Ετσι, δεν ξάφνιασε που το άνοιγμά της έγινε από τους «Κοινούς Θνητούς», το αγαπημένο στη νεολαία συγκρότημα από το Αλιβέρι Εύβοιας, που ερμήνευσε το «Θάλασσες μας ζώνουν», ένα από τα πρώτα τραγούδια του Μίκη, που το έγραψε εξόριστος στην Ικαρία μαζί με τους συντρόφους του, δεσμώτες κομμουνιστές, και από τις πρώτες νότες καταλάβαινες τι θα ακολουθήσει... «Στην καρδιά ατσάλι, φλόγα στην ψυχή!».

Με την «Επιστολή», το τραγούδι που έγραψε ο Μίκης στα χρόνια της χούντας και «χάρισε» και τον τίτλο στη μεγάλη συναυλία («Κοντά σας όλη μου η ζωή»), ο Αγγελος Θεοδωράκης, εγγονός του μεγάλου μας συνθέτη, έστειλε τον δικό του «χαιρετισμό», σημειώνοντας από σκηνής: «Παππού, απόψε γιορτάζουμε τα 100 σου χρόνια, στέλνουμε μήνυμα να σταματήσει η γενοκτονία. Λευτεριά στην Παλαιστίνη!».

Ξεχωριστά ήταν και τα λυρικά τραγούδια του Μίκη. Ενα τέτοιο ερμήνευσε η Βιολέτα Ικαρη, κάνοντας τους πρώτους φακούς να ανάβουν για να συνοδέψουν τη μελωδικότητα της «Φαίδρας» από την ομώνυμη ταινία του Ζιλ Ντασέν... Με την επιλογή του συγκεκριμένου τραγουδιού έγινε και μια αναφορά σε μια ιδιαίτερη πλευρά της μουσικής δημιουργίας του Μίκη, τη μουσική που έγραψε για κινηματογραφικές ταινίες. Βέβαια, δεν ήταν λίγες οι φορές που τα συγκεκριμένα τραγούδια και μελωδίες «αυτονομήθηκαν», φανερώνοντας και με αυτόν τον τρόπο το μέγεθος και την τεράστια δύναμη επικοινωνίας του έργου του. Και κινηματογραφικά συνέχισαν ως ντουέτο στη σκηνή ο Α. Θεοδωράκης με την Β. Ικαρη, στο «Από το παράθυρό σου».

Επειτα ο λόγος δόθηκε στους ποιητές. Η δύναμη του έργου του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα αποτυπώθηκε στον κύκλο τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη «Romancero Gitano», βασισμένο στη μετάφραση επτά ποιημάτων του Λόρκα από τον Οδυσσέα Ελύτη. Στην εκφραστική δύναμη της ποίησης του Λόρκα μάς ταξίδεψε μοναδικά η Αγγελική Τουμπανάκη, με το ξεχωριστό ηχόχρωμά της.

Ακολούθησε η ποίηση του Κάλβου, να διαμηνύει πως «θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία», ένα από τα «Τραγούδια του Αγώνα», το «Εις Σάμον», που ερμήνευσε ο Παναγιώτης Πετράκης.

Μπορεί να χωρέσει η μυθιστορηματική ζωή του Μίκη σε ένα τραγούδι; Αν σκεφτούμε τους «Δρόμους του Αρχάγγελου», σε στίχους Μιχάλη Γκάνα, η απάντηση είναι ναι. Ο Βασίλης Λέκκας, ως ο πρώτος ερμηνευτής του έργου, άνοιξε με αυτό τη δεύτερη ενότητα της συναυλίας, λέγοντας ότι «ήρθαμε απόψε εδώ όλοι συνειδητά» και ταξιδεύοντας το Στάδιο σε όλα τα μέρη και τους τόπους που καθόρισαν τη ζωή και το έργο του Μίκη: «Γιάννενα και Τρίπολη και Κρήτη / ρίζα μου περηφάνια Ψηλορείτη / Ζάτουνα και νησιά της αγωνίας / φλέβα μου μυστική της Ιωνίας».

Κι ύστερα όλο το Στάδιο να χτυπάει ρυθμικά παλαμάκια στη «Μυρτιά», που τραγούδησε η Ρίτα Αντωνοπούλου, και στον «Αντρίκο», που ερμήνευσε η Γιώτα Νέγκα.

Επειτα το Στάδιο όρθιο σε ένα από τα εμβληματικά ζεϊμπέκικα του Μίκη, το θρυλικό «Σαββατόβραδο»! Το ηχογράφησε ο Μίκης το 1961, μαζί με άλλα πέντε τραγούδια του Τάσου Λειβαδίτη και του Δημήτρη Χριστοδούλου, με τις φωνές του μεγάλου Στέλιου Καζαντζίδη και της Μαρινέλλας, και με τον Μανώλη Χιώτη στο μπουζούκι. Λαϊκά τραγούδια, αγαπημένα, που αργότερα αποτέλεσαν μεγάλο κομμάτι της πρώτης «Πολιτείας» του συνθέτη. Τραγούδια που έχουν καθορίσει γενιές και γενιές... Το ερμήνευσε ο Δημήτρης Μπάσης εξαιρετικά, συνοδευόμενος από τις φωνές των δεκάδων χιλιάδων του κοινού στα ρεφρέν, όπως έγινε και αμέσως μετά, που μετρώντας «Βράχο, βράχο τον καημό μου», ολόκληρο το Καλλιμάρμαρο παλλόταν, δονούνταν από τα χειροκροτήματα και το τραγούδι.

Με συγκίνηση και δύναμη η Ρίτα Αντωνοπούλου ερμήνευσε το «Δρόμοι παλιοί», λέγοντας πόσο συγκινημένος θα ήταν ο ίδιος ο Μίκης αν ήταν μαζί με όλο αυτό το γεμάτο παλμό πλήθος, και ύστερα ο Παντελής Θαλασσινός πήρε τη σκυτάλη για να ερμηνεύσει τον «Ωρωπό», να μας θυμίσει μια σελίδα του έργου και της δράσης του Μίκη στον αντιδικτατορικό αγώνα, τότε που το να τραγουδάς Θεοδωράκη ήταν συνώνυμο πράξης αντίστασης.

Επειτα ο Παντελής Θαλασσινός μαζί με τον Διονύση Τσακνή επιφύλαξαν μια «έκπληξη», όπως είπαν, στο κοινό: Τραγουδώντας μαζί το «Ηταν κάποτε δυο φίλοι», σημείωσαν ότι μπορεί να το είχε πρωτοπεί ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, μετά όμως αυτό το τραγούδι έγινε ο εθνικός ύμνος της Παλαιστίνης. Για άλλη μια φορά σε όλο το Στάδιο ήχησε το σύνθημα «Λευτεριά στην Παλαιστίνη», από τις οθόνες πρόβαλε ο Μίκης σε φωτογραφίες με τον Γιασέρ Αραφάτ και τον Γιάννη Ρίτσο, να φορούν την παλαιστινιακή μαντίλα, ενώ το κοινό ανέμιζε κεφίγες και παλαιστινιακές σημαίες, κοιτώντας τη μια εξέδρα όπου εκατοντάδες νέοι ύψωσαν πικέτες με τη σημαία της Παλαιστίνης.

Ναι! Η Ιστορία έχει μια σωστή πλευρά, με την Παλαιστίνη ως τη λευτεριά. Δεν θα κουραστούμε να το φωνάζουμε, και σε αυτόν τον αγώνα η μουσική του Μίκη πάντα θα μας συνοδεύει... Γιατί όπως έλεγε και ο ίδιος: «Πρέπει κάτι να γίνει για να σπάσει ο φόβος και η σιωπή γύρω απ' αυτά τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».

«Σήμερα, το 2025, τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη ηχούν σημαντικότερα από ποτέ, ίσως γιατί τα έχουμε εμείς περισσότερο ανάγκη», τόνισε ανεβαίνοντας στη σκηνή ο Γεράσιμος Ανδρεάτος, που ερμήνευσε το «Βραδιάζει». Μαζί του ανέβηκε ο Κώστας Τριανταφυλλίδης για να δονήσει το Στάδιο με το «Της ξενιτιάς» αλλά και τη «Μέρα Μαγιού», το σπαρακτικό λαϊκό τραγούδι από τον «Επιτάφιο», ένα τραγούδι - ύμνο για τη δύναμη της εργατικής τάξης...

Και αμέσως μετά όλο το Στάδιο αντήχησε με το σύνθημα «Ενας αιώνας αγώνας και θυσία, το ΚΚΕ στην πρωτοπορία!».

«Φόρος τιμής στην καρδιά του Μίκη, στην καρδιά της Γάζας, φόρος τιμής στην ειρήνη, στους ανθρώπους αυτούς που έχουν υποφέρει», ήταν η αφιέρωση που έκανε από σκηνής ο Μάριος Φραγκούλης, ερμηνεύοντας το «Της αγάπης αίματα» από το κορυφαίο «Αξιον Εστί» και καλώντας το κοινό να τραγουδήσει μαζί του την «Αρνηση», ολοκληρώνοντας το τραγούδι με μία από τις μοναδικές κορόνες του.

Υστερα ήρθε η ώρα για τον σεβαστό και μεγάλο Μανώλη Μητσιά: «Στράτα τη στράτα», «Το παλικάρι έχει καημό», «Δραπετσώνα» και όλο το Στάδιο να τραγουδά, να υποκλίνεται, να εύχεται να μην τελειώσει αυτή η μοναδική βραδιά.

Και όχι μόνο δεν τελείωνε, αλλά η ένταση όλο δυνάμωνε, αφού στη σκηνή ανέβηκε ο Μίλτος Πασχαλίδης, ξεσηκώνοντας μια μοναδική ατμόσφαιρα. «Είμαστε δυο», «Οταν σφίγγουν το χέρι»... Τραγούδια και συνθήματα, ηλεκτρισμός, όλο το στάδιο μια φωνή, όλα τα χέρια ψηλά, όλες οι φωνές ενωμένες απαιτώντας ξανά «Λευτεριά στην Παλαιστίνη»!

«Ευχαριστούμε τον Μίκη για τον πολιτισμό, για την Τέχνη που μας άφησε παρακαταθήκη και θα μεγαλώσουν γενιές και γενιές. Σας ευχαριστούμε και τον ευχαριστούμε από τα βάθη της καρδιάς μας», είπε η Αλκηστις Πρωτοψάλτη, για να ακολουθήσει η αγέρωχη ερμηνεία της στο «Κράτησα τη ζωή μου» και να μαγέψει με τη μελωδικότητα και τη ζωντάνια της στον «Απρίλη», πριν κάνει ντουέτο με τον Δημήτρη Μπάση στο «Στρώσε το στρώμα σου για δυο».

Με το «Αρνιέμαι» ανέβηκε στη σκηνή ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ξεσηκώνοντας το μοναδικό συναυλιακό κλίμα που μόνο εκείνος ξέρει να δημιουργεί, για να ενωθεί όλο το Στάδιο στο σύνθημα «Το μέλλον μας δεν είναι ο καπιταλισμός, είναι ο νέος κόσμος ο σοσιαλισμός». Αμέσως μετά ερμήνευσε την «Ομορφη πόλη» ...και η νύχτα έγινε μέρα, καθώς δεκάδες χιλιάδες φακοί από τα κινητά του κοινού φώτισαν το Στάδιο, δίνοντας εικόνες ανεπανάληπτες. Ακολούθησε το «Σφαγείο», που συνοδεύτηκε από το σύνθημα «Ούτε σε ξερονήσια ούτε σε φυλακές, ποτέ τους δεν λυγίσανε οι κομμουνιστές».

«Πατέρα και δάσκαλο» για την οικογένεια των μουσικών, που «δεν έφυγε ποτέ από κοντά μας» χαρακτήρισε τον Μίκη Θεοδωράκη ο Γιώργος Νταλάρας, που ανέβηκε με τη σειρά του στη σκηνή ερμηνεύοντας το «Ανοίγω το στόμα μου» κι έπειτα τις «Καμπάνες», γιατί... «τούτο το χώμα είναι δικός τους και δικό μας, δεν μπορεί κανείς να μας το πάρει»... Αυτά τα τραγούδια είναι δικά τους και δικά μας... Και αυτό το ξέρουμε καλά! Τραγούδησε για το χθες, το σήμερα και το αύριο. Τραγούδησε για τον δικό μας Μίκη που μας έμαθε ότι η ζωή έχει «ανηφόρες», αλλά και μας έμαθε πως να κρατιόμαστε «από ένα λουλούδι» μέχρι να σημάνουν οι πραγματικές καμπάνες... Και τον συνόδεψαν αμέσως μετά οι «Τεκετζήδες», παιδιά από τα Μουσικά Σχολεία Ιλίου και Αλίμου, με τα μπουζούκια και τις φωνές τους, στο «Βρέχει στη φτωχογειτονιά» κερδίζοντας θερμότατο χειροκρότημα.

Μέχρι τη ώρα που έκλεινε η ύλη της εφημερίδας, η μοναδική αυτή, ιστορική συναυλία ήταν σε εξέλιξη, κορυφωνόταν τραγούδι με το τραγούδι. Οπότε είναι δεδομένο ότι ο «Ριζοσπάστης» θα επανέλθει με ρεπορτάζ από τις μοναδικές αυτές στιγμές στο αυριανό φύλλο.

Επαιξε η Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης»: Νίκος Τατασόπουλος (μπουζούκι), Αρης Κούκος (μπουζούκι), Ευαγγελία Μαυρίδου (πιάνο), Ξενοφών Συμβουλίδης (όμποε - φλογέρες - μπαγλαμάς), Αρτέμης Σαμαράς (βιόλα), Λευτέρης Γρίβας (ακορντεόν), Νίκος Γκιόλιας (κιθάρα), Θεόδωρος Κουέλης (μπάσο), Νίκος Σκομόπουλος (ντραμς), Στέφανος Θεοδωράκης - Παπαγγελίδης (κρουστά).

Στον ήχο ήταν οι Μιχάλης Αλεξάκης, Νίκος Ρούντος, Σάκης Καρασαρίνης και Γιώργος Αλειφέρης.