Οι επιπτώσεις στον ελληνικό λαό από τις πλημμύρες, τους σεισμούς και τις πυρκαγιές δεν αποτελούν φυσικό φαινόμενο, αλλά ...ταξικό φαινόμενο των πολιτικών, που με συνέπεια ακολουθούν οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Την πραγματικότητα αυτή ανέδειξε χτες η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ, με τη συζήτηση της Επερώτησής της στη Βουλή. Στη συζήτηση παρενέβη και η Γενική Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, τονίζοντας: «Δεν έχει αξία, όταν συμβαίνει μια καταστροφή και μάλιστα υπάρχουν υλικές ζημιές και θύματα, που πλήττουν τα λαϊκά στρώματα, να βγάζουμε μια, δυο ανακοινώσεις και να φωνάζουμε για την αποκατάσταση. Είμαστε αποφασισμένοι να ασκήσουμε πίεση και να διεκδικήσουμε πριν».

Εκ μέρους της κυβέρνησης, μάταια, οι υφυπουργοί Εσωτερικών, ΠΕΧΩΔΕ και Γεωργίας προσπάθησαν να καλύψουν τις τεράστιες ελλείψεις με την απαρίθμηση μέτρων και (ελλιπών) κοινοτικών κονδυλίων, που διατίθενται για την Πολιτική Προστασία.

Εχουμε καταθέσει μια σειρά από προτάσεις, ξεκινώντας από τον έλεγχο των κτιρίων - που είναι πολύ βασικό - και μέτρα. (Στη φωτ. το εργοστάσιο της «Ρικομέξ» μετά το φονικό σεισμό του 1999)

Με την εισαγωγική αυτή φράση, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλ. Παπαρήγα έδωσε το στίγμα της Επερώτησης και εξήγησε για ποιο λόγο το Κόμμα επέλεξε το συγκεκριμένο θέμα για συζήτηση στη Βουλή. Ολόκληρη η ομιλία της έχει ως εξής:

«Δεν μπορεί να είμαστε βέβαιοι αν ο σεισμός θα γίνει σε ένα, σε δύο ή σε πέντε χρόνια ή αν τα επόμενα χρόνια θα έχουμε περισσότερες ή λιγότερες βροχοπτώσεις. Είναι από τα ζητήματα - επειδή έχουν σχέση με τα φυσικά φαινόμενα - που κανείς δεν μπορεί να βάλει χρόνο. Πάντοτε φωνάζαμε. Ομως, και με τις εμπειρίες που έχουμε, είμαστε αποφασισμένοι να μη σας αφήσουμε σε "χλωρό κλαρί", ασκώντας πίεση. Γιατί πραγματικά σε αυτά τα ζητήματα είναι άχαρο, όταν γίνεται μια πλημμύρα ή μια πυρκαγιά, να κάνεις περιοδεία και να λες "τίποτα δεν έγινε". Αυτό είναι το ένα ζήτημα.

Δεν έχουμε απλώς να αντιμετωπίσουμε την έλλειψη θωράκισης απέναντι στα φυσικά φαινόμενα, αλλά καταστροφές και αλλοιώσεις στο φυσικό περιβάλλον, που μας εκθέτουν ακόμη περισσότερο στα φυσικά φαινόμενα. Δηλαδή, δεν είναι απλώς ότι έχεις κάποια καινούργια φαινόμενα μπροστά. Αυτό είναι που μας κάνει πάρα πολύ ανήσυχους.

Θέλω να ξεκαθαρίσω το εξής ζήτημα, δηλαδή την πολιτική πλευρά του θέματος, με τι κριτήριο κρίνουμε κάθε κυβέρνηση: Αναμφισβήτητα, καταλαβαίνουμε και εμείς ότι μακροχρόνια προβλήματα, συσσωρευμένα εδώ και σαράντα ή πενήντα χρόνια, δεν αντιμετωπίζονται σε μια τετραετία. Ομως, δεν είναι ότι δεν αντιμετωπίστηκαν όλα σε μια τετραετία. Είναι ότι κάθε τετραετία που ζήσαμε, δηλαδή όλα τα προηγούμενα χρόνια μέχρι σήμερα, πρόσθεσε προβλήματα, ανεξάρτητα αν έγιναν ορισμένα έργα που βοήθησαν. Βέβαια, όταν υπήρχε κάτι κραυγαλέο, κάποια μέτρα πάρθηκαν. Εγιναν κάποια αντιπλημμυρικά έργα κ.λπ. Δηλαδή, κάθε χρονιά που περνάει συσσωρεύει σοβαρά προβλήματα και είμαστε εξαιρετικά ανήσυχοι».

Θα πρέπει να υπάρχει πράσινο, να γίνονται αναδασώσεις, να υπάρχουν κρουνοί και δεξαμενές με νερό πάνω στα βουνά. Ομως, δεν υπάρχουν ούτε αυτά με αποτέλεσμα κάθε καλοκαίρι να βιώνουμε την πύρινη καταστροφή των δασών μας. (Στη φωτ. στιγμιότυπο από την καμπάνια του Κόμματος τον Μάρτη για την προστασία της Πάρνηθας)

Υπάρχει, λοιπόν, μια κατάσταση, που καλλιεργείται από πάνω, από συμφέροντα, από βιομήχανους, και ξένους και εγχώριους. Εδώ, λοιπόν, το όλο πρόβλημα έχει τρομερή εμπλοκή. Αλλος προστατεύει το πράσινο. Αλλος προστατεύει εκείνο. Αλλος προστατεύει το άλλο. Στην πραγματικότητα έχουμε να κάνουμε με αυτό που λέμε "αγορά". Οικονομία της αγοράς, καπιταλισμός. Εδώ τα πράγματα είναι πάρα πολύ δύσκολα. Με αυτήν την έννοια, πραγματικά δεν μπορεί να υπάρχει λύση, εάν δεν υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός. Μόνο τότε μπορείς να κάνεις κατανομή, πού θα επεκταθεί η πόλη, πού δε θα επεκταθεί, πού θα μεταφερθούν οι οικισμοί, πού μπορεί να χάσεις και πέντε "τούφες" πράσινου ή έναν ελεύθερο χώρο να τον κάνεις τσιμέντο για ένα κοινωφελές έργο. Ομως, δε θα βάλεις ούτε ένα πετραδάκι, για να καλύψεις ελεύθερο χώρο.

Τέτοιος σχεδιασμός δεν μπορεί να υπάρχει, διότι τα πάντα εδώ είναι επενδύσεις, γρήγορο κέρδος κ.λπ. Το κυριότερο είναι ότι από τη στιγμή που η γη αγοράζεται και πουλιέται άκρη δε βρίσκεις».

«Λέτε ότι οι δήμοι δε δίνουν στοιχεία, όπως δε δίνουν στοιχεία και για το μολυσμένο νερό. Γιατί δε δίνουν; Γιατί είναι η πολιτική γης. Δε θέλουν να δώσουν γιατί - σου λέει - θα απαξιωθεί το σπίτι. Δε θέλει να έρθει σε αντίθεση με τους δημότες. Εγώ έχω συγκεκριμένα παραδείγματα και μπορώ να τα πω.

Πού, όμως, είναι η ουσία; Θα τα βάλουμε με τον δημότη; Μα, βεβαίως, όταν εγώ πήγα και δανείστηκα και πληρώνω τριάντα χρόνια ένα δάνειο για ένα σπίτι και μάλιστα ένας που έχει δυο παιδιά το ένα σπίτι δεν μπορεί να το μοιράσει και στα δύο, το σκέφτεται. Θα μου πεις: "δε σκέφτεται το σεισμό;". Οχι, δεν τον σκέφτεται. Εκείνη τη στιγμή σου λέει: "Γιατί να χτυπήσει εδώ ο σεισμός; Μήπως ξέρω ότι θα χτυπήσει;"

Είναι γεγονός πως τα καινούργια σπίτια, τα περισσότερα τουλάχιστον που εκπληρώνουν τους όρους αντισεισμικής θωράκισης, κοστίζουν πάρα πολύ. Εχει ανέβει πάρα πολύ το κόστος. Ενα σπίτι λίγο έξω από την Αθήνα, 150 τετραγωνικών μέτρων - ας μην παρεξηγηθούμε, γιατί δε μιλάω για δικό μου σπίτι - μπορεί να πουλιέται 500 χιλιάδες ευρώ, διότι έχουν ανέβει οι τιμές. Πέραν, βέβαια, από την κερδοσκοπία, τα οικοδομικά υλικά κ.λπ. Θέλεις περισσότερα υλικά. Θέλεις να κάνεις θωράκιση. Επομένως, να πώς αρχίζει και το ατομικό "σκόντο". Πού μπορώ να βρω εγώ τόσα λεφτά; Οταν, για να πάρεις ένα δάνειο 100 χιλιάδες ευρώ και να χτίσεις ένα κανονικό σπίτι - δε λέμε να χτίσεις βίλα - πρέπει να πληρώνεις 500 ή 600 ευρώ το μήνα, άμα το θωρακίσεις, όπως πρέπει να το θωρακίσεις, δε σε φτάνουν τα 100 χιλιάδες ευρώ! Γκαρσονιέρα θα πάρεις! Μιλάω για ένα ατομικό σπίτι. Αλλά και στις πολυκατοικίες τα ίδια ισχύουν.

Αρα, αυτό που λέμε ταξικό, κοινωνικό και πολιτικό πρόβλημα είναι πάρα πολύ έντονο. Αυτό είναι που μας ανησυχεί. Διότι η κυβέρνηση και η κάθε κυβέρνηση θα προσπαθήσει να λύσει τα ζητήματα. Το θέμα είναι ποιος θα πληρώσει και πώς θα τηρηθούν οι νόμοι, όταν σήμερα η λαϊκή στέγη στοιχίζει πάρα πολύ. Γιατί πραγματικά θέλουμε σπίτια και φθηνά και ασφαλή. Δε μιλάμε για πολυτέλειες. Δε λέμε να βάλουμε χρυσά χερούλια στις πόρτες. Μιλάμε για φθηνό και ασφαλές σπίτι, με αποχέτευση, με καθαρό νερό. Γι' αυτά, κατά τη γνώμη μας, και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, αλλά και η σημερινή έπρεπε να έχουν ένα σχέδιο. Να πει "έχω σχέδιο για τριάντα χρόνια". Δεν έχει σημασία ποιος θα είναι κυβέρνηση την επόμενη τετραετία. Το σχέδιο - όχι επί χάρτου - σημαίνει δέσμευση πόρων. Ποιος αναλαμβάνει αυτό που λέμε κατοικία;

Βέβαια, θα μου πείτε πως η κατοικία είναι ατομική. Δεν μπορεί, όμως, να είναι έτσι. Πρέπει να υπάρχουν προγράμματα για ανάπλαση περιοχών, προγράμματα λαϊκής στέγης κ.λπ. Και το ζήτημα που θέσατε το είχα σημειώσει και εγώ. Ενα μεγάλο μέρος της Αθήνας, αυτής της πολυάνθρωπης, αυτής της πόλης - τέρατος, είναι με πολυκατοικίες της δεκαετίας του '50. Τότε, μαθαίναμε στο σχολείο - και δεν τα βάζω με τα βιβλία, έτσι τα ξέραμε τότε, η επιστήμη εκεί είχε φθάσει - ότι η Αττική είναι νησίδα, δεν έχει σεισμούς. Και τα σπίτια χτίζονταν, όπως χτίζονταν. Για πείτε μου τώρα πώς θα αποκατασταθεί; Τώρα, μια πολυκατοικία με είκοσι, είκοσι πέντε, τριάντα διαμερίσματα, αν πας να τη δώσεις αντιπαροχή για να κάνεις μια καινούργια πολυκατοικία, με συγχωρείτε, αλλά την τουαλέτα θα πάρεις και την κουζίνα σαν αντιπαροχή. Δε θα πάρεις το διαμέρισμα που έχεις. Δε βγαίνει το κόστος».

«Το μεγαλύτερο μέρος των μισθωτών δεν μπορεί να λύσει αυτό το ζήτημα. Χώρια τα μπαζώματα, όπου δεν υπάρχουν και ασφαλείς μελέτες. Τι θα γίνει; Εχει υποστεί, παραδείγματος χάρη, το Λεκανοπέδιο της Αττικής, της Θεσσαλονίκης - και δεν κάνω επιλογή, δεν υποτιμώ την επαρχία, αλλά μιλάμε για πολυκατοικίες, για πυκνή δόμηση - σεισμούς, οι οποίοι, από όσο ξέρω και από το ΤΕΕ, έχουν επιφέρει κάποιες αλλαγές στα κτίρια αυτά. Αντεξαν τον έναν, άντεξαν τον άλλο, μπορεί να μην αντέξουν έναν λίγο ισχυρότερο.

Εδώ, λοιπόν, χρειάζεται πρόβλεψη. Δεν υπάρχει καμία τέτοια πρόβλεψη για μετά από τριάντα χρόνια. Αντίθετα, λέμε ότι προστίθενται προβλήματα, όπως με τον "Καποδίστρια". Μας ανησυχεί πάρα πολύ όλη αυτή η εξέλιξη. Και ειλικρινά, δε μας ανησυχεί ο "Καποδίστριας" γιατί θα συνενωθούν οι δήμοι και ένας δήμος δε θα έχει το κέντρο κ.λπ. Δεν είναι το γεωγραφικό, ούτε τα όρια, ούτε είμαστε και τόσο ευσυγκίνητοι, ας πούμε, σ' αυτά τα πράγματα. Εχουν γίνει τόσες αλλαγές στην Ελλάδα. Τα χωριά σβήστηκαν πια, ερημοποιήθηκαν τώρα. Μη συζητάμε. Μακάρι να υπήρχε πολιτική επιστροφής των ανθρώπων στα χωριά.

Αλλά όλη αυτή η συνένωση γίνεται ακριβώς για να βοηθήσει, πέρα από την επιβολή αντιλαϊκής φορολογίας, να περάσουν στη σύμπραξη στον ιδιωτικό τομέα. Ακριβώς και η σημερινή κυβέρνηση και η προηγούμενη και όλη η λογική της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι η εξής: Δεν μπορώ να έχω τον κάθε δήμο να κάνει σύμπραξη με τον κάθε επιχειρηματία. Θα κάνω μεγάλες ενότητες, για να είναι πιο ασφαλής ο έλεγχος αυτής της υπόθεσης. Και επομένως, θα αναπαραχθούν όλα τα προβλήματα που έχουμε στο Λεκανοπέδιο της Αττικής, της Θεσσαλονίκης κ.λπ. και κατά το χειρότερο τρόπο. Και θα πληγεί όχι μόνο η στέγη, η αντισεισμική θωράκιση, το νερό, αυτές οι υποδομές, αλλά θα πληγεί και ο κοινωνικός τομέας, γιατί, δυστυχώς, προοδευτικά - να το πω έτσι, σταδιακά, να το πω καλύτερα - θα περάσουν νοσοκομεία, Παιδεία κ.λπ. σ' αυτές τις καινούργιες ενότητες».

«Εγώ νομίζω ότι όλοι έχουμε συναίσθηση των αναγκών. Μιλάμε για υλικοτεχνικές υποδομές, αλλά και για κοινωνικές υποδομές. Διάβαζα σε κάποια εφημερίδα - αλλά το έχω υπόψη μου, βεβαίως και από περιοδείες που έχουμε κάνει - ότι ό,τι απέμεινε εκεί στην Ηλεία, καταστρέφεται, γιατί πάνε και βόσκουν τα ζώα, η κτηνοτροφία. Διότι, βέβαια, θα πάνε μέσα στα δάση. Εδώ, έπρεπε να γίνουν οργανωμένα χειμαδιά, οργανωμένοι χώροι. Δεν μπορεί να ζήσουν με τα τσουβάλια ζωοτροφής που έχετε. Πρέπει να φάνε και ζωντανή τροφή. Και είναι πρόβλημα, δηλαδή, το ένα φέρνει το άλλο. Επομένως, αυτές οι υποδομές χρειάζονται υλικοτεχνική υποδομή - που δεν μπορεί να την πληρώσει ο λαός, να το πω έτσι, να επιβαρυνθεί, δηλαδή, το λαϊκό εισόδημα - και μια κοινωνική αντίληψη. Αυτή η προοπτική δεν υπάρχει, διότι τα πάντα - και χτες και σήμερα - διατίθενται. Είναι αυτό που λέμε: Ελλάδα ανταγωνιστική, επιχειρήσεις ανταγωνιστικές, ανταγωνιστική Παιδεία, όλα ανταγωνιστικά.

Είναι φοβερό. Αν θα πάρετε τα επίσημα κείμενα - δεν ξέρω αν τα έχετε δει - θα δείτε ότι, όταν μιλάνε για υποδομή και υπηρεσίες, μιλάνε για χρήστες. Εννοώ την επίσημη πολιτική ορολογία. Εχουν φύγει από αυτό που λέμε "ο λαός και η υποδομή" και μιλάνε για χρήστες, χρήστες υπηρεσιών, δηλαδή, πελάτες. Οπως είναι: Πάω σε ένα εστιατόριο και είμαι πελάτης ή είμαι πελάτης σε ένα ξενοδοχείο, είμαι και πελάτης σ' αυτές τις υπηρεσίες.

Στο διά ταύτα, λοιπόν. Εχουμε καταθέσει μια σειρά προτάσεις, ξεκινώντας από τον έλεγχο, παραδείγματος χάρη, των κτιρίων - που είναι πολύ βασικό - και μέτρα. Δεν είναι απλώς να καταγράψουμε τα προβλήματα, ούτε να δημιουργηθεί ένα κλίμα πανικού και τρομοκρατίας.

Για τα αντιπλημμυρικά, λέτε: Είμαστε υπεύθυνοι για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Ποιοι είναι στην άλλη Ελλάδα; Θα μου πείτε: Οι νομαρχίες κ.λπ. Οχι, εμείς δεν το βλέπουμε έτσι. Είναι άλλο πράγμα ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη διαμόρφωση των μελετών, στην υλοποίηση έργων. Αυτό πρέπει να είναι πανελλαδικό. Διότι φθάσαμε τώρα στο σημείο να τσακώνονται η Αιτωλοακαρνανία με τη Θεσσαλία για τον Αχελώο. Αυτά θα τα έχουμε, γιατί όταν πάμε στα τοπικά έργα - δε θέλω να πω, γιατί υπάρχουν και τα τοπικά συμφέροντα, συντεχνιακά κ.λπ., ας αφαιρέσω αυτή την πλευρά - τα πράγματα είναι περιορισμένα».

«Υπάρχει και η άλλη πλευρά. Δηλαδή, η κινητοποίηση επιστημονικών δυνάμεων - όχι βέβαια αυτών που "λαδώνονται" από το τάδε ή το άλλο συμφέρον - μπορεί να σε διασφαλίσει - και θα σε διασφαλίσει - για την εικοσαετία. Ομως, μετά μπορεί να βγει κάτι άλλο. Είναι σύνθετα τα ζητήματα. Και εγώ αν πάρω όλα τα κείμενα του Κόμματος, λέγαμε για την αποψίλωση της Πάρνηθας. Γιατί το κάναμε; Είχαμε συμφέροντα με επιχειρηματίες; Οχι. Ολοι οι επιστήμονες έλεγαν έτσι, άρα και εμείς έτσι λέγαμε. Δεν είμαστε επιστημονικός φορέας. Αποδείχτηκε, όμως, ότι αυτό δεν ήταν το σωστό.

Η ανησυχία μας, δηλαδή, είναι ότι δεν υπάρχει μέτωπο παρακολούθησης των πραγμάτων αυτών, με στόχο αυτό που λέμε το "λαϊκό συμφέρον", ενώ έχουμε και συσσωρευμένα προβλήματα, αλλά έχουμε και τους επιχειρηματίες, οι οποίοι συμπράττουν τώρα από τα πιο μεγάλα έργα μέχρι το πιο μικρό. Ακόμα και για το έργο του τελευταίου χωριού πρέπει να γίνει με σύμπραξη με τον ιδιωτικό τομέα. Ποιον να εμπιστευτούμε; Δεν είναι θέμα προκατάληψης.

Θα πρέπει, λοιπόν, να παρθούν, έστω, κάποια μέτρα, για να περιοριστούν οι συνέπειες. Να υπάρχουν δεξαμενές στα δάση για να ποτίζονται, αλλά και προσωπικό που να μπορεί να κινηθεί στα δάση. Και εμείς λέγαμε να πάει ο Στρατός. Ομως, πολλοί ήρθαν και μας είπαν "πού να πάει ο Στρατός;" Μήπως ξέρουν τα παιδιά πού να βαδίσουν και να σβήσουν φωτιές; Το πολύ - πολύ να παίρνουν τους ηλικιωμένους να τους κατεβάσουν. Θα πρέπει, δηλαδή, να έχουμε τουλάχιστον ένα σύστημα άμεσο, αλλά και ένα σύστημα πρόληψης.

Θα πρέπει να υπάρχει πράσινο, να γίνονται αναδασώσεις, να υπάρχουν κρουνοί και δεξαμενές με νερό πάνω στα βουνά. Ομως, δεν υπάρχουν ούτε αυτά.

Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει προσωπικό. Ωραία είναι τα τεχνικά μέσα, αλλά αν δεν υπάρχουν άνθρωποι, δεν μπορεί να γίνει τίποτα.

Θα πρέπει, λοιπόν, να γίνουν αυτά και από εκεί και πέρα, φυσικά, εμείς προβάλλουμε τις θέσεις και το ζήτημα της λαϊκής στέγης. Θα πρέπει, έστω το υπουργείο, η κυβέρνηση να φιλοδοξήσει να αφήσει μία μελέτη και να πει ότι με ορίζοντα τα σαράντα χρόνια προτείνουμε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και των μεγάλων αστικών κέντρων, όπως της Λάρισας. Ολες αυτές οι μεγάλες πόλεις έχουν καταντήσει αβίωτες. Το τι θα γίνει και πώς, είναι ένα ζήτημα. Αλλά μπορούν να θωρακιστούν. Ομως, εδώ χρειάζεται άλλη πολιτική και όχι να γίνει η αντισεισμική θωράκιση και η λαϊκή στέγη θηλιά στο λαιμό μας από τις τράπεζες. Αυτό δε γίνεται».