Associated Press

«Ο μπαμπάς δεν πρέπει να μείνει άνεργος», γράφει η πικέτα του μικρού γιου ενός εργάτη της «Τζένεραλ Μότορς»

Αν η φωτογραφία της όμορφης ξανθομαλλούσας Ανατολικογερμανίδας δημοσιεύτηκε στα τέλη Νοέμβρη σε αρκετές γερμανικές εφημερίδες, αυτό δεν οφείλεται στη φοιτητική της ιδιότητα. Ούτε μόνο στο γεγονός ότι είναι βουλευτίνα του ΚΟΔΗΣΟ στη Βουλή του Πότσνταμ, πρωτεύουσας του κρατιδίου του Βρανδεμβούργου.

Αφορμή υπήρξε το περιεχόμενο της παρθενικής της ομιλίας. Με ειλικρίνεια και θάρρος, εκσφενδόνισε στους υπόλοιπους «αντιπροσώπους του λαού» αυτό που επί 15 χρόνια τώρα γίνεται προσπάθεια να καλυφθεί με ένα σκοτεινό νέφος παραποίησης της αλήθειας και της ιστορίας: Οτι η σοσιαλιστική Γερμανία (ΓΛΔ) δεν ήταν κράτος καταπίεσης, αδικίας και ανισότητας - σε αντίθεση, βέβαια, με την καπιταλιστική Γερμανία των Αντενάουερ, Κολ και συντροφία, που ήταν δήθεν το «κράτος του δικαίου και της ελευθερίας».

Εκπληκτοι και με ανοιχτό το στόμα, οι βουλευτές ακούνε τα λόγια - καταπέλτη της νεαρής ομιλήτριας: «Μπορώ να πω ότι εγώ στη ΓΛΔ είχα μιαν ανενόχλητη, μια χωρίς σκοτούρες και φόβο παιδική ηλικία».

Ανησυχία, εκνευρισμός στα έδρανα των βουλευτών, αλλά η Καρολίνα συνεχίζει: «Μέχρι το 1989, το τείχος χώριζε ανθρώπους και οικογένειες, αλλά τώρα χωρίζουν πάλι τις οικογένειες με την εσφαλμένη πολιτική (που εφαρμόζουν) στη χώρα».

Μπορεί μερικοί «εντολοδόχοι του λαού» να κοχλάζουν από το θυμό τους για τα ασυνήθιστα λόγια που ενοχλούν τα αυτιά τους, αλλά η Καρολίνα δεν εννοεί να σταματήσει. Συνεχίζει: «Σήμερα πολλοί γονείς βασανίζονται από το φόβο για το μέλλον, από την ανεργία και τη χρηματική ανέχεια και πρέπει να τρέχουν για να βρουν εργασία. Το χρήμα, σήμερα, ισοδυναμεί με "εισιτήριο εισόδου στην κοινωνική ζωή"», είπε υψηλόφωνα η νεαρή βουλευτίνα.

Πώς ήταν δυνατό να τα παραδεχτεί όλα αυτά αδιαμαρτύρητα ο σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός Ματίας Πλάτσεκ, που, όπως πολλοί άλλοι σοσιαλδημοκράτες, συμφωνώντας με όλους τους άλλους θιασώτες του καπιταλιστικού καθεστώτος, βλέπουν στη ΓΛΔ μόνο τρομοκρατία και καταπίεση; Το επιχείρημά του, όμως, ήταν πολύ ασθενικό. Είπε αφηρημένα και χωρίς απόδειξη ότι είχε πιεστεί από την Κρατική Ασφάλεια και ότι η ΓΛΔ «σχεδίαζε στρατόπεδα συγκέντρωσης».

Ενας Χριστιανοδημοκράτης βουλευτής σιγοντάρισε τον πρωθυπουργό, με το επιχείρημα ότι η Καρολίνα πριν από δεκαπέντε χρόνια ήταν μια κοπελίτσα εννιά χρόνων και συνεπώς δεν μπορεί να έχει σαφή αντίληψη για την τότε κατάσταση.

Φαίνεται ότι στη νεαρή σοσιαλίστρια βουλευτίνα ασκήθηκε κατόπιν πίεση, για να ανακαλέσει όσα είπε. Αυτό τουλάχιστον εξάγεται από την ειδησεογραφία της «Μπερλίνερ Τσάιτουνγκ» (27/28 Νοέμβρη), που σημειώνει: «Η Καρολίνα Σταϊνμέτσερ εμμένει και την Παρασκευή (σ.σ. δηλαδή την επομένη της ομιλίας της) σε όσα εξέθεσε. Η Καρολίνα δε θέλει να χαρακτηρίσει τη ΓΛΔ σαν δικτατορία. «Οχι, είπε, δεν ήταν καθαρή δικτατορία. Τότε είχαμε κατακτήσεις, που δεν υπάρχουν πια. Σαν παραδείγματα, αναφέρει την Κοινωνική Ασφάλεια, το σχολικό σύστημα και την ιατρική περίθαλψη με τις πολυκλινικές. Επίσης τα δικαιώματα των γυναικών εναρμονίζονταν με την εργασία και την οικογένεια». Βέβαια, η Καρολίνα δε θέλει να στερηθεί την ελευθερία που έχει τώρα να ταξιδεύει, εφόσον έχει τα χρήματα. Αλλά, υπογραμμίζει η ίδια εφημερίδα, προτιμάει φανερά να ξανάχει «ένα κομμάτι της ΓΛΔ». «Για να γίνει πραγματικά ενιαία η Γερμανία, θα έπρεπε να πάρουμε ό,τι το θετικό από τη ΓΛΔ. Το Σύνταγμα (της Γερμανίας) εγγυάται την ελεύθερη εκλογή επαγγέλματος. Ισχύει αυτό σήμερα ακόμα;», ρωτάει η βουλευτίνα τους συναδέλφους της, που γνωρίζουν ότι αυτό το δικαίωμα είναι από πολύ καιρό μόνο στα χαρτιά.

Αλλά μήπως είναι σωστός ο ισχυρισμός των αντιφρονούντων ότι αυτή, ούσα κοριτσάκι στα χρόνια της ΓΛΔ, δεν μπορεί να έχει σωστή κρίση για την εποχή πριν από 15 χρόνια; Η Καρολίνα έχει ένα ακαταμάχητο επιχείρημα: Οι γονείς της είχαν δωρεάν σπουδάσει - η μητέρα της οικονομολόγος, ο πατέρας της μηχανικός υπόγειων έργων. Στη ΓΛΔ ασκούσαν το επάγγελμά τους, εδώ και χρόνια είναι άνεργοι. Το Φινστερβάλντε - η πόλη όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε - είχε τις φάμπρικές του, εδώ και 15 χρόνια τα εργοστάσια είναι κλειστά, οι γείτονές της αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πόλη, σε αναζήτηση εργασίας, τονίζει καμπανιστά η νεαρή βουλευτίνα.

Η αναταραχή από τις θαρραλέες δηλώσεις της κράτησε και αρκετές μέρες αργότερα. Αυτό φαίνεται και από τις επιστολές αναγνωστών, που δημοσιεύτηκαν στις εφημερίδες.

Μερικοί απ' αυτούς είναι αδιόρθωτοι. Τόλμησαν να παρομοιάσουν τη «δικτατορία της ΓΛΔ» με την αιματόβρεκτη φασιστική δικτατορία των ναζί. Αλλά υπήρξαν και πολλοί, που δημόσια στηλίτευσαν τους διαστρεβλωτές της Ιστορίας. Να ένα παράδειγμα, από τα πολλά: Ο καθηγητής δρ Κλάους Ρόρμπεγκ από το Κρίνιτσμπεργκ γράφει σε επιστολή του στη «Νόιες Ντόιτσλαντ»: «Μια πραγματική πλημμύρα από ψέματα, διαστρεβλώσεις, συκοφαντίες για τη ΓΛΔ, την ιστορία της και τη ζωή γενεών σ' αυτήν τη χώρα, ξεχειλίζει ακατάπαυστα από άρθρα εφημερίδων, τηλεοπτικές εκπομπές και βιβλία, με την ευκαιρία εγκαινίων, εκθέσεων και μνημειακών εκδηλώσεων, για τους ανθρώπους στην Ανατολή και τη Δύση» (σ.σ. Ανατολική και Δυτική Γερμανία). Ενας άλλος, ο Γκίντερ Βάλτερ, γράφει στην ίδια εφημερίδα (8 Δεκέμβρη): «Είναι χαρακτηριστικό ότι όλα τα μίντια στην ΟΔΓ ανεβάζουν τη δυσφήμιση ενάντια σε καθετί που προέρχεται από τη ΓΛΔ (την τέχνη / κουλτούρα, το σχολικό σύστημα, την Κοινωνική Ασφάλιση κλπ.), όσο περισσότερο η ΟΔΓ πλησιάζει στη χρεοκοπία της. Μήπως δεν είναι εύγλωττα σημάδια της αυξανόμενης κατάπτωσης της ΟΔΓ το αυξανόμενο δημόσιο χρέος, η αυξανόμενη χρέωση των δήμων και κοινοτήτων, η ανερχόμενη ανεργία (...) το κλείσιμο πολιτιστικών ιδρυμάτων από έλλειψη χρήματος;». Επίσης μια αναγνώστρια γράφει στην - κάθε άλλο παρά φιλοσοσιαλιστική - «Μπερλίνερ Τσάιτουνγκ» (6 Δεκέμβρη): «Και εγώ - τότε, όπως τώρα, εξωκομματική - βίωσα τα παιδικά μου και τα επόμενα χρόνια της ζωής μου ακριβώς το ίδιο, όπως η νεαρή φοιτήτρια. Και εκ των υστέρων είμαι ευγνώμων γι' εκείνους τους καιρούς, που μπόρεσε να βιώσει και η κόρη μου έως τα οχτώ χρόνια της... Η ελευθερία των ταξιδιών δεν είναι το παν στη ζωή. Και σήμερα πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να ταξιδεύουν για οικονομικούς λόγους. Βαρέθηκα να ακούω να προσπαθούν να παρουσιάζουν τη ΓΛΔ τόσο αρνητικά».

Αλλά και τούτη η γνώμη, σαν απάντηση στο ότι η νεαρή φοιτήτρια και βουλευτίνα, κοριτσάκι τότε, δεν ένιωθε τι συνέβαινε στη ΓΛΔ. Ο Μάνφρεντ Αλερς γράφει στην ίδια εφημερίδα: «Λες και τα παιδιά δε νιώθουν, όταν οι μητέρες τους (και οι πατέρες τους) προσθέτονται μαζικά στους ανέργους. Λες και τα παιδιά τώρα δε χρειάζεται να τρώνε μια φορά τη μέρα σε κοινωνικά ιδρύματα, ακριβώς γιατί στο σπίτι δεν υπάρχει τίποτα, από έλλειψη χρημάτων».

Μήπως, όμως, και επίσημα μπορεί να κρυφτεί για πάντα η αλήθεια; Αναγκάστηκε να τη μισοπεί η σοσιαλδημοκράτισσα Ρενάτε Σμιτ, υπουργός Οικογενειών. Σύμφωνα με το δημοσίευμα της «Νόιες Ντόιτσλαντ» (11/12 Δεκέμβρη), η κυρία υπουργός δήλωσε στο Βερολίνο ότι «η κρίση και η ανεργία απειλούν να οξύνουν και άλλο την παιδική φτώχεια το 2005. 1,45 εκατομμύρια Γερμανόπουλα ζουν από το επίδομα ανεργίας και κοινωνικής βοήθειας (των γονέων τους). Τα παιδιά και οι νεολαίοι στη Γερμανία είναι οι ομάδες, που πλήττονται ισχυρότερα από τη φτώχεια, είπε η υπουργός. Τα παιδικά επιδόματα και τα μίνι - τζοπ πρόκειται - κατά τη γνώμη της - «να σταματήσουν μεσοπρόθεσμα την αύξηση της φτώχειας, αλλά μια οπισθοχώρηση σ' αυτήν την τάση δε βλέπει για το 2005».

Θα πρέπει τώρα να γίνει εδώ μια διευκρίνιση: Η Καρολίνα είναι βουλευτίνα του Κόμματος Δημοκρατικού Σοσιαλισμού (ΚΟΔΗΣΟ) και εύκολα θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς ότι όσα είπε εκπροσωπούν και τη γνώμη της ηγεσίας αυτού του κόμματος. Τίποτα πιο ανακριβές απ' αυτό. Βέβαια, επίσημη θέση της κομματικής διεύθυνσης για τη γνώμη της Καρολίνας δεν υπάρχει (προς τα έξω). Αλλά τουλάχιστο στον Τύπο υπάρχουν δηλώσεις της προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΟΔΗΣΟ στη Βουλή του Πότσνταμ, Ντάγκμαρ Ενκελμαν, που είπε: «Εγώ δε θα έβγαζα το λόγο μου έτσι. Ιδιαίτερα η αναφορά στη δημιουργία του τείχους είναι ατυχής». Ωστε, λοιπόν, μια μοναδική φωνή σ' αυτό το κόμμα, που λέει τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη;

Θα ήταν άστοχο να σκεφτεί κανείς έτσι. Υπάρχουν και πολλοί άλλοι στη βάση, που έχουν τις ίδιες σκέψεις με την Καρολίνα. Κι αυτό είναι δείγμα των καιρών ότι και στη γερμανική νεολαία αρχίζει κάτι να αλλάζει.