Την ψήφο εμπιστοσύνης του κοινοβουλίου για την κυβέρνησή του θα ζητήσει στις 11 Ιούνη ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντ. Τουσκ, καθώς ο υποψήφιος που στήριξε για την προεδρία της χώρας, Ρ. Τσασκόφσκι, ηττήθηκε στις εκλογές της Κυριακής.

Νικητής αναδείχθηκε οριακά, με 50,89% των ψήφων και οριακή διαφορά, ο υποψήφιος που στήριξε το εθνικιστικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), Κ. Ναβρότσκι. Από το ίδιο κόμμα προέρχεται και ο απερχόμενος Πρόεδρος Α. Ντούντα.

Ο επικεφαλής του PiS Γ. Κατσίνσκι εκτίμησε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών αποτελεί «κόκκινη κάρτα» για την κυβέρνηση και ζήτησε τον σχηματισμό «μη πολιτικής, τεχνοκρατικής κυβέρνησης», ενώ οι επόμενες βουλευτικές εκλογές στην Πολωνία είναι προγραμματισμένες για το 2027.

Στην Πολωνία, ο Πρόεδρος έχει πενταετή θητεία και ευρείες εξουσίες, μεταξύ άλλων να εκπροσωπεί τη χώρα στο εξωτερικό, να διαμορφώνει την εξωτερική πολιτική, να διορίζει τον πρωθυπουργό και το υπουργικό συμβούλιο και να είναι ο ανώτατος διοικητής των ενόπλων δυνάμεων σε περίπτωση πολέμου. Μπορεί επίσης να ασκεί βέτο σε νομοσχέδια.

Ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος επικρίνει τα σχέδια ένταξης της Ουκρανίας σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, ενώ υποστηρίζει τη μείωση των κοινωνικών παροχών που δίνονται στους Ουκρανούς πρόσφυγες.

Λίγες ώρες πριν την ολοκλήρωση της προεκλογικής εκστρατείας, ο Ναβρότσκι κατέθεσε λουλούδια στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στους Πολωνούς που σκοτώθηκαν από Ουκρανούς εθνικιστές στη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πολέμου. «Ηταν μια γενοκτονία που διαπράχθηκε εις βάρος του πολωνικού λαού», τόνισε.

Ο ηγέτης της πολωνικής ακροδεξιάς Σλ. Μέντζεν χαιρέτισε τη νίκη του Ναβρότσκι, υπογραμμίζοντας ότι οι ψηφοφόροι της «Συνομοσπονδίας», που τον ψήφισαν στον δεύτερο γύρο, αναμένουν «να μην βάλει τα συμφέροντα της Ουκρανίας στο ίδιο επίπεδο με τα δικά μας».

Αναλυτές εκτιμούν ότι «η προεδρία Ναβρότσκι θα είναι μια δύσκολη περίοδος για την κυβέρνηση Τουσκ» που κινείται σε πιο «φιλοευρωπαϊκή πορεία» και το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών ενδέχεται να οδηγήσει σε «πρόωρες βουλευτικές εκλογές, ίσως όχι φέτος, αλλά του χρόνου».

Ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντ. Τραμπ συνεχάρη την Πολωνία, η οποία επέλεξε «έναν ΝΙΚΗΤΗ», σε ανάρτησή του στο Truth Social, την οποία συνόδευσε με έναν τίτλο αμερικανικού ΜΜΕ που παρουσιάζει τον Ναβρότσκι ως «σύμμαχο του Τραμπ».

Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μ. Ρούμπιο, χαρακτήρισε την Πολωνία «υποδειγματικό σύμμαχο» που έχει συνεισφορά - «κλειδί στην ενίσχυση του NATO».

Με βασικό αίτημα την προκήρυξη νέων βουλευτικών εκλογών πραγματοποιήθηκαν νέες αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες στη Σερβία την Κυριακή, ανήμερα της συμπλήρωσης 7 μηνών από την πολύνεκρη κατάρρευση της οροφής στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ και ενώ οι κινητοποιήσεις διαπλέκονται παράλληλα με ενδοαστικές διεργασίες που «τρέχουν» εντός της Σερβίας αλλά και συνολικά στα Δυτικά Βαλκάνια.

Διαδηλώσεις έγιναν σε τουλάχιστον 30 πόλεις, με πρωτοβουλία φοιτητών που προτάσσουν το σύνθημα «Εξεγέρσου Σερβία» (Vostani Serbie - Rise Up Serbia). Στις κινητοποιήσεις κυριάρχησαν συνθήματα όπως «Απαιτούμε δικαιοσύνη, θέλουμε την αλήθεια, ζητάμε εκλογές».

Στο Βελιγράδι αποκλείστηκαν οι δύο γέφυρες που συνδέουν την παλιά με τη νέα πόλη πάνω από τον ποταμό Σάβα.

Σε διάφορες πόλεις συνεχίζονται κινητοποιήσεις, ειδικά σε πανεπιστήμια. Φοιτητικές οργανώσεις κατέθεσαν αρχές Μάη αίτημα για πρόωρες βουλευτικές εκλογές, με επιχειρηματολογία που εστίαζε στην ανάγκη αντιμετώπισης της διαφθοράς, η οποία «δεν επιτρέπει στους θεσμούς να λειτουργήσουν ανεξάρτητα και δημοκρατικά».

Ενδεικτικές των διεργασιών είναι και αναφορές περί «αυτόνομης καθόδου» φοιτητών στις εκλογές με υποψηφίους που θα συμμετέχουν για πρώτη φορά.

Από τη μεριά του ο Σέρβος Πρόεδρος Αλ. Βούτσιτς δήλωσε ότι «οι εκλογές θα διεξαχθούν μέσα σε ενάμιση χρόνο και θα προκηρυχθούν όταν τα αρμόδια θεσμικά όργανα το αποφασίσουν».

Στο μεταξύ, διαδηλώσεις έγιναν και στη Βουλγαρία, ενάντια στην ένταξη της χώρας στο ευρώ, ενόψει και των εκθέσεων που αναμένονται αύριο από Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Κομισιόν για το αν πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις.

Οι ενδοαστικές αντιθέσεις στη χώρα παραμένουν σοβαρές, αναφορικά και με τις προτεραιότητες και την τακτική που καλύτερα θα εξυπηρετεί την ντόπια πλουτοκρατία και σε ζητήματα διεθνών συμμαχιών και εξωτερικής πολιτικής. Δεν είναι άλλωστε τυχαία η δυσκολία για διασφάλιση σταθερών κυβερνήσεων.

Εξίσου χαρακτηριστικές είναι και οι επιφυλάξεις που έχει ανοιχτά εκφράσει για τα οφέλη μιας ένταξης στο ευρώ υπό τις σημερινές συνθήκες ο Πρόεδρος της χώρας, Ρούμεν Ράντεφ, που κάλεσε μάλιστα σε διεξαγωγή δημοψηφίσματος, ωστόσο η κυβέρνηση το απέρριψε.

Μιλώντας σε ΜΜΕ ο Ράντεφ είπε ότι «οι διαμαρτυρίες που βλέπουμε, οι δημοσκοπήσεις, ολόκληρη η συζήτηση που διεξάγεται εδώ και έναν μήνα δείχνει ότι οι άνθρωποι θέλουν να ακουστούν», ενώ επέκρινε και την «άνοδο των τιμών τις οποίες το κράτος προφανώς δεν μπορεί να συγκρατήσει», όπως είπε.

Στις διαδηλώσεις κυριάρχησαν συνθήματα όπως «Προστατεύουμε το βουλγαρικό λεβ» και «Το μέλλον ανήκει στα κυρίαρχα κράτη».

Με τη συμμετοχή να αγγίζει το 80% - η υψηλότερη των τελευταίων 28 χρόνων - πραγματοποιήθηκαν οι προεδρικές εκλογές στη Νότια Κορέα με φόντο τις έντονες ενδοαστικές αντιθέσεις στη χώρα, που οδήγησαν μέχρι και σε ολιγόωρη κήρυξη στρατιωτικού νόμου τον περασμένο Δεκέμβρη, από τον τότε Πρόεδρο Γιουν Σουκ Γεόλ, και στη συνέχεια στη διαδικασία αποπομπής του.

Νικητής στις κάλπες που έκλεισαν χθες στη χώρα αναδείχθηκε ο υποψήφιος του σοσιαλδημοκρατικού Δημοκρατικού Κόμματος (DPK) Λι Τζέι Μιούνγκ, καθώς με καταμετρημένο το 99% των ψήφων συγκεντρώνει ποσοστό 49,29%, έναντι 41,33% που συγκεντρώνει ο υποψήφιος του κεντροδεξιού Κόμματος Λαϊκής Εξουσίας (PPP) Κιμ Μουν Σοο. Τρίτος ήρθε ο υποψήφιος του Μεταρρυθμιστικού Νέου Κόμματος με 8,3%.

Θυμίζουμε ότι από το ΡΡΡ προερχόταν και ο αποπεμφθείς Πρόεδρος Γιουν Σουκ Γεόλ, που στις εκλογές του 2022 είχε κερδίσει με πολύ μικρή διαφορά τον - επίσης υποψήφιο τότε - Λι Τζέι Μιούνγκ.

Επίσης ότι επί προεδρίας του Μουν Τζε Ιν, προερχόμενου από το DPK, την άνοιξη του 2018 είχε πραγματοποιηθεί Σύνοδος Κορυφής μεταξύ Βόρειας και Νότιας Κορέας, στη διάρκεια της πρώτης προεδρίας Τραμπ (2017 - 2021), σε μια περίοδο που αποτύπωνε την αποφασιστική στροφή της προσοχής των ΗΠΑ προς τον Ινδο-Ειρηνικό.

Στις πρώτες του δηλώσεις κατά την άφιξή του στο κοινοβούλιο, ο νεοεκλεγείς Λι Τζέι Μιούνγκ είπε ότι θα βρει έναν τρόπο ώστε η χώρα να συνυπάρξει με τη Βόρεια Κορέα, μέσω του διαλόγου και της επικοινωνίας. «Θα οικοδομήσουμε ειρήνη χωρίς πόλεμο», ισχυρίστηκε.