Συντρίμμια, άνθρωποι στο δρόμο, πυροσβέστες, αστυνομικοί, φαντάροι, άνθρωποι εγκλωβισμένοι στα χαλάσματα, αλλά και στις ζοφερές σκέψεις για την επόμενη μέρα. Την επομένη του σεισμού στην Κάτω Κηφισιά. Μια "περίεργη" μέρα, όπου το μυαλό "σκοτεινιάζει" από τη συνειδητοποίηση της καταστροφής και παράλληλα πρέπει να ξεκινήσει τον απολογισμό της. Εναν απολογισμό που - σαν πρώτη εκτίμηση - θέλει τις κατοικίες να καταρρέουν από την ένταση του σεισμού και τα εργοστάσια από τις κακοτεχνίες και την προσπάθεια κάποιων να τα "κονομήσουν", κλέβοντας στα υλικά και όπου αλλού τους ήταν εύκολο.

Μια μικρή βόλτα του "Ρ" στην περιοχή ήταν αρκετή για να αποτυπωθεί η απόγνωση των ανθρώπων και η ανάγκη να στηριχτούν με κάθε μέσο για να αντιμετωπίσουν τα χειρότερα που περιμένουν.

Το εργοστάσιο της φαρμακοβιομηχανίας "ΦΑΡΑΝ ΑΒΕΕ" έχει πληγεί ανεπανόρθωτα. Και από τις πρώτες εκτιμήσεις φαίνεται ότι οι πληγές του δεν οφείλονται στην "κακιά στιγμή". Από το οικοδόμημα κατέρρευσε η πτέρυγα που στέγαζε το ζυμωτήριο και τα τμήματα στείρου, αλοιφών και συσκευασίας εγκλωβίζοντας εργάτριες. Το υπόγειο, το ισόγειο και ο πρώτος όροφος οικοδομήθηκαν το '63. Τέσσερα χρόνια αργότερα, οικοδομήθηκε ο δεύτερος και ο τρίτος όροφος.

Γείτονες φωνάζουν πως αυτό έγινε παράνομα, επί χούντας. Πάντως οικοδόμοι, που ήρθαν από τις πρώτες ώρες στο εργοστάσιο για να βοηθήσουν στις προσπάθειες απεγκλωβισμού, έδειχναν με νόημα τις πλάκες των οροφών, όπου μόλις που διακρινόταν ένα πολύ ψιλό πλέγμα από σιδερόβεργες. Στα μέρη που οι πλάκες και οι κολόνες είχαν σπάσει, το καφετί χρώμα του εσωτερικού τους έδειχνε πως στο μπετόν είχαν αναμειχθεί και άλλα ευτελή συστατικά, προφανώς για να μειωθεί το κόστος της παραγωγής.

Εξάλλου, από προχτές εργαζόμενοι, όπως το μέλος του ΔΣ του συλλόγου τους Β. Οψιμος,κατήγγειλαν πως έξοδος κινδύνου στην πτέρυγα που κατέρρευσε δεν υπήρχε.Πως στο σεισμό που ταρακούνησε τη χώρα, την προηγούμενη βδομάδα, το κτίριο "κουνήθηκε" επικίνδυνα, ενώ στο σεισμό του '81 είχαν καταρρεύσει εξωτερικά και εσωτερικά στοιχεία, χωρίς να γίνουν ακολούθως οι αναγκαίες εργασίες αντισεισμικής θωράκισης του οικοδομήματος.

Στο εργοστάσιο του "Παπουτσάνη",όπου στο σεισμό σκοτώθηκε ο εργάτης Γ. Χονδράκης,χτες βασίλευε η σιωπή. Το εργοστάσιο έμεινε "νεκρό". Οι εργάτες δεν πήγαν για δουλιά. Οι εγκαταστάσεις ήταν κλειστές και μόνο από μακριά μπορούσε κανείς να δει το σαπουνοποιείο, όπου εργαζόταν ο άτυχος εργάτης με άλλους 13 συναδέλφους του. Το σαπουνοποιείο, όπως και το τμήμα καλλυντικών του "Παπουτσάνη", κατασκευάστηκαν το '74 και αποτελούν επεκτάσεις των παλαιότερων εγκαταστάσεων. Αυτά τα τμήματα παραγωγής του εργοστασίου έχει αποφασιστεί να μετεγκατασταθούν στα Νεόφυτα Αττικής και τώρα αναμένεται η μετεγκατάσταση να επισπευστεί.

Στην οδό Αργολίδος 20,η διώροφη κατοικία του Γρ. Γούσιου γκρεμίστηκε σαν χάρτινος πύργος. Οι δύο διπλανές (τριώροφες) υπέστησαν σημαντικές φθορές. Η Αβάθμια Επιτροπή Μηχανικών του ΥΠΕΧΩΔΕ, που περιόδευσε στην περιοχή, έκρινε και τις τρεις "κόκκινες". Απαγόρευσε δηλαδή την είσοδο σε όλους, προειδοποιώντας ότι τα κτίρια ή τμήματά τους μπορεί να καταρρεύσουν ανά πάσα στιγμή.

Ο Γ. Μούτος,ιδιοκτήτης της μιας νεόκτιστης κατοικίας, δεν πιστεύει ότι η καταστροφή που αντιμετώπισε οφείλεται σε κακοτεχνίες της κατασκευής. Τονίζει την ανάγκη για ικανοποιητικές αποζημιώσεις από την κεντρική διοίκηση, προκειμένου οι σεισμόπληκτοι να ξανακτίσουν τις ζωές τους. Ο τρίτος ιδιοκτήτης Δ. Αγόρης υπογραμμίζει ότι χάθηκαν εκατομμύρια μέσα σε μερικές στιγμές. Επαναλαμβάνει την ανάγκη για επαρκείς αποζημιώσεις.

Στη συμβολή των οδών Αχαϊας και Μεγαλουπόλεως,η τριώροφη νεόκτιστη κατοικία του Κ. Αντωνίου έχει γείρει προς την πλευρά της οδού Μεγαλουπόλεως, με τον κίνδυνο της κατάρρευσης να απειλεί περαστικούς και περιοίκους κάθε στιγμή. Οπως είναι φυσικό, η Αβάθμια Επιτροπή χαρακτήρισε το σπίτι "κόκκινο" (προς κατεδάφιση).

"Να έρθουν τα συνεργεία το συντομότερο δυνατό. Να το κατεδαφίσουν, να ξεθολώσει το μυαλό μου". Ο ιδιοκτήτης έχει "στεγάσει" τη γυναίκα και τα τρία παιδιά του σε ένα τροχόσπιτο. "Να "ανοίξει" ο χώρος, να βάλω το τροχόσπιτο στο οικόπεδο και μετά να δω τι θα κάνω". Και αυτός επισημαίνει την ανάγκη για ικανοποιητικές αποζημιώσεις: "Τριάντα χρόνια δουλιά "έβαλα" στο σπίτι. Ξέρεις πόσους φόρους έχω πληρώσει; Πόσα έχει πάρει - μόνο από μένα - η κεντρική διοίκηση; Μόνο για τη γονική παροχή του οικοπέδου έδωσα, πριν ενάμιση χρόνο, σχεδόν 2,5 εκατομμύρια δραχμές".

Το οδοιπορικό συνεχίζεται ανάμεσα σε πυλωτές με μισοκατεστραμμένες κολόνες και ταλαιπωρημένους από το ξενύχτι ανθρώπους. Να "βολεύονται" σε πλαστικές καρέκλες έξω από τα σπίτια τους. Ανάμεσα στους μετασεισμούς και κάτω από το ψιλόβροχο να αναλογίζονται το κόστος της ζημιάς, σε ανθρώπινες ζωές και χρήμα. Κάτω από τον γκρίζο ουρανό να βαριανασαίνουν από τη στενοχώρια και την κουφόβραση. Ενώ τα παιδιά - όπως πάντα - τρέχουν στους λασπωμένους δρόμους και πηδάνε πάνω από τις λιμνούλες που σχηματίζει το πρωτοβρόχι του Τρυγητή.

Λίγα τετράγωνα μακρύτερα, στη συμβολή των οδών Ανοίξεως και Μεγαλουπόλεως, έχει καταρρεύσει διώροφη κατοικία, εγκλωβίζοντας στα χαλάσματα ένα αντρόγυνο ηλικιωμένων. Οπως αναφέρουν οι συγγενείς τους, το κτίσμα στο σεισμό του '81 δεν υπέστη καμία φθορά. Δεν αποδίδουν την καταστροφή σε κακοτεχνίες και μιλούν για την ένταση του σεισμού και την εγγύτητα του επικέντρου του.

Δημιουργίες χιλιετηρίδων και αιώνων, τα μνημεία λαβώθηκαν κι αυτά από το σεισμό, ευτυχώς όμως όχι ανεπανόρθωτα χάρη στο δικό τους σύστημα "αυτοπροστασίας" και όχι χάρη στην έγκαιρη φροντίδα της πολιτείας. Από αυτοψίες που πραγματοποιήθηκαν χτες, υπάρχουν οι εξής διαπιστώσεις: Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο έσπασαν αρκετά κεραμικά, ενώ ο πρώτος όροφος παρουσιάζει στατικό πρόβλημα. Γι' αυτό και όλα τα εκθέματα στον όροφο αυτό, καθώς και οι τοιχογραφίες της Σαντορίνης θα μεταφερθούν αλλού. Από το Σάββατο θα λειτουργεί μόνο το ισόγειο του Αρχαιολογικού Μουσείου.

Πολύ σοβαρά, κυρίως στατικά, προβλήματα έχει πλέον η Μονή Δαφνίου (11ος αι. μ. Χ.), τα οποία δε θα προέκυπταν, αν το ΥΠΠΟ είχε υλοποιήσει αυτό που επί δεκαετίες "προγραμματίζει", δηλαδή την αναστήλωση και συντήρηση του Μνημείου. Αυτή τη στιγμή η Μονή έχει καταστροφές, στο φέροντα οργανισμό του κτιρίου, ενώ έχουν αποκολληθεί και έχουν καταπέσει ψηφιδωτά. Επίσης κατέρρευσε μέρος της Περιβόλου της Μονής, η οποία χρειάζεται άμεση υποστύλωση. Πολύ σοβαρές ζημιές εξάλλου προκάλεσε ο σεισμός και στο βυζαντινό παρεκκλήσι του Αγ. Νικολάου στη Μονή Δαφνίου.

Στο Βυζαντινό Μουσείο διαπιστώθηκε ρήγμα στο παλιό κτίριο (Μέγαρο Δουκίσσης Πλακεντίας), το οποίο θα παραμείνει κλειστό για μερικές μέρες.

Λόγω προβλημάτων στο φέροντα οργανισμό, ως ακατάλληλο κρίθηκε το διατηρητέο κτίριο του ΥΠΠΟ που στεγάζει τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαιοτήτων.Βέβαια, για το συγκεκριμένο κτίριο είχε από χρόνια πριν επισημανθεί η ακαταλληλότητά του ενόψει κάθε πιθανού σεισμού. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, άμεσα πρέπει να μετακομίσουν, εγκαταλείποντας τα κτίρια όπου στεγάζονταν όχι μόνο η προαναφερθείσα Διεύθυνση, αλλά και άλλες υπηρεσίες του ΥΠΠΟ. Αμεσες αναστηλώσεις πρέπει να γίνουν στα κτίρια των Εφορειών: Α Βυζαντινών, Β Προϊστορικών και Κλασικών και στην Εφορεία Αρχαιοπωλείων. Ανάλογα προβλήματα από το σεισμό παρουσιάζουν και άλλα διατηρητέα κτίρια του ΥΠΠΟ στην Πλάκα.

Στα Μνημεία της Ακρόπολης και στο Μουσείο της δε διαπιστώθηκαν ζημιές.Το μόνο που διαπιστώθηκε νωρίς χτες το πρωί ήταν η αποκόλληση μικρών κομματιών από έναν κίονα του Παρθενώνα και από τα Προπύλαια.Το Ιλίου Μέλαθρον,όπως αποφασίστηκε χτες, θα κλείσει. Διαπιστώθηκε ότι έχουν επιβαρυνθεί οι τοιχογραφίες και αποκολλήθηκαν δύο τζάκια, ενώ γενικότερα στο κτίριο υπάρχουν σοβαρά προβλήματα.

Μικρής έκτασης προβλήματα, που διορθώνονται όπως εκτιμάται, διαπιστώθηκαν από μια πρώτη έρευνα στα Μουσεία της Αρχαίας Αγοράς και Κανελλοπούλου (στο ισόγειό του έπεσαν εκθέματα), το οποίο θα κλείσει για λίγες μέρες και στο κτίριο Βάιλερ, του οποίου θα λειτουργεί για το κοινό μόνο το ισόγειο. Μικρής έκτασης ζημιές διαπιστώθηκαν επίσης και στο Τζαμί Τζισταράκη.Ευτυχώς καμιά ζημιά δεν εμφανίζουν τα Μουσεία Κεραμεικού και Ελευσίνας, οι Αρχαιολογικοί Χώροι Αρχαίας Αγοράς, Κεραμεικού και Ελευσίνας και τα Μνημεία Ολυμπιείο, Πύλη του Ανδριανού και Καπνικαρέα. Ωστόσο στο Μουσείο Ελευσίνας ξεκόλλησαν τα γύψινα, γι' αυτό και θα μείνει κλειστό για μερικές μέρες.

Οπως ανακοινώθηκε στη χτεσινή σύσκεψη στο ΥΠΠΟ, από την πρώτη επιφανειακή έρευνα, στα κτίρια των φορέων που εποπτεύονται από το ΥΠΠΟ Εθνικού Θεάτρου, Κινηματογράφου "Παλλάς" και Εθνικής Πινακοθήκης δεν παρουσιάζουν προβλήματα από τον προχτεσινό σεισμό, εκτός από αυτά που ήδη έχουν από παλαιότερους.

Τη θλίψη της για τις συνέπειες του σεισμού εκφράζει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων ΥΠΠΟ (ΠΟΣΥΠΠΟ). Καλεί όλους τους εργαζόμενους του ΥΠΠΟ να συστρατευτούν για την έγκυρη αποκατάσταση των ζημιών.

Στο ύπαιθρο - και μέσα στη βροχή χτες - πέρασαν τις δυο τελευταίες νύχτες οι ασθενείς στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής (ΨΝΑ), καθώς ο σεισμός προκάλεσε σοβαρές ζημιές στα παλιά κτίρια του ΨΝΑ. Ετσι αποφασίστηκε η στέγαση σε σκηνές 1.000 ασθενών απ' τους 1.700 συνολικά.

Αποτέλεσμα αυτής της επιλογής ήταν μια θλιβερή εικόνα για τη διαβίωση αυτών των ανθρώπων που - πέραν των άλλων - χτες το απόγευμα άρχισε και να βρέχει. Στρατιώτες χτες το μεσημέρι μετέφεραν σκηνές και τις τοποθετούσαν σε ανοιχτούς χώρους. Οι ίδιοι οι ψυχασθενείς μέσα σε αυτή την κατάσταση έμοιαζαν να τα έχουν περισσότερο χαμένα, αφού άλλοι έψαχναν το παλιό κτίριο που τους φιλοξενούσε κι άλλοι τους παλιούς τους συγκάτοικους. Μακριά από όλη αυτή την κατάσταση ήταν μόνο η πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του νοσοκομείου, Κατερίνα Αποστόλου,που, όταν πληροφορήθηκε την παρουσία συντακτών του "Ρ", ζήτησε από τους άνδρες της ασφάλειας του νοσοκομείου να κατασχέσουν το φιλμ και απαγόρευσε το ρεπορτάζ γιατί δεν υπήρχε η δική της άδεια.

Οσο όμως κι αν η πρόεδρος του νοσοκομείου προσπάθησε να συγκαλύψει τα προβλήματα υπήρξαν και εκείνοι που ενδιαφέρθηκαν για την κατάσταση στο ψυχιατρείο, όπως είναι τα αντιπροσωπευτικά όργανα των γιατρών. Χτες το πρωί η Επιστημονική Επιτροπή και η ΕΙΝΑΠ του ΨΝΑ ενημερώθηκαν απ' το διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας του νοσοκομείου. Μάλιστα, το ΔΣ του νοσοκομείου - όπως καταγγέλλουν οι φορείς των γιατρών - αρνήθηκε να τους ενημερώσει για την έκταση των καταστροφών και τις προτεινόμενες λύσεις.

Στη συνέχεια συγκλήθηκε έκτακτη γενική συνέλευση της Ιατρικής Υπηρεσίας του ΨΝΑ και αποφασίστηκε να προταθεί ένα σχέδιο επείγουσας αντιμετώπισης αυτής της κατάστασης, που εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για όλο τον πληθυσμό του ψυχιατρείου. "Η στέγασή τους σε σκηνές - που ήδη στήνονται στο Δαφνί - εφόσον αυτή παραταθεί πέραν των 2 - 3 ημερών δημιουργεί τον κίνδυνο λοιμώξεων, υποτροπών, επικίνδυνων αντιδράσεων, άμεση απόρροια της εφιαλτικής κατάστασης που θα δημιουργηθεί από τη συσσώρευση στο χώρο της σκηνής ανθρώπων που δύσκολα ή καθόλου δεν ελέγχουν την καθαριότητα και τη φροντίδα γενικά του εαυτού τους", επισημάνθηκε στη συνέλευση.

Το σχέδιο αυτό θα παρουσιάσουν σήμερα οι φορείς του ΨΝΑ σε συνέντευξη Τύπου στο ψυχιατρείο, ώρα 11 π.μ.

Προβλήματα δημιουργούνται και στη νοσηλεία που προσφέρει σε διάφορες κατηγορίες ασθενών και το αντικαρκινικό νοσοκομείο "Αγιοι Ανάργυροι".

Ηδη λόγω του σεισμού έχει μπει "κίτρινη κορδέλα" στο νοσοκομείο και έχουν μεταφερθεί - που ήταν ορθή επιλογή - 40 ασθενείς στο Νοσοκομείο "Μεταξά" καθώς και οχτώ σε άλλες Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Από κει και πέρα άρχισε να διαφαίνεται η πρόθεση της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας για τη διασπορά των ασθενών σε διάφορα νοσοκομεία. Η διασπορά αυτή θα συνοδεύεται και από τη "διασπορά" του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, γεγονός που θα σημάνει και τη διάσπαση της νοσηλευτικής οντότητας του νοσοκομείου.

Με το θέμα αυτό ασχολήθηκαν χτες οι γιατροί του νοσοκομείου σε συγκέντρωσή τους. Πάντως η κυρίαρχη τάση που διαφάνηκε ήταν να παρθούν μέτρα που θα εξασφαλίσουν τη συνέχεια του νοσοκομείου ως αυτοτελούς οντότητας και σε περίπτωση μεταφοράς των ασθενών, αυτή να γίνει "πακέτο" σε νοσοκομεία που θα επιλεγούν.

Προχτές το υπουργείο Υγείας με δελτίο Τύπου έκανε γνωστό ότι ο σεισμός δημιούργησε "προβλήματα στα παλιά κτίρια του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου του Δαφνίου και ήδη εστάλησαν σκηνές όπου θα παραμείνουν οι 1.000 απ' τους 1.700 ασθενείς".

Χτες ο υπουργός Υγείας, Λ. Παπαδήμας, μιλώντας σε ραδιοσταθμό, επανέλαβε ότι υπάρχει πρόβλημα στο Ψυχιατρείο και παρέθεσε τα ίδια στοιχεία.

Αυτή την κατάσταση προσπάθησε χτες να αποτυπώσει ο "Ρ" με επιτόπιο ρεπορτάζ στο Ψυχιατρείο. Ομως, αντιμετώπισε την άτεγκτη και αυταρχική συμπεριφορά της προέδρου του Ψυχιατρείου Κ. Αποστόλου.Μάλιστα, η κ. πρόεδρος κατάσχεσε και το φιλμ του ρεπορτάζ, με το επιχείρημα ότι είναι μια έκτακτη κατάσταση για την οποία κάνει ό,τι μπορεί να την αντιμετωπίσει.

Τελικά το φιλμ επιστράφηκε - κατεστραμμένο - μέσω του γραφείου του υπουργού.

Δεν καταλάβαμε καλά! Μήπως η κ. πρόεδρος θεωρεί τσιφλίκι της το ΨΝΑ;

Πάντως ό,τι και να συμβαίνει ένα είναι σίγουρο: Πρόκειται για αθλιότητες, που γυρίζουν το Ψυχιατρείο σε πολύ παλιές εποχές.

Το σκηνικό της καταστροφής που συμπληρώθηκε χτες με τη βροχή που ξεκίνησε το απόγευμα, κάνοντας ακόμα πιο δύσκολο το έργο των σωστικών συνεργείων, αλλά και όσων διαμένουν σε σκηνές, αναμένεται να επαναληφθεί και σήμερα, καθώς η Μετεωρολογική Υπηρεσία προβλέπει πως υπάρχει πιθανότητα βροχής μικρής διάρκειας στην Αττική. Ωστόσο, μετά το απόγευμα ο καιρός αναμένεται να βελτιωθεί. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 19 έως 30 βαθμούς Κελσίου.

Αστατος καιρός κατά περιόδους νεφελώδης με τοπικές βροχές και πιθανόν καταιγίδες, κυρίως στα κεντρικά και τα βόρεια, προβλέπεται για σήμερα στο Ιόνιο, στην ηπειρωτική χώρα και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου, ενώ μετά το απόγευμα ο καιρός θα βελτιωθεί.

Στη συμβολή των οδών Αχαϊας και Μεγαλουπόλεως ετοιμόρροπο κτίριο απειλεί τους περιοίκους

Στη φαρμακοβιομηχανία "ΦΑΡΑΝ" οι υποψίες για κακοτεχνίες πληθαίνουν

Οι σεισμόπληκτοι τονίζουν την ανάγκη να στηριχτούν με επαρκείς αποζημιώσεις

Η Μονή Δαφνίου εκπέμπει SOS

SOS και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο