Με επιμέρους όρους που χρησιμοποιούνται από τις τράπεζες στις συμβάσεις στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων και πιστωτικών καρτών καταπιάνεται τώρα η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, επιχειρώντας να μαζέψει τα ασυμμάζευτα της ασυδοσίας, από τη μεριά των τραπεζών, σε βάρος των καταναλωτών, που έτσι κι αλλιώς είναι απροστάτευτοι στα πλαίσια που λειτουργεί πλέον και αυτή η αγορά. Συγκεκριμένα, με την καθοδήγηση της πολιτικής ηγεσίας καταγράφτηκαν από την πλευρά του υπουργείου Ανάπτυξης (τομέας εμπορίου) μια σειρά τέτοιοι όροι που θεωρούνται καταχρηστικοί, με σκοπό να αποσταλούν στην Τράπεζα της Ελλάδας, προκειμένου από κοινού και με τις τράπεζες να εξεταστεί ποιοι από αυτούς είναι όντως παράνομοι και καταχρηστικοί και θα πρέπει στο εξής να απαλειφθούν από τα συμβόλαια.

Μετά τη συνάντηση που είχε χτες ο υφυπουργός Ανάπτυξης Μ. Χρυσοχοϊδης, με εκπροσώπους της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών, ανακοίνωσε τη συγκρότηση μιας "διαρκούς επιτροπής" - στην οποία θα μετέχουν εκπρόσωποι του υπουργείου, της Τράπεζας της Ελλάδας, της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών και των ενώσεων καταναλωτών - η οποία θα ελέγχει τους γενικούς όρους συναλλαγών στις συμβάσεις δανείων και πιστωτικών καρτών πριν αυτοί χρησιμοποιηθούν από τις τράπεζες. Τέλος, και στη λογική του "βάζουμε το λύκο να φυλάει τα πρόβατα" η πολιτική ηγεσία του υπουργείου επαναλαμβάνει ότι από τη σχετική νομοθεσία προβλέπεται πως θα πρέπει να λειτουργούν στις τράπεζες οι λεγόμενες υπηρεσίες παραπόνων, στις οποίες θα προσφεύγουν οι καταναλωτές, για να αντιμετωπίσουν τις διαφορές με αυτές.

Παράλληλα, μέχρι τις 30 Μάρτη,οι τράπεζες καλούνται να διαθέτουν στους καταναλωτές τα περίφημα "έντυπα παραπόνων" - παρόμοια εφεύρεση με αυτά που διαθέτουν τα εστιατόρια!

Ας σημειωθεί ότι όροι που μεταξύ άλλων κρίνονται από το υπουργείο Ανάπτυξης ως καταχρηστικοί και παράνομοι είναι:

• Οι όροι που παρέχουν στην τράπεζα το δικαίωμα να αποφασίζει κατά την απόλυτη κρίση της για ζητήματα που αφορούν την εκτέλεση των όρων της σύμβασης ή της δίνουν το δικαίωμα μονομερούς τροποποίησης όρων της σύμβασης δανείου.
• Ο όρος σύμφωνα, με τον οποίο μη καταβολή από τον καταναλωτή μιας δόσης του δανείου μέσα στην προβλεπόμενη προθεσμία, δίνει αυτομάτως το δικαίωμα στην τράπεζα να καταστήσει ληξιπρόθεσμες και απαιτητέες και όλες τις υπόλοιπες δόσεις.
• Ο όρος που χρησιμοποιείται εν πολλοίς από τις τράπεζες στις συμβάσεις καταναλωτικής πίστης που ορίζει ότι η τράπεζα δε φέρει καμία ευθύνη για πράξεις ή για παραλείψεις των επιχειρήσεων έναντι του κατόχου της κάρτας, ο οποίος δεν μπορεί να προβάλει κατά της τράπεζας ενστάσεις ή αξιώσεις που τυχόν έχει κατά των επιχειρήσεων αυτών.
• Ο όρος σύμβασης στεγαστικού δανείου σύμφωνα με τον οποίο εάν ο δανειολήπτης θελήσει να εξοφλήσει νωρίτερα το δάνειο, θα πρέπει να καταβάλει στην τράπεζα ως αποζημίωσή της και ποσό ίσο με τόκο έξι μηνών του δανείου.
• Ο όρος της σύμβασης στεγαστικού δανείου με τον οποίο η τράπεζα εκτός από την υποθήκη έχει και δικαίωμα ενεχύρου στα μισθώματα του ακινήτου, μπορεί να θεωρηθεί καταχρηστικός εάν η αξία του ενυπόθηκου ακινήτου είναι πολύ μεγαλύτερη από το ποσό του δανείου.

Προς εξέταση για αθέμιτη πρακτική τίθενται επίσης, όροι οι οποίοι προβλέπουν την υποχρέωση του δανειολήπτη να παρέχει στην τράπεζα επιπρόσθετες εξασφαλίσεις όταν αυτές συνδέονται δεσμευτικά με την παροχή πρόσθετων υπηρεσιών. Για παράδειγμα, όταν ο δανειολήπτης υποχρεούται να ασφαλίσει το ακίνητό του σε ασφαλιστική εταιρία υποδεικνυόμενη από την τράπεζα.

Από τη μεριά του ο γενικός γραμματέας της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών Γ. Μάνος υποστήριξε ότι ο όρος "καταχρηστικός" επιδέχεται νομικής ερμηνείας, καθώς είναι νομική έννοια και ότι εάν υπάρχουν ζητήματα, αυτά αφορούν ερμηνείες όρων και θα συζητηθούν. Ο ίδιος είπε ότι η Ενωση Ελληνικών Τραπεζών θα δημιουργήσει μια αρχή που "θα επιλύει πιθανές διαφορές των καταναλωτών με τις τράπεζες" και ερωτηθείς σχετικά υποστήριξε ότι "οι ελληνικές τράπεζες λειτουργούν εν πεποιθήσει δικαίου και όλες οι κοινοτικές αποφάσεις εφαρμόζονται".

Υποσχέσεις ότι η φοροδιαφυγή θα αντιμετωπιστεί με την υποχρεωτική χορήγηση ενός και μοναδικού Αριθμού Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ), έδωσε στη χτεσινή του συνέντευξη ο υφυπουργός Οικονομικών Γ. Δρυς.Ο οποίος επιχείρησε να δικαιολογήσει τη μέχρι σήμερα αδράνεια, αλλά και την πολιτική συγκάλυψης της μεγάλης φοροδιαφυγής, από την έλλειψη... μηχανοργάνωσης.

Για μια ακόμη φορά έκανε λόγο για δημιουργία ενός νέου αναπτυξιακού (περισσότερο φιλοεπιχειρηματικού δηλαδή) δημοσιονομικού συστήματος, ενώ σοβαρότατα ερωτηματικά προκύπτουν από την τοποθέτησή του ότι "το 1998 θα είναι έτος μεγάλων οργανωτικών αλλαγών για να είμαστε σε θέση να παράγουμε νομοσχέδια με πιο "έξυπνες λύσεις"... ".

Αφού το έργο της Μηχανοργάνωσης του υπουργείου Οικονομικών (ΤΑΧΙΣ) πέρασε από σαράντα κύματα και με σημαντικές υπερβάσεις από τους αρχικούς όρους της σύμβασης, το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε χτες ότι τίθεται σε πιλοτική εφαρμογή (από τη ΔΟΥ Μοσχάτου) το πρόγραμμα του Μητρώου. Οπερ και σημαίνει ότι το ΑΦΜ αλλάζει για όλους τους φορολογούμενους, ενώ επεκτείνεται σε πολλές πράξεις συναλλαγών. Οι παντρεμένες γυναίκες, όσοι αποκτούν περιουσιακά στοιχεία κλπ. αποκτούν υποχρεωτικά ΑΦΜ.

Οι αλλαγές που επέρχονται στο ΑΦΜ είναι οι ακόλουθες:

• Ο νέος ΑΦΜ των Φυσικών και Νομικών Προσώπων, που θα ονομάζεται εθνικός ΑΦΜ θα περιλαμβάνει εννέα (9) αριθμητικά ψηφία.

Σε όλους τους παλιούς οκταψήφιους ΑΦΜ θα προστεθεί μπροστά το ψηφίο μηδέν. Για τους νέους ΑΦΜ που θα εκδοθούν, για τα μεν Φυσικά Πρόσωπα το πρώτο αριθμητικό ψηφίο θα αρχίζει από 1,2,3,4 και 5. Για τα δε Νομικά Πρόσωπα και τις Ενώσεις Προσώπων θα χορηγείται ΑΦΜ που το πρώτο αριθμητικό ψηφίο θα αρχίζει από 6,7,8 και 9.

Για τις επιχειρήσεις που διενεργούν ενδοκοινοτικές συναλλαγές ή συναλλαγές με τρίτες χώρες, ο ΑΦΜ, εκτός από τα εννέα (9) ψηφία, θα περιλαμβάνει πριν από αυτά μέχρι τρεις χαρακτήρες. Αυτός θα ονομάζεται διεθνής ΑΦΜ.

Χορηγείται υποχρεωτικά αριθμός ΑΦΜ σε φυσικά και νομικά πρόσωπα στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• Στις έγγαμες γυναίκες που υποβάλουν με τους συζύγους τους κοινή φορολογική δήλωση.
• Σε όσους υποβάλλουν δήλωση φορολογίας κεφαλαίου λόγω απόκτησης κινητών ή ακίνητων περιουσιακών στοιχείων από οποιαδήποτε αιτία.
• Σε όσους ζητούν αποδεικτικό ενημερότητας ή πιστοποιητικά και βεβαιώσεις που αφορούν δήλωση των περιουσιακών τους στοιχείων.
• Σε όσους θεωρούν στοιχεία του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων.

Το ΑΦΜ αναγράφεται υποχρεωτικά και στις ακόλουθες περιπτώσεις.

• Σε χρηματικά εντάλματα πληρωμής υπέρ των επιχορηγούμενων φορέων από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
• Στις άδειες ικανότητας οδήγησης και στις άδειες κυκλοφορίας παντός τύπου οχήματος.
• Στις καταστάσεις που υποβάλλονται στο ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ) και στους λοιπούς ασφαλιστικούς οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης, για τους υπόχρεους απόδοσης ασφαλιστικών εισφορών, καθώς και στα βιβλιάρια ασφάλισης.
• Στις τελωνειακές διασαφήσεις για την εισαγωγή ή εξαγωγή αγαθών, από ιδιώτες ή επιχειρήσεις με έδρα την Ελλάδα.
• Στους οφειλέτες του Δημοσίου ή των Νομικών Προσώπων και Τρίτων, στις περιπτώσεις βεβαίωσης των οφειλών τους από τις ΔΟΥ.