Ως αφεντικό της Ιονικής εμφανίστηκε χτες ο πρόεδρος της Πίστεως Γ. Κωστόπουλος, μία μέρα μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών παράδοσης από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ της αρχαιότερης ελληνικής τράπεζας, πράξη που συνιστά ένα από τα μεγαλύτερα πολιτικοοικονομικά σκάνδαλα των τελευταίων ετών.

Από το βήμα μάλιστα της γενικής συνέλευσης των μετόχων της Πίστεως, ο Γ. Κωστόπουλος ανακοίνωσε την πρόθεσή του ν' αποκτήσει και νέο - πέραν του 51% - πακέτο μετοχών της Ιονικής, πανηγυρίζοντας ταυτόχρονα για το γεγονός ότι ο όμιλός του κατείχε ήδη τη δεύτερη θέση στο τραπεζικό σύστημα. Οπως ανέφερε, τα μερίδια αγοράς στο σύνολο των εμπορικών τραπεζών θα διαμορφωθούν στο 18% - 19%, με ενεργητικό 6,1 τρισ. δρχ., χορηγήσεις 2,3 τρισ. δρχ και καταθέσεις 4,8 τρισ. δρχ.

Ο ίδιος ανακοίνωσε ότι μέσα σε ένα μήνα θα συγκληθεί νέα γενική συνέλευση προκειμένου να εγκρίνει αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, για την ενίσχυση των κεφαλαίων της τράπεζας και την εξαγορά των υπολοίπων μετοχών της Ιονικής, εννοώντας προφανώς το υπόλοιπο ποσοστό μετοχών της Ιονικής που εξακολουθεί να ανήκει στην Εμπορική (γύρω στο 5% - 8%).

Κατά την ομιλία του ο Γ. Κωστόπουλος αναφέρθηκε επίσης στα αποτελέσματα χρήσης 1998 του ομίλου της Τράπεζας Πίστεως. Συγκεκριμένα:

• Τα μεικτά αποτελέσματα εκμεταλλεύσεως ανήλθαν σε 261 δισ. δρχ. σημειώνοντας αύξηση 25%, ενώ τα κέρδη μετά τους φόρους διαμορφώθηκαν σε 96 δισ. δρχ. σημειώνοντας αύξηση 35,3%. Για το 1998 προτείνεται διανομή μερίσματος 800 δρχ. ανά μετοχή έναντι 724 δρχ. του 1997, αναπροσαρμοσμένου ως προς τον αριθμό των μετοχών, δηλαδή αύξηση 10,5%.
• Το ενεργητικό της τράπεζας κατά την τελευταία πενταετία σχεδόν τριπλασιάστηκε και την 31η Δεκέμβρη 1998 ανήλθε σε 4.202 δισ. δρχ., επιτυγχάνοντας μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 22% περίπου. Το μερίδιο του ενεργητικού μεταξύ των ελληνικών εμπορικών τραπεζών ανήλθε σε 15% από 13,3% του 1997.
• Το σύνολο των χορηγήσεων αυξήθηκε κατά 30,8% και διαμορφώθηκε σε 1.678,9 δισ. δρχ., με αποτέλεσμα η τράπεζα να κατέχει μερίδιο αγοράς μεταξύ των εμπορικών τραπεζών ίσο με 15,7% έναντι 14,8% του 1997.
• Οι καταθέσεις την 31.12.98 ανήλθαν σε 3.189,2 δισ. δρχ. παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση 29,7%. Ετσι, το μερίδιο μεταξύ των εμπορικών τραπεζών ανήλθε σε 12,2% έναντι 11% του προηγούμενου έτους.
• Τα ίδια κεφάλαια, μετά την αύξηση προ εννιαμήνου των κεφαλαίων κατά 88 δισ. δρχ., διαμορφώθηκαν στο τέλος του 1998 σε 350,9 δισ. δρχ. έναντι 236,4 δισ. δρχ. και ήταν αυξημένα κατά 48,4 % έναντι του 1997.
• Το δίκτυο των καταστημάτων αυξήθηκε κατά 10 μονάδες. Την 31.12.98 αριθμούσε 210 καταστήματα και με την Ιονική Τράπεζα φτάνει τα 430.
• Στο τέλος του έτους οι εργαζόμενοι του ομίλου ήταν 6.445 άτομα, έναντι 5.468 του 1997 ή αύξηση 17,9%.

Σε εργαλείο εξυπηρέτησης των σχεδίων των μονοπωλίων και της "ελεύθερης αγοράς" έχει αποφασίσει να μετατρέψει την Επιτροπή Ανταγωνισμού η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης. Αυτό προκύπτει από τις χτεσινές ανακοινώσεις του υπουργού Ανάπτυξης Ευ. Βενιζέλου, ο οποίος κάτω από την ψευδεπίγραφη δήλωση περί ενίσχυσης της επιτροπής για τη διασφάλιση δήθεν όρων υγιούς ανταγωνισμού, στην πραγματικότητα έκανε σαφές ότι η πρόθεσή του είναι η υπονόμευση της επιτροπής και η λειτουργία της κάτω από την ομπρέλα της πολιτικής της κυβέρνησης. Και, παράλληλα μ' αυτό, η ελαχιστοποίηση των όποιων εμποδίων μπορεί να συναντήσουν τα μονοπώλια στη συγκέντρωση των κερδών στα χέρια τους, εξαγοράζοντας ή εκτοπίζοντας μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Εξάλλου, το κλίμα για το ρόλο που επιφυλάσσει στην επιτροπή ανταγωνισμού ο υπουργός το είχε δώσει πρόσφατα, όταν δήλωσε δημόσια ότι "οι εναρμονισμένες πρακτικές είναι ευπρόσδεκτες, όταν οδηγούν σε μειώσεις τιμών έστω και προσωρινά".

Στα παραπάνω πλαίσια και με το πρόσχημα του να... απαλλαγεί η επιτροπή από "υποθέσεις που εισάγονται τυπικά, χωρίς να έχουν σημασία", κινείται και σχετικό νομοσχέδιο που ρυθμίζει ζητήματα του υπουργείου Ανάπτυξης, το οποίο προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι η αύξηση των ποσοστών μεριδίων αγοράς που προκύπτουν από τις εξαγορές ή συγχωνεύσεις επιχειρήσεων για τα οποία απαιτείέγκριση της επιτροπής. Αυτό, σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης, εντάσσεται στη λογική των... νέων συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά. Ουσιαστικά, δηλαδή, των συνθηκών που έχουν διαμορφώσει τα μονοπώλια. Σ' αυτές τις συνθήκες θα προσαρμοστούν τα πλαφόν. Μέχρι τώρα ο νόμος προβλέπει ότι, εάν από τη συγχώνευση ή εξαγορά επιχειρήσεων το μερίδιο αγοράς που προκύπτει είναι από 25% και πάνω και ο τζίρος από 50 εκατομ. ECU και πάνω απαιτείται η έγκριση της επιτροπής ανταγωνισμού. Για την πολιτική ηγεσία του υπουργείου, για να εξεταστεί σαν υπερβολικό το μερίδιο αγοράς που θα έχει μια επιχείρηση πρέπει αυτό να είναι πάνω από τα παραπάνω όρια, με ό,τι αυτό αυτονόητα συνεπάγεται για το παραπέρα ποδοπάτημα των μικρομεσαίεων επιχειρήσεων από τα μονοπώλια.

Χαρακτηριστικό των έντονων ρυθμών συγκέντρωσης των κερδών που επικρατούν στην αγορά είναι το γεγονός ότι από τις 387 υποθέσεις που εκκρεμούν - τους τελευταίους μήνες σύμφωνα με τον υπουργό - για εξέταση από την επιτροπή ανταγωνισμού οι 119 αφορούν υποθέσεις συγκέντρωσης, ενώ 151 υποθέσεις αφορούν εναρμονισμένες πρακτικές και καρτέλ.Επίσης, 98 υποθέσεις έχουν να κάνουν με συμπράξεις και κυρίως συμβάσεις franchising, 15 υποθέσεις προηγούμενες συγκεντρώσεις σύμφωνα με το νόμο περί ανταγωνισμού, τρεις υποθέσεις αφορούν αίτηση ασφαλιστικών μέτρων για λόγους απόρριψης διανομής προϊόντων από προμηθευτή που έχει συγκριτικό πλεονέκτημα στην αγορά και μια υπόθεση αφορά άδεια για παρέκκλιση.

Μετά απ' όλα τα παραπάνω, μόνο σαν κίνηση αποπροσανατολισμού μπορεί να ερμηνευτεί η απόφαση που ανακοίνωσε ο Ευ. Βενιζέλος ότι πάρθηκε σε σύσκεψη, που πραγματοποιήθηκε με παράγοντες του υπουργείου Ανάπτυξης, σύμφωνα με την οποία οι τρεις διευθύνσεις που ασχολούνται με τιμές, η διεύθυνση τροφίμων και ποτών, φαρμάκων και υπηρεσιών θα συγκεντρώνουν στοιχεία που αφορούν την κερδοφορία των επιχειρήσεων και τις τάσεις της αγοράς.

Τέλος, ο υπουργός ανακοίνωσε ότι υπογράφτηκε χτες η απόφαση με την οποία εγκρίνονται τα 14 κέντρα ηλεκτρονικού εμπορίου. Η δράση, που εντάσσεται στα πλαίσια του επιχειρησιακού προγράμματος βιομηχανίας, προβλέπει δημόσια δαπάνη ενός δισ. δρχ. και συμμετοχή ιδιωτικών πόρων - κυρίως επιμελητηρίων - 600 εκατομ. δρχ.