Τον τελευταίο καιρό, ο λαός της περιοχής έχει ακούσει αρκετά για το ζήτημα της δημιουργίας αποθήκης διοξειδίου του άνθρακα (CO₂), στο εξαντλημένο κοίτασμα του Πρίνου, στα ανοιχτά της Καβάλας. Πρόκειται για ένα σχέδιο «πράσινης επένδυσης» που προβάλλεται έντονα ως «λύση» σε ζητήματα που θέτει η κλιματική αλλαγή, προκειμένου να καλυφθούν οι «στόχοι» για μείωση των εκπομπών CO₂ από τη βιομηχανία.

Είναι όμως έτσι;

Η βασική ιδέα είναι η εξής: Μεγάλες βιομηχανίες, που ρυπαίνουν πολύ την ατμόσφαιρα, αντί να μειώσουν τις εκπομπές τους, θα πληρώνουν για να «θάβουν» το CO₂ που παράγουν στο υπέδαφος του Πρίνου. Αυτή η διαδικασία λέγεται «δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα». Τι σημαίνει αυτό στην πράξη;

Δεν μειώνεται η ρύπανση. Αντίθετα, οι βιομηχανίες συνεχίζουν να ρυπαίνουν. Αντί να αλλάξουν τρόπο λειτουργίας ή να χρησιμοποιούν καθαρότερες μορφές Ενέργειας, απλώς πληρώνουν για να κρύψουν τα «σκουπίδια» τους κάτω από το έδαφος. Είναι χαρακτηριστικό ότι η «επένδυση» έρχεται να υλοποιήσει πλευρά του αντίστοιχου «χρηματιστηρίου ρύπων». Η «οικολογία» τους φτάνει μέχρι το «ο ρυπαίνων πληρώνει», δηλαδή τη θεσμοθετημένη ρύπανση που μπορούν να κάνουν οι «μεγάλοι», φορτώνοντάς την στους «μικρούς».

Βοηθιούνται οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι, όχι ο λαός της περιοχής. Αυτή η επένδυση φτιάχτηκε για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες συγκεκριμένων ομίλων, που κερδίζουν και από τις επιδοτήσεις και από τα κέρδη τους, ενώ οι πολίτες βλέπουν ελάχιστο ή και καθόλου όφελος. Η συγκεκριμένη «επένδυση» εντάσσεται στο πλαίσιο της «πράσινης μετάβασης». Αυτή η πολιτική έφερε το χρηματιστήριο Ενέργειας, τα αποτελέσματα του οποίου βλέπει και ο λαός της περιοχής κάθε μήνα στους λογαριασμούς του, η πολιτική που απαξίωσε μεγάλες ενεργειακές δυνατότητες της χώρας, που επιλέγει να λύνει το ενεργειακό ζήτημα της χώρας με υγροποίηση, μεταφορά και επαναεριοποίηση του πανάκριβου αμερικανικού φυσικού αερίου, στο έδαφος των οξυμένων ανταγωνισμών των μεγάλων ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Δημιουργούνται σοβαροί κίνδυνοι για το περιβάλλον και την ασφάλεια, καθώς τέτοιες υποδομές εγκυμονούν κινδύνους διαρροών ή ατυχημάτων - ειδικά όταν γίνονται με γνώμονα το κέρδος και όχι την προστασία της ανθρώπινης ζωής και του περιβάλλοντος. Και μάλιστα ποιος καλείται να «σώσει το περιβάλλον»; Η εταιρεία που πέταξε στον δρόμο εκατοντάδες εργαζόμενους «διότι δεν συνεμορφώθησαν προς τας υποδείξεις» για τη διάλυση των εργασιακών τους σχέσεων και των συνδικαλιστικών τους δικαιωμάτων, η εταιρεία που κοιτάει τις μπίζνες της, κάνοντας συμφωνίες δισεκατομμυρίων με το κράτος - δολοφόνο Ισραήλ και όχι μόνο.

Μπροστά σε αυτήν την κατάσταση, σωματεία και φορείς της Καβάλας προχώρησαν πριν από το Πάσχα σε σύσκεψη, καταλήγοντας σε κοινό δελτίο Τύπου, με το οποίο «καταγγέλλουν στον λαό της περιοχής το έγκλημα που πάει να πραγματοποιηθεί σε βάρος των ζωών μας, με την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα στον Πρίνο Θάσου».

Στη σύσκεψη, που πραγματοποιήθηκε στις 15/04 στην Καβάλα συμμετείχαν τα Σωματεία Εμποροϋπαλλήλων και Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ν. Καβάλας, Οικοδόμων και Συναφών Επαγγελμάτων Καβάλας, το Συνδικάτο Γάλακτος, Τροφίμων και Ποτών Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, Εργαζομένων στην «Καβάλα Οϊλ» - «Το Βαρέλι», Εργαζομένων στις ΔΟΥ Καβάλας - Δράμας, το Συνδικάτο Εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού, το Συνδικάτο Τουρισμού και Συναφών Επαγγελμάτων ΠΕ Καβάλας - Θάσου, Σύλλογος Γυναικών Καβάλας (μέλος της ΟΓΕ), το Συντονιστικό Συνταξιουχικών Σωματείων Καβάλας, η Επιτροπή Ειρήνης Καβάλας και το Πολυφωνικό Σύνολο «ΣυνΩΔΗπόροι» Καβάλας. Εκεί οι εκπρόσωποι των σωματείων και των φορέων εξέφρασαν την αντίθεσή τους στη συγκεκριμένη επένδυση, ανέδειξαν τις συνέπειες των συγκεκριμένων σχεδιασμών από τη σκοπιά της εργατικών - λαϊκών συμφερόντων, ενώ αντάλλαξαν γνώμη και γόνιμους προβληματισμούς για την κλιμάκωση του αγώνα τους. Στο κοινό δελτίο Τύπου που κατέληξαν αναλυτικά αναφέρουν:

«Οι σχεδιασμοί για τη συγκεκριμένη επένδυση είναι εδώ και χρόνια στο τραπέζι. Προβάλλεται σαν "λύση" σε ζητήματα που θέτει η κλιματική αλλαγή, προκειμένου να καλυφθούν οι "στόχοι" για μείωση των εκπομπών (CO₂) από τη βιομηχανία. Σε αυτήν ακριβώς τη λογική προωθούν αυτήν την επένδυση η κυβέρνηση, τοπικοί φορείς (π.χ. η Περιφέρεια ΑΜΘ), μεγάλοι ειδησεογραφικοί όμιλοι και φυσικά οι επιχειρηματικοί κολοσσοί που θα κερδίσουν από την επένδυση αυτή.

Απορρέουν σοβαροί κίνδυνοι για τη ζωή του λαού και για το περιβάλλον της περιοχής. Με σοβαρά ερωτήματα για την ασφάλεια μεταφοράς και αποθήκευσης. Με σοβαρά ερωτήματα σε περιπτώσεις διαρροών και μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα, του εδάφους και του αέρα.

Για ακόμα μια φορά, κυβέρνηση και τοπικοί φορείς ξεπουλάνε κομμάτι γης στις πολυεθνικές για να αυξάνουν τα κέρδη τους. Ξέρουμε πολύ καλά ποιες συνθήκες εργασίας θα επικρατήσουν και στη συγκεκριμένη επένδυση, που γίνεται από θυγατρική εταιρεία της "Energean": Χαμηλοί μισθοί, εντατικοποίηση, εκμετάλλευση, τρομοκρατία κ.λπ.

Στη χώρα των πολλών "κοιλάδων των Τεμπών", οι εργαζόμενοι και ο λαός γενικότερα έχουμε συσσωρεύσει σημαντική πείρα. Οι σχεδιασμοί τους αυτοί τίποτα το "φιλοπεριβαλλοντικό" δεν εκφράζουν, αλλά αντίθετα μόνο υποβάθμιση του περιβάλλοντος, υποβάθμιση της ζωής μας και τεράστιους κινδύνους.

Η επένδυση αυτή είναι ακόμα ένα αποτέλεσμα της περίφημης "πράσινης ανάπτυξης" που τις επιπτώσεις της τις βιώνουμε εδώ και καιρό. Το εμπόριο ρύπων, δηλαδή η λογική ότι "μπορείς να ρυπαίνεις όσο θέλεις αρκεί να πληρώνεις", το χρηματιστήριο Ενέργειας που μαζί με τα λεγόμενα περιβαλλοντικά τέλη μάς κάνει να μην μπορούμε να ζεστάνουμε τα σπίτια μας, να τρέμουμε να ανοίξουμε τους λογαριασμούς του ρεύματος. Τα βουνά μας που καίγονται κάθε καλοκαίρι και "αναδασώνονται" με πελώριες ανεμογεννήτριες. Ετσι και εδώ καμιά συζήτηση για πραγματική μείωση των εκπομπών, αλλά αντίθετα "ρύπαινε όσο θέλεις και εμείς θα το παραχώνουμε στον Πρίνο", αρκεί να συνεχίσουν να βγάζουν δισ., αδιαφορώντας πλήρως για τους τεράστιους κινδύνους για τις δικές μας ζωές.

Στο προδιαγεγραμμένο έγκλημα που φέρνουν στις πλάτες μας, απαντάμε με μαζικό και οργανωμένο αγώνα!».

Σμίνθη, Μύκη, Γλαύκη, Κένταυρος, Εχίνος, κάθε χωριό πέρα από τη φυσική ομορφιά κρύβει και την «οργή» των κατοίκων του για την εγκατάλειψη της περιοχής του από το αστικό κράτος. Απομακρυσμένες, ορεινές, πυκνοκατοικημένες περιοχές με εργατικό κόσμο που τα δίνει όλα καθημερινά για να σταθεί όρθιος.

Στην ορεινή περιοχή του νομού Ξάνθης, στα όμορφα Πομακοχώρια «περιόδευσε» ο «Ριζοσπάστης», μεταφέροντας τη φωνή των κατοίκων που αγωνιούν αν θα υπάρχει παιδικός σταθμός στο χωριό, για το αν οι ίδιοι και τα παιδιά τους θα έχουν καθαρό νερό, για το αν θα φτάσουν ασφαλείς στη δουλειά ή στο σχολείο.

Ο δήμος Μύκης, είναι ένας δήμος με 62 οικισμούς, έκταση 626.000 στρεμμάτων και περίπου 16.000 κατοίκους. Αυτός ο δήμος λόγω και της τεράστιας υποχρηματοδότησης απασχολεί μόλις 35 εργαζόμενους στις υπάρχουσες δομές και υπηρεσίες του για να αντιμετωπίσει τα πολλά και σύνθετα προβλήματα των κατοίκων.

Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, να είναι ο μοναδικός δήμος που δεν έχει στην ευθύνη του ούτε έναν παιδικό σταθμό. Οπως εξηγούν οι κάτοικοι της περιοχής «τα πράγματα δεν είναι όπως παλιά, γυναίκες - άνδρες εργάζονται πια (...) κατεβαίνουν για δουλειά στην πόλη της Ξάνθης, στη Χρυσούπολη, κ.α.». «Δεν είναι μόνο ζήτημα να αφήνουμε κάπου τα παιδιά μας, είναι ζήτημα να απασχολούνται δημιουργικά, να έρχονται σε επαφή με την ελληνική γλώσσα γρηγορότερα, να συμμετέχουν οργανωμένα σε παιχνίδια και δραστηριότητες...».

Ενα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν διαχρονικά οι κάτοικοι της περιοχής είναι η υδροδότηση. Στην περιοχή όπου υπάρχουν πηγές με άφθονο νερό που αναβλύζει μέσα από τα καταπράσινα βουνά, το δίκτυο υδροδότησης είναι απαρχαιωμένο και ασυντήρητο, ενώ για όλο τον δήμο Μύκης μόνο ένα άτομο καλείται να κάνει όλη τη συντήρηση! Βέβαια, και στην περιοχή, όπως και πανελλαδικά άλλωστε, η τιμολόγηση του νερού κάθε χρόνο αυξάνεται.

Το αποκορύφωμα, όπως λένε, είναι όταν πέρυσι το καλοκαίρι μέσα στον καύσωνα ολόκληρα χωριά έμειναν χωρίς νερό για σχεδόν μια ολόκληρη μέρα. Το πρόβλημα λύθηκε τότε όταν κάτω από την αποφασιστική πίεση του λαού της περιοχής με μαζική παράσταση διαμαρτυρίας έξω από το δημαρχείο Μύκης, το κράτος έφερε την ίδια κιόλας μέρα βυτιοφόρα να γεμίσει τις δεξαμενές, τις επόμενες μέρες φορτηγά μοίραζαν εμφιαλωμένο νερό, ενώ αντικαταστάθηκε και μια από τις γεννήτριες των πηγών.

Σημαντικά προβλήματα καταγράφονται και στη μετακίνηση προς την πόλη της Ξάνθης. Τα μόλις δύο διαθέσιμα δρομολόγια - ένα το πρωί και ένα το μεσημέρι - είναι σαφώς ανεπαρκή για να καλύψουν τις ανάγκες της καθημερινότητας των εργαζομένων αλλά και συνολικά των κατοίκων της περιοχής. Το πιο σημαντικό όμως είναι οι ίδιοι οι δρόμοι!

Σε έναν πολυσύχναστο οδικό άξονα, στην πιο πυκνοκατοικημένη ορεινή περιοχή της χώρας, με σύνδεση με τη Βουλγαρία, η ευθύνη του κράτους για την ασφάλεια στους δρόμους είναι αδιαπραγμάτευτη. Και όμως, οι κάτοικοι της περιοχής ζούνε καθημερινά τον κίνδυνο. Στενοί, ασυντήρητοι δρόμοι, χωρίς φωτισμό, χωρίς σήμανση, με στροφές καρμανιόλες και γέφυρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα στατικότητας.

Σε κάποιους από τους παραπάνω δρόμους μετακινούνται καθημερινά και μαθητές. Οπως διαπίστωσε ο «Ριζοσπάστης», η διαδρομή προς τη Γλαύκη - όπου στεγάζονται το Γυμνάσιο, το Λύκειο και το ΕΠΑΛ - κάθε άλλο παρά ασφαλής μπορεί να χαρακτηριστεί. Εκατοντάδες μαθητές από τα γύρω χωριά πηγαινοέρχονται καθημερινά με το λεωφορείο, σε στενούς και επικίνδυνους δρόμους που θυμίζουν «τρενάκι του τρόμου».

«Δεν μπορεί να θεωρείται "κόστος" η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Δεν μπορεί να θρηνούμε θύματα και να το βαφτίζουν "ατύχημα". Για εμάς, αυτά είναι τα καθημερινά Τέμπη στη ζωή μας. Και η αιτία είναι κοινή: Το κέρδος πάνω απ' όλα». Με αυτήν τη φράση ενός κατοίκου του Κενταύρου που τα είπε όλα, ολοκληρώνουμε το ταξίδι του «Ριζοσπάστη» στα χωριά των Πομάκων.