Η ομιλία του Γρ. Λιονή, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνου του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ, σε μαζική εκδήλωση στην Πάτρα
Στην εκδήλωση πραγματοποιήθηκαν ακόμη παρεμβάσεις από τους: Κώστα Σιέττο, Αναπληρωτή Καθηγητή στο Τμήμα Μαθηματικών και Εφαρμογών στο Πανεπιστήμιο της Νάπολης, συνεργάτη του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ. Κώστα Γουλιάμο, Καθηγητή, Τακτικό Μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών, πρώην πρύτανη του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου. Γιάννη Μισιρλή, Καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών στο Τμήμα Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών. Πένυ Γεωργιοπούλου, Υποψήφια διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών, πρόεδρο του Σωματείου Ερευνητών. Σοφία Ευθυμιάδη, πρόεδρο του Φοιτητικού Συλλόγου Μηχανολόγων Μηχανικών και Αεροναυπηγών. Θανάση Λιαγκούα, πρόεδρο του Φοιτητικού Συλλόγου Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής.
Το «παρών» έδωσαν εργαζόμενοι, νεολαία και λαϊκός κόσμος, ενώ συμμετείχαν ο Δημήτρης Αρβανιτάκης, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, καθώς και αντιπροσωπεία της δημοτικής αρχής με επικεφαλής τον δήμαρχο Κώστα Πελετίδη.
Στην ομιλία του, ο Γ. Λιονής σημείωσε αναλυτικά:
«Τεχνητή Νοημοσύνη. Μια συζήτηση και μία έννοια που μόλις 10 χρόνια πριν αφορούσε μόνο ορισμένους ειδικούς, σήμερα είναι τόσο ευρέως διαδεδομένη, ενώ η εξέλιξη της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι τόσο ραγδαία, που εντυπωσιάζει ακόμα και αυτούς που παρακολουθούν από κοντά τις τεχνολογικές εξελίξεις. Η Τεχνητή Νοημοσύνη εμφανίζεται σαν μια καθολική τεχνολογία που μπορεί να λύσει αναρίθμητα προβλήματα, και η υιοθέτηση τέτοιων τεχνολογιών σε όλα τα επίπεδα οργάνωσης της κοινωνικής ζωής φαντάζει σαν δεδομένη.
Σίγουρα οι εξελίξεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη την τελευταία 5ετία είναι εντυπωσιακές, και σίγουρα τα επόμενα χρόνια θα έρθουν και άλλες αντίστοιχες, αν και πρέπει να επισημάνουμε πως πολλοί ειδικοί ήδη αντιμετωπίζουν με έναν σκεπτικισμό ορισμένες από τις προβλέψεις για τον ρυθμό ανάπτυξης αυτών των συστημάτων.
Ωστόσο, σήμερα θα επικεντρωθούμε στην ερμηνεία των εξελίξεων. Θα θυμηθούμε λίγο τον Μαρξ που μας έλεγε πως βάση της κοινωνίας είναι η οικονομία της - και ναι δεν ήταν ο Μπαράκ Ομπάμα που μας δίδαξε τη σημασία της οικονομίας - και πως αν θέλει κανείς να κατανοήσει τις εξελίξεις, πρέπει αρχικά να εστιάζει στην οικονομία, στα προβλήματα αναπαραγωγής που έχει το κεφάλαιο στις σημερινές συνθήκες. Γιατί αν σκεφτεί κανείς τα τελευταία 20 χρόνια θα δει μια φαινομενικά ασύνδετη αλληλουχία: Τη μεγάλη κρίση του 2008, την "πράσινη φρενίτιδα", την "κρίση" του 2020, τις τεράστιες επενδύσεις στην ΑΙ και τώρα τη στροφή στην πολεμική οικονομία».
«Ομως, οι εξελίξεις αυτές δεν είναι καθόλου ασύνδετες μεταξύ τους. Το νήμα που δένει μεταξύ τους αυτές τις εξελίξεις δεν είναι άλλο παρά η μεγάλη αντίθεση του καπιταλισμού, που εκφράζεται με την υπερσυσσώρευση κεφαλαίου. Τι είναι η υπερσυσσώρευση; Με απλά λόγια, η συσσώρευση κερδών από τις επιχειρήσεις με το συνολικό προς επένδυση κεφάλαιο να αποκτά τόσο μεγάλη διάσταση, που να μην μπορεί να επενδυθεί ξανά και εξολοκλήρου με κερδοφόρο τρόπο στην καπιταλιστική οικονομία. Το πρόβλημα είναι θεμελιακό για τον καπιταλισμό, αφού κεφάλαιο που δεν επενδύεται σταματά να είναι κεφάλαιο. Και τα τελευταία 20 χρόνια το πρόβλημα πήρε γιγαντιαίες διαστάσεις, με το ποσοστό κερδοφορίας να πέφτει, με μεγάλα κομμάτια κεφαλαίου να αναζητούν επενδυτική διέξοδο.
Η υπερσυσσώρευση κεφαλαίου ήταν η ουσιαστική αιτία της μεγάλης κρίσης του 2008, αλλά η κρίση αυτή δεν οδήγησε σε καταστροφή, σε απαξίωση αρκετού κεφαλαίου για να βρεθεί κερδοφόρα διέξοδος για το υπόλοιπο. Η "πράσινη μετάβαση", επίσης, ήταν μια απόπειρα αντιμετώπισης της υπερσυσσώρευσης, αφού η "πράσινη ανάπτυξη" στην ουσία είναι η σχεδιασμένη και ελεγχόμενη καταστροφή ενός μεγάλου όγκου κεφαλαίου. Ωστόσο, η "πράσινη ανάπτυξη" όχι μόνο δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου αλλά το διόγκωσε.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι η επόμενη επενδυτική διέξοδος για τα τεράστια υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια. Σε τεχνικό επίπεδο, η Τεχνητή Νοημοσύνη υπόσχεται πως μπορεί να παράξει μεγάλα κέρδη τα επόμενα χρόνια, ή αν δει κανείς το ζήτημα από άλλη σκοπιά, πως η Τεχνητή Νοημοσύνη θα καταστρέψει μεγάλο όγκο κεφαλαίων από διάφορους άλλους κλάδους που δεν θα είναι ανταγωνιστικά με τη παραγωγικότητα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Εμφανίζεται η Τεχνητή Νοημοσύνη ως το νέο "χρυσό επενδυτικό αυγό" και τεράστιος όγκος κεφαλαίων επενδύονται σε όλα τα επίπεδα τεχνολογίας της ΤΝ, στις εταιρείες παραγωγής ημιαγωγών ("NVIDIA"), στην παραγωγή εξοπλισμού για παραγωγή ημιαγωγών, στις εταιρείες που παράγουν συστήματα ΤΝ ("OpenAI") και άλλα.
Παράλληλα, οι ανταγωνισμοί ανάμεσα σε Κίνα και σε ΗΠΑ για τα συστήματα και γενικά τις τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης οξύνονται, με τις δύο οικονομικές υπερδυνάμεις να προβαίνουν σε τεράστιες επενδύσεις και με την Κίνα να καλύπτει τη διαφορά που έχει με τις ΗΠΑ με γοργούς ρυθμούς. Στον σχετικό τομέα, η ΕΕ βρίσκεται στην τρίτη θέση, και αρκετά μακριά πίσω. Σημειώνεται πως η ΕΕ δεν έχει κανένα "foundation model" εφάμιλλο με τα αμερικανικά ή τα κινέζικα.
Ετσι, η ταχεία ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης δεν έχει μόνο, και σε τελευταία ανάλυση ούτε κυρίως, τεχνικό περιεχόμενο, αλλά οικονομικό. Αλλωστε, είναι σαφές πως τα μεγάλα επιτεύγματα των τελευταίων πέντε ετών βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις τεράστιες επενδύσεις σε υπολογιστική ισχύ και σε δεδομένα, παρά σε καινοτόμες τεχνικές ή και επιστημονικές λύσεις».
«Το ερώτημα που δημιουργείται, φυσικά, είναι αν μπορούν οι επενδύσεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη να επιλύσουν το πρόβλημα της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου με έναν αποφασιστικό τρόπο. Σε ακόμα μεγαλύτερο βάθος, μπορεί η Τεχνητή Νοημοσύνη να αντιμετωπίσει γενικά τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα;
Σίγουρα οι προβλέψεις μας δεν μπορούν να είναι απόλυτες. Εμφανίζονται άλλωστε διαφορετικές προβλέψεις για το εύρος των σχετικών τεχνολογιών, που κυμαίνονται από το ότι "πιάσαμε πλατό" ήδη, μέχρι του ότι η AGI είναι ante-portas.
Ξεκινάμε απ' την υπόθεση πως το σενάριο δημιουργίας μιας υπολογιστικής υπερνοημοσύνης που κυριολεκτικά θα σκεφτόταν, που θα ξεπερνούσε τις νοητικές ικανότητες αρχικά του ανθρώπου και γρήγορα του ανθρώπινου είδους, η Γενική Τεχνική Νοημοσύνη, είναι μάλλον σενάριο επιστημονικής φαντασίας, τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια.
Το πιο πιθανό είναι η τεράστια συσσώρευση επενδύσεων στην Τεχνητή Νοημοσύνη να μην αποδώσει τόσο εντυπωσιακές τεχνικές λύσεις βραχυπρόθεσμα, και να εμφανιστεί στον κλάδο της Τεχνητής Νοημοσύνης μια μεγάλη κρίση ανάλογη με την κρίση του 2000 που εστίασε στις τότε εταιρείες του διαδικτύου (η περιβόητη κρίση των ντοτ - κομ). Η χρηματιστηριακή αξία των 5 τρισ. δολαρίων της "NVΙDIA" οφείλει να οδηγήσει σε κάποια φάση σε αντίστοιχα κέρδη. Τα σημερινά κέρδη των 100 δισ. δολαρίων είναι μόλις 2% της χρηματιστηριακής αξίας της εταιρείας, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην "ExxonMobil" είναι περίπου 10 φορές μεγαλύτερο. Το ενδεχόμενο συνεπώς μιας εντυπωσιακής οικονομικής κρίσης το αμέσως επόμενο διάστημα στον κλάδο της Τεχνητής Νοημοσύνης, στο έδαφος της αδυναμίας επίτευξης των μεγαλόπνοων στόχων, στην ένταση του ανταγωνισμού μέσα στις ΗΠΑ, με την Κίνα αλλά και με την ΕΕ - ανταγωνισμού που μπορεί να πάρει διάφορες πλευρές - ή στο έδαφος επιβολής ρυθμίσεων αναφορικά με τα συστήματα αυτά είναι σημαντικό, και η κρίση αυτή θα συμπαρασύρει γενικά το σύνολο της καπιταλιστικής οικονομίας σε μια νέα, βαθιά οικονομική κρίση. Οι νέες τεχνολογίες δεν μπορούν να γλιτώσουν με ένα μαγικό ραβδί τον καπιταλισμό από τις τεράστιες ανειρήνευτες αντιθέσεις του και η κρίση είναι πρακτικά αναπόφευκτη.
Εδώ πρέπει να επισημάνουμε φυσικά πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο καθόλου δεν σημαίνει πως η Τεχνητή Νοημοσύνη θα σταματήσει να αναπτύσσεται. Θυμίζουμε πως το 2000 η κρίση των "dotcom" χτύπησε τον κλάδο της πληροφορικής, αλλά 15 χρόνια μετά τα τεχνολογικά μονοπώλια ήταν στους μεγαλύτερους ομίλους».
«Το δεύτερο ερώτημα στο οποίο αξίζει να σταθούμε είναι ποια θα είναι η επίδραση όλων αυτών των εξελίξεων στη ζωή των εργαζομένων.
Στον καπιταλισμό, η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας δεν είναι μια ουδέτερη διαδικασία που γενικά ωφελεί την κοινωνία. Η ιστορική πείρα, αλλά και η θεωρητική ανάλυση αποδεικνύουν πως την αύξηση της παραγωγικότητας, γενικά, την καρπώνεται το κεφάλαιο.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη σίγουρα οδηγεί σε αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας, και πιθανά σε σημαντική αύξηση της παραγωγικότητας, και μάλιστα, σε αντίθεση με πολλές προβλέψεις 10 χρόνια πριν, η αύξηση της παραγωγικότητας αφορά περισσότερο "ενδιάμεσα" επαγγέλματα (δουλειές γραφείου) παρά επαγγέλματα χαμηλής εξειδίκευσης.
Η αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης από το κεφάλαιο και το κράτος του αναμένεται να οδηγήσει το επόμενο διάστημα σε σημαντική αύξηση της ανεργίας. Το γνωστό, στους τεχνικούς κύκλος, "μότο" δεν θα χάσεις τη δουλειά σου από την Τεχνητή Νοημοσύνη, αλλά από έναν εργαζόμενο που χρησιμοποιεί Τεχνητή Νοημοσύνη αναδεικνύει ακριβώς αυτές τις προβλέψεις. Δηλαδή, πως η Τεχνητή Νοημοσύνη θα παραμείνει ως ένα πολύπλοκο και πολύ αποδοτικό εργαλείο που θα πολλαπλασιάσει την ανθρώπινη παραγωγικότητα, αλλά που δεν θα οδηγήσει σε αντικατάσταση της ανθρώπινης εργασίας από τη μηχανή, εξέλιξη που θα απαιτούσε ένα μηχάνημα που θα σκεφτόταν κυριολεκτικά.
Ωστόσο, το μέλλον που επιφυλάσσει ο καπιταλισμός με την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι ζοφερό και συμπυκνώνεται σε ποιοτική αύξηση της ανεργίας και παράλληλα σημαντική αύξηση της εντατικότητας της εργασίας για τους εργαζόμενους. Ας σκεφτούμε τι σημαίνει η γνωστή φράση που ακούμε σε όλους τους εταιρικούς μετασχηματισμούς που γίνονται με Τεχνητή Νοημοσύνη: "Δεν θα οδηγήσει σε απολύσεις, αλλά θα επιτρέψει στους εργαζόμενους να απασχολούνται με πιο δημιουργικές εργασίες".
Οι δημιουργικές εργασίες, στον καπιταλισμό, είναι αντικειμενικά οι πολύπλοκες εργασίες που απαιτούν προσοχή, νέες γνώσεις και κούραση. Πρόκειται, λοιπόν, για μια ωμή αποδοχή μιας γενναίας αύξησης της εντατικότητας της εργασίας για τους εργαζόμενους, που είναι αντικειμενικό, αφού η Τεχνητή Νοημοσύνη θα αναλαμβάνει τα απλά, επαναληπτικά καθήκοντα - που όμως είναι αντικειμενικά λιγότερο δύσκολα για τον εργαζόμενο.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη, λοιπόν, θα οξύνει σημαντικά τις αντιθέσεις του καπιταλισμού».
«Η ιστορική πείρα αποδεικνύει και η θεωρητική επεξεργασία εξηγεί πως, τελικά, λύση στην υπερσυσσώρευση κεφαλαίου είναι ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος.
Παράλληλα, η προετοιμασία για τον πόλεμο συνιστά με τη σειρά της άλλη μια προσπάθεια διαχείρισης της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου, μέσα από την πολεμική οικονομία και την παραγωγή πολεμικού εξοπλισμού. Η πολεμική βιομηχανία έχει την ιδιαιτερότητα ενός αμιγούς προστατευτισμού, αφού οι σχετικές δαπάνες αφορούν πρώτα και κύρια την εγχώρια αγορά.
Η στροφή της ΕΕ προς την πολεμική οικονομία τελικά είναι αποτύπωση της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου και της προσπάθειας αξιοποίησης της πολεμικής προετοιμασίας ως πεδίο κερδοφόρας διεξόδου. Σε αυτό πρέπει να συνυπολογίσει κανείς τη σχετική καθυστέρηση της ΕΕ στην ανάπτυξη συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης που την υποχρεώνει να αξιοποιήσει περισσότερο και ταχύτερα την πολεμική οικονομία ως εργαλείο διαχείρισης της υπερσυσσώρευσης.
Το σχήμα, μάλιστα, που προκρίνεται είναι να αξιοποιηθεί η πολεμική οικονομία για να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη και συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης, μέσα από τα "έξυπνα όπλα" αλλά και τον περιορισμό χρήσης συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης που ανήκουν σε ομίλους εκτός ΕΕ.
Τα λεγόμενα "έξυπνα όπλα" αποτελούν μια ιδιαίτερη πλευρά, στην οποία πρέπει να σταθεί κανείς με μεγάλη προσοχή. Φυσικά, δεν υπάρχει "παρθενογένεση" και η πορεία προς "έξυπνα όπλα", δηλαδή οπλικά συστήματα στα οποία ελέγχεται με μεγάλη ακρίβεια το σημείο στο οποίο χτυπούν, έχει μεγάλη ιστορία. Ομως, τα "έξυπνα όπλα" που ετοιμάζονται τώρα, στα οποία συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης θα αναλαμβάνουν ολοένα και περισσότερες αρμοδιότητες, είναι εξαιρετικά ανησυχητική εξέλιξη για τους εργαζόμενους. Τα συστήματα αυτά μειώνουν όλο και περισσότερο την άμεση εμπλοκή ανθρώπων, μειώνουν τις απώλειες από φίλιες δυνάμεις, μειώνουν την όποια δυνατότητα του στρατιωτικού συμπλέγματος να αρνηθεί μια συγκεκριμένη αποστολή, ενώ στο όχι μακρινό μέλλον, αυτόνομα συστήματα με ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση μπορούν να στραφούν κατά πληθυσμών που διαμαρτύρονται ή εξεγείρονται. Τα συστήματα αυτά μειώνουν στο ελάχιστο το κοινωνικό "κόστος" πολεμικής εμπλοκής καθιστώντας την πολύ ευκολότερη.
Συγχρόνως, η πορεία προς την πολεμική οικονομία δεν θα είναι "αναίμακτη" για τους εργαζόμενους, ακόμα και στη φάση προετοιμασίας. Ενα ολοένα και αυξανόμενο τμήμα του κρατικού προϋπολογισμού θα κατευθύνεται στην πολεμική προσπάθεια, με εκτίναξη του κρατικού χρέους και μειώσεις των κοινωνικών δαπανών. Η αντίθεση "βούτυρο ή κανόνια" δεν είναι αντίθεση του μακρινού παρελθόντος.
Από την άλλη, οι νέες τεχνολογίες, τόσο της πληροφορικής όσο και από τη σκοπιά των βιο-επιστημών, βλέπουν ως εξαιρετικά πιθανή εξέλιξη τη σύμφυση ανθρώπου - μηχανής και την παράλληλη "βελτίωση" του ανθρώπου. Η επαύξηση των ανθρώπινων δυνατοτήτων με τη χρήση πληροφοριακών συστημάτων, που αποκτά ολοένα και πιο οργανικά χαρακτηριστικά, έχει μεγάλη πορεία. Και ήδη εμφανίζονται τεχνολογίες που υπόσχονται να πολλαπλασιάσουν αυτές τις δυνατότητες, που εκτείνονται από "έξυπνα γυαλιά" και μηχανισμούς απτικής ανάδρασης και φθάνουν μέχρι συστήματα σύνδεσης του εγκεφάλου με τον υπολογιστή».
«Η μέχρι τώρα εξέταση του ζητήματος της Τεχνητής Νοημοσύνης αναδεικνύει την πραγματική της βάση. Η ταχεία ανάπτυξή της και η προώθησή της γίνεται στο έδαφος της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου, στην προσπάθεια του καπιταλισμού να βρει κερδοφόρα διέξοδο σε νέες επενδύσεις. Η πορεία αυτή είναι, τελικά, ατελέσφορη και η εκδήλωση βαθιάς κρίσης και στο βάθος ενός πολέμου είναι αναπόφευκτες. Παράλληλα, η ίδια η αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης από το κεφάλαιο δεν προμηνύει θετικές εξελίξεις για τα εργατικά - λαϊκά στρώματα. Η καπιταλιστική αξιοποίησή της θα γεννήσει αύξηση της ανεργίας, εντατικοποίηση της εργασίας, ενώ στο επίπεδο του εποικοδομήματος, η Τεχνητή Νοημοσύνη αξιοποιείται για την καταστολή, τη μαζική χειραγώγηση των εργαζομένων. Ηδη γίνεται λόγος για το τρίτο βήμα στα λεγόμενα κοινωνικά δίκτυα, και σε λίγο καιρό το περιεχόμενο που παράγει η ΤΝ θα αποτελεί πλειοψηφία. Ο καπιταλισμός και η Τεχνητή Νοημοσύνη συνιστούν ένα εκρηκτικό μείγμα.
Η συγκεκριμένη ωστόσο φράση περιέχει και τη λύση στο πρόβλημα. Γιατί, το "σάπιο" δεν είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη, που αν τη δει κανείς ξεχωριστά είναι ένας θρίαμβος της κοινωνικής εργασίας - άλλωστε τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα, σε τελευταία ανάλυση, εκπαιδεύονται από τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις των ανθρώπων. Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν είναι κάτι άλλο παρά ένα νέο αποφασιστικό βήμα του κοινωνικού χαρακτήρα της παραγωγής. Το πρόβλημα το δημιουργεί ο καπιταλισμός, που υποτάσσει την επιστήμη και την τεχνική στην κερδοφορία του κεφαλαίου, στη διαιώνιση του παρελθόντος».
«Γι' αυτό, η απάντηση στο πρόβλημα δεν είναι άλλη από το πραγματικά καινούργιο, από το ριζικά διαφορετικό, από τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό που προτείνει το ΚΚΕ. Μόνο με τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό ευθυγραμμίζεται η μορφή της παραγωγής με το περιεχόμενό της. Μόνο με τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό τα θαυμαστά επιτεύγματα της ανθρώπινης κοινωνίας, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, θα αναπτύσσονται και θα αξιοποιούνται προς όφελος των εργαζομένων. Και πράγματι, σε εκείνες τις συνθήκες, η εκτίναξη της παραγωγικότητας θα σημαίνει δραστικά μικρότερο χρόνο εργασίας για όλους, τα έξυπνα συστήματα θα αξιοποιούνται και δεν θα λειτουργούν ως φθηνά υποκατάστατα στην Υγεία και την Παιδεία.
Και, οι καιροί ου μενετοί. Η Τεχνητή Νοημοσύνη δείχνει πως η παραγωγή είναι πια υπερώριμη, πως δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο. Σε τελευταία ανάλυση, η Τεχνητή Νοημοσύνη και η ανάπτυξή της υπογραμμίζουν την ανάγκη η κοινωνική παραγωγή και η επιστήμη να κοινωνικοποιηθούν, να γίνουν πραγματικό κτήμα της κοινωνίας και η τελευταία, μέσα από το εργατικό κράτος, να ορίζει τις τύχες τόσο της παραγωγής όσο και του εαυτού της. Τα σύγχρονα μέσα παραγωγής, η αυτοματοποιημένη παραγωγή, τα ρομπότ, η Τεχνητή Νοημοσύνη συνιστούν ακόμα βαθύτερη κοινωνικά δομημένη παραγωγή. Είναι η ώρα να τα πάρουμε στα χέρια μας.
Σήμερα, το ΚΚΕ καλεί τους εργαζόμενους, τους φοιτητές, τους λαϊκούς ανθρώπους που δεν χωράνε στη σαπίλα του σύγχρονου κόσμου, να παλέψουν σε αυτήν την κατεύθυνση. Να αντισταθούν στην κλιμακούμενη επίθεση του κεφαλαίου και του κράτους του που γίνεται αξιοποιώντας και τη σύγχρονη τεχνολογία. Μέσα στα πανεπιστήμια, σε χώρους όπου η Τεχνητή Νοημοσύνη και ο πόλεμος έρχονται, μέσα από τα ερευνητικά προγράμματα, σε άμεση οργανική σύνδεση, δίνουμε βάρος στην ιδεολογική - πολιτική δουλειά, στην αποκάλυψη του ιμπεριαλιστικού χαρακτήρα του πολέμου, και πρωτοστατούμε σε οργανωμένη αντιπολεμική δράση, που συνδέεται με το εργατικό - λαϊκό κίνημα. Ανοίγουμε τη συζήτηση για τον χαρακτήρα της επιστημονικής έρευνας για τις λαϊκές ανάγκες σε αντιπαράθεση με την έρευνα σήμερα, και τη σχεδιασμένη συλλογική δράση για το πώς κάθε πανεπιστήμιο σχετίζεται με την πολεμική οικονομία.
Το ΚΚΕ μπαίνει μπροστά σε όλα τα μικρά και μεγάλα, χωρίς να κουράζεται να επαναλαμβάνει πως οι σημερινοί αγώνες που ξεδιπλώθηκαν και θα αναπτυχθούν το επόμενο διάστημα, για τον μισθό, για τον εργάσιμο χρόνο, για τη δημόσια, δωρεάν, ποιοτική Εκπαίδευση και Υγεία, οι αγώνες κόντρα στην ψηφιακή και όχι μόνο κρατική καταστολή, είναι τελικά εκείνη η απαραίτητη μαγιά που ετοιμάζει τους εργαζόμενους για τις αποφασιστικές μάχες που έρχονται το επόμενο διάστημα. Μάχες που έχουμε την απόλυτη πεποίθηση ότι θα είναι νικηφόρες. Ο 21ος αιώνας δεν θα είναι ο αιώνας της Τεχνητής Νοημοσύνης, αλλά ο αιώνας της σοσιαλιστικής επανάστασης».
«Οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής κάνουν την Τεχνητή Νοημοσύνη να μοιάζει με τον μάγο που έχει ανεξέλεγκτες καταχθόνιες δυνάμεις οι οποίες γυρίζουν εναντίον της τάξης που τη δημιούργησε, δηλαδή της σύγχρονης εργατικής τάξης, που είναι η κύρια παραγωγική δύναμη», σημείωσε εισαγωγικά στην παρέμβασή του στην εκδήλωση ο Κ. Σιέττος, επισημαίνοντας πως «η καπιταλιστική αξιοποίησή τους οδηγεί στη γιγάντωση της βασικής αντίθεσης του καπιταλισμού, μεταξύ του κοινωνικού χαρακτήρα της παραγωγής και των δυνατοτήτων που συνεπάγονται από αυτόν, και της ατομικής ιδιοποίησής της. Και αυτή η βασική αντίθεση οξύνει κατά συνέπεια και τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις», τροφοδοτεί τους ανταγωνισμούς, οι οποίοι εκδηλώνονται μέσα και από την κούρσα για τεχνολογική και στρατιωτική υπεροχή.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, παραθέτοντας ένα πλήθος συγκεκριμένων στοιχείων ο ομιλητής παρουσίασε την εκρηκτική αύξηση των στρατιωτικών δαπανών γύρω από την ΤΝ από τη χρηματοδότηση του αμερικανικού Πενταγώνου και τις στρατηγικές επενδύσεις της Κίνας, έως την προσπάθεια της Ρωσίας και της ΕΕ να θωρακίσουν τις δικές τους τεχνολογικές και στρατιωτικές δυνατότητες. Ανέδειξε το πώς ο πόλεμος που διεξάγεται στην Ουκρανία - εκεί όπου οι λαοί έζησαν αδελφωμένα και δημιουργικά για πολλές δεκαετίες στο πλαίσιο της ΕΣΣΔ - αποτέλεσε ένα «εργαστήριο πολέμου Τεχνητής Νοημοσύνης», με την κερδοφορία των στρατιωτικών μονοπωλίων να εκτοξεύεται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ενώ ξεχωριστή ήταν η αναφορά και στη γενοκτονία στη Γάζα.
«Η αλήθεια είναι ότι οι μεγάλες πολεμικές βιομηχανίες των ΗΠΑ και της ΕΕ και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που είναι από πίσω θησαυρίζουν, μετατρέποντας τον πόνο, τον θάνατο, την καταστροφή σε τεράστια κέρδη. Θησαυρίζουν πάνω στα πτώματα των λαών, πάνω στα πτώματα των παιδιών της εργατικής τάξης», είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι πίσω από τα προσχήματα της «υπεράσπισης της δημοκρατίας» ή της «ασφάλειας της Ευρώπης» κρύβεται η επιδίωξη για έλεγχο αγορών, πόρων και γεωπολιτικών ζωνών.
Αναφέρθηκε ακόμα στο νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2028 - 2034 (Multiannual Financial Framework - MFF), δηλαδή το νέο υπερμνημόνιο για τους λαούς της Ευρώπης, με τις προβλέψεις για εκτόξευση των στρατιωτικών δαπανών: «Προϋπολογισμός που ουσιαστικά προετοιμάζει το έδαφος για την κλιμάκωση και το άνοιγμα νέων ιμπεριαλιστικών πολέμων, ακόμα και γενικευμένων, με ταυτόχρονη κλιμάκωση των αντεργατικών μέτρων και της καταστολής των λαών από τη μία, και τον εγκλωβισμό και την περαιτέρω εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης των προσφύγων από την άλλη».
Κλείνοντας υπογράμμισε ότι η αστική τάξη δεν είναι παντοδύναμη. «Ο άνθρωπος, το οργανωμένο ταξικό κίνημα παραμένει ο καθοριστικός παράγοντας στην αντιμετώπιση των μηχανισμών του εκμεταλλευτικού συστήματος», οι νέες τεχνολογίες δεν μπορούν να αδυνατίσουν την αντικειμενική ιστορικά αναγκαιότητα της σοσιαλιστικής επανάστασης, αντίθετα οι αντιθέσεις που οξύνονται θα φέρουν στο προσκήνιο την ανάγκη ενίσχυσης της ταξικής πάλης, με την εργατική τάξη ως καθοριστικό παράγοντα ανατροπής του εκμεταλλευτικού συστήματος.
«Σήμερα, σε συνθήκες κεφαλαιοκρατικής κρίσης και ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, η σκέψη του Μαρξ παραμένει σημαντικά διαχρονική για την ενίσχυση της ιδεολογικής και πολιτικής πάλης ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα και στους μηχανισμούς ή/και στα εργαλεία που αυτό επιβάλλει για τη διεύρυνση - επέκταση και ανάπτυξη της κερδοφορίας και, βέβαια, της ταξικής κυριαρχίας», τόνισε μεταξύ άλλων στη δική του παρέμβαση στην εκδήλωση ο Κ. Γουλιάμος.
Αναφέρθηκε εκτενώς στα τεράστια εξοπλιστικά προγράμματα της ΕΕ, όπως το «ReArm Europe», ύψους 800 δισ. ευρώ, στην εκτόξευση των στρατιωτικών δαπανών κατά 37% την τριετία 2021 - 2024 στην Ευρώπη, την ώρα που 94 εκατομμύρια άνθρωποι στην ΕΕ ζουν σε συνθήκες φτώχειας, αποκαλύπτοντας τον ταξικό χαρακτήρα των επιλογών της.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στη διασύνδεση της επιστημονικής γνώσης με την πολεμική οικονομία, επισημαίνοντας ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη, η ρομποτική και τα συστήματα αυτόνομης πλοήγησης αποτελούν πλέον πυλώνες των στρατιωτικών σχεδιασμών. Η παγκόσμια αγορά ΤΝ αναμένεται να φτάσει τα 4,8 τρισ. δολάρια μέχρι το 2033 και ο τομέας της στρατιωτικής ΤΝ να διπλασιαστεί μέχρι το 2030, επιβεβαιώνοντας - όπως υπογράμμισε ο Κ. Γουλιάμος - τη λενινιστική ανάλυση για τον καπιταλιστικό μετασχηματισμό της τεχνολογίας σε όπλο κερδοφορίας και καταστολής.
Εκτεταμένη αναφορά έκανε και στη στρατιωτικοποίηση του Διαστήματος, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι το Διάστημα αποτελεί πλέον βασικό πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ ιμπεριαλιστικών κέντρων. «Μετατρέπεται σε αγορά νέας μορφής - μια αγορά που θεμελιώνεται στη στρατιωτική ισχύ και στην τεχνολογική επιβολή», με προοπτική να υπερβεί το 1 τρισ. δολάρια. Από συστήματα δορυφορικής επιτήρησης και GPS μέχρι διαστημικές υποδομές μάχης, ο έλεγχος του Διαστήματος αναβαθμίζει την ικανότητα προβολής ισχύος των μονοπωλιακών ομίλων και των στρατιωτικών συμμαχιών, τόνισε ο ομιλητής.
Κλείνοντας, υπογράμμισε ότι η αποκάλυψη αυτών των διεργασιών και η εμβάθυνση στη μαρξιστική - λενινιστική θεωρία αποτελούν αναγκαίες προϋποθέσεις για την ενίσχυση της ταξικής πάλης απέναντι στην εντεινόμενη ιμπεριαλιστική επιθετικότητα.