Ξαφνικά, όπως γίνεται στις χαμηλές νότες της μουσικής ακούστηκαν πρώταοι πρώτοι ψίθυροι. "Γιατί, όχι και αυτός". Στη συνέχεια μπήκανε και άλλα όργανα, και τα βιολιά, και οι τρομπέτες και τα μεγάλα τύμπανα. "Είναι έντιμος", φώναξε ενορχηστρωμένα η ορχήστρα!

Και, αμέσως, μετά, το πρώτο βιολί και ο μαέστρος. Ο κ. Σαμαράς και ο κ. Παπανδρέου επιβεβαίωσαν(!), και αυτοί, την εντιμότητα! Βέβαια, είχανε προηγηθεί,για να ετοιμάσουν το έδαφος, τα "γκάλοπ", τα βιογραφικά σημειώματα, οι φωτογραφίες. "Ζήτω ο Κωστής Στεφανόπουλος"!

Ομως, ο κόσμος, δυστυχώς, δεν έδωσε τη σημασία που έπρεπε, στις "διαδικασίες". Στον τρόπο, που το "ανύπαρκτο" - "μέσα σε μια νύχτα" - έγινε"αναγκαίο" και "μοναδικό". Στην "αόρατη" επιβολή στην ψυχολογία μας, στο να δεχτούμε τη λογική του "μοναδικού έντιμου". Στο να αποδεχτούμε - όσοι το αποδεχτήκαμε - πως δεν "υπάρχει άλλος". Πως ένας πολιτικός, που μόλις και μετά βίας υπήρχε στην πολιτική σκηνή, έγινε ξαφνικά περισσότερο από αναγκαίος. Μετά από αυτόν το τίποτα!

Θέλω να επιστήσω την προσοχή, να βαρέσω το "σήμα κινδύνου", ότι το "σύστημα" είναι σήμερα εξοπλισμένο με τα καλύτερα και αποδοτικότερα μηχανήματα, τα ΜΜΕ, και τα αντανακλαστικά μας, δυστυχώς, όχι σε καλή λειτουργία. Και πρέπει να σκεφτούμε - και να προβληματιστούμε - πως με την ίδια ευκολία που μας έκαναν τον κ. Στεφανόπουλο "μοναδικό", μπορούν, αν δεν προσέξουμε, να μας κάνουν ακόμα χειρότερα πράγματα.

Να μας πείσουνε, να δεχτούμε, οριστικά και αμετάκλητα, πως μια ολόκληρη χώρα, ένας ολόκληρος λαός δε διαθέτει κανέναν άλλον έντιμο, παρά μόνον τον κ. Στεφανόπουλο. Και να μας πιάσει, γι' αυτό ακριβώς το λόγο, μια ομαδικήαπελπισία. Και να σημειωθούνε ομαδικές αυτοκτονίες. Να μην αντέξουμε, δηλαδή, την παρακμή μας.

Και με την ευκαιρία, δεν είναι λίγο, να κυριαρχήσει και η αντίληψη, πως οι χαμηλοί τόνοι, τελικά, κάποτε επιβραβεύονται. Στο πρόσωπο, δηλαδή, του κ. Στεφανόπουλου, επιβραβεύσανε την πολιτική των χαμηλών τόνων. Μια πολιτική που πρέπει - σύμφωνα με τις ανάγκες τους - να γίνει σχολή, γιατί οδηγεί κατευθείαν στην αγκαλιά της συναίνεσης!

Εχοντας ειλημμένη απόφαση οι Ελληνες ηθοποιοί και σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου "περί αστικών συνεταιρισμών" και του νόμου "περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων",αποφάσισαν και προχώρησαν πριν ένα χρόνο, περίπου, στη σύσταση Συνεταιρισμού Περιορισμένης Ευθύνης,με την επωνυμία "Διόνυσος - Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Δικαιωμάτων Ελλήνων Ηθοποιών".Στόχος της ενέργειας αυτής είναι να αναλάβουν, πλέον, οι άμεσα ενδιαφερόμενοι ηθοποιοί, τη διαχείριση και προστασία των δικαιωμάτων τους από όλα τα"προϊόντα" της καλλιτεχνικής εργασίας, της προσωπικότητας και της προσφοράς τους στο κοινωνικό σύνολο.

Είναι γνωστή η κατάσταση που επικρατούσε - και δυστυχώς ακόμη επικρατεί - στο θέμα των επαναλήψεων καλλιτεχνικών - οπτικοακουστικών προϊόντων από τα ιδιωτικά, αλλά και κρατικά ραδιοτηλεοπτικά κανάλια. Από τη μια πλευρά, τα ιδιωτικά δεν καταβάλλουν συγγενικά δικαιώματα για τις ταινίες και τις επαναλήψεις των σίριαλ και από την άλλη, η ΕΡΤ πέρσι, ερήμην του ΣΕΗ, μονομερώς έβαλε "ψαλίδι" στη σύμβαση της ΕΤ - 1 με το ΣΕΗ και στα ποσοστά που πρόβλεπε η σύμβαση για τα δικαιώματα των ηθοποιών από επαναλήψεις εκπομπών στο κανάλι. Ενώ με τη σύμβαση (η οποία δεν είχε καταγγελθεί ούτε από το ΣΕΗ ούτε από την ΕΤ - 1), όφειλε να καταβάλλει στους δικαιούχους ηθοποιούς 30% για την πρώτη επανάληψη και 20% για τη δεύτερη και όλες τις επόμενες, κατέβασε τα ποσοστά σε 5% και 2% αντίστοιχα, με αποτέλεσμα, οι ηθοποιοί να παίρνουν κυριολεκτικά πενταροδεκάρες.

Το χρόνιο αυτό πρόβλημα εκμετάλλευσης των περιουσιακών δικαιωμάτων των ηθοποιών φάνηκε να δρομολογείται προς τη λύση του με την ψήφιση του νόμου περί "Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Συγγενικών Δικαιωμάτων". Μετά την ψήφιση του νόμου και κόντρα στα σκόπιμα κενά του νόμου και τις διαφωνίες για κάποια ζητήματα, το ΣΕΗ ενεργοποιήθηκε, αξιοποιώντας το άρθρο του νόμου με το οποίο δίνεται δυνατότητα για σύσταση συλλογικού, μη κερδοσκοπικού εισπρακτικού οργανισμού, για να λυθεί το χρόνιο πρόβλημα εκμετάλλευσης της εργασίας των ηθοποιών. Πρόβλημα που οξύνθηκε ιδιαίτερα με την "έκρηξη" της ιδιωτικής τηλεόρασης και εξακολουθεί, ολοταχώς, να χειροτερεύει. Ενεργοποιήθηκε - και ήταν το πρώτο σωματείο ερμηνευτών καλλιτεχνών που ενεργοποιήθηκε - για την ίδρυση του δικού του συνεταιριστικού εισπρακτικού οργανισμού.

Στην πράξη... ρυθμοί χελώνας

Αλλά τι κι αν ενεργοποιήθηκε... Οπως όλα στην Ελλάδα και κυρίως όταν πρόκειται για τα δικαιώματα των εργαζομένων, έτσι και η προώθηση του συγκεκριμένου θέματος και δικαιώματος - παρότι νομοθετημένο - προχωρά με ρυθμούς χελώνας. Ενα χρόνο περίπου μετά την ίδρυση του συνεταιρισμού, τα βήματα που έχουν γίνει μέχρι τώρα βρίσκονται ακόμη στο επίπεδο των διαπραγματεύσεων και της αντιμετώπισης νέων εμποδίων.Χαρακτηριστικό παράδειγμα - εμπόδιο είναι η κρατική ΕΡΤ που, όπως προαναφέραμε, με ετσιθελικό και αυθαίρετο τρόπο, κατά παράβαση του ν.2121/93 που σαφώς ορίζει ότι οι χρήστες διαπραγματεύονται με τους εισπρακτικούς Οργανισμούς των δικαιούχων, καθόρισε μόνη της το ποσοστό για τις επαναλήψεις,ενώ για τις παλιές ελληνικές ταινίες που προβάλλει κατά κόρον, δεν καταβάλλει δραχμή.

Για το θέμα αυτό έγινε προσφυγή του ΣΕΗ στα δικαστήρια, με αίτηση για ασφαλιστικά μέτρα,αλλά μετά από δέσμευση της ΕΡΤ ότι το θέμα "θα" λυθεί μέχρι το τέλος Φλεβάρη, η αγωγή του ΣΕΗ αποσύρθηκε.

"Εχουμε προχωρήσει τις διαπραγματεύσεις με κάποια κανάλια - λέει ο πρόεδρος του ΣΕΗ και του "Διόνυσου" Ρήγας Αξελός - και προχωράμε σε διαπραγματεύσεις με τα υπόλοιπα", αλλά επισημαίνει ότι "υπάρχουν πολύ μεγάλες δυσκολίες, γιατί ο ίδιος νόμος δημιουργεί προβλήματα παρότι εξυπηρετεί και κάποια άλλα".

"Διαδικασιολογία" και κωλυσιεργία

|εα1|1491- Το μεγαλύτερο πρόβλημα στις διαπραγματεύσεις ποιο είναι; |τε|1490

- "Οι διαπραγματεύσεις είναι δύσκολες και για τα κανάλια και για μας, γιατί είναι κάτι εντελώς πρωτόγνωρο. Δεν υπάρχει προηγούμενο, με αποτέλεσμα να βαδίζουμε ανιχνευτικά. Αυτοί λένε τα δικά τους, εμείς λέμε τα δικά μας. Την πιο ουσιαστική διαπραγμάτευση την κάναμε με τον ΑΝΤ-1. Αν και δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις, υπάρχει ένα πεδίο συζήτησης. Με την ΕΡΤ υπάρχουν μεγάλα προβλήματα. Βέβαια, ο πρόεδρος της ΕΡΤ δεσμεύτηκε ότι μέσα στο Φλεβάρη θα δημιουργήσει μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων και ότι θα κλείσει το θέμα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι υπάρχει μια "διαδικασιολογία" και μια κωλυσιεργία με εύσχημο τρόπο, με νομικά ζητήματα. Μια "λογική" που λέει, "δεν πειράζει, περάστε την άλλη βδομάδα και την παράλλη"".

|εα1|1491- Το αποτέλεσμα, όμως, είναι ότι δεν έχετε αρχίσει ακόμη να εισπράττετε. |τε|1490

- "Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Οχι μόνο δεν εισπράττουμε, αλλά δεν έχουμε υπογράψει, δεν έχουμε συμφωνήσει με κανένα".

|εα1|1491- Η καθυστέρηση αυτή δε δημιουργεί θέμα αναδρομικότητας; |τε|1490 - "Ασφαλώς και έχουμε θέσει τα προβλήματα αναδρομικότητας. Οπότε, όσο γρηγορότερα λήξει το θέμα, τόσο καλύτερα γι' αυτούς. Γιατί ζήτημα αναδρομικότητας δεν μπορεί να μην υπάρξει".

|εα1|1491- Υπάρχουν διαφορετικά προβλήματα, όσον αφορά στο υπό διαπραγμάτευση υλικό, με το κάθε κανάλι; |τε|1490

- "Τα προβλήματα είναι πολύπλοκα. Διαπραγματευτικό υλικό αποτελούν οι παλιές ελληνικές ταινίες, τα σίριαλ, οι εσωτερικές παραγωγές, οι εξωτερικές, οι βιντεοκασέτες, οι άλλες χρήσεις, οι δορυφορικές μεταδόσεις. Με το κάθε κανάλι υπάρχουν διαφορετικά ζητήματα. Το Mega, για παράδειγμα, δεν κάνει δορυφορικές, ενώ ο ΑΝΤ-1 κάνει. Η ΕΡΤ πληρώνει τα συγγενικά δικαιώματα των σίριαλ, έστω και με το γελοίο ποσό των 5% και 2%. Δεν πληρώνει, όμως, τις ταινίες. Κάθε διαπραγματευτής έχει και τη δική του ιδιομορφία".

|εα1|1491- Πόσα μέλη αριθμεί σήμερα ο "Διόνυσος"; |τε|1490

- "Κάθε μέρα εγγράφονται και περισσότεροι συνάδελφοι, που έχουν δικαιώματα από σίριαλ και ταινίες. Εχουμε φτάσει σ' ένα ικανοποιητικό αριθμό της τάξης των 300 περίπου ηθοποιών. Βέβαια, επειδή ο "Διόνυσος" δεν είναι σωματείο για να παίζει ρόλο η μαζικότητα, δεν έχει και τόση σημασία ο αριθμός. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι ο "Διόνυσος" εκπροσωπεί σήμερα το 98% του συνόλου του ρεπερτορίου που υπάρχει.Η μεγάλη διαπραγματευτική ύλη αυτή τη στιγμή είναι οι παλιές ταινίες και τα σίριαλ που έχουν γυριστεί. Για να είναι κάποιος μέλος του "Διόνυσου" πρέπει να έχει δικαιώματα. Ο οργανισμός εκπροσωπεί και διαπραγματεύεται τα δικαιώματα που υπάρχουν μέχρι τώρα και τα δικαιώματα που θα υπάρχουν στο μέλλον, μέσα βέβαια στα χρονικά πλαίσια που ορίζει ο νόμος".

|εα1|1491- Στην πράξη, ποια είναι τα κενά του νόμου; |τε|1490

- "Θα μπορούσε να είναι πιο συγκεκριμένος για τα δικαιώματα των εκτελεστών - ερμηνευτών. Υπάρχουν ασάφειες, τις οποίες κάθε χρήστης του καλλιτεχνικού προϊόντος προσπαθεί να εκμεταλλευτεί προς όφελός του".

Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

σποτ

Από τη μια πλευρά, τα ιδιωτικά δεν καταβάλουν συγγενικά δικαιώματα για τις ταινίες και τις επαναλήψεις των σίριαλ και από την άλλη, η ΕΡΤ πέρσι, ερήμην του ΣΕΗ, μονομερώς έβαλε "ψαλίδι" στη σύμβαση της ΕΤ - 1 με το ΣΕΗ και στα ποσοστά που πρόβλεπε η σύμβαση για τα δικαιώματα των ηθοποιών από επαναλήψεις εκπομπών στην ΕΤ - 1

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -