"Το θέμα της ημερίδας που οργάνωσε η ΟΓΕ είναι μεγάλης σπουδαιότητας και πολύ επίκαιρο", μας είπε, πριν αρχίσει η εκδήλωση, ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου της Αθήνας Αλέξης Μητρόπουλος."Είναι πολύ σημαντική αυτή η πρωτοβουλία της ΟΓΕ, που είναι ένα από τα πιο μαχητικά τμήματα του ευρύτερου κοινωνικού κινήματος. Πρόσφατα γύρισα από ένα ταξίδι σε Ιταλία και Γαλλία, όπου παρατηρείται μια γενικευμένη αμφισβήτηση του Μάαστριχτ και των επιταγών του καπιταλιστικού διευθυντηρίου, καθώς και μια κοινή διαπίστωση για τη χρεοκοπία αυτού του ακραίου νεοφιλελευθερισμού που προωθεί το Μάαστριχτ. Συνεπώς, ο κόσμος πρέπει να αντισταθεί με το δικό του πρόγραμμα αντισύγκλισης. Ιδιαίτερα οι γυναίκες, που είναι τα πρώτα θύματα, το στρώμα με τη μεγαλύτερη ανεργία στην πατρίδα μας - ύστερα έρχονται οι νέοι. Χρειάζεται να προστατευτεί η γυναίκα, η απασχόληση, το δικαίωμα στην εργασία, τα κοινωνικά δικαιώματα. Ουσιαστικά είναι η προστασία της κοινωνίας με ένα πρόγραμμα αντισύγκλισης, που διακυβεύεται".

Ποιο μπορεί να είναι αυτό το πρόγραμμα αντισύγκλισης και αντίστασης των εργαζομένων, κατά τον Αλ. Μητρόπουλο; Συνολική επαναδιαπραγμάτευση του χρόνου εργασίας και του ελεύθερου χρόνου. Να καθιερωθεί ελάχιστο βασικό εισόδημα διά βίου για όλους, με πρώτο την εγγύηση της γυναικείας οικιακής απασχόλησης. Γενναία αύξηση των κοινωνικών δαπανών. Δραστική φορολόγηση του μεγάλου κεφαλαίου. Μείωση ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων και επανασύνδεση των συντάξεων με τις αυξήσεις των μισθών, που κατάργησαν οι νόμοι Σουφλιά και Μάνου. Σταμάτημα των ιδιωτικοποιήσεων, που σημαίνουν μεταφορά πλούτου από τις φτωχότερες στις πλουσιότερες τάξεις. Τέλος, τα υπερκέρδη να διατεθούν σε αναπτυξιακούς σκοπούς για την ευημερία του κοινωνικού συνόλου.

"Οι σημερινές προοπτικές ανάπτυξης, προειδοποίησε ο ομιλητής, είναι δυσοίωνες. Η κοινωνία της πλήρους απασχόλησης φαίνεται πια παρελθόν, υπάρχει μια γενικευμένη υποβάθμιση της εργασίας, το κεφάλαιο προτιμά τις επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας, που είναι αποδοτικότερες για αυτό σε σχέση με το κόστος εργασίας. Συνεπώς πρόκειται για μια ανάπτυξη που περιορίζει αντί να δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Ο μύθος της ανάπτυξης που παράγει θέσεις απασχόλησης είναι μια απάτη, μια φενάκη στις συνειδήσεις των λαών. Το Μάαστριχτ παράγει ανεργία, φτώχεια, ανισότητα ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες".

Ο ομιλητής προέβλεψε κοινωνικές εξεγέρσεις των νέων φτωχών, που θα γενικευτούν τα επόμενα χρόνια και επισήμανε ότι η ενημέρωση και η ψυχαγωγία, που είναι στα χέρια των κρατούντων, αλλοιώνουν βασικά χαρακτηριστικά της πολιτικής, ταξικής και πολιτιστικής συνείδησης του λαού, οδηγώντας σε αλλοτρίωση, αποξένωση, συντηρητισμό και ρατσισμό.

Για πρώτη φορά, έγινε προχτές μια τόσο εμπεριστατωμένη ανάλυση των επιπτώσεων της "Λευκής Βίβλου" στις γυναίκες και ιδιαίτερα στις Ελληνίδες. Ηταν στην ημερίδα που οργάνωσε η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, με θέμα "Ισες ευκαιρίες για τις γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η ανεργία και κοινωνικός αποκλεισμός". Μια ανάλυση εμπεριστατωμένη, με αριθμούς και στοιχεία, που καταδεικνύουν πώς εμφανίζονται τα προβλήματα στη ζωή μας και μας "κατακλύζουν" χωρίς να το πάρουμε είδηση. Πανεπιστημιακοί δάσκαλοι μίλησαν για τη διπροσωπία του Μάαστριχτ και τα μεγάλα λόγια, για τις κοινωνικές εκρήξεις που εγκυμονούνται. Αλλά οι γυναίκες ομιλήτριες από το γυναικείο κίνημα και οι εργαζόμενες, που ζουν μια νέα, μεσαιωνική εποχή στο "πετσί" τους, ήταν συγκλονιστικές στις μαρτυρίες τους...

Τεκμηριωμένη και αποκαλυπτική ήταν και η εισήγηση που έκανε η γγ της ΟΓΕ Κατίνα Καραμάνου.Από στοιχεία της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, προκύπτει ότι:

• Το ποσοστό ανεργίας των γυναικών μετά την εφαρμογή των τριών μεσοπρόθεσμων προγραμμάτων είναι 13% έναντι 9% των ανδρών. Η ανεργία της γυναίκας τα τελευταία χρόνια είχε τριπλάσιους ρυθμούς, έναντι του διπλασιασμού που είχε, όταν ξεκινούσε το 3ο πρόγραμμα.
• Στη βιομηχανία εργάζεται το 17% των γυναικών έναντι του 78,2% των ανδρών. Από τις γυναίκες που δουλεύουν με μερική απασχόληση, το 75%,απασχολείται σε υπηρεσίες και μόνο το 20% στη βιομηχανία.
• Το φασόν αγκαλιάζει εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες σε όλη την ΕΕ. Πρόσφατα, κάτω από την πίεση των συνδικάτων, με την απουσία των εργοδοτών και τις αντιδράσεις των κυβερνήσεων, ψηφίστηκε Διεθνής Σύμβαση για το φασόν, έστω και ελλιπής. Το Εργατικό Δίκαιο ουσιαστικά καταργείται στις χώρες της ΕΕ.
• Στην Ελλάδα στο διάστημα 1990 - '95 έκλεισαν 225 βιομηχανικές επιχειρήσεις, στον παραδοσιακό τομέα (κλωστοϋφαντουργία, ιματισμός) και απολύθηκαν 24.000 περίπου εργαζόμενοι.Στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας το ποσοστό των εργαζόμενων γυναικών ανέρχεται στο 70%,ενώ στον κλάδο του ιματισμού στο 90%.Το ίδιο ποσοστό γυναικών αναλογεί και στους απολυμένους!
• Αλλά και οι βιομηχανίες του κλάδου, που δεν έκλεισαν, λειτουργούν ήδη με το 1/3 των πρώην εργαζομένων και μάλιστα με μερική απασχόληση που πέτυχαν οι εργοδότες, με την απειλή ότι θα μεταφέρουν τις επιχειρήσεις τους στην Αλβανία ή στη Βουλγαρία.
• Οι μισθοί των εργαζομένων και ειδικά των γυναικών συνέχεια συρρικνώνονται, ενώ οι επιχειρήσεις μειώνουν το προσωπικό και αυξάνουν τα κέρδη. Από μελέτη του Ινστιτούτου Ερευνας της ΓΣΕΕ, αποδεικνύεται ότι η μάζα των μισθών για τους εργαζόμενους παραμένει σήμερα στα επίπεδα του 1976, ενώ τα αντίστοιχα κέρδη των τραπεζών αυξήθηκαν κατά μέσο όρο σε 65%!
• Η ίδια η Κομισιόν, που διακηρύσσει τις ίσες ευκαιρίες, απασχολεί στους κόλπους της σε ανώτατες θέσεις 200 άνδρες και μόνο 5 γυναίκες.

"Ας ξεκινήσουμε τον αγώνα από σήμερα, πριν ο κοινωνικός αποκλεισμός, η φτώχεια και η εξαθλίωση αγκαλιάσουν εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες",κατέληξε η Κατίνα Καραμάνου.

"Στη δεκαετία του '80, η αύξηση της απασχόλησης των γυναικών είναι περίπου επτά φορές μεγαλύτερη της αντίστοιχης των ανδρών στην ΕΕ, αλλά κυρίως σε θέσεις μερικής απασχόλησης",τόνισε η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και πρώην πρύτανης Μαρία Νεγραπόντη - Δελιβάνη."Εκτιμάται ότι το 28% περίπου των απασχολούμενων γυναικών στην ΕΕ εξασφαλίζουν μερική απασχόληση έναντι του 4% μόνο των ανδρών. Ετσι δικαιολογείται ένα αρχικό συμπέρασμα με βάση το οποίο η απασχόληση στο νέο στάδιο καπιταλιστικής ανάπτυξης, στο οποίο κυριαρχούν οι υπηρεσίες και όχι η χειρωνακτική εργασία, είναι "γένους θηλυκού". Ωστόσο, ήδη διαφαίνεται σαφής η τάση μιας "προλεταριοποίησης" των γυναικών στον τομέα των υπηρεσιών σε χαμηλές και ανειδίκευτες θέσεις".

• Η ελληνική γυναικεία απασχόληση έχει τις ιδιορρυθμίες της, όπως επισήμανε η ομιλήτρια. Ετσι εμφανίζεται να είναι 35,4%,ακόμη στον αγροτικό τομέα να είναι ανώτερη στην Ελλάδα από τον αντίστοιχο μέσο κοινοτικό όρο. Επίσης, η γυναικεία αγροτική απασχόληση υπερβαίνει την αντίστοιχη ανδρική.
• Στην κατηγορία των "συμβοηθούντων και μη αμειβόμενων μελών της οικογένειας", η Ελλάδα εμφανίζει πολύ υψηλό ποσοστό (14,7%) σε σχέση με την ΕΕ, όπου το αντίστοιχο ποσοστό είναι εντελώς ασήμαντο και μέσα σ' αυτό το 79% είναι γυναίκες.
• Η μερική απασχόληση των γυναικών στην Ελλάδα είναι το 1/3 της αντίστοιχης στην ΕΕ.
• Η γυναικεία ανεργία στην Ελλάδα, όπως και στην Ισπανία, είναι η υψηλότερη της ΕΕ, όπως άλλωστε και αυτή που αφορά στις νέες γυναίκες ηλικίας 14-25 ετών.
• Από έρευνα των 300 μεγαλύτερων επιχειρήσεων της Ελλάδας, από τις οποίες δέχτηκαν να απαντήσουν στο σχετικό ερωτηματολόγιο οι 108,προκύπτει ότι το 43% αυτών των επιχειρήσεων δεν είχαν ούτε μια γυναίκα στο ΔΣ, ενώ το 36% μόνο μία και όλες οι θυγατρικές πολυεθνικών επιχειρήσεων είχαν στο ΔΣ τους αποκλειστικά και μόνο άντρες.

Η ομιλήτρια πρότεινε κάποιες διεξόδους για να διευκολυνθεί η πρόσβαση της Ελληνίδας στην εργασία στο μέλλον, όπως: Αύξηση του ποσοστού γυναικών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, προσπάθεια αποδέσμευσης των οικογενειακών γυναικείων υποχρεώσεων από την επαγγελματική απασχόληση, συσπείρωση των γυναικών με συνειδητοποίηση της μειονεκτικής τους θέσης στην αγορά εργασίας κλπ.

"Η Ελλάδα, κατέληξε η ομιλήτρια, επιβάλλεται να ενισχύσει τη θέση της με τη βοήθεια μιας εθνικής αναπτυξιακής πολιτικής, κατάλληλα προσαρμοσμένης στις ιδιαιτερότητες και ιδιομορφίες της οικονομίας της. Το σχήμα που της επιβάλλεται από την ΕΕ και το Μάαστριχτ είναι καταστρεπτικό για την περίπτωσή της, όπως καθημερινά αποδεικνύεται".

Τα αιτήματα, όπως αναφέρονται στο ψήφισμα της ημερίδας της ΟΓΕ, είναι:

• Θετικές ρυθμίσεις υπέρ των γυναικών, στον εργατικό και κοινωνικό τομέα.
• Μέτρα στήριξης και ανάπτυξης σε κλάδους όπου απασχολούνται γυναίκες, κυρίως στο βιομηχανικό και αγροτικό τομέα.
• Διασφάλιση της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης με παράλληλη μείωση των ωρών εργασίας στις 35 ώρες (5ήμερο, 7ωρο), με αύξηση των μισθολογικών και κοινωνικών παροχών.
• Επιδότηση αόριστης διάρκειας των ανέργων με επιδόματα στο 80% του βασικού ημερομίσθιου.
• Εξασφάλιση συνταξιοδοτικών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζόμενων γυναικών σε ευέλικτες μορφές εργασίας και όλων όσων δεν έχουν συμπληρώσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις.
• Να ανακληθούν οι αντιασφαλιστικοί νόμοι. Μείωση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης των γυναικών στα 55 χρόνια.
• Διασφάλιση και διεύρυνση του δημοσίου χαρακτήρα της κοινωνικής πολιτικής.
• Αναβάθμιση και διεύρυνση των δημοσίων υπηρεσιών υγείας, πρόνοιας και παιδείας.
• Να ξεκινήσει, επιτέλους, ένα υπεύθυνο πρόγραμμα πρόληψης για την κοινωνική μάστιγα της διάδοσης των ναρκωτικών στη νεολαία.
• Διαμόρφωση κώδικα δεοντολογίας, σε συνεργασία με τους φορείς του γυναικείου κινήματος, για τα προγράμματα των κρατικών και ιδιωτικών ηλεκτρονικών ΜΜΕ, αλλά και για τον Τύπο.
• Να θεσπιστούν όλες εκείνες οι θετικές διακρίσεις υπέρ των γυναικών που θα εξασφαλίζουν την ισότιμη συμμετοχή τους σε όλους τους τομείς της κοινωνικής, συνδικαλιστικής και πολιτικής ζωής.
• Ενημέρωση του λαού για τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και δημοψήφισμα ΤΩΡΑ, ώστε ο ελληνικός λαός (το 52% γυναίκες) να αποφασίσει, όπως επιτάσσουν το Σύνταγμα και η Δημοκρατία.