Η χωροθέτηση νέων εγκαταστάσεων διάθεσης των απορριμμάτων σ' όλες τις αναπτυγμένες χώρες είναι ένα ζήτημα που συχνά εμφανίζεται με εκρηκτικές μορφές. Καμιά περιοχή δε δέχεται να γίνει ο αποδέκτης σκουπιδιών γειτονικών πόλεων. Κι όταν επιλέγεται ένας Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) οι εντάσεις των τοπικών κοινωνιών είναι τόσο ισχυρές που τις περισσότερες φορές αποτρέπουν κυβερνητικές αποφάσεις, ιδίως όταν οι τελευταίες δεν είναι προϊόν διαλόγου. Η περίπτωση της Αττικής, με τους 3.500 τόνους σκουπιδιών ημερησίως, το αδιέξοδο της χωματερής των Λιοσίων, τις παράνομες χωματερές κτλ., είναι χαρακτηριστική του σημερινού αδιεξόδου. Δεν πάει πολύς καιρός που κυκλοφόρησε το πρόγραμμα του ΕΣΔΚΝΑ "Για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων της Αττικής και η τεκμηρίωσή του", που θα σας το παρουσιάσουμε περιληπτικά σε δυο μέρη.

Το 1976 το ΤΕΕ για πρώτη φορά αναθέτει σε επιστημονική ομάδα τη μελέτη του προβλήματος των απορριμμάτων κι ένα χρόνο μετά ακολουθεί δημόσια συζήτηση. Το 1977 κλείνει η χωματερή της Βάρης και το 1978 ο ΕΣΔΚΝΑ απαγορεύει τη ρίψη εξωοικιακών σκουπιδιών στο Σχιστό.Το 1979 το υπουργείο Εσωτερικών χρηματοδοτεί δυο μελέτης για την υγειονομική ταφή απορριμμάτων και τους σταθμούς μεταφόρτωσης.Το 1982 ο Δήμος Ανω Λιοσίων θέτει το πρόβλημα της μεταφοράς της χωματερής. Το 1983 αρχίζει η διαδικασία εντοπισμού νέων χωματερών. Το 1985 ξεκινά το πειραματικό πρόγραμμα διαλογής στην πηγή με συνεργασία δέκα δήμων. Το 1988 ναυαγεί η προσπάθεια για δημιουργία ΧΥΤΑ στη Λαυριωτική.Το 1991 κλείνει η χωματερή Σχιστού.Το 1994 ο Δήμος Α. Λιοσίων αποδέχεται τη λειτουργία ΧΥΤΑ Δ. Αττικής.

Με τον όρο αυτό εννοούμε το διαχωρισμό των χρήσιμων υλικών από τα απορρίμματα (Α) στο χώρο παραγωγής τους, το νοικοκυριό. Στόχος, η επανεισαγωγή τους στο εμπορικό κύκλωμα. Μέσα από τη συμμετοχή των πολιτών αναπτύσσεται η περιβαλλοντική τους συνείδηση.Μειώνονται σημαντικά τα (Α) και τα υλικά είναι εμπορεύσιμα. Η δ. σ. π για γυαλί,πλαστικά, μπαταρίες συμβάλλει, παράλληλα, στο εδαφοβελτιωτικό. Ταυτόχρονα, απαιτείται ολοένα - λόγω της ενημέρωσης - λιγότερος εξοπλισμός. Οσο για το χαρτί που συλλέγεται αγοράζεται από τις εγχώριες χαρτοβιομηχανίες. Από το Μάρτη του 1994 σε 14 δήμους εφαρμόζεται πιλοτικά ένα πρόγραμμα διαλογής χαρτιού (σ.σ. από το 1995 προστέθηκε άλλος ένας δήμος). Υπάρχει στη ΝΑ Αττική ένας ειδικός κάδος ανά χίλιους κατοίκους. Γύρω στους 325 τόνους χαρτιού συλλέγονται κάθε μήνα που μεταφράζονται σε έσοδα 11.375.000. Τα λειτουργικά έξοδα είναι 9.000.000. Αρα προκύπτει ένα όφελος 2,4 εκατ. περίπου. Στόχος, η συλλογή 400 τόνων χαρτιού το μήνα, μέσω της πύκνωσης των σημείων αποκομιδής.

Οι ΣΜΑ είναι χώροι στεγασμένοι, όπου τα απορριμματοφόρα μεταφέρουν και αδειάζουν το περιεχόμενό τους σε ειδικές νταλίκες και κοντέινερ (σ.σ. ένα κοντέινερ περιέχει φορτίο τεσσάρων απορριμματοφόρων). Ετσι, αντί να πηγαίνουν στη χωματερή τέσσερα αυτοκίνητα και το πλήρωμά τους (16 άτομα) επί 2-3 ώρες να μην κάνει τίποτα, πάει ένα αυτοκίνητο μ' έναν οδηγό. Οι ΣΜΑ εξοικονομούν δηλαδή 4 ώρες και 70 χιλιόμετρα διαδρομής από κάθε απορριμματοφόρο. Παράλληλα, ο πλεονάζων μηχανολογικός εξοπλισμός κάθε δήμου μπορεί να διατίθεται για επιπλέον βελτιώσεις στον τομέα της καθαριότητας. Είναι βέβαιο ότι θα μειωθούν αισθητά τα σημερινά περιβαλλοντικά προβλήματα από το διασκορπισμό σκουπιδιών, σκόνης, από κακοσμίες κτλ. Οι μάντρες διαλογής και εμπορίας υλικών από τα σκουπίδια θα εξαφανιστούν. Θα υπάρχει σταθερός ρυθμός προσέλευσης των οχημάτων. Κάθε σταθμός μεταφόρτωσης 600 τον/ημ. θα καταργήσει 130 δρομολόγια και θα προσθέσει 30-40, έτσι θα ανακουφιστεί σημαντικά και το κυκλοφοριακό. Οι περιβαλλοντικές οχλήσεις όπως θόρυβος, διασπορά αντικειμένων και σκόνης, οσμές, διαρροή υγρών, προσέλκυση εντόμων και τρωκτικών μπορούν να εξαλειφτούν με σωστές παρεμβάσεις.

Δίκτυο έξι ΣΜΑ προβλέπεται από τις μελέτες:

1. Του Σχιστού που ήδη λειτουργεί από το 1991 κι εξυπηρετεί Πειραιά, Πέραμα, Κερατσίνι, Νίκαια, Δραπετσώνα, Κορυδαλλό, Χαϊδάρι, Υμηττό, Αλιμο, Ν. Σμύρνη και Αγ. Βαρβάρα, Ρέντη, Μοσχάτου, Ταύρου (μέχρι να γίνει ο ΣΜΑ Ελαιώνα).

2. Ελαιώνα για το Δήμο Αθήνας και αυτούς που αναφέραμε προηγούμενα.

3. Υμηττού για Βύρωνα, Υμηττό, Καισαριανή, Ηλιούπολη, Ζωγράφου, Αργυρούπολη

4. Τουρκοβουνίων για Ν. Ιωνία, Γαλατσίου, Ψυχικού, Φιλοθέης, Αγ. Παρασκευής, Βριλησσίων, Χολαργού.

5. Β. Προαστίων για Κηφισιά, Μεταμόρφωση, Ηράκλειο, Μαρούσι, Πεύκη, Ν. Ερυθραία, Μελίσσια, Εκάλη, Πεντέλη

6. Δ. Λεκανοπέδιου (στην περίπτωση που απομακρυνθεί ο ΧΥΤΑ Α. Λιοσίων και θα εξυπηρετεί το Περιστέρι, Αγ. Ανάργυρους, Πετρούπολη, Καματερό, Ζεφύρι, Λιόσια.

Για το ΣΜΑ Ελαιώνα προβλέπεται δαπάνη 2δισ. δρχ. και αναμένεται να ολοκληρωθεί το καλοκαίρι του 1998. Την ίδια περίοδο θα παραδοθεί το ΣΜΑ Υμηττού και θα στοιχίσει 1,5 δισ.

Σημείωση

- - - - - - - - -

Στο δεύτερο και τελευταίο μέρος θα εξετάσουμε τις ολοκληρωμένες εγκαταστάσεις διάθεσης απορριμμάτων, τη φιλολογία γύρω από την καύση των απορριμμάτων, τα νοσοκομειακά απόβλητα και τα μέτρα για τους εργαζόμενους.

ΟΙΚΟΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Η ΕΕ πιστή στο δόγμα "όλα για το κεφάλαιο" υιοθέτησε την άποψη της πώλησης γενετικά μεταλλαγμένων τροφών.Κι όχι μόνο αυτό, αλλά επιτρέπει τη διοχέτευσή τους στην αγορά χωρίς να υπάρχει πάνω στη συσκευασία τους η παραμικρή ένδειξη!! Τρόφιμα, μείγμα φυσικών και γενετικά μεταλλαγμένων συστατικών, προ των θυρών των σούπερ μάρκετ. Την ίδια στιγμή στη χώρα μας παρατηρείται σε πλήρη εξέλιξη ένα καλοοργανωμένο σχέδιο της πλήρους αποδιάρθρωσης της ελληνικής γεωργίας (και κτηνοτροφίας) στα πλαίσια "γενικών" συμφωνιών (ή επιταγών) που γίνονται στις Βρυξέλλες. Γιατί είναι αφελείς όποιοι πιστεύουν, ότι η μετωπική σύγκρουση με τους αγρότες που επέλεξε η κυβέρνηση Τσουκάτου - Γιαννόπουλου - Σημίτη συνδέεται μόνο με τους βαμβακοπαραγωγούς. Το πρόβλημα της ελληνικής γεωργίας είναι διαρθρωτικό κι ως τέτοιο χρειάζεται προγραμματισμό, γενναίες χρηματοδοτήσεις, μελέτες, έρευνα, αναβάθμιση και αξιοποίηση των συνεταιρισμών, πάταξη των μεσαζόντων κ. ά. πολλά τα οποία όχι μόνο είναι πρόθυμη να πραγματοποιήσει η κυβέρνηση, αλλά το αντίθετο. Κι ας μην ξεχνάμε το στόχο (της) μείωσης του αγροτικού πληθυσμού στο μισό. Ομως κουβέντα, για το τι θα γίνουν οι άλλοι μισοί και στην ιδιοκτησία τίνος θέλουν να περάσουν οι μικροκαλλιέργειες...

ΟΙΚΟΑΛΙΕΥΜΑΤΑ

Με τις απόψεις του κ. Λουλούδη γύρω από το αγροτικό είχαμε ασχοληθεί λεπτομερειακά πριν από τρεις βδομάδες. Σήμερα επανερχόμαστε λόγω της νέας του "πραγματείας"που δημοσιεύτηκε στο νέο τεύχος της ΝΕΑΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ. Ελάχιστη μαζικότητα στις προηγούμενες κινητοποιήσεις διέκρινε (σ. σ. αλήθεια από πού τις είδε; Από το κανάλι 5 ή τον ΣΚΑΪ; ). Αφού, λέει, οι αγρότες ήταν το 0.2% και τα τρακτέρ 0.5% του συνόλου. Λογαριασμοί που κι ο Καραγκιόζης θα ζήλευε όταν έκανε λογαριασμούς με τον Χατζιαβάτη. Και φυσικά επίλογος για τον Παττάκη και τα "κομματικά του συμφέροντα που κρύβονται πίσω από την προμετωπίδα της αγροτιάς". Μόνο τα δικά του συμφέροντα δε μας εξηγεί, που κρύβονται πίσω από την προμετωπίδα του πανεπιστημιακού...

Ακριβώς στην πίσω σελίδα της "πραγματείας" του, υπάρχει άρθρο του Β. Στογιάννη για το ίδιο ζήτημα που σίγουρα θα δημιούργησε αλλεργία στον κ. Λ. Λ. και που έβαζε τα πράγματα στη θέση τους. Μάλιστα έκλεινε με στίχους του Ρήγα "... όταν η διοίκησης βιάζει, αθετεί και καταφρονεί τα δίκαια του λαού, και δεν εισακούει τα παράπονά του, το να κάμει τότε ο λαός, ή τμήμα του λαού επανάστασιν... είναι το πλέον ιερόν από τα χρέη του και το πλέον απαραίτητο από όλα τα δίκαιά του".

ΚΑΙ ΟΙΚΟΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

Ενα καινούριο περιοδικό γνώμης είναι πάντα ευπρόσδεκτο, ιδιαίτερα όταν το περιεχόμενο είναι τέτοιο που διευρύνει τις γνώσεις μας για τομείς που δεν πολυσυζητούνται. Η οικολογική γεωργία είναι το αντικείμενο του περιοδικού. Σημειώνουμε τα κείμενα για τη βιολογική γεωργία, τις επιπτώσεις των φυτοφαρμάκων, τη γνωριμία με τα βιολογικά προϊόντα, τη διατροφική ανασφάλεια και το τι μας μαγειρεύει η γενετική μηχανική. Να σημειώσουμε ότι από αισθητική άποψη είναι άψογο, κάτι που σε συνδυασμό με την αρθρογραφία, δείχνει το ενδιαφέρον της Συντακτικής Ομάδας για μια ουσιαστική παρέμβαση στον παρθένο ουσιαστικά χώρο της οικολογικής γεωργίας.