Ακόμη ένας ομαδικός τάφος με λείψανα τουλάχιστον 3 εκτελεσμένων ήρθαν στο φως στη νέα φάση των εργασιών ανασκαφής που ξεκίνησαν πριν λίγες μέρες στις Συκιές, όπως ανακοινώθηκε το Σάββατο κατά την εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του Σπύρου Κουζινόπουλου, «Γεντί Κουλέ, η Βαστίλη της Θεσσαλονίκης» (βλέπε δίπλα θέμα).

Με τα νέα ευρήματα ο αριθμός των λειψάνων των εκτελεσμένων κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών που καταδικάστηκαν στα Εκτακτα Στρατοδικεία του αστικού κράτους με χαλκευμένες κατηγορίες, φυλακίστηκαν και εκτελέστηκαν στο Γεντί Κουλέ και που έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής φτάνουν τους 36, σε συνολικά 6 ομαδικούς τάφους. Κι όπως όλα δείχνουν, υπάρχει και συνέχεια.

Εξάλλου, μέχρι σήμερα πάνω από 100 συγγενείς εκτελεσμένων απαιτούν να μάθουν αν οι δικοί τους άνθρωποι βρίσκονται ανάμεσα στους 33. Ζητούν να προχωρήσει η διαδικασία της ταυτοποίησης με τη μέθοδο του DNA, να συνεχιστούν οι ανασκαφικές εργασίες και να ολοκληρωθούν γρήγορα οι διαδικασίες για την ανέγερση του μνημείου που αποφάσισε να στήσει το ΚΚΕ στον περιβάλλοντα χώρο του Γεντί Κουλέ, οι οποίες καθυστερούν με ευθύνη της πολιτείας. Απαιτούν να αποδώσουν στους νεκρούς ήρωες τις τιμές που τους πρέπει.

Γιατί τέτοιοι ήρωες ήταν: Κοίταζαν κατάματα τον ήλιο στον ουρανό και πάλευαν να κάνουν πράξη την κοινωνία «που θα ανθρωπέψει ο άνθρωπος», μέσα σε συνθήκες άγριας κρατικής καταστολής. Με τη δύναμη που τους έδινε η ιδεολογία τους, στάθηκαν όρθιοι, αγέρωχοι απέναντι στους εκτελεστές τους. Και ενώ είχαν την «επιλογή» με μια απλή «δήλωση μετανοίας» να σώσουν τη ζωή τους, διάλεξαν τον θάνατο.

Αυτούς τους μαχητές που στάθηκαν άφοβα στο εκτελεστικό απόσπασμα, το βάρβαρο αστικό κράτος τους έθαβε σε ομαδικούς τάφους. Για να μη μάθουν ποτέ οι συγγενείς τους πού βρίσκονται, για να μην έχουν τη δυνατότητα να τους αποχαιρετήσουν όπως τους άξιζε.

ververidis vasilis

Στην εκδήλωση μίλησαν ο Κώστας Λογοθέτης, δικηγόρος, πρώην εισαγγελέας που ασχολήθηκε με τα σκάνδαλα των φυλακών Επταπυργίου, ο Σίμος Δανιηλίδης, δήμαρχος Νεάπολης - Συκεών, ο Αρης Στυλιανού, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Αγάπιος Σαχίνης, πρώην πολιτικός κρατούμενος στο Γεντί Κουλέ την περίοδο της χούντας, συγγενής εκτελεσμένου, και τέλος ο ίδιος ο συγγραφέας.

Μέσα από ένα πλήθος μαρτυριών, ντοκουμέντων και αρχειακού υλικού, ο Σπ. Κουζινόπουλος στο βιβλίο προσπαθεί μετά από πολυετείς έρευνες να παρουσιάσει όλη την εξέλιξη του Επταπυργίου αφότου άνοιξε ως φυλακή, γύρω στο 1896, και όλα τα κατοπινά χρόνια μέχρι το 1989, όταν έπαψε να λειτουργεί. Αναφέρεται σε διακίνηση ναρκωτικών, στους βιασμούς κρατουμένων και στην άγρια εκμετάλλευση των φυλακισμένων, στην κράτηση του Θανάση Κλάρα (Αρη Βελουχιώτη), στις μυθιστορηματικές αποδράσεις από το κάτεργο (π.χ. του Ν. Ζαχαριάδη), αλλά και στη βαρβαρότητα των εκτελέσεων των πολιτικών κρατουμένων κατά τις περιόδους της Κατοχής και του Εμφυλίου. Στο τέλος του βιβλίου παρατίθεται ένας πλήρης σχεδόν κατάλογος με τα ονόματα των εκατοντάδων εκτελεσθέντων «εις τον συνήθη τόπον» πίσω από το Γεντί Κουλέ, ως φόρος τιμής σε αυτούς που πλήρωσαν με τη ζωή τους την πίστη τους σε μια άλλη κοινωνία, απαλλαγμένη από το κέρδος και την εκμετάλλευση.

«Δικαιωνόμαστε όσοι πιστεύαμε ότι θα βρούμε κι άλλους ομαδικούς τάφους εκτελεσμένων. Θα συνεχίσουμε την προσπάθεια όλο το επόμενο διάστημα έτσι ώστε να αποκαλύψουμε όσο το δυνατόν περισσότερους στην ευρύτερη περιοχή», είπε ο δήμαρχος Νεάπολης - Συκεών, θυμίζοντας ότι στους 5 προηγούμενους ομαδικούς τάφους βρέθηκαν 33 σκελετοί.

Ο Κώστας Λογοθέτης ανέφερε ότι «πρώτη φορά συνάντησα τόσο εκτεταμένη, λεπτομερή και μεθοδικά οργανωμένη παρουσίαση του θέματος, χρονολογικά, περιπτωσιολογικά, ιστορικά». Και τόνισε πως «δεν υπάρχει ιστορική περίοδος της Θεσσαλονίκης, και της Ελλάδας γενικότερα, που να μη συνδέεται κάποια στιγμή με το Γεντί Κουλέ».

Ο Αρης Στυλιανού είπε ότι πρόκειται για ένα συγκλονιστικό βιβλίο, το οποίο προσφέρει μια πολύ καλή ευκαιρία για τους μελετητές, για τους ερευνητές της νεότερης Ιστορίας, μέσα από το πανόραμα όλης της διαδρομής του Επταπυργίου.

Ο Αγάπιος Σαχίνης τόνισε: «Αυτοί οι 400 εκτελεσμένοι στο Γεντί Κουλέ ήταν κομμουνιστές (...) Αυτοί πήγαν στα 6 μέτρα γιατί είχαν συγκεκριμένα ιδανικά, υπερασπίζονταν τη διαμόρφωση ενός άλλου κόσμου, μιας άλλης ζωής, που ο Κάρολος περιέγραψε τόσο απλά, λέγοντας πως "αυτός ο κόσμος θα έχει τη δυνατότητα ο ψαράς να γράφει ποιήματα και ο ποιητής να ψαρεύει". Γι' αυτόν τον κόσμο πήγαν οι σύντροφοί μας στα 6 μέτρα. Με τα ιδανικά αυτού του κόσμου στάθηκαν στα 6 μέτρα.

(...) Ρίχνοντας τους κομμουνιστές τους εκτελεσμένους στους ομαδικούς τάφους, πίστευε το τότε καθεστώς ότι θα κλειδώσει την Ιστορία μέσα στην ντουλάπα, πετώντας το κλειδί στον ομαδικό τάφο. Σήμερα το κλειδί βρέθηκε, η πόρτα της ντουλάπας άνοιξε, η Ιστορία είναι μπροστά μας».

Ο συγγραφέας του βιβλίου Σπύρος Κουζινόπουλος αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στο πώς άρχισε να ασχολείται με το θέμα των φυλακών του Επταπυργίου. Οπως είπε, αφορμή αποτέλεσε η χειρόγραφη εφημερίδα «Εφταπυργίτης», που εκδιδόταν από τους πολιτικούς κρατουμένους των φυλακών του Γεντί Κουλέ της περιόδου 1946 - 1947. Το μοναδικό σωζόμενο φύλλο βρίσκεται στην κατοχή του.

Στην παρουσίαση του βιβλίου παρευρέθηκαν η Θεανώ Καπέτη, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, και ο βουλευτής του Κόμματος Γιάννης Δελής.