Eurokinissi

Στο Δήμο Αθήνας αποκλείστηκαν 3.078 παιδιά λαϊκών οικογενειών από τους παιδικούς σταθμούς λόγω ανεπάρκειας των υποδομών

Το ΚΚΕ απ' την πρώτη στιγμή είπε ξεκάθαρο «όχι» στο αντιλαϊκό σχέδιο καλώντας τους εργαζόμενους να εντείνουν τον αγώνα τους για ενιαίο, αποκλειστικά δημόσιο χαρακτήρα στους βασικούς κοινωνικούς τομείς Υγείας - Παιδείας - Πρόνοιας. Τόνισε ότι ο «Καλλικράτης» αποτελεί εργαλείο για τη διαμόρφωση συγκεντρωτικών, κρατικών, τοπικών μηχανισμών, οι οποίοι απαλλάσσουν το κράτος από όποια ευθύνη έχει για την Παιδεία, για την Υγεία, για τις υποδομές, για τις κοινωνικές υπηρεσίες. Είναι το μέσο για να προχωρήσει πολύ πιο βαθιά η ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση σε αυτούς τους τομείς. Για να φορτωθεί ακόμα περισσότερο στις πλάτες των εργαζομένων το κόστος για την Υγεία - Πρόνοια.

Η ανάθεση των υπηρεσιών Υγείας - Πρόνοιας στην ΤΑ και στην Περιφέρεια όχι μόνο δεν εξυπηρετεί ολοκληρωμένα τις λαϊκές ανάγκες, αλλά αποτελεί τη μέθοδο για τη συνολική μεταφορά της ευθύνης για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) και την Πρόνοια από το κράτος σε διάφορους άλλους φορείς (ιδιώτες, δήμους, ΜΚΟ, την εταιρική κοινωνική ευθύνη), που δημιουργούν και λειτουργούν υποκατάστατα υπηρεσιών που βαφτίζονται δίκτυα ΠΦΥ και αλληλεγγύης. Η κυβέρνηση επικαλείται την απουσία δημόσιων υπηρεσιών, με στόχο την παραπέρα μείωση των κρατικών και εργοδοτικών δαπανών για την Υγεία - Πρόνοια και την ενίσχυση της επιχειρηματικής δράσης, ενώ μεταφέρει ακόμα μεγαλύτερο μέρος των δαπανών για την Υγεία - Πρόνοια στους εργαζόμενους.

Οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα έχουν «πικρή» εμπειρία για το τι σημαίνει να αναλαμβάνει η Αυτοδιοίκηση κρατικές υποχρεώσεις και αρμοδιότητες στην Υγεία - Πρόνοια. Στα προγράμματα Πρόνοιας και στις υπηρεσίες που έχει αναλάβει έως σήμερα η ΤΑ (παιδικοί σταθμοί, Πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», κ.ά.) υπάρχει επιβάρυνση των λαϊκών οικογενειών, ακατάλληλα κτίρια, ελλιπές, απλήρωτο και με ελαστικές σχέσεις εργασίας επιστημονικό και λοιπό προσωπικό. Ακόμα, τα προγράμματα έχουν ημερομηνία λήξης, είναι περιορισμένος ο αριθμός των ανθρώπων που ωφελούνται από αυτά, έχουν αποσπασματικότητα και υποβάθμιση των υπηρεσιών, οδηγούν σε κατακερματισμό και έχουν ως αποτέλεσμα τη διαφοροποίηση ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες κάθε δήμου. Ας δούμε ορισμένα συγκεκριμένα παραδείγματα:

Η πορεία του Προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» αποτυπώνει το χτύπημα που δέχεται το δικαίωμα των λαϊκών στρωμάτων για αποκλειστικά δημόσιες, δωρεάν και υψηλής ποιότητας παροχές Υγείας και Πρόνοιας απ' την παράδοση αρμοδιοτήτων του κράτους στους δήμους.

Το πρόγραμμα ξεκίνησε επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ με την πρώτη μονάδα το 1996. Στη συνέχεια δημιουργήθηκαν 100 μονάδες και η εφαρμογή του ανατέθηκε στους δήμους. Το πρώτο διάστημα οι εργαζόμενοι ονομάζονταν «εθελοντές» και ήταν ανασφάλιστοι. Ακολούθησε δεύτερο πρόγραμμα (με τον τίτλο «Κοινωνική Μέριμνα» το 2000) και τρίτο πρόγραμμα το 2002 επί κυβέρνησης της ΝΔ που απορρόφησε μέρος του δεύτερου προγράμματος. Τον Αύγουστο του 2008, όταν έληξε το πρόγραμμα, η κυβέρνηση μίλησε για συνέχισή του μέσα από κοινοτικούς πόρους, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, και εθνικούς πόρους. Αυτό σημαίνει, στην καλύτερη περίπτωση, ότι θα συνεχιστεί μέχρι το 2013. Ενας αριθμός εργαζομένων μονιμοποιήθηκε με Προεδρικό Διάταγμα, αλλά οι υπόλοιποι εργαζόμενοι, περίπου 4.000, βρίσκονται εδώ και χρόνια στον «αέρα». Κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι, νοσηλευτές και οικογενειακοί γιατροί καλούνται σε αυτές τις συνθήκες να εξυπηρετήσουν περίπου 100.000 ηλικιωμένους χωρίς δυνατότητα αυτοεξυπηρέτησης και Ατομα με Ειδικές Ανάγκες (ΑμΕΑ), χωρίς βεβαίως να μπορούν να καλύψουν τις ουσιαστικές ανάγκες τους. Δουλεύουν απλήρωτοι από 2 έως 7 μήνες, με μισθούς από 450 και 500 έως 900 ευρώ.

Με Κοινή Υπουργική Απόφαση (το 2008) των υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας, Απασχόλησης και Υγείας για το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς για την προγραμματική περίοδο 2007 - 2013 (ΕΣΠΑ) προβλέπεται ότι ανάδοχοι των προγραμμάτων παροχής υπηρεσιών στους ηλικιωμένους και στα άτομα που χρήζουν κατ' οίκον βοήθειας είναι δημοτικές και κοινωφελείς επιχειρήσεις, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου κερδοσκοπικού ή μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και «αμιγώς ιδιωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν στο σκοπό τους την κοινωνική ανάπτυξη ή την πρόνοια ή συναφή προς τα ανωτέρω σκοπό κατά το οικείο καταστατικό». Στα πλαίσια αυτά τον Οκτώβρη του 2009 ο Δήμος Γραβιάς ανακοίνωσε τον τερματισμό του Προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» στη Φωκίδα απολύοντας τις τρεις εργαζόμενες. Το πρόγραμμα ανέλαβε η ιδιωτική Πολυκλινική Λαμίας.

Η απόφαση ισχύει και για άλλες υπηρεσίες Πρόνοιας, όπως είναι οι παιδικοί σταθμοί, τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών, τα Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων (ΚΗΦΗ), κλπ.

Την ενίσχυση και θεσμικά του ρόλου της ΤΑ ως μοχλού για την εφαρμογή της αντιλαϊκής πολιτικής των ιδιωτικοποιήσεων και της εμπορευματοποίησης της Υγείας επιδιώκει και το Διαδημοτικό Δίκτυο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ΟΤΑ. Στο συνέδριο του Δικτύου τον Απρίλη του 2009 οι εκπρόσωποί του ζήτησαν την ανάληψη και θεσμικά της ευθύνης της παροχής υπηρεσιών πρόληψης από την ΤΑ, στοχεύοντας σε κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό, ευρωπαϊκά προγράμματα και χορηγίες, σ' ένα κράμα πρόληψης που θα περιλαμβάνει το κράτος, την ΤΑ και την ιδιωτική πρωτοβουλία. Στο Δίκτυο πρωτοστατεί ο δήμαρχος Αμαρουσίου, Γιώργος Πατούλης. Τους προηγούμενους μήνες ο Δήμος Αμαρουσίου δημιούργησε Ιατρείο Εμβολιασμών για τη «νέα γρίπη», στο οποίο πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους εθελοντικά και εκ περιτροπής γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων!

Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και ο Δήμος της Αθήνας. Τον Ιούλη του 2009 πάρθηκε κατά πλειοψηφία απόφαση στο Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας για τη δημιουργία «Οργανισμού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης». Ο Οργανισμός, που έχει τη μορφή «δημοτικής κοινωφελούς επιχείρησης», αναλαμβάνει δράση σε μια σειρά από υπηρεσίες Υγείας κάθε είδους, όπως «πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, δημόσιας υγείας, καταπολέμησης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών, παροχής ολοκληρωμένων πρωτοβάθμιων, προληπτικών, διαγνωστικών, θεραπευτικών και αποκαταστασιακών υπηρεσιών». Με αυτήν την απόφαση ο Δήμος της Αθήνας ανέλαβε πρωταγωνιστικό ρόλο, ώστε να σταματήσει να αποτελεί ευθύνη του κράτους η παροχή και χρηματοδότηση των υπηρεσιών Υγείας - Πρόνοιας. Στα δημοτικά ιατρεία δεν καλύπτονται οι ανάγκες για ΠΦΥ των κατοίκων του Λεκανοπεδίου, ενώ χτυπιούνται και τα εργασιακά δικαιώματα, με την πρόσληψη έκτακτου προσωπικού, τη μερική απασχόληση, τις συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου.

Υπενθυμίζεται ότι αντίστοιχες πρωτοβουλίες στον τομέα της Υγείας - Πρόνοιας έχει πάρει και ο Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Δυτικής Αθήνας (ΑΣΔΑ). Πέρυσι το καλοκαίρι είχε διοργανώσει διημερίδα με αντικείμενο τις παροχές Υγείας και Πρόνοιας στη Δυτική Αθήνα, δίνοντας έμφαση στο ρόλο που πρέπει να αποκτήσουν οι δήμοι της περιοχής (σ.σ. αναφερόταν στις εξής περιοχές: Αγία Βαρβάρα, Αιγάλεω, Αγιοι Ανάργυροι, Ζεφύρι, Ιλιον, Καματερό, Κορυδαλλός, Περιστέρι, Πετρούπολη, Χαϊδάρι) σε αυτόν τον τομέα. Εχοντας βέβαια υπόψη την επικείμενη διοικητική μεταρρύθμιση. Βασικό τους επιχείρημα - όπως είχε καταγραφεί τότε - για τη μελέτη και καταγραφή των αναγκών σε αυτούς τους 10 δήμους ήταν ότι «η Τοπική Αυτοδιοίκηση γνωρίζει καλύτερα τις ανάγκες των πολιτών και έχει τη δυνατότητα να στηρίζει έναν διαφορετικό προγραμματισμό που θα λειτουργεί επ' ωφελεία του συνόλου».

-- Στο Δήμο Αθήνας αποκλείστηκαν 3.078 παιδιά λαϊκών οικογενειών από τους παιδικούς σταθμούς λόγω ανεπάρκειας των υποδομών. Τα τροφεία, στον ίδιο δήμο, κυμαίνονται από 70 έως 180 ευρώ.

-- Στο Δήμο Πάτρας εκτός παιδικών σταθμών έμειναν 250 παιδιά, 70 περισσότερα σε σχέση με πέρσι. Την ίδια στιγμή, τα τροφεία στους παιδικούς σταθμούς της πόλης είναι κλιμακούμενα, αρχίζουν από 14,67 ευρώ και φτάνουν μέχρι 52,82 ευρώ.

-- Στο Δήμο Ηρακλείου Κρήτης, σύμφωνα με στοιχεία του «Ρ», 800 παιδιά δεν πήγαν στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς αφού σε σύνολο 2.000 αιτήσεων, μόλις οι 1.200 έγιναν δεκτές. Τα τροφεία κυμαίνονται από 30 έως 100 ευρώ και ο αριθμός των εργαζομένων δεν επαρκεί για τη σωστή λειτουργία των σταθμών.

-- Στο Δήμο Θεσσαλονίκης, τα τροφεία είναι 1.600 ευρώ το χρόνο, περίπου 145 ευρώ το μήνα.

-- Στο Δήμο Περιστερίου 350 παιδιά έμειναν εκτός παιδικών σταθμών σε σύνολο 800 αιτήσεων. Τα τροφεία κυμαίνονται από 50 έως 150 ευρώ. Χαρακτηριστικό της έλλειψης προσωπικού στους 16 συνολικά βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς είναι πως αντιστοιχεί ένας παιδαγωγός σε 27 παιδιά, όταν προβλέπονται τουλάχιστον δύο.

Σε πολλές περιπτώσεις τα κτίρια όπου στεγάζονται οι παιδικοί σταθμοί είναι ακατάλληλα, σε υπόγεια ή σε ορόφους, δίχως αυλές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Επιστημονική ομάδα του ΕΜΠ είχε ζητήσει το Γενάρη του 2008 την άμεση εκκένωση δύο παιδικών σταθμών του Δήμου Αθηναίων και την ανάγκη άμεσων επισκευών σε άλλους τρεις, διότι κινδύνευαν σε περίπτωση σεισμού!...