜΑΜΑΗΣ