Οταν τα κανόνια βαράνε συνεχώς δίπλα σου, όταν τα παιδιά του λαού έχουν πάρει τα όπλα για να υπερασπιστούν τη δημοκρατία και τη λευτεριά κόντρα στους φασίστες που επιτέθηκαν με μια τεράστια πολεμική μηχανή υποσχόμενοι να μακελέψουν τους πάντες, τότε δεν μπορείς να κάτσεις αμέτοχος. Ο εμφύλιος πόλεμος, είναι πόλεμος ταξικός και σ' αυτόν δε χωράει ουδετερότητα.

Αυτό διδάσκει ο Μπέρτολντ Μπρεχτ, με το βαθιά αντιπολεμικό και στρατευμένο στα συμφέροντα της εργατικής τάξης και του λαού, έργο του: «Τα όπλα της κυρά - Καρράρ», που θα ανέβει φέτος στο 31ο Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή».

Το έργο αναφέρεται στον Ισπανικό Εμφύλιο και διαδραματίζεται σε ένα φτωχικό σπίτι, σ' ένα Ανδαλουσιανό ψαροχώρι, μια νύχτα του Απρίλη του 1937. Εκεί, η μάνα Τερέζα Καρράρ, που έχει ήδη χάσει τον άντρα της στο μέτωπο από τα όπλα των στρατιωτικών του Φράνκο, προσπαθεί να αποτρέψει τους γιους της από το να πάνε στο μέτωπο, ελπίζοντας να τους κρατήσει ζωντανούς. Θεωρεί ότι με το θάνατο τού άντρα της πλήρωσε το χρέος στον αγώνα και αρνείται να δώσει τα όπλα του άντρα της στον εργάτη αδερφό της, που είναι στην Πολιτοφυλακή και της εξηγεί πόσο ανάγκη έχουν από όπλα για να κρατήσουν απέναντι στη στρατιωτική μηχανή του Φράνκο. Η Καρράρ τρέφει την αυταπάτη ότι «αυτός που δεν πολεμάει δεν έχει να πάθει τίποτα». Αλλά αυτή την αυταπάτη θα της τη διαλύσει βίαια η ίδια η ζωή...

Το έργο είναι ένα μεγάλο μονόπρακτο που γράφτηκε το Μάρτη του 1937 με τίτλο «Στρατηγοί πάνω απ' το Μπιλμπάο», αργότερα πήρε τον τίτλο «Τα όπλα της κυρά - Καρράρ» και τον Οκτώβρη του ίδιου χρόνου πρωτοπαίχτηκε στο Παρίσι, με την Ελενε Βάιγκελ στο ρόλο της μάνας Καρράρ. Στην Ελλάδα ανέβηκε το 1981, από το Πελοποννησιακό Θέατρο στην Πάτρα, με την Ασπασία Παπαθανασίου. Επίσης, κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις «Θεμέλιο». Το περιεχόμενό του αλλά και το γεγονός ότι είναι ένα από τα έργα του Μπρεχτ που δεν έχει παιχτεί πολύ στη χώρα μας και δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό, ήταν τα στοιχεία που οδήγησαν στην επιλογή του για το Φεστιβάλ. Η ηθοποιός Αννα Συνταρίδου έχει αναλάβει τη σκηνοθεσία και μίλησε στο «Ρ» για το ίδιο το έργο και την προσπάθεια που γίνεται να φτιαχτεί μια παράσταση για το Φεστιβάλ.

«Το να μην έχεις μια στάση και μια θέση στα πράγματα και να νομίζεις ότι κρατώντας μια ουδετερότητα θα καταφέρεις να βγεις αλώβητος και ασφαλής, είναι μια άποψη που καταρρίπτεται από τον Μπρεχτ. Κι αυτή η άποψη δεν έχει να κάνει μόνο με τον πόλεμο αλλά και γενικότερα με τη στάση μας στην κοινωνία και τα προβλήματα που προκύπτουν», τονίζει η Α. Συνταρίδου. Προσθέτει ότι το έργο είναι πολύ ωραίο, δυνατό και στρατευμένο, προτάσσει μια ξεκάθαρη άποψη. Παράλληλά είναι αντιπολεμικό και διαχρονικό.

Το ταξικό στοιχείο κυριαρχεί: ο χαρακτήρας του «εργάτη» είναι η κύρια επαναστατική φωνή, η φτώχεια είναι έκδηλη και στην τελευταία σκηνή, ο θάνατος τού γιου της Καρράρ, αποδίδεται από την ίδια στη φτώχεια τους, στον τριμμένο μπερέ που φορούσε...

Το έργο ξεκινάει με έναν πρόλογο, ένα κείμενο του Αραμπάλ, «γράμμα στον στρατηγό Φράνκο», που παρουσιάζει μέσα από τα μάτια ενός μικρού παιδιού πώς έχει ζήσει την ιστορία του πολέμου. Παράλληλα, ντύνεται με τραγούδια του Θάνου Μικρούτσικου σε ποίηση Μπ. Μπρεχτ και αυθεντικά τραγούδια του ισπανικού εμφυλίου. Στο τέλος πάλι, ο επίλογος είναι μια φράση από το κείμενο του Αραμπάλ κι έτσι, όλη η παράσταση συνιστά μια ενότητα με αντιπολεμικό χαρακτήρα.

Μια ομάδα επαγγελματιών και μη ηθοποιών στήθηκε για τις ανάγκες τους έργου και όπως τονίζει η Α. Συνταρίδου «αυτή η συνύπαρξη δεν είναι εύκολη. Πρέπει οι μεν επαγγελματίες να βοηθήσουν τους μη επαγγελματίες να φτάσουν σε ένα επίπεδο, χωρίς να υπάρχουν ανισότητες σε ό,τι αφορά τις ερμηνείες. Παίρνω κι εγώ ένα μεγάλο μέρος αυτής της ευθύνης. Αν λειτουργήσει, θα έχω πετύχει κι εγώ το στόχο μου, εάν δε λειτουργήσει κάτι θα έχουμε κάνει λάθος όλοι μας. Είναι μια ευαίσθητη ισορροπία δηλαδή. Αυτό που πραγματικά χαίρομαι είναι ότι τα παιδιά που δεν είναι επαγγελματίες ακούν πάρα πολύ. Υπάρχει ισοτιμία στα πράγματα. Το κλίμα είναι πολύ ωραίο και ευχάριστο. Είναι πολύ σημαντικό ότι κανένας δεν προσπαθεί να ξεχωρίσει αλλά προσπαθεί να βοηθήσει. Κι αυτό πιστεύω ότι θα λειτουργήσει στο τέλος».

Ο Χρήστος Ασλανίδης υποδύεται τον «εργάτη» - αδερφό της Καρράρ, την «κυρά - Καρράρ» παίζει η Κατερίνα Χιωτίνη, ο θεατρολόγος Διονύσης Ξενάκης κάνει τον «παπά», ο Γιώργος Παπαδάκης το «αγόρι», τον μικρό γιο της Καρράρ, ο Θανάσης Χουλιαράς τον «τραυματία», η Μέλπω Αλεξανδροπούλου τη «γριά Περέζ» και η Ελεάνα Γρηγορίου υποδύεται τη «Μανουέλα», γειτόνισσα και μια κοπέλα από το χωριό αντίστοιχα.

Οι πρόβες ξεκίνησαν στα τέλη Μάη, γίνονται σχεδόν κάθε μεσημέρι και υπολογίζουν τον Αύγουστο η παράσταση να είναι έτοιμη. «Θέλουμε να δώσουμε κάτι σε αυτή την ιστορία που λέγεται κίνημα, τέχνη, πιστεύω ότι το έχουμε πετύχει μέσα από τη συνεργασία και την καλή σχέση που έχουν τα παιδιά μεταξύ τους», προσθέτει η Α. Συνταρίσου και εξηγεί: «Είναι σημαντικό ότι μέσα στο καλοκαίρι, μέσα σε αυτή την άγρια ώρα του μεσημεριού κάνουν αυτή την προσπάθεια και θα ήθελα εγώ προσωπικά να τους ευχαριστήσω. Γιατί είναι συγκινητικό και σημαντικό ότι αυτά τα παιδιά με ένα σωρό άλλες υποχρεώσεις, όπως όλοι μας, έρχονται εδώ κάθε μεσημέρι, η συνεργασία, το γεγονός ότι παίρνουν ο ένας από τον άλλο...».

Το σκηνικό, για το οποίο βοήθησε και ο Γιάννης Σκαρπερός, είναι απλό και αφαιρετικό. Αντίστοιχα και τα κοστούμια έχουν χρώμα Ισπανίας, αλλά είναι ταυτόχρονα και αφαιρετικά, γιατί όπως τονίζει η Α. Συνταρίδου, «ο πόλεμος δεν έχει εποχή. Οι πόλεμοι πάντα και σε όλες τις εποχές το ίδιο πράγμα είναι, τις ίδιες απώλειες έχουν, τους ίδιους πάντα πλήττουν - ποτέ δεν πλήττονται οι ισχυροί, πάντα ο λαός. Και θέλουμε να βγει και ο ιδεολογικός χαρακτήρας. Νομίζω ότι πρέπει πάντα να δίνουμε ένα στίγμα σε αυτό που κάνουμε: ιδεολογικό, πολιτικό, κοινωνικό... Αυτό θέλουμε να βγει πιο πολύ: Το στίγμα της παράστασης. Είναι ένα μεγάλο "όχι στον πόλεμο", αλλά το όχι στον πόλεμο συνοδεύεται πάντα από πολιτική ταυτότητα. Στην προκειμένη περίπτωση είναι ταυτόχρονα όχι στην καταπίεση, όχι στην εξαθλίωση των λαών».