Associated Press

Τα συντρίμμια που άφησε πίσω της η πολύνεκρη έκρηξη είναι η πρώτη και ασφαλώς όχι η τελευταία συνέπεια αυτής της ενέργειας...

Επιπλέον, οι «προειδοποιήσεις» των Αμερικανών για τις «οιονεί» τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ινδονησία έμοιαζαν να έχουν στοιχεία που προσλάμβαναν χαρακτηριστικά κοινοτοπίας: πότε αφορούσαν ενδεχόμενα χτυπήματα έξω από την πρεσβεία και τα προξενεία των ΗΠΑ στην Ινδονησία, πότε στις εγκαταστάσεις πολυεθνικών πετρελαίου και φυσικού αερίου που λειτουργούν σε διάφορες περιοχές της Ινδονησίας, πότε προέβλεπαν επιθέσεις «γενικότερα» κατά αμερικανικών στόχων, είτε από «ντόπιες ισλαμικές παραστρατιωτικές οργανώσεις» (με πρώτη στη μαύρη λίστα την «Τζεμάγια Ισλαμίγια»), είτε από τους εκεί πυρήνες της «Αλ Κάιντα» του Οσάμα μπιν Λάντεν.

Οπως αποδείχτηκε, εν τέλει, πολύ τραγικά το βράδυ της 12ης Οκτώβρη στο Μπαλί, οι Αμερικανοί γνώριζαν κάτι. Ισως και παραπάνω απ' όσα φανερώνουν... Μόνον, που την έπαθαν όπως και ο ψεύτης βοσκός της Αισώπειας ιστορίας... Μεταξύ άλλων και γιατί οι ασφυκτικές πιέσεις τους προς το καθεστώς της Τζακάρτα για την ενεργότερη «αντιτρομοκρατική», στρατιωτική συνεργασία της, έπαιρναν πολλές φορές το προκάλυμμα της συχνής, δίχως σαφή, στοιχεία προειδοποίησης περί επικείμενης, πλην αδιόρατης, τρομοκρατικής απειλής.

Εντούτοις, αίσθηση και προβληματισμό προκαλεί η σπουδή των ΗΠΑ και της Αυστραλίας (εταίρου στο δίκτυο παρακολούθησης ΕΣΕΛΟΝ) να φωτογραφίσουν ως δράστες της επίθεσης στο Μπαλί, είτε άμεσα την «Αλ Κάιντα» είτε τον εκεί φερόμενο ως ντόπιο επαγγελματία συνεργάτη της, την ισλαμική παραστρατιωτική οργάνωση «Τζεμάγια Ισλαμίγια», λίγες μόλις ώρες μετά την τρομερή έκρηξη... Δεν είναι, άραγε, άξιον απορίας πώς Ουάσιγκτον και Καμπέρα διέκριναν με εκπληκτική ταχύτητα την ταυτότητα των πιθανών δραστών δίχως την παραμικρή ένδειξη; Αυτό το έκαναν δίχως καν τα πρώτα στοιχεία της έρευνας, που βγήκαν ένα 48ωρο μετά, και που έδειχναν πως για την εξαπόλυση της ιδιαίτερα ισχυρής έκρηξης χρησιμοποιήθηκε όχι μόνον το γνωστό εκρηκτικό τύπου TNT, αλλά και πλαστικό εκρηκτικό C4, το οποίο παράγεται ως επί το πλείστον στις ΗΠΑ και χρησιμοποιείται κυρίως από στρατιωτικούς και από εργολαβικές εταιρίες κατεδάφισης κτιρίων! Μάλιστα, διευθυντής βρετανικής εταιρίας εκρηκτικών, ήταν που δήλωνε την περασμένη βδομάδα στο Γαλλικό Πρακτορείο πως η κατοχή και η τεχνογνωσία για τη χρήση του πλαστικού εκρηκτικού C4 προδίδει αν μη τι άλλο «αμερικανική επιρροή»...

Εάν αυτό πράγματι προδίδει αμερικανική επιρροή, τότε οι συνειρμοί αυτόματα οδηγούν σε οργάνωση που είχε κάποτε, ή διατηρεί ακόμη, στενούς συνδέσμους με τις ΗΠΑ...

Αμερικανική επιρροή αποπνέει, για παράδειγμα, η ινδονησιακή παραστρατιωτική ισλαμική οργάνωση Λασκάρ Τζιχάντ, στα ανώτερα κλιμάκια της οποίας συμμετέχουν (σύμφωνα με δημοσιεύματα του ξένου Τύπου) Ινδονήσιοι νυν και εν αποστρατεία στρατιωτικοί αξιωματούχοι που είχαν (κατά την παρελθούσα δικτατορία Σουχάρτο) λάβει «ειδική στρατιωτική μετεκπαίδευση» στις ΗΠΑ! Οσον αφορά μάλιστα στη «Λασκάρ Τζιχάντ», το πράγμα γίνεται ακόμη πιο αξιοπερίεργο. Την περασμένη Τρίτη, για παράδειγμα, βγήκε αίφνης «νομικός εκπρόσωπός» της συγκεκριμένης οργάνωσης ανακοινώνοντας «συμπτωματικά» την αποστρατιωτικοποίηση, διάλυση της οργάνωσης, μετά, όπως ισχυρίστηκε, από αντιρρήσεις και συστάσεις ανώτερων μουσουλμάνων ιεραρχών χωρών της Μέσης Ανατολής!

Κατά το παρελθόν, τουλάχιστον, τέτοιες παραστρατιωτικές οργανώσεις λεγόμενων φανατικών μουσουλμάνων στην Ινδονησία (αλλά και αλλού) δημιουργήθηκαν πράγματι με την έμπνευση, παρότρυνση, και πρακτική βοήθεια της Ουάσιγκτον.

Επιπροσθέτως, είναι γνωστός ο δραστήριος ρόλος της CIA στην ανατροπή του πρώτου (μετά την ανεξαρτησία) Προέδρου της χώρας, Σουκάρνο (πατέρα της σημερινής Προέδρου), η ενθάρρυνση και πρακτική βοήθεια που έδωσαν Αμερικανοί πράκτορες και επιτετραμμένοι της πρεσβείας στον τότε νεαρό στρατιωτικό αξιωματούχο Σουχάρτο για την εξολόθρευση πολλών εκατοντάδων χιλιάδων Ινδονήσιων κομμουνιστών και η σταθερή στρατιωτική, οικονομική και πολιτική στήριξη που παρείχαν οι ΗΠΑ επί τρεις δεκαετίες στο στυγερό καθεστώς του τότε Ινδονήσιου πάμπλουτου δικτάτορα!

Η τριακονταετής συνεργασία των Αμερικανών με τη στυγνή δικτατορία Σουχάρτο προκάλεσε πολλά δεινά στον ινδονησιακό λαό και αποτέλεσε μεταξύ άλλων και τη μήτρα για τη συγκρότηση και δράση διαφόρων ισλαμικών αλλά και άλλων παραστρατιωτικών οργανώσεων, όχι μόνο στην Ινδονησία αλλά και σε παρακείμενες χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας. Τότε, επί της λεγόμενης ψυχροπολεμικής περιόδου, οι παραστρατιωτικές αυτές οργανώσεις θεωρούνταν απ' τους Αμερικανούς αγαθές και χρήσιμες μπροστά στην πάταξη της τότε «κομμουνιστικής απειλής»...

Μετά την ανατροπή της πρώην ΕΣΣΔ, οι οργανώσεις φανατικών ισλαμιστών που είχαν είτε ως μήτρα, είτε ως πρότυπο τις αρχικές ομάδες που δημιούργησαν, εκπαίδευσαν και χρηματοδότησαν οι Αμερικανοί κατά τη διάρκεια του λεγόμενου Ψυχρού Πολέμου (όπως π.χ. είχε ομολογήσει ευθαρσώς προ ετών και ο Χένρι Κίσιγκερ όσον αφορά στη δημιουργία και εκπαίδευση μουτζαχεντίν στο Αφγανιστάν), εξακολούθησαν να βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στο μαλακό υπογάστριο της Ασίας. Ωστόσο, έκτοτε τα τότε «αγαπητά παιδιά» των πρακτόρων της CIA, έγιναν μπούμερανγκ και η Ουάσιγκτον πολύ αργά έκανε πως κατάλαβε τους κινδύνους που προκαλεί η (ελεγχόμενη ή ανεξέλεγκτη;) δράση παραστρατιωτικών φανατικών οργανώσεων...

Είτε όμως επειδή το συνειδητοποίησε αργά, είτε όχι, η Ουάσιγκτον είναι βέβαιο πως θα επωφεληθεί διπλά - εάν της το επιτρέψουν οι εξελίξεις - απ' το διεθνή σάλο που προκάλεσε η εφιαλτική επίθεση στο ειρηνικό, παραδεισένιο και υψηλής πολιτιστικής στάθμης Μπαλί (όπου παρεμπιπτόντως κατοικεί... φιλήσυχη ινδουιστική μειονότητα). Ηδη, απροκάλυπτα η κυβέρνηση του Τζ. Ου. Μπους πιέζει την Ινδονήσια Πρόεδρο Μεγκαβάτι Σουκαρνοπούτρι να θεσμοθετήσει νέο σκληρό αντιτρομοκρατικό νόμο (που αναμένεται κατά τι ελαφρύτερος απ' το δρακόντειο πολυτρομονόμο του Σουχάρτο που ήρθη το 1998), να εξαπολύσει κυνήγι «μαγισσών» έναντι - «ασύμφορων» πλέον... - μουσουλμανικών πολιτικο-θρησκευτικών οργανώσεων, να διευκολύνει τη δράση όχι μόνον των αμερικανικών υπηρεσιών αντικατασκοπίας αλλά και αυτών της Αυστραλίας, της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιαπωνίας με πρόσχημα τον εντοπισμό και παραδειγματική τιμωρία των δραστών. Επίσης, η κυβέρνηση Μπους πιέζει διακριτικά, μ' αφορμή την επίθεση στο Μπαλί, το αμερικανικό Κογκρέσο προκειμένου να εγκρίνει την επαναφορά τής, εδώ και δύο χρόνια, ανακοπείσας (επί Κλίντον λόγω των βαρβαροτήτων του ινδονησιακού στρατού στο Ανατολικό Τιμόρ) πολυποίκιλης στρατιωτικής συνεργασίας με την Ινδονησία. Κάτι, που θα σημάνει την ανεπίσημη ή επίσημη άφιξη αμερικανικών στρατευμάτων και σ' αυτή τη χώρα, όπως άλλωστε έγινε προ μηνών στις Φιλιππίνες με πρόσχημα την πάταξη της ισλαμικής παραστρατιωτικής οργάνωσης Αμπού Σαγιάφ...

Αν, όμως, έως σήμερα δεν έχουν καταλαγιάσει στις Φιλιππίνες οι λαϊκές αντιδράσεις απ' την καταστρατήγηση του Συντάγματος από την Πρόεδρο Αρόγιο (προκειμένου να δράσουν στο έδαφος της χώρας οι εκατοντάδες Αμερικανοί πεζοναύτες), στην περίπτωση της Ινδονησίας η κατάσταση ελλοχεύει περισσότερες αντιδράσεις και κινδύνους. Ο ρόλος ινδονησιακών μουσουλμανικών πολιτικο-θρησκευτικών οργανώσεων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και επιβολής νόμου, όχι μόνον παραμένει ενεργός αλλά και εκφράζεται στα ανώτερα κλιμάκια της στρατιωτικής και κυβερνητικής εξουσίας. Ο αντιπρόεδρος της Ινδονησίας, Χαμίντ Χαζ, για παράδειγμα, δε θα κάτσει εύκολα με σταυρωμένα τα χέρια εάν η Πρόεδρος Σουκαρνοπούτρι ενδώσει και στην τελευταία απαίτηση Αμερικανών και Αυστραλών για την «πάταξη τρομοκρατικών» παραστρατιωτικών, και μη, μουσουλμανικο-πολιτικών οργανώσεων. Το γεωπολιτικό παιχνίδι, που επιθυμεί να παίξει η Ουάσιγκτον προκειμένου να εξασφαλίσει την ηγετική της θέση και τα συμφέροντά της (βλέπε ιστορικοί αλλά καίριοι γεωπολιτικά εμπορικοί δίοδοι, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ασφυκτική «περικύκλωση» του γίγαντα που ακούει στο όνομα Κίνα) στην περιοχή της - νοτιοανατολικής και όχι μόνο - Ασίας, μοιάζει εν προκειμένω επικίνδυνο παιχνίδι με τη φωτιά.

Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών, μια σειρά από χώρες της περιφέρειας της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας προχώρησαν στην εφαρμογή του νεο-φιλελεύθερου μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης. Τον καθοριστικότερο ρόλο σε αυτή τη διαδικασία έπαιξε το ΔΝΤ.

Παράλληλα, ολόκληρη την προηγούμενη δεκαετία η Λατινική Αμερική αποτελούσε τον «καλύτερο μαθητή» του ΔΝΤ. Οι χώρες της περιοχής άνοιξαν τις αγορές τους στον ανταγωνισμό του διεθνούς εμπορίου, πούλησαν κρατική περιουσία, απελευθέρωσαν τις αγορές τους και εφάρμοσαν πολιτικές προσέλκυσης ξένων επενδυτών. Ο βαθμός επιρροής του ΔΝΤ στην περιοχή δεν είχε ανάλογο πουθενά αλλού.

Μια δεκαετία μετά, οι πολιτικές του ΔΝΤ έχουν τα εξής αποτελέσματα: Η οικονομία της Αργεντινής έχει ήδη καταρρεύσει και αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 15% αυτό το χρόνο. Στην Ουρουγουάη ένα δάνειο από τις ΗΠΑ, ύψους 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων και ένα δάνειο από το ΔΝΤ 1.5 δισ. δολαρίων στις 4 Αυγούστου επέτρεψαν στις τράπεζες να ξανανοίξουν, αποσοβώντας προσωρινά την κρίση. Ωστόσο, η βιομηχανική παραγωγή θα μειωθεί κατά 10% φέτος, ενώ τα συναλλαγματικά αποθέματα έχουν ήδη μειωθεί κατά 50%. Οπως αναφέρει και το περιοδικό Εκόνομιστ (ένθερμος υποστηρικτής του ΔΝΤ), διεθνείς αναλυτές πιστεύουν ότι το θέμα είναι πλέον πότε η Ουρουγουάη θα ακολουθήσει το δρόμο της Αργεντινής και όχι εάν.

Στη Βραζιλία το ΔΝΤ ανακοίνωσε δάνειο μαμούθ (το μεγαλύτερο της ιστορίας του) ύψους 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων, για να σώσει την παραπαίουσα Βραζιλιάνικη οικονομία και να επηρεάσει τις επιλογές του αριστερού «Λούλα» ντα Σίλβα, που όλα δείχνουν ότι θα εκλεγεί Πρόεδρος. Η οικονομία της Παραγουάης παραμένει στάσιμη, αν δε συρρικνώνεται τα τελευταία 7 χρόνια. Το Εκουαδόρ, η Κολομβία και το Περού αντιμετωπίζουν εξίσου σοβαρά προβλήματα.

Ας δούμε, όμως, πιο αναλυτικά τις παράλληλες τροχιές της Αργεντινής και της Βραζιλίας (των δύο «αστεριών» του ΔΝΤ, που αποτελούσαν παράδειγμα προς μίμηση για τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής), για να γίνει σαφής ο ρόλος του ΔΝΤ και το πώς και γιατί οι χώρες αυτές οδηγήθηκαν στο χείλος της οικονομικής καταστροφής.

Στη Βραζιλία από το 1994, οπότε και εκλέχτηκε ο νυν Πρόεδρος Καρντόσο, άρχισε να εφαρμόζεται νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα «εξυγίανσης» της οικονομίας, που θα οδηγούσε στην ανάπτυξη του βιοτικού επιπέδου όλων των κοινωνικών στρωμάτων της βραζιλιάνικης κοινωνίας και στη σταθεροποίηση της οικονομίας. Μεταξύ 1995-'98 προχώρησε στη δολαριοποίηση του εθνικού νομίσματος, προκειμένου να τιθασεύσει τον πληθωρισμό, που είχε φτάσει σε αστρονομικά ύψη. Παράλληλα, άνοιξε την οικονομία της στο διεθνή εμπορικό ανταγωνισμό, στις ξένες επενδύσεις και στην ελεύθερη μετακίνηση κεφαλαίων. Ακόμη, ξεπούλησε μια σειρά από κρατικές επιχειρήσεις, προκειμένου να βρει τα χρήματα για να πληρώσει τους δανειστές της και περιόρισε δραματικά τα έξοδα του κρατικού προϋπολογισμού για τον ίδιο λόγο. Φυσικά, όπως είναι ευρέως παραδεκτό, οι πολιτικές αυτές έχουν ως πρώτο αποτέλεσμα την αύξηση της ανεργίας (στη Βραζιλία από το '94 στο '99 η ανεργία ανέβηκε από το 4.5 στο 8.3) και την πτώση των κοινωνικών παροχών -συνεπώς την υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων.

Το εμπορικό ισοζύγιο της Βραζιλίας μεταξύ 1991-'94 ήταν 0.6, ενώ το 2001 ήταν -25.2. Γεγονός που σημαίνει ότι οι βραζιλιάνικες εταιρίες έχασαν τον πόλεμο του ανταγωνισμού, καθώς οι εξαγωγές ήταν εκπληκτικά μικρότερες των εισαγωγών. Το γεγονός αυτό ήταν αποτέλεσμα, αφενός της δολαριοποίησης του εθνικού νομίσματος που έκανε τα βραζιλιάνικα προϊόντα πολύ ακριβά και αφετέρου οι ψεύτικες υποσχέσεις των αναπτυγμένων κρατών ότι θα σταματήσουν να προστατεύουν τα δικά τους προϊόντα έναντι των βραζιλιάνικων. Τελικά, η Βραζιλία υποτίμησε το νόμισμά της το 1999. Το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο σε συνάρτηση με την ελεύθερη πρόσβαση του διεθνούς κεφαλαίου στη βραζιλιάνικη αγορά είχαν ως συνέπεια το συνεχή δανεισμό της χώρας (κυρίως από ξένες τράπεζες, όπου τα επιτόκια ήταν χαμηλότερα), προκειμένου να αντεπεξέλθει στις πιστωτικές υποχρεώσεις της.

Ο φαύλος αυτός κύκλος είχε ως αποτέλεσμα, αφενός τη μείωση του εθνικού εισοδήματος και αφετέρου την εκτίναξη του δημόσιου χρέους. Από το 1995 μέχρι το 2001 το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ ανέβηκε από 35.2% σε 55.6%. Το εξωτερικό χρέος της Βραζιλίας έχει πλέον φτάσει τα 260 δισεκατομμύρια δολάρια. Είναι αυτό το χρέος, το οποίο τώρα η χώρα δυσκολεύεται να πληρώσει και που έχει προκαλέσει τον «πανικό» των διεθνών επενδυτών, που έσπευσαν τους τελευταίους δύο μήνες να φυγαδεύσουν τα κεφάλαιά τους -κάτι που έκανε το ΔΝΤ να ανακοινώσει το δάνειο - μαμούθ, προκειμένου η Βραζιλία να πληρώσει τους τραπεζίτες.

Ιδια πορεία ακολούθησε και η Αργεντινή. Μια δεκαετία πριν πήρε την απόφαση (υπό τις οδηγίες του ΔΝΤ) να δέσει το νόμισμά της στο δολάριο για να τιθασεύσει τον υπερπληθωρισμό που μάστιζε τη χώρα. Η ισοτιμία ήταν 1 δολάριο για 1 πέσο. Το νόημα ήταν να μην μπορεί η κυβέρνηση να ξοδέψει περισσότερα από όσα έβγαζε τυπώνοντας νόμισμα για να μη χαλάσει την ισοτιμία. Ο πληθωρισμός όντως τιθασεύτηκε. Η κυβέρνηση όμως για να ξοδέψει μπορούσε μόνο να δανειστεί, και για να μπορεί να δανείζεται έπρεπε να ακολουθεί τις «σωστές πολιτικές», δηλαδή να περιορίζει δραματικά τα ελλείμματα στον προϋπολογισμό της.

Ωστόσο, η Αργεντινή είχε περισσότερες εμπορικές σχέσεις με την ΕΕ και τη Βραζιλία και όχι με τις ΗΠΑ, οπότε το ακριβό πέσο έθετε τα προϊόντα της εκτός ανταγωνισμού. Ετσι και στην Αργεντινή δημιουργήθηκε ένα τεράστιο εμπορικό έλλειμμα. Μετά την παγκόσμια κρίση του 1997-'98 οι ξένοι και οι εγχώριοι δανειστές απαιτούσαν όλο και υψηλότερα επιτόκια, για να δανείσουν στην Αργεντινή. Η υποτίμηση του βραζιλιάνικου νομίσματος το 1999 και συνεπώς η μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα των βραζιλιάνικων προϊόντων δημιούργησαν και άλλο πονοκέφαλο στους Αργεντινούς. Την ίδια στιγμή, οι πλούσιες χώρες εξακολουθούσαν να προστατεύουν τις αγορές τους έναντι των αγροτικών προϊόντων της Αργεντινής. Οταν έγινε φανερό ότι η υποτίμηση του νομίσματος ήταν αναπόφευκτη, οι δανειστές ανέβασαν και άλλο τα επιτόκια, ενώ, παράλληλα, εξαιτίας των ανοιχτών αγορών, τα κεφάλαια άρχισαν να εγκαταλείπουν τη χώρα ραγδαία!

Είναι προφανές ότι και οι δύο χώρες ήταν για μια σειρά ετών σε οικονομική ύφεση, όπως αποδεικνύει το εμπορικό έλλειμμα, η υπερχρέωση και η ανεργία. Ωστόσο, οι κύκλοι του ΔΝΤ έκαναν λόγο για αδυναμία των κυβερνήσεων να κάνουν και άλλες «μεταρρυθμίσεις»!

Το ερώτημα που γεννάται, όμως, είναι απλό και ουσιαστικό. Οι προϋποθέσεις της ύφεσης (αν όχι κατάρρευσης) είχαν αρχίσει να διαγράφονται εδώ και χρόνια. Γιατί οι υπεύθυνοι του ΔΝΤ επέλεξαν να τις αγνοήσουν; Η απάντηση σίγουρα δεν έχει να κάνει με τις προγνωστικές ικανότητες των οικονομολόγων ή με το γεγονός ότι δεν έγιναν περισσότερες αντι-λαϊκές μεταρρυθμίσεις, όπως λένε άλλοι ή ότι δε μειώθηκαν και άλλο τα δημόσια έξοδα (εκτός και αν ο στόχος είναι να μη μείνει κανείς ζωντανός)!

Η απάντηση κρύβεται στον τρόπο λειτουργίας του ΔΝΤ, που τελικά υπαγορεύεται από τη λογική λειτουργίας της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας.

Οπως αποκαλύπτει ένας άνθρωπος που επί σειρά ετών δούλευε για το οικονομικό κατεστημένο, ο νομπελίστας οικονομολόγος και πρώην υποδιευθυντής της Παγκόσμιας Τράπεζας Τζόσεφ Στίγκλιτς, όταν το ΔΝΤ ανακοινώνει σύναψη δανειοδοτικού προγράμματος υποχρεώνει τις κυβερνήσεις με τις οποίες συνδιαλλάσσεται να ακολουθήσουν μια σειρά από πολιτικές που καθόλου δε στοχεύουν στην ισομερή ανάπτυξη.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το σχέδιο που εφαρμόζει το ΔΝΤ σε όλες τις χώρες, το πρώτο βήμα που απαιτείται είναι οι ιδιωτικοποιήσεις των κρατικών εταιριών. Σύμφωνα με το Στίγκλιτς, τις περισσότερες φορές οι πολιτικοί είναι πολύ πρόθυμοι να πουλήσουν τις εταιρίες στη σκέψη παχυλών προμηθειών που θα λάβουν από τους ενδιαφερόμενους αγοραστές.

Το δεύτερο βήμα είναι η απελευθέρωση των κεφαλαιαγορών. Η πολιτική αυτή σημαίνει ότι το κεφάλαιο αποκτά πανίσχυρη διαπραγματευτική θέση. Η δυνατότητα του να μπορεί να αποχωρεί όποτε θέλει από την εγχώρια αγορά είναι ο κύριος αποσταθεροποιητικός παράγοντας των αναπτυσσόμενων χωρών.

Το τρίτο βήμα είναι «ο καθορισμός των τιμών από τις δυνάμεις της αγοράς». Η πολιτική αυτή σημαίνει κατακόρυφη αύξηση των τιμών σε μια σειρά από προϊόντα βασικά για την επιβίωση των εργατικών μαζών και παράλληλη άρση οποιωνδήποτε κρατικών επιδοτήσεων σε βασικά προϊόντα. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η άρση της επιδότησης των καυσίμων και ορισμένων τροφίμων στην Ινδονησία το 1998 (υπό τις οδηγίες του ΔΝΤ) που προκάλεσε τεράστια εξαθλίωση και λαϊκές εξεγέρσεις. Οπως και ανάλογο περιστατικό το 2001 στο Εκουαδόρ που προκάλεσε μαζικές εξεγέρσεις.

Το τέταρτο βήμα είναι το ελεύθερο εμπόριο. Ελεύθερο εμπόριο που φυσικά δε σημαίνει ότι τα αγροτικά προϊόντα των αναπτυσσόμενων χωρών συναγωνίζονται επί ίσοις όροις τα αντίστοιχα των πλούσιων χωρών, καθώς οι αναπτυγμένες χώρες δεν εξαλείφουν τις επιδοτήσεις των δικών τους προϊόντων ούτε τους προστατευτικούς δασμούς που κρατούν κλειστές τις οικονομίες τους, ενώ, αντίθετα, έχουν ελεύθερη πρόσβαση στις οικονομίες των αναπτυσσόμενων χωρών.

Το μάθημα που πρέπει να μάθουν οι λαοί όλου του κόσμου είναι ότι οι πολιτικές του ΔΝΤ δεν έχουν ως στόχο την ισομερή ανάπτυξη και ούτε πολύ περισσότερο την ευημερία των εργαζόμενων μαζών, αλλά όπως γίνεται φανερό από τα παραπάνω: α) την κερδοφορία των μεγάλων πολυεθνικών και των μεγάλων εγχώριων επιχειρήσεων που βρίσκουν αφορμή να προχωρήσουν σε μαζικές απολύσεις και να καρπωθούν φτηνά τα μέσα παραγωγής. β) την καταλήστευση και αλόγιστη εκμετάλλευση του εθνικού πλούτου των αναπτυσσόμενων χωρών. γ) Την εξάπλωση και γιγάντωση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής με την ενδυνάμωση των δομικών δυνατοτήτων του κεφαλαίου στο εσωτερικό των φτωχών κρατών έναντι των εργαζομένων, όπως εξασφαλίζεται με νομοθετικές ρυθμίσεις. Ενώ, επιπλέον εξασφαλίζεται και η δυνατότητα του κεφαλαίου να αποχωρεί ό,τι ώρα θέλει, ενώ οι εργαζόμενοι απαγορεύεται να μεταναστεύσουν για να αναζητήσουν ένα καλύτερο αύριο. δ) Τέλος, όσον αφορά τα ίδια τα λεφτά από τα δάνεια του ΔΝΤ αποσκοπούν στο να πληρώσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες τους τραπεζίτες πιστωτές τους στο κέντρο του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος.

Το μήνυμα είναι πλέον σαφές, η κατάρρευση των οικονομιών της Λατινικής Αμερικής σημαίνει την αποκάλυψη των μεθόδων του ΔΝΤ, που φέρει τεράστιο μερίδιο ευθύνης για τη φτώχεια και την καταπίεση των λαών της περιοχής. Ακόμη και οι δικαιολογίες των μεγάλων τους αφεντικών έχουν πλέον καταρρεύσει.