Εργάζονται φορώντας συνεχώς, ωτοασπίδες γιατί ο θόρυβος είναι εκκωφαντικός και ανυπόφορος. Η προστασία αυτή όμως δεν είναι αρκετή και μετά από λίγα χρόνια παρουσιάζονται μόνιμα προβλήματα ακοής. Το καλοκαίρι η θερμοκρασία φτάνει στους 45 βαθμούς και ο κίνδυνος της αφυδάτωσης είναι καθημερινός. Οι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται δημιουργούν μια αποπνικτική ατμόσφαιρα και γεννούν αναπάντητα ερωτηματικά. Πρόκειται για τους 135 εργαζόμενους της επιχείρησης κατασκευής αλουμινένιων κουτιών ΑΛΟΥΚΑΝΚΟ,στην Πάτρα.

Η εντατικοποίηση και η καθημερινή προσπάθεια της εργοδοσίας να τους αφαιρέσει βασικά δικαιώματα, είναι αυτό που τους οδήγησε σ' ένα πολυήμερο αγώνα που άρχισε με την καταγγελία της συλλογικής σύμβασης εργασίας τον περασμένο Δεκέμβρη.

Από τις 27 Φλεβάρη άρχισαν τις στάσεις εργασίας που αργότερα έγιναν 24ωρες και 48ωρες απεργίες, ενώ η σύμβαση είχε πάρει το δρόμο για τον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας με πρωτοβουλία του εργοδότη. Οι εργαζόμενοι ζητούσαν αύξηση 11% και αύξηση πολυετιών κατά 1.000 δραχμές, βαρύ και ανθυγιεινό επίδομα, θεσμοθέτηση τέταρτης τριετίας, 35ωρο χωρίς μείωση αποδοχών και ασφάλισης, πενθήμερο από Δευτέρα έως Παρασκευή.

Μετά την καταγγελία της σύμβασης έγιναν κάποιες συναντήσεις με τον ιδιοκτήτη Γ. Κατσιαούτη.Η διάθεση όμως του εργοδότη να διαπραγματευτεί με τους εργαζόμενους άλλαξε μόλις ήρθαν τα "νέα" για τη συμφωνία ΓΣΕΕ - εργοδοτών για την υπογραφή της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. "Τότε ο εργοδότης είπε ότι συζητά μόνο για διετή σύμβαση εργασίας στα ίδια επίπεδα με την ΕΓΣΣΕ και χωρίς τη λύση θεσμικών αιτημάτων μας", σημείωσε ο πρόεδρος του σωματείου Α. Μάσσαχος.

Οταν οι εργαζόμενοι δε δέχτηκαν τις αξιώσεις του εργοδότη, αυτός πρόβαλε τότε την... επιθυμία να λυθεί η διαφορά "από τα θεσμοθετημένα όργανα της κοινωνίας", δηλαδή τον ΟΜΕΔ (Οργανισμό Μεσολάβησης - Διαιτησίας). Ο ίδιος όταν στριμώχνεται από τις διεκδικήσεις και τον αγώνα των εργαζομένων, προσφεύγει στην πάγια πλέον απειλή: "Θα πάω την επιχείρηση στην Αλβανία"!

Ενα ακόμα πολύ σοβαρό πρόβλημα των εργαζομένων είναι η επιβολή της πολυειδικότητας.Ενδεικτικό για τον βαθμό εντατικοποίησης που επιβάλλει ο εργοδότης είναι το γεγονός ότι από το 1990 έχει προχωρήσει σε διπλασιασμό του μηχανολογικού εξοπλισμού του, αλλά έχει μειώσει κατά 25 εργαζόμενους το προσωπικό! Ολα αυτά γίνονται με κρατικές επιδοτήσεις, όπως επισημαίνουν οι εργαζόμενοι. Αυτή τη στιγμή εξελίσσεται επενδυτικό πρόγραμμα 2 δισ. δραχμών και τα 800 εκ. έχουν δοθεί από το κράτος, ενώ το 1995 ο τζίρος της επιχείρησης ήταν 11 δισ. δραχμές.

Οι εργαζόμενοι έχουν χάσει πια όποια αύξηση και να κέρδιζαν με τον αγώνα τους, είναι όμως αποφασισμένοι να συνεχίσουν τον αγώνα τους. Οπως είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Σωματείου εργαζομένων "δε μας ενδιαφέρει μόνο το σήμερα. Μας ενδιαφέρει να διασφαλίσουμε τις θέσεις εργασίας, παλεύουμε για το αυριανό μας μεροκάματο, για να μην αλλάζουν οι ειδικότητες και να μη μειώνεται το προσωπικό στα τμήματα".

Την ίδια αποφασιστικότητα φαίνεται να έχουν και οι άλλοι εργαζόμενοι. Ο Ν. Παράσογλου εργάζεται δέκα χρόνια στην επιχείρηση. "Τα τελευταία χρόνια η επιχείρηση έχει κάνει φοβερές προόδους, κάνει επενδύσεις, το προϊόν πάει καλά και κάνει μεγάλες εξαγωγές. Αλλά από την άλλη υπάρχει ένας κατήφορος στις εργασιακές σχέσεις. Αγωνιστήκαμε και ο κόσμος αφού είδε ότι δε γίνεται τίποτα με το οικονομικό, έκανε σημαία του τα θεσμικά".

Ο Χ. Δροσάκης εργάζεται 12 χρόνια στην επιχείρηση. Η πρώτη του κίνηση ήταν να μας δείξει τα πρησμένα πόδια του. "Τα βλέπετε αυτά; Είναι από την ορθοστασία", μας είπε. Μετά κοίταξε κατάματα και πρόσθεσε: "Δεν μπορώ να σε ακούσω. Οταν μιλάς, σε καταλαβαίνω από τα χείλη που κινούνται. Ετσι έχουμε μάθει, συνεννοούμαστε με νοήματα. Δε ζητάμε παράλογα πράγματα, αλλά δεν ανεχόμαστε τον φόβο για το αν θα έχουμε δουλιά".

Μια από τις μεγαλύτερες οινοποιίες της χώρας - ιδρύθηκε το 1861 από τον Γερμανό Κλάους - παραπαίει, κάτω από το βάρος χρεών δισεκατομμυρίων, που συσσωρεύτηκαν κυρίως τα τελευταία τέσσερα χρόνια, απέναντι στις τράπεζες Εθνική, Αγροτική, Ιονική, ΕΤΒΑ, Εμπορική, Πίστεως.Τα χρέη κυμαίνονται στα 8 δισ. δραχμές και εμπόδισαν προηγούμενα, όπως και πρόσφατα, την είσοδο της επιχείρησης στο Χρηματιστήριο, όπως επιδίωκε ο ιδιοκτήτης της Νερουτζόπουλος,που έχει την πλειοψηφία των μετοχών. Οι τράπεζες δε φαίνονται διατεθειμένες να δώσουν νέα δάνεια και να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις των χρεών.

Τα ερωτηματικά των εργαζομένων είναι μεγάλα για την κατάληξη της επιχείρησης. Οπως μας είπαν, το 1985, η επιχείρηση χρωστούσε μόλις 60 χιλ. δραχμές στην Αγροτική Τράπεζα με τζίρο περίπου 400 εκατ. δραχμών το χρόνο. Το 1989, το σωματείο είχε ζητήσει διαχειριστικό έλεγχο, κατηγορήθηκε για συκοφαντική δυσφήμιση και απέσυρε το αίτημά του. Ο ιδιοκτήτης είχε ζητήσει πρόσφατα νέο δάνειο 800 εκατ. δραχμών. Αρχικά οι τράπεζες συζητούσαν τη σταδιακή καταβολή του, μετά αρνήθηκαν να το δώσουν.

Από το 1991, οι ισολογισμοί της επιχείρησης εμφανίζονταν θετικοί, αλλά τώρα οι εργαζόμενοι δηλώνουν ότι ήταν πλασματικοί, ενώ τα δάνεια "έτρεχαν" και κατηγορούν τις τράπεζες που τα έδιναν ανεξέλεγκτα. Επίσης εκδηλώθηκε ένα χλιαρό ενδιαφέρον για αγορά της επιχείρησης από διάφορους, αλλά χωρίς συνέχεια, παρά τις δυνατότητες της εταιρίας, γεγονός που κάνει τους εργαζόμενους να φοβούνται ότι κάποιοι περιμένουν να "πέσει σαν ώριμο φρούτο" η επιχείρηση.

Επί τρεις μήνες, είναι απλήρωτοι οι 160 εργαζόμενοι σε Αθήνα και Πάτρα, οι οποίοι προχώρησαν σε επίσχεση εργασίας εδώ και δυο βδομάδες, διεκδικώντας τα δεδουλευμένα τους. Στο μεταξύ, η λειτουργία του εργοστασίου έχει σταματήσει εδώ κι ένα μήνα. Το μείζον πρόβλημα είναι η έλλειψη ρευστού για να αγοραστούν πρώτες ύλες για την παραγωγή του κρασιού. Ορισμένες μικρές ποσότητες κρασιού είναι δεσμευμένες από τις τράπεζες. Στην αγορά, υπάρχουν κρασιά εμφιαλωμένα από πέρσι, οι ποσότητες λιγοστεύουν διαρκώς και οι παραγγελίες, που ολοένα αυξάνονται, δεν μπορούν να ικανοποιηθούν.

Κατά τη διάρκεια πρόσφατης επίσκεψής μας στο εργοστάσιο, βρεθήκαμε μπροστά σε τεράστιες, αλλά άδειες, δεξαμενές κρασιού. Το εργοστάσιο δικαίως χαρακτηρίζεται ένα στολίδι για την Πάτρα. Είναι χτισμένο μερικά χιλιόμετρα έξω από την πόλη, σκαρφαλωμένο σε ένα λόφο, από τον οποίο "αντικρύζει" τη θάλασσα, πνιγμένο μέσα στο δάσος που περιβάλλει τις εγκαταστάσεις του. Δεν είναι τυχαίο που σ' αυτό το εργοστάσιο γίνονται εκδρομές, όχι μόνο των σχολείων της Πάτρας, αλλά και των Επτανήσων, ενώ κάθε Σαββατοκύριακο φιλοξενεί κατοίκους της Πάτρας που κάνουν τη βόλτα τους. Αυτή η ειδυλλιακή εικόνα, ωστόσο, δε δένει καθόλου με συνεχώς αυξανόμενη ανέχεια των εργαζομένων.

Οταν το κλιμάκιο του ΚΚΕ επισκέφθηκε το εργοστάσιο και ο γραμματέας της Νομαρχιακής Επιτροπής Αχαϊας Κ. Μπάτσικας κάλεσε τους εργαζόμενους να συντονίσουν τον αγώνα τους με τους αγώνες άλλων εργαζομένων, υπήρξε θερμή υποδοχή των προτάσεων του Κόμματος. Λίγο αργότερα, ένας εργαζόμενος αποκάλυψε με παραστατικότητα την κατάσταση. "Μη νομίζετε ότι δε θέλουμε να πάμε στην Πάτρα και να μιλήσουμε με τους άλλους εργαζόμενους. Μόνο που μερικοί από εμάς δεν έχουν ούτε τα εισιτήρια για να πάνε στην πόλη"!Αμέσως μετά ο ίδιος εργαζόμενος έδειξε ένα συνάδελφό του: "Του έκαναν έξωση και μαζέψαμε χρήματα όλοι μας για να μην τον πετάξουν από το σπίτι του".

Αυτές είναι οι καταστάσεις που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στην ΑΧΑΪΑ ΚΛΑΟΥΣ,ενώ, λίγο καιρό πριν, ο πρόεδρος του Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της Πάτρας Δ. Φλωράτος δήλωνε ότι "το μαγαζί πουλάει",επιβεβαιώνοντας και αυτός από την πλευρά του μια πασιφανή αλήθεια. Το γεγονός αυτό ενισχύεται ακόμα περισσότερο από τις μεγάλες παραγγελίες που έχουν γίνει στην επιχείρηση, τόσο για την εσωτερική αγορά, όσο και για το εξωτερικό. Να σημειωθεί, δε, ότι το 1994 η επιχείρηση είχε βραβευτεί για το γεγονός ότι ήρθε δεύτερη σε εξαγωγές!

"Καθώς γνωρίζετε, η παραδοσιακή βιομηχανία της ΑΧΑΪΑ ΚΛΑΟΥΣ αντιμετωπίζει σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα εδώ και αρκετό καιρό και το εργοστάσιο εδώ κι ένα μήνα δε λειτουργεί, παρότι έχει σημαντικές παραγγελίες, κύρια στο εξωτερικό, αλλά και στο εσωτερικό", επιβεβαίωνε πριν λίγες μέρες το σωματείο εργαζομένων, με ανακοίνωσή του, δίνοντας όμως και μια ακόμα διάσταση στο πρόβλημα, όταν τόνιζε: "Ακόμη, η ΑΧΑΪΑ ΚΛΑΟΥΣ απορροφά τη μεγαλύτερη ποσότητα παραγωγής σταφυλιών στην ευρύτερη περιοχή και θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα οι αγρότες στη διάθεση της παραγωγής τους".

Οι εργαζόμενοι βρέθηκαν να αγωνίζονται για τη σωτηρία της δουλιάς τους, έχοντας να αντιμετωπίσουν όχι μόνο τα επιχειρηματικά παιχνίδια, αλλά και την αδιαφορία των αρμόδιων υπουργείων. Ηταν χαρακτηριστική ή έκκλησή τους προς τον βουλευτή του ΚΚΕ Γερ. Αραβανή,να βάλει το θέμα στη Βουλή, "μήπως και αναγκαστούν οι υπουργοί να δώσουν κάποια απάντηση". Ζητώντας τη συμπαράσταση των φορέων της Αχαϊας, "προς την κατεύθυνση της επιβίωσης μιας καθόλα βιώσιμης βιομηχανίας", οι εργαζόμενοι καλούν την πολιτεία και τις εμπλεκόμενες τράπεζες να δώσουν άμεση λύση στο πρόβλημα και να εξασφαλίσουν: "Αμεση λειτουργία της εταιρίας, διασφάλιση των θέσεων εργασίας, καταβολή των δεδουλευμένων".

Ομως, όπως έλεγε ο γραμματέας του σωματείου εργαζομένων Γ. Στεφανίδης:"Η θέση μας είναι να μην κλείσει η επιχείρηση, αλλά δε δεχόμαστε να θιγούν τα δικαιώματά μας", ενώ στις ανεπίσημες διαρροές για εκκαθάριση της επιχείρησης εν λειτουργία δήλωσε: "Καλύτερα να πουληθεί, παρά να γίνει εκκαθάριση. Η ιστορία, και εδώ στην Πάτρα, δείχνει ότι οδήγησε σε κλείσιμο των επιχειρήσεων.

Τα κείμενα έγραψε ο Γιώργος ΦΛΩΡΑΤΟΣ