ΟΥΡΟΣΕΒΑΤΣ (Αποστολή Κυριάκος ΖΗΛΑΚΟΣ).-

Στο κατεχόμενο από τις ΝΑΤΟικές δυνάμεις Κοσσυφοπέδιο βρέθηκε χτες ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης,συνοδευόμενος από τον υπουργό Εθνικής Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλο,τον υπουργό Τύπου Δ. Ρέππα και τον αρχηγό ΓΕΣ αντιστράτηγο Κ. Παναγιωτάκη.Ηταν μια επίσκεψη, της οποίας η κυβέρνηση, επίσημα μεν, θέλησε να περιορίσει τη διάστασή της στο στρατόπεδο της Ελληνικής Δύναμης Κοσσυφοπεδίου (ΕΛΔΥΚΟ), όμως, το μήνυμά της ήταν σαφές. Εντάσσεται στην προσπάθεια των ΝΑΤΟικών χωρών να νομιμοποιήσουν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην περιοχή και, ταυτόχρονα, η ελληνική κυβέρνηση να διεκδικήσει ρόλο τοποτηρητή των ιμπεριαλιστών στα Βαλκάνια, με το βλέμμα, βέβαια, στραμμένο στη λεηλασία των Βαλκανίων στο όνομα της ...ανασυγκρότησής τους. Εξάλλου, ο Κ. Σημίτης αναφερόμενος στο μήνυμα της ελληνικής παρουσίας ήταν σαφής, λέγοντας ότι η Ελλάδα είναι "παρούσα" στην περιοχή και ότι με το τρόπο αυτό επιβεβαιώνεται ως "αξιόπιστος σύμμαχος".

Ο Ελληνας πρωθυπουργός, οι άλλοι αξιωματούχοι και η πολυπληθής δημοσιογραφική αποστολή έφθασαν στην περιοχή του Ουρόσεβατς, μετά από πτήση μιας ώρας με δύο μεταγωγικά ελικόπτερα τύπου "Σινούκ", που απογειώθηκαν από το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης. Στη διάρκεια της πτήσης και πάνω από τον εναέριο χώρο της ΠΓΔΜ, βόρεια της πόλης των Σκοπίων, όταν τα ελικόπτερα πλησίαζαν το Κοσσυφοπέδιο, δύο αμερικανικά επιθετικά ελικόπτερα "Απάτσι" πλεύρισαν το πρωθυπουργικό ελικόπτερο, για να του παράσχουν προστασία, υποδηλώνοντας και με αυτόν τον τρόπο ότι αυτοί είναι οι κυρίαρχοι της περιοχής. Τα αμερικανικά "Απάτσι" συνόδευσαν μέχρι την προσγείωση των ελληνικών ελικοπτέρων που έγινε σε αγροτική περιοχή, έξω από την πόλη Ουρόσεβατς του Νοτιοανατολικού Κοσσυφοπεδίου, μερικές εκατοντάδες μέτρα από το στρατόπεδο της Ελληνικής Δύναμης.

Ο πρωθυπουργός, τον οποίο υποδέχτηκε ο πρεσβευτής της Ελλάδας στο Βελιγράδι, προφανώς για να υποδηλώσει η κυβέρνηση ότι αναγνωρίζει το Κοσσυφοπέδιο σαν τμήμα της Γιουγκοσλαβίας και να διασκεδάσει τις εντυπώσεις από την επίσκεψη στο κατεχόμενο από το ΝΑΤΟ Κοσσυφοπέδιο, είχε στο χώρο του στρατοπέδου συνάντηση με τον Βρετανό διοικητή της "KFOR", στρατηγό Μ. Τζάκσον.Απευθυνόμενος στους άνδρες της ΕΛΔΥΚΟ, μίλησε με έμφαση για το μήνυμα της ελληνικής στρατιωτικής παρουσίας. Μάλιστα, ο Κ. Σημίτης ξεπέρασε κάθε όριο υποκρισίας, ανακαλύπτοντας στα συντρίμμια των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών την ειρήνη που ...χαμογελά και "αν, είπε, η ειρήνη χαμογελά στα Βαλκάνια, χαμογελά χάρη και σε μας". Η Ελλάδα, πρόσθεσε, "είναι παρούσα αποτελεσματικά και δημιουργικά". Δεν ξέχασε, όμως, και το ρόλο του μικρού ιμπεριαλιστή, υποστηρίζοντας ότι η Ελλάδα θα είναι παρούσα και στην "ανασυγκρότηση". "Σ' αυτήν την προσπάθεια, είπε απευθυνόμενος στην Ελληνική Δύναμη, η παρουσία σας εδώ είναι ιδιαίτερα σημαντική. Αποτελεί έμπρακτο δείγμα γραφής του ενδιαφέροντος της πατρίδας μας για την περιοχή". Και αποκάλεσε τους Ελληνες στρατιωτικούς "αγγέλους της ειρήνης", που μεταφέρουν το μήνυμα της Ελλάδας. Δεν ξέχασε και τους συμμάχους, απέναντι στους οποίους "πετύχαμε να είμαστε αξιόπιστοι".

Η πρώτη ματιά μετά την άφιξη στο στρατόπεδο είναι αρκετή, για να δώσει την εικόνα της κατάστασης που επικρατεί. Ενα πρώην εργοστάσιο κατασκευής μεγάλων μεταλλικών σωλήνων, το μεγαλύτερο των Βαλκανίων στο είδος του, όπως είπε και ο Κ. Σημίτης, που απασχολούσε 1.300 εργαζόμενους και το οποίο δεν έχει υποστεί ζημιές από τον πόλεμο, δε λειτουργεί πια, έχει μετατραπεί σε στρατόπεδο των δυνάμεων κατοχής. Οι κάτοικοι, όπως μας είπαν Ελληνες στρατιωτικοί, αυτό που ρωτάνε είναι πότε θα ξαναλειτουργήσει το εργοστάσιο, για να βρουν δουλιά, αλλά απάντηση δεν παίρνουν. Στο χώρο του στρατοπέδου, παρότι είναι της Ελληνικής Δύναμης, η παρουσία των πάνοπλων Αμερικανών στρατιωτών είναι κάτι παραπάνω από εμφανής, ακόμα και στην ασφάλεια που συνόδευε στο χώρο του στρατοπέδου τον Ελληνα πρωθυπουργό.

Η περιοχή ευθύνης του ελληνικού τάγματος, που προς το παρόν η δύναμή του είναι περίπου 530 άνδρες, ανάμεσά τους και 70 περίπου στρατεύσιμοι, όλοι μισθοφόροι εθελοντές, είναι μια έκταση περίπου 40 τετραγωνικών χιλιομέτρων στο Νοτιανατολικό Κοσσυφοπέδιο. Η περιοχή αυτή περιβάλλεται από τον αμερικανικό τομέα, ενώ το ελληνικό τάγμα, το 501 ΜΤΠ, είναι υπό τη διοίκηση αμερικανικής ταξιαρχίας. Στην περιοχή ευθύνης του ελληνικού τάγματος βρίσκονται 36 χωριά με πληθυσμό πριν την άφιξη των ΝΑΤΟικών δυνάμεων περίπου 30.000, αριθμός που μειώθηκε στις 27.000 με την εκδίωξη των Σέρβων από τα χωριά αυτά. Μάλιστα, η ΝΑΤΟική δύναμη βοηθάει και στην εθνοκάθαρση σε βάρος των Σέρβων, καθώς, στο όνομα της προστασίας τους, τους προτρέπει, όπως μας είπαν Ελληνες αξιωματικοί, να συγκεντρώνονται σε συγκεκριμένα αμιγώς σερβικά χωριά. Σήμερα στην περιοχή δεν υπάρχει ούτε ένας Σέρβος.

Αποστολή του ελληνικού τάγματος είναι η συνοδεία φαλάγγων με ανθρωπιστική βοήθεια, η συνοδεία προσφύγων και η σήμανση ναρκοθετημένων περιοχών. Οσον αφορά τον αφοπλισμό του "UCK", μέχρι στιγμής δεν έχουν παραδώσει στην ελληνική δύναμη ούτε ένα όπλο. Για το θέμα μίλησε και ο Κ. Σημίτης, όταν ρωτήθηκε σχετικά, ο οποίος παραδέχτηκε ότι, ουσιαστικά, η παράδοση είναι εθελοντική. Υπάρχουν, είπε, δύο αποθήκες, που φρουρούνται από Ελληνες και Αμερικάνους στρατιώτες, όπου οι Αλβανοί αντάρτες μπορούν να παραδίδουν τα όπλα, όμως, η "παράδοση δεν προχωράει με τους ρυθμούς που θα επιθυμούσαμε". Σύμφωνα με τους Ελληνες στρατιωτικούς, τα όπλα που συγκεντρώνονται από τις δυνάμεις της "KFOR" είναι "αυτά που έχουν για πέταμα".

Με εντατικούς ρυθμούς προετοιμάζονται οι ελληνικές και κοινοτικές αρχές για τη δημιουργία της υποδομής στήριξης του Οργανισμού Ανασυγκρότησης των Βαλκανίων, που θα έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη και αναμένεται να λειτουργήσει στις αρχές Σεπτέμβρη, αλλά και του Γραφείου του συντονιστή του "Συμφώνου Σταθερότητας" κ. Χόμπαχ, η δραστηριότητα του οποίου θα μοιράζεται μεταξύ Θεσσαλονίκης και Βρυξελλών.

Χθες ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γ. Κρανιδιώτης, μαζί με τον υπουργό Μακεδονίας - Θράκης (ΥΜΑΘ) Γ. Μαγκριώτη και τους ειδικούς συνεργάτες τους περιδιάβηκαν την πόλη προκειμένου να εξετάσουν χώρους και κτίρια όπου θα μπορούν να εγκατασταθούν οι υπηρεσίες του Οργανισμού. Βέβαια, η τελική επιλογή θα είναι των Κοινοτικών εκπροσώπων, οι οποίοι αναμένονται προς τα μέσα Αυγούστου. Την κύρια ευθύνη στο σχεδιασμό και τις αποφάσεις θα έχει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε χτες ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ, ήδη έχουν διατεθεί από την ΕΕ 250 εκατομμύρια ΕΥΡΩ για την έναρξη της προσπάθειας.

Για το ποιος θα δώσει τα χρήματα, προκειμένου να επιβάλουν τις επιλογές τους στις βαλκανικές χώρες, ο Γ. Κρανιδιώτης ανέφερε πως "το μεγαλύτερο βάρος της χρηματοδότησης θα αναλάβει η ΕΕ". Επειδή όμως δεν αρκούν τα χρήματα που θα διαθέσει, χρειάζεται να προωθηθούν διασκέψεις δωρητών, να επιστρατευτούν διεθνείς τράπεζες και οργανισμοί... "Πρέπει να αντιμετωπίσουμε μακροπρόθεσμα τα Βαλκάνια σε μια προσπάθεια αναδιάταξής τους και προσανατολισμού τους προς την ευρωπαϊκή οικογένεια, αλλιώς θα έχουμε υποτροπή και επανάληψη των ίδιων φαινομένων", είπε.

Για να χρυσώσουν το χάπι, τόσο ο ΥΜΑΘ όσο και ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ, εμφάνισαν ως σωρευτικά θετικό για την οικονομία και την απασχόληση της περιοχής το γεγονός της έδρας του Οργανισμού. Οπως είπε ο Γ. Κρανιδιώτης, ο Οργανισμός θα έχει επιτελικό προσωπικό 40 - 50 άτομα, συν αυτούς που θα επανδρώσουν τις γραμματείες και τα συμβούλια: "Δεν είναι ευκαταφρόνητο μέγεθος και η επίπτωσή του στη ζωή της περιοχής είναι σωρευτική".

Ο Γ. Μαγκριώτης μίλησε για τις νέες οικονομικές προοπτικές και κοινωνικές δραστηριότητες που θα προκύψουν, τις ευρύτατες συνεργασίες ξένων και ελληνικών επιχειρήσεων. "Αυτό σημαίνει - είπε - νέες θέσεις απασχόλησης σε τομείς και επαγγέλματα όπως ο τουρισμός, οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, ο επισιτισμός, οι μεταφορές, οι τηλεπικοινωνίες, οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρίες"...

Στο μεταξύ, χθες το μεσημέρι πραγματοποιήθηκε και σύσκεψη με εκπροσώπους φορέων της Αυτοδιοίκησης, του παραγωγικού κόσμου, των πανεπιστημίων, των επαγγελματικών οργανώσεων και επιστημονικών συλλόγων. Ζητήθηκε η υποστήριξη του Οργανισμού και ο συντονισμός των ενεργειών για την αξιοποίηση του προγράμματος ανασυγκρότησης.

Μιλώντας ειδικότερα για το "Σύμφωνο Σταθερότητας" για τα Βαλκάνια, ο Γ. Κρανιδιώτης επανέλαβε πως θα έχει ένα κεντρικό συντονιστικό όργανο και τρία περιφερειακά "τραπέζια", που αφορούν στους θεσμούς, στη δημοκρατία και στα ανθρώπινα δικαιώματα, θέματα οικονομικής ανάπτυξης και θέματα ασφάλειας. Επανέλαβε πως η πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης δικαιώθηκε και καθιέρωσε τη χώρα σε αξιόπιστο συνομιλητή όλων των πλευρών, αξιόπιστο εταίρο στην ΕΕ και έναν καλό φίλο των βαλκανικών χωρών. Σημείωσε πως οι βαλκανικές χώρες ενδιαφέρονται να γίνουν τμήμα της Ευρωπαϊκής οικογένειας και των θεσμών της και η κυβέρνηση υποστηρίζει αυτόν τον προσανατολισμό και τη διεύρυνση της ΕΕ, γιατί θέλει τα Βαλκάνια να γίνουν η γέφυρα της Ελλάδας προς την Ευρώπη. Ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ επιτέθηκε στον αρχηγό της ΝΔ και το κόμμα του που δεν κατάφερε να πείσει τους "ομοϊδεάτες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος", όπως είπε, ώστε να στηρίξουν την επιλογή της Θεσσαλονίκης ως έδρα του Οργανισμού Ανασυγκρότησης.

Τέλος, δείγμα της πλήρους και ασύδοτης επέμβασης που επιχειρείται στα εσωτερικά των Βαλκανικών χωρών, ήταν πως αν και η Ελλάδα δε συνδέει τη βοήθεια προς τη Γιουγκοσλαβία με την παρουσία ή μη του Μιλόσεβιτς, εν τούτοις "είναι ένας αυταρχικός εθνικιστής" και στη Γιουγκοσλαβία "πρέπει να αποκατασταθεί η δημοκρατία, να γίνουν ελεύθερες εκλογές με διεθνή παρακολούθηση και σταδιακά η χώρα να επανενταχθεί στην ευρωπαϊκή και τη διεθνή σκηνή".