«Είμαι λοιπόν γιος του Χάους. Και όχι αλληγορικά, μα κυριολεκτικά, γιατί γεννήθηκα στη γη μας, κοντά σε ένα δάσος που οι κάτοικοι του Τζιρζέντι το ονομάζουν Καβούσου, παραφθορά της γνήσιας και αρχαίας ελληνικής λέξης Χάος». Με τα λόγια του Λουίτζι Πιραντέλλο ξεκινάει το ταξίδι του μαυροκόρακα στις ιστορίες της γενέθλιας γης του συγγραφέα, τα απόκοσμα σικελικά τοπία. «Ο άλλος γιος», «Ο Φεγγαροχτυπημένος», «Το κιούπι», «Ανάπαυσιν αιωνίαν» και τέλος η «Συνομιλία με τη μητέρα», είναι τα διηγήματα που απαρτίζουν την ταινία. Η αγάπη των Ταβιάνι στον Πιραντέλλο ήταν τόσο μεγάλη, που ακόμα και το τελευταίο έργο του Πάολο, εκείνο που αφιέρωσε στον αδερφό του Βιτόριο, «Leonora addio», έχει το στίγμα του. Οταν δει κανείς για πρώτη φορά το «Χάος» («Kaos», 1984) των Πάολο και Βιτόριο Ταβιάνι, αντιλαμβάνεται ότι είναι τόσο λιτό και ρεαλιστικό, αλλά τόσο ποιητικά μεγαλειώδες που οι λέξεις για να περιγράψουν όσα έχει αισθανθεί κατά τη διάρκειά του, ίσως να μην έχουν εφευρεθεί ακόμα. Εκείνο που με βεβαιότητα μπορεί να περιγραφεί με λέξεις είναι ότι τούτη η ταινία είναι ένα αληθινά προοδευτικό κινηματογραφικό αριστούργημα. Οι Ταβιάνι καταφέρνουν να ταξιδέψουν τον θεατή εκατοντάδες χρόνια στην ανθρώπινη Ιστορία, μιλώντας ταυτόχρονα μια γλώσσα τόσο οικουμενική και σημερινή που εκπλήσσει. Ισως γιατί σκάβουν με τρομερή λεπτομέρεια στην καρδιά των κοινωνιών, ίσως γιατί μιλάνε με ανθρωπιά και απλότητα για το πώς η κοινωνία διαμορφώνει τους ανθρώπους, ίσως γιατί, ακριβώς επειδή πιστεύουν στην ομορφιά και τη δύναμη των απλών ανθρώπων, αφήνουν το παράθυρο ανοιχτό εκείνη την πιο σκοτεινή ώρα πριν ξημερώσει, έχοντας βαθιά ελπίδα ότι τελικά ο ήλιος θα βρει τον δρόμο του. Θα φροντίσουν οι φτωχοί και οι πεινασμένοι για αυτό. Το σπουδαίο κείμενο του Πιραντέλλο, ο καμβάς του «Χάους», στοχεύει απευθείας στο θυμικό, στα ένστικτα, στο νου, στη συνείδηση. Οι σπουδαίοι Ταβιάνι δεν αντικατοπτρίζουν απλώς την αδικία, την κάνουν εικόνα, φως, σκοτάδι, ρούχο, τόπο, νεκρική σιγή, κραυγή και μουσική. Σε μια βδομάδα που έχει αυτή την επανέκδοση, πώς να μιλήσεις για τη διανομή...

Το άλλο «χτύπημα στην καρδιά» μας έρχεται από την Ισπανία και λέγεται «Η Θάλασσα Μέσα μου» (2004) του Αλεχάντρο Αμενάμπαρ. Μα πώς να περιγράψεις την ερμηνεία του Χαβιέ Μπαρδέμ σε αυτή την ταινία, να πεις απλώς συγκλονιστική; Ο σκηνοθέτης, στηριγμένος στην αληθινή ιστορία του τετραπληγικού συγγραφέα Ραμόν Σαμπέντρο, ουσιαστικά δημιουργεί έναν ύμνο για τη ζωή με την ιστορία ενός ανθρώπου που μάχεται για το δικαίωμά του στον θάνατο. Ο Αμενάμπαρ ναι μεν παίρνει θέση υπέρ της ευθανασίας, αλλά κυρίως προβληματίζει για το κατά... θίγοντας και την ταξική διάσταση της ποιότητας ζωής τέτοιων ανθρώπων. Πώς ζουν αυτοί οι άνθρωποι, με ποια φροντίδα, ποια μέριμνα, και κάτω από ποιες κοινωνικές συνθήκες; Μπορούμε να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα σε αυτή την κοινωνία του κέρδους και του ατομικού δικαιώματος; Η ταινία ανοίγει έναν πολύ δύσκολο διάλογο με τον θεατή, αλλά κυρίως είναι ιδιαίτερα συγκινητική...

Ο «Δεσμώτης του Ιλίγγου» («Vertigo», 1958) του Αλφρεντ Χίτσκοκ βγήκε νωρίτερα από το αναμενόμενο στους θερινούς κινηματογράφους. Δεν χρειάζεται συστάσεις, είναι μια από τις ωραιότερες και πληρέστερες ταινίες του μαιτρ του τρόμου, αρκεί να μην πάσχει κανείς από υψοφοβία... Τζέιμς Στιούαρτ και Κιμ Νόβακ σε ένα εκπληκτικό πρωταγωνιστικό δίδυμο.

Η διανομή κινείται σε πολύ μέτρια επίπεδα. Τίποτα το ιδιαίτερα συγκλονιστικό. O «Αρχηγός των Κατασκόπων» του Τζέσι Βι Τζόνσον είναι μια τόσο χιλιοειπωμένη ιστορία που χρησιμοποιεί το δίπολο Αμερική - Ρωσία, ενταγμένο στις σημερινές ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις... Οι «Συμπέθεροι από Σόι» του Ζουλιέν Ερβέ παίζουν πάλι με το γνωστό γαλλικό μοτίβο κωμωδίας («Είναι ή δεν είναι οι Γάλλοι ρατσιστές») που έχουμε δει χιλιάδες φορές, τόσο που δεν γελάμε πλέον ούτε κατά διάνοια...

Τρία παντρεμένα ζευγάρια που υποβάλλονται σε θεραπεία καλούνται από την ψυχολόγο τους σε μια ομαδική συνεδρία. Θα βγάλουν σταδιακά τα άπλυτά τους στη φόρα σχετικά με τη φροντίδα των παιδιών, τη ζήλια και το σεξ, μέχρι να καταλήξουν όλα σε ένα πολύ απροσδόκητο και εξίσου συγκλονιστικό τέλος.

Ελα ντε που εάν μιλήσεις για το συγκλονιστικότερο πρόσωπο όλων στη συνεδρία, μπορεί να αποκαλύψεις και μια πτυχή του τέλους... Κλασική ισπανική ατακαδόρικη ταινία δωματίου, με ένα τέλος που ανατρέπει τελείως τους αρχικούς ισχυρισμούς του θεατή. Αυτό που καταλαβαίνει κυρίως είναι το πόσο δύσκολο είναι αρχικά να αναμετρηθεί κανείς με τους άλλους στην ομαδική ψυχοθεραπεία, αλλά πόσο απελευθερωτικό είναι στο τέλος... Η κωμωδία είναι πάντα ο κατάλληλος τρόπος να πιάσεις πολύ δύσκολα ζητήματα. Χωρίς να προδώσουμε την κατάληξη, θα αναφέρουμε το εξής: Μακάρι να υπήρχαν έστω αυτοί οι τρόποι, στις σύγχρονες καπιταλιστικές κοινωνίες, ώστε να παίρνουν δύναμη εκείνοι που δεν μπορούν να πετάξουν από πάνω τους το «ζυγό»... αλλά δυστυχώς το τέλος είναι το μόνο που ανήκει στη σφαίρα της φαντασίας...

Η Σοφία είναι μια μεγαλοαστή που ζει έναν τυπικό σύγχρονο και πολιτισμένο γάμο. Δηλαδή, με τον άντρα της κοιμάται σε ξεχωριστή κρεβατοκάμαρα. Μια μέρα θα γνωρίσει τον εργολάβο που επιχειρεί να επιδιορθώσει το εξοχικό της, και τα πάντα στη ζωή της θα έρθουν ανάποδα, για να καταλήξει να αναρωτιέται αν έκανε καλά που ενέδωσε στα ένστικτα και τις επιθυμίες της.

Αισθητικά πρόκειται για μια καλογυρισμένη ταινία με αισθητική 70s. Εξερευνά τη διαλεκτική σχέση μεταξύ σεξουαλικότητας και αγάπης, στηριγμένη σε τσιτάτα φιλοσόφων για το ζήτημα. Ομως δεν καταφέρνει να στηρίξει κινηματογραφικά τη σχέση των θεωριών για τον έρωτα με τη σεναριακή της δομή. Ενδεχομένως γιατί στο μυαλό της σκηνοθέτριας ήταν να δείξει μια απλή ιστορία μεταξύ δυο τελείως διαφορετικών ανθρώπων που συναντιούνται παθιασμένα μόνο στην κρεβατοκάμαρα, χωρίς να έχουν κάτι άλλο να πουν. Αλλά έπρεπε και να τη διανθίσει με κάτι για να μη μοιάζει τόσο κοινότοπη. Δυστυχώς είναι ιδιαίτερα κοινότοπη σεναριακά και στη θεματολογία, διότι στηρίζεται και σε κοινότοπο δίδυμο. Η μορφωμένη αστή που έχει βαρεθεί τη ζωή της συναντά αμόρφωτο εργάτη και βγάζει τα απωθημένα της. Μα ειλικρινά, εάν δεν έχει κάτι ριζοσπαστικό σε αυτή την πλοκή, γιατί πρέπει να μας ενδιαφέρει αυτό το ζήτημα; Πέραν του προσβλητικού στερεότυπου που προβάλλει, δηλαδή οι εργάτες είναι αμόρφωτοι και οι αστοί μορφωμένοι...

Σε μια καλοκαιρινή έπαυλη στην Κόστα Μπράβα, μια νεαρή οικιακή βοηθός πρέπει να εξυπηρετήσει δύο πλούσια παιδιά, ενώ αυτά απολαμβάνουν το καλοκαίρι τους. Ανάμεσα σε κοκτέιλ, ναρκωτικά και πλυντήρια πιάτων, θα αναζητήσει τον δικό της τρόπο να διασκεδάσει.

Αρχικά το ξεκινάει πολύ καλά. Φτωχή μετανάστρια χωρίς χαρτιά υπομένει τις ιδιοτροπίες των πλούσιων αφεντικών της, ώστε να εξασφαλίσει άδεια παραμονής στη χώρα. Οσο προχωράμε όμως φεύγουμε όλο και περισσότερο από το καθαρά κοινωνικό και περνάμε στο λίγο απολαμβάνω κι εγώ τη ζωή τους, λίγο φοράω τα αποφόρια των αφεντικών όσο λείπουν, λίγο θέλω να εκδικηθώ γιατί μου φέρθηκαν άσχημα, λίγο οι άλλες οικιακές βοηθοί με ξυπνάνε εμένα τη χωριάτα... Οταν δε ανακαλύψει ότι τα αφεντικά τη δουλεύουν ψιλό γαζί σχετικά με την πρόσληψη και γίνεται κι ένα αλλοπρόσαλλο συμβάν... αρχίζει το σχέδιο εκδίκησης... Λίγο από δω και λίγο από κει, κάνουμε μια ταινία με κοινωνική βάση αλλά της αλλάζουμε τα φώτα γιατί το αμιγώς κοινωνικό δεν πουλάει και πολύ, ενώ το περιτύλιγμα κόβει κανένα εισιτήριο παραπάνω. Αμ δε...