ΠΡΙΣΤΙΝΑ - ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ - ΜΟΣΧΑ.- Επαναλήφθηκαν χτες οι συγκρούσεις στη μεθόριο Γιουγκοσλαβίας - Αλβανίας, μεταξύ δυνάμεων του Βελιγραδίου και υποστηρικτών των αυτονομιστών που επιχειρούσαν να περάσουν όπλα εντός της σερβικής επαρχίας του Κοσσυφοπεδίου. Την ίδια ώρα η Αλβανία προετοιμαζόταν για δικές της αεροπορικές ασκήσεις, σε συνέχεια εκείνων του ΝΑΤΟ τη Δευτέρα (που "αναμένεται να επαναληφθούν") και η Ρωσία ανακοίνωνε αποστολή δύο διπλωματών της στα Βαλκάνια, των υφυπουργών Εξωτερικών Νικολάι Αφανασιέφσκι και Αλεξάντερ Αντέγιεφ, για την αποκλιμάκωση της κατάστασης.
Τρία ένοπλα επεισόδια σημειώθηκαν χτες στα σύνορα Γιουγκοσλαβίας - Αλβανίας, δύο μέρες μετά τις συνομιλίες του Γιουγκοσλάβου Προέδρου Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς στη Μόσχα, που προκάλεσαν αμφιλεγόμενες αντιδράσεις στη σερβική και την αλβανική πλευρά.
Οι άνδρες του γιουγκοσλαβικού στρατού δεν είχαν απώλειες, ενώ σύμφωνα με σερβικές πηγές τουλάχιστον δέκα Αλβανοί, που προσπάθησαν να μεταφέρουν όπλα και πυρομαχικά από την Αλβανία στο Κοσσυφοπέδιο, έχασαν τη ζωή τους.
Επίσης ένας αστυνομικός και ένας στρατιώτης έχασαν τη ζωή τους σε συμπλοκές με ένοπλους Αλβανούς κατά μήκος του επαρχιακού οδικού δικτύου Πρίστινα - Πρίζρεν στην περιοχή Στίμλιε.
Οι σερβικές αρχές υποστηρίζουν ότι η μετακίνηση των ενόπλων επεισοδίων, από τα μέλη του αποκαλούμενου "Απελευθερωτικού Στρατού" (KLA ή UCK), στην περιοχή Στίμλιε στο νότο του Κοσσυφοπεδίου έχει σκοπό τον αποκλεισμό του οδικού δικτύου Πρίστινα - Πρίζρεν - Τζάκοβιτσα και τη δημιουργία διαύλων επικοινωνίας μέσω της ΠΓΔΜ, λόγω των αυστηρών μέτρων που έλαβε ο γιουγκοσλαβικός στρατός στα σύνορα με την Αλβανία, αποτρέποντας τις περισσότερες προσπάθειες των Αλβανών για τη μεταφορά όπλων στο Κοσσυφοπέδιο.
Οι ισχυρισμοί αυτοί φάνηκαν να επιβεβαιώνονται μετά από χτεσινό επεισόδιο στα σύνορα Γιουγκοσλαβίας - ΠΓΔΜ, όπου μεθοριακοί φρουροί απέτρεψαν για πρώτη φορά σε μία μεγάλη ομάδα ένοπλων Αλβανών να εισέλθει στο Κοσσυφοπέδιο από την ορεινή περιοχή κοντά στη διάβαση Τζένεραλ Γιάνκοβιτς. Οι μεθοριακοί φρουροί απώθησαν την ομάδα των ενόπλων, οι οποίοι διαλύθηκαν μέσα στο έδαφος της ΠΓΔΜ.
Οι Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου αρνούνται να προσέλθουν στις συνομιλίες με τους Σέρβους και θέτουν ως όρο την αποχώρηση των ειδικών αστυνομικών δυνάμεων από το Κοσσυφοπέδιο, ενώ καλούν το ΝΑΤΟ να προχωρήσει σε στρατιωτική επέμβαση.
Στο Βελιγράδι όλα τα πολιτικά κόμματα υποστήριξαν την απόφαση του Γιουγκοσλάβου Προέδρου, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, να μην αποδεχτεί την αποχώρηση των αστυνομικών δυνάμεων που απαιτεί η Δύση. Ενώ σε ανακοίνωση της κυβέρνησης αναφέρεται ότι τα αρμόδια όργανα της Δημοκρατίας της Σερβίας ασχολούνται με την επιστροφή των προσφύγων και με την αποκατάσταση των ζημιών των κατεστραμμένων σπιτιών.
Στο Μαυροβούνιο όμως φωνές ζητούν να μετατεθούν όλοι οι στρατιώτες από αυτήν τη Δημοκρατία που υπηρετούν στο Κοσσυφοπέδιο. Η Βουλή του Μαυροβουνίου ψήφισε μια διακήρυξη με την οποία ζητείται από τα αρμόδια ομοσπονδιακά όργανα να συμβάλουν στη λήξη των εχθροπραξιών στο Κοσσυφοπέδιο, διαφορετικά οι στρατιωτικές αρχές να διατάξουν τη μετάθεση όλων των στρατιωτών από το Μαυροβούνιο σε στρατόπεδα εκτός Κοσσυφοπεδίου.
Ενώ πληροφορίες του "Ασοσιέιτεντ Πρες" έφεραν τους Κοσσοβάρους Αλβανούς να μεταθέτουν τη στήριξή τους στους αυτονομιστές του KLA, απορρίπτοντας τους "μετριοπαθείς" του Ιμπραήμ Ρουγκόβα, στα Τίρανα ανακοινώνονταν αεροπορικές ασκήσεις για σήμερα από τον αλβανικό στρατό. Θα καλύπτουν τον εναέριο χώρο της Αλβανίας και τμήμα στα βορειοανατολικά σύνορα με τη σερβική επαρχία του Κοσσυφοπεδίου.
Το ΝΑΤΟ πραγματοποίησε τη Δευτέρα αεροπορικές ασκήσεις στον εναέριο χώρο της Αλβανίας και της ΠΓΔΜ και όπως ανακοίνωσε προχτές ο Αμερικανός απεσταλμένος στα Βαλκάνια Ρόμπερτ Γκέλμπαρντ "θα γίνουν και άλλες ασκήσεις".
Διά των επισημοτέρων χειλέων, αυτών του καγκελάριου Χέλμουτ Κολ, η γερμανική κυβέρνηση τάχθηκε υπέρ της εντολής του ΟΗΕ πριν από κάθε στρατιωτική επιχείρηση του ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο.
"Εάν το Βελιγράδι δεν ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των "δεκαπέντε", προβλέπεται μια σειρά μέτρων στα οποία περιλαμβάνεται και η στρατιωτική επέμβαση", είπε ο Γερμανός καγκελάριος, ο οποίος πάντως ευχαρίστησε τον Ρώσο Πρόεδρο Μπορίς Γιέλτσιν για τις προσπάθειές του προς την κατεύθυνση της επίλυσης της κρίσης του Κοσσυφοπεδίου, με τη συνάντησή του με τον Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.
"Θα περιμένουμε με πολύ ενδιαφέρον να δούμε εάν ο Πρόεδρος Μιλόσεβιτς κρατήσει τις υποσχέσεις του. Εάν όλα αυτά τα κάνει για να κερδίσει χρόνο, αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο", πρόσθεσε.
Ο Κολ επανέλαβε τους φόβους της Γερμανίας για μαζική άφιξη στη χώρα προσφύγων, στην περίπτωση κλιμάκωσης της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο.
Σε μια παράλληλη εξέλιξη, η Ευρωπαϊκή Ενωση ενέκρινε βοήθεια 1,65 εκατομμυρίων δολαρίων προς τους πρόσφυγες του Κοσσυφοπεδίου.
ΜΠΙΣΑΟΥ.-
Με το πρώτο φως της μέρας, οι κυβερνητικές δυνάμεις εξαπέλυσαν δριμεία επίθεση κατά των θέσεων των στασιαστών, οι οποίοι έχουν υπό τον έλεγχό τους την περιοχή Μπρα, περίπου 10 χλμ. από το κέντρο της πρωτεύουσας, στην οποία βρίσκεται και το διεθνές αεροδρόμιο της Μπισάου. Τα κυβερνητικά στρατεύματα βομβάρδισαν επανειλημμένως τις θέσεις των στασιαστών και διατείνονται ότι, με τη βοήθεια και των στρατευμάτων από τη Δημοκρατία της Γουινέας και τη Σενεγάλη, τους έχουν περικυκλώσει.
"Στο επίκεντρο των επιθέσεων των κυβερνητικών δυνάμεων είναι πάντα το αεροδρόμιο", τόνισε, με δηλώσεις του, ο υπουργός Εξωτερικών της Γουινέα Μπισάου, Φερνάντο Ντέλφι ντα Σίλβα, ο οποίος υποστήριξε ότι οι στασιαστές βρίσκονται, ήδη, σε πολύ δύσκολη θέση.
Η επανέναρξη των συγκρούσεων προκάλεσε τον τερματισμό της μεσολαβητικής προσπάθειας του υπουργού Εξωτερικών της Γκάμπια, Μοχάμεντ Σεντάτ Τζομπέ, ο οποίος είχε μεταβεί με γαλλικό πλοίο, την Τετάρτη, στη Γουινέα Μπισάου και μετά από τη συνάντησή του με κυβερνητικούς αξιωματούχους, επρόκειτο να συναντηθεί με τους ηγέτες των στασιαστών. Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε το πορτογαλικό τηλεοπτικό δίκτυο SIC, η συνάντηση του Σεντάτ Τζομπέ με τον επικεφαλής των στασιαστών, αποπεμφθέντα αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού, στρατηγό Ανσουμάνε Μάνε, διεκόπη, λίγο μετά την έναρξή της και το ενδεχόμενο επανάληψής της δε φαίνεται πιθανό.
Λίγες ώρες μετά την έναρξη των συγκρούσεων, οι στασιαστές προχώρησαν σε αντεπίθεση, κατά την οποία κατέλαβαν τοπικό ραδιοσταθμό, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο "Lusa". Στο λαό της Γουινέα Μπισάου αλλά και στη διεθνή κοινότητα απευθύνθηκε με μήνυμά του ο εκπρόσωπος των στασιαστών, στρατηγός Μανουέλ ντε Σάντος Γκομέζ, ο οποίος επανέλαβε ότι "δεν πρόκειται για πραξικόπημα αλλά για στρατιωτική δράση που έχει στόχο την αποκατάσταση της δημοκρατίας και την παραπομπή του Προέδρου, Ζοάο Μπερνάντο Βιέιρα, σε δικαστήριο". Ο ντε Σάντος Γκομέζ υπογράμμισε ότι οι δυνάμεις των στασιαστών δεν έχουν υποστεί πλήγματα, αλλά αντίθετα είναι σίγουροι για τη νίκη τους και προσέθεσε ότι οι στασιαστές δεν προτίθενται να κάνουν διάλογο με κανέναν άλλο διαμεσολαβητή, εκτός από τον βουλευτή της σενεγαλέζικης αντιπολίτευσης Λάντινγκ Σαουνάμε.
Μετά από τις χτεσινές εξελίξεις πολλοί παρατηρητές τόνιζαν ότι η επανάληψη της όποιας διαμεσολαβητικής προσπάθειας δε μοιάζει ιδιαίτερα πιθανή.
Την ίδια στιγμή, συγκεχυμένες παραμένουν οι πληροφορίες για την τύχη των χιλιάδων προσφύγων, οι οποίοι έχουν βρει καταφύγιο στην πυκνή ζούγκλα της επαρχίας, που είναι γνωστή για τους μεγάλους κροκόδειλούς της. Εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Προγράμματος Τροφής του ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι, περίπου, 100.000 πρόσφυγες βρίσκονται στην πόλη Μανσόα, 60 χλμ. από την Μπισάου, ενώ η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού τόνισε ότι η ανθρωπιστική βοήθεια που έχει μοιράσει δεν πρέπει να έχει φτάσει παρά μόνο σε 30.000 πρόσφυγες από το γενικό σύνολο των 200.000 ανθρώπων, που εκτιμάται ότι εγκατέλειψαν την εστία τους. Οπως, μάλιστα, έγινε γνωστό, η Σενεγάλη έκλεισε τα σύνορά της με τη Γουινέα Μπισάου, απαγορεύοντας στα καραβάνια των προσφύγων να εισέλθουν στο έδαφός της, με αποτέλεσμα να εκφράζονται φόβοι ότι δεκάδες χιλιάδες άτομα βρίσκονται μέσα στη ζούγκλα υπό το έλεος των καταρρακτωδών βροχών.
Ο νεοδιορισθείς εκπρόσωπος Τύπου του κατά τ' άλλα παράνομου Απελευθερωτικού Στρατού των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου