Τον κοινωνικά άδικο, δημοσιονομικά αναποτελεσματικό και χωρίς αναπτυξιακή κατεύθυνση χαρακτήρα του ισχύοντος φορολογικού συστήματος στη χώρα μας, επισημαίνει το Οικονομικό Επιμελητήριο της Ελλάδας (ΟΕΕ) σε κείμενο σκέψεων και προτάσεων "Για το φορολογικό σύστημα και την αναγκαία φορολογική μεταρρύθμιση" που υπέβαλε στον υφυπουργό Οικονομικών Γ. Δρυ. Το κείμενο διαβιβάστηκε προς την κυβέρνηση από τον προεδρεύοντα του Επιμελητηρίου Αντώνη Ντρέκο, ο οποίος επισημαίνει πως η κυβέρνηση οφείλει την αναζήτηση της τελικής γνώμης του Οικονομικού Επιμελητηρίου, πριν από την κατάθεση στη Βουλή της τελικής νομοθετικής πρωτοβουλίας.

Οι κύριες αιτίες της κατάστασης που υπάρχει στο φορολογικό σύστημα, σημειώνεται, εντοπίζονται στην απουσία μακροχρόνιου πολιτικού σχεδιασμού, στη δημαγωγική προσέγγιση των προβλημάτων (με κριτήριο ποιος είναι στην κυβέρνηση) και κυρίως η απουσία πολιτικής βούλησης για σύγκρουση με όσους εξυπηρετεί το σημερινό καθεστώς.

Στην κατεύθυνση αυτή το ΟΕΕ διατυπώνει σειρά προτάσεων για όλους τους τομείς που απαρτίζουν το ισχύον φορολογικό σύστημα. Συγκεκριμένα:

Σύμφωνα με το ΟΕΕ, βασική αρχή που πρέπει να διέπει ένα σύγχρονο και κοινωνικά δίκαιο φορολογικό σύστημα είναι η αύξηση των εσόδων του, σε επίπεδα που να εξυπηρετούν τις ανάγκες της κοινωνίας, και η δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών, σύμφωνα με την πραγματική φοροδοτική ικανότητα του κάθε πολίτη. Επομένως μια ριζική φορολογική μεταρρύθμιση θα πρέπει να αναιρεί το σημερινό του χαρακτήρα και να προωθεί στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τις ακόλουθες βασικές αρχές:

• Να συμβάλλει στη δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών.
• Να προωθεί την αντιστροφή της σχέσης άμεσων - έμμεσων φόρων, με στόχο την ποσοστιαία μείωση των έμμεσων.
• Να οδηγεί στη μείωση της φορολογίας των χαμηλών και μεσαίων εισοδηματικών στρωμάτων και στην αύξηση της φορολογίας των μεγάλων και πολύ μεγάλων εισοδημάτων, σε σημείο βέβαια που να μη συνιστά αντικίνητρο.
• Να συμβάλλει στην πάταξη της φοροδιαφυγής και στον περιορισμό της παραοικονομίας.
• Να ενισχύει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες που τεκμηριωμένα προωθούν την παραγωγική ανάπτυξη της χώρας και τις παραγωγικές επενδύσεις.
• Να καταργηθεί κάθε είδους απορρητομανία (φορολογικό, τραπεζικό) και να κατοχυρώνει τη διαφάνεια, την ουσιαστική συμμετοχή των εργαζομένων που καλούνται να το υλοποιήσουν και να λαμβάνει υπόψη του τις απόψεις των κοινωνικών φορέων.
• Να είναι απλό και κατανοητό στους πολίτες και να συμβάλλει στην απλούστευση, τη διαφάνεια και την αντικειμενικοποίηση των διαδικασιών του φορολογικού ελέγχου.
• Να προσαρμόζεται στα σύγχρονα διεθνή και ευρωπαϊκά δημοσιονομικά δεδομένα.
• Να έχει μακροχρόνια ισχύ και σταθερότητα διατάξεων.

Σε ό,τι αφορά τον συγκεκριμένο "κοινωνικό διάλογο" που διεξάγεται αυτή την εποχή, οι ενστάσεις του ΟΕΕ είναι:

• Στο σύντομο χρόνο που μεσολαβεί από την έναρξη του διαλόγου (25.2.1999) μέχρι την υποβολή γραπτών προτάσεων από τους φορείς (31.3.1999) και μέχρι το τελικό πόρισμα του διαλόγου (31.5.1999).
• Στο ότι η κυβέρνηση δεν κατέθεσε στο διάλογο προτάσεις - θέσεις, ούτε καν σε επίπεδο γενικών αξόνων.
• Στο ότι η διαδικασία του διαλόγου, καθώς και η θεματολογία του δεν ήταν αποτέλεσμα "διαλόγου", αλλά μονομερούς κυβερνητικής απόφασης, χάρη τη συμμετοχή των πολιτικών κομμάτων.

Βασική φιλοσοφία της πρότασης είναι ότι δεν μπορείς να φορολογείς εισοδήματα τα οποία είναι κάτω από το όριο ανεκτής διαβίωσης. Επίσης είναι η θέσπιση πολλών κλιμακίων και η μεταφορά του βάρους στα μεγάλα και πολύ μεγάλα εισοδήματα.

Σε ό,τι αφορά τους συντελεστές, αυτοί πρέπει να ξεκινούν από πολύ χαμηλά (π. χ. 3% ο κατώτερος) και να αυξάνονται προοδευτικά κλιμακούμενοι μέχρι 40% για ατομικό εισόδημα περίπου 180.000 δρχ.

Προτείνεται επίσης η επιπλέον ελάφρυνση των εισοδημάτων μισθωτών και συνταξιούχων με τη μείωση του εισοδήματος κατά 20% όταν:

• Τα εισοδήματα του φορολογούμενου είναι αποκλειστικά από μισθούς ή συντάξεις ή
• Το σύνολο του οικογενειακού του εισοδήματος είναι κάτω από το ποσό 6.000.001.

Για το θέμα των παιδιών η πρόταση πρέπει να στοχεύει στην αναστροφή της δημογραφικής γήρανσης με τη στήριξη σε κάθε επίπεδο της γεννητικότητας. Γι' αυτό προτείνεται:

• 40.000 δρχ. για το 1ο παιδί.
• 80.000 δρχ. για το 2ο παιδί.
• 180.000 δρχ. για το 3ο παιδί.
• 300.000 δρχ. για το 4ο παιδί.

Σε ό,τι αφορά τη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων, το ΟΕΕ προτείνει μεταξύ άλλων τα εξής:

• Την κατάργηση ειδικών τρόπων φορολογιών ορισμένων επιχειρήσεων (π. χ. τεχνικές) και φορολογία τους με βάση τα δεδομένα των βιβλίων τους.
• Σε ό,τι αφορά το συντελεστή φορολογίας των ανωνύμων εταιριών, πρέπει να υπάρξει διαχωρισμός ανάλογα με το αντικείμενό τους, δηλαδή συντελεστής 35% για τη βιομηχανία - τουρισμός και 40% για το εμπόριο.
• Την επανεξέταση φορολογίας με συντελεστή 35% των προσωπικών εταιριών (ΟΕ, ΕΕ κλπ. ).

Αυξημένος κατά 2,3% εμφανίζεται, σε πραγματικές - αποπληθωρισμένες - τιμές ο τζίρος των καταστημάτων λιανικής πώλησης για το σύνολο της χώρας το μήνα Γενάρη του 1999, συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα του 1998. Αυτό προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδας (ΕΣΥΕ) που δόθηκαν χτες στη δημοσιότητα.

Η αύξηση κατά 2,3% του όγκου λιανικών πωλήσεων το Γενάρη του 1999, αφορά το σύνολο των πωλήσεων (τρόφιμα, ρούχα, παπούτσια, έπιπλα - οικιακός εξοπλισμός, λοιπά είδη) που κατέγραψαν οι υπηρεσίες της ΕΣΥΕ (δειγματοληπτικά) στο σύνολο της χώρας (Περιφέρεια Πρωτεύουσας και Λοιπή Χώρα). Η αύξηση αυτή της λαϊκής κατανάλωσης το Γενάρη, όπωςεμφανίζεται από τα στοιχεία της ΕΣΥΕ για την πορεία του πραγματικού τζίρου των καταστημάτων λιανικής, οφείλεται κατά κύριο λόγω στο γεγονός ότι ο Γενάρης ήταν μήνας εκπτώσεων.

Τη μεγαλύτερη αύξηση εμφανίζει ο όγκος λιανικών πωλήσεων της ομάδας "λοιπά είδη", με ποσοστό 6%. Ακολουθούν οι πωλήσεις ειδών της ομάδας "ένδυση - υπόδηση" με αύξηση 4,3%, τα είδη "διατροφής" με αύξηση μόλις 0,2%, ενώ οι πωλήσεις της ομάδας "έπιπλα και οικιακός εξοπλισμός", εμφανίζουν μείωση 1,8%.