Με την έκθεση "Η Ελληνική επανάσταση, ο Ντελακρουά και οι Γάλλοι ζωγράφοι (1815 - 1848)",υποδέχεται την καινούρια χρονιά, η Εθνική Πινακοθήκη.Πρόκειται για μεγάλη έκθεση, η οποία παρουσιάστηκε τον περασμένο Ιούνιο στο Μπορντό και στη συνέχεια φιλοξενήθηκε στο Παρίσι στο "Μουσείο Ντελακρουά".

"Είναι η πρώτη σημαντική έκθεση με αυτό το θέμα, με διεθνή συνεργασία και συμμετοχή", τόνισε στη χτεσινή συνέντευξη Τύπου η διευθύντρια της "Εθνικής Πινακοθήκης" Μ. Λαμπράκη - Πλάκα,ενώ η επιμελήτρια του "Μουσείου Μπενάκη"Φανή - Μαρία Τσιγκάκου,που έχει και την ευθύνη της έκθεσης, σημείωσε "μετά από μακρόχρονη έρευνα, η επιστημονική επιτροπή που είχε την ευθύνη της έκθεσης, κατέγραψε και εντόπισε όλα τα φιλελληνικά έργα που εκτέθηκαν στις γαλλικές αίθουσες εκθέσεων κατά τον 19ο αιώνα. Παλιότερα έγιναν τρεις εκθέσεις με αυτό το θέμα στη χώρα μας, αλλά περιείχαν κειμήλια, χαρακτικά και αντικείμενα. Η τωρινή έκθεση είναι η πρώτη μεγάλη έκθεση ζωγραφικής".

Παρουσιάζονται 90 ελαιογραφίες φιλελληνικής έμπνευσης. Σκηνές εμπνευσμένες από τον απελευθερωτικό αγώνα και προσωπογραφίες φιλελλήνων. Με αφετηρία τον περίφημο πίνακα του Ντελακρουά "Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου" συγκεντρώθηκαν έργα, από τα οποία τα περισσότερα φιλοτέχνησαν επιφανείς εκπρόσωποι του ρομαντικού κινήματος και γνωστοί ζωγράφοι.Οι πίνακες προέρχονται από μουσεία της Γαλλίας και της Ευρώπης και από ιδιωτικές συλλογές. Από την Ελλάδα συμμετέχουν το Μουσείο Μπενάκη (10 ελαιογραφίες και 20 σχέδια και χαρακτικά), η Εθνική Πινακοθήκη και το Εθνικό και Ιστορικό Μουσείο.ΗΔημοτική Πινακοθήκη Μεσολογγίου παραχώρησε τον περίφημο πίνακα - σύμβολο της πόλης"Επεισόδιο από την έξοδο του Μεσολογγίου", ή "Η Μεσολογγίτισσα".Επίσης παρουσιάζεται μια μικρή σειρά αντικειμένων, που σχετίζονται με τη θεματική των έργων.

Στα πλαίσια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν δύο εκδηλώσεις. Μια εκδήλωση φιλελληνικής μουσικής και μια βραδιά - σε συνεργασία με το περιοδικό "Λέξη" - αφιερωμένη στη φιλελληνική ποίηση. Τέλος, σημειώνουμε τη διάλεξη της Φ. Μ. Τσιγκάκου στο Γαλλικό Ινστιτούτο,στις 17/2 (7.30μ.μ.).

Η στασιμότητα των εργασιών αναστήλωσης και συντήρησης στο Πρωτάτο του Αγίου Ορους (με σοβαρά στατικά προβλήματα και προβλήματα διατήρησης των τοιχογραφιών), η διαφαινόμενη πρόθεση της Ιεράς Κοινότητας Αγίου Ορους να παίξει αποφασιστικό ρόλο παρακάμπτοντας τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟ, οι πληροφορίες για μελλοντική εμπλοκή ιδιωτικών γραφείων μάνατζμεντ, και η ανεξέλεγκτη εμπλοκή μοναχών σε εργασίες συντήρησης χωρίς την έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας, είναι το παρασκήνιο όσων έχουν προγραμματιστεί στο εν λόγω μνημείο.

Χτες, συνεδρίασε η Επιτροπή Πρωτάτου, στην οποία μεταξύ άλλων μετέχουν οι: Ν. Ζίας (Διεύθυνση Βυζαντινών Μνημείων), Ν. Μίνως (Διεύθυνση Συντήρησης), Χαρ. Μπούρας, Κ. Φλώρος (Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών Μνημείων), Ι. Ταβλάκης (προϊστάμενος 10ης ΕΒΑ), πατέρας Βασίλειος (καθoδηγούμενος της μονής Ιβήρων), κ. Μπαλτογιάννης (τέως συντηρητής) κ. ά. Στη χτεσινή συνεδρίαση συμμετείχαν ο υπουργός Πολιτισμού και ο διοικητής του Αγίου Ορους, Σταύρος Ψυχάρης,επιβεβαιώνοντας με την παρουσία τους το προηγούμενο... παρασκήνιο. Αποφάσεις δεν πάρθηκαν, αλλά το κλίμα ήταν τεταμένο, αφούαπό το 1993 που συγκροτήθηκε η Επιτροπή οι εργασίες δεν έχουν προχωρήσει πέραν των σωστικών, άκρως απαραίτητων, επεμβάσεων. Αυτή τη στιγμή εκκρεμούν οι μελέτες συντήρησης και αναστήλωσης που πρέπει να γίνουν παράλληλα, παρότι οι αρμόδιες διευθύνσεις θέλουν να τις προχωρήσουν.

Το έργο φαίνεται μπλοκαρισμένο,προκαλώντας πολλά ερωτήματα. Μήπως η καθυστέρηση δίνει απλώς χρόνο και "άλλοθι" για εμπλοκή στο έργο ιδιωτικών εταιριών,που θα "παίξουν" και το ρόλο του πρότζεκτ μάνατζερ;Αυτό, άλλωστε, επιθυμούν η Κοινότητα Αγίου Ορους και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.Και όλα δείχνουν ότι ο Στ. Ψυχάρης παραβρέθηκε στη συνεδρίαση, ακριβώς για να προτείνει διορισμό εταιρίας μάνατζμεντ,ενώ η ανάθεση εργολαβιών, ακόμα και για συντήρηση, προτάθηκε και από άλλα μέλη.(Σημειώνουμε ότι το Κέντρο Διαφύλαξης Αγιορείτικης Κληρονομιάς ιδρύθηκε και για να έχει και ρόλο μάνατζμεντ. Μήπως πρόκειται να παραμεριστεί κι αυτό; ).

Στο μεταξύ η Πανελλήνια Ενωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων (ΠΕΣΑ) σε υπόμνημα που έστειλε στον υπουργό Πολιτισμού, (4/2/97), καταγγέλλει το μοναχό Δικαίο Παύλο Πολίτη,ο οποίος στην Επιτροπή Πρωτάτου μετέχει ως γραμματέας, ύστερα από αίτημα της Κοινότητας του Αγίου Ορους και χωρίς υπουργική απόφαση (! ) Σύμφωνα με την ΠΕΣΑ ο μοναχός "προσποιείται ότι είναι κάτοχος πτυχίου Συντήρησης, ζητάει χρήματα από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και καταστρέφει έργα τέχνης".Επεμβάσεις - χωρίς την προβλεπόμενη άδεια της Υπηρεσίας - έκανε σε δεσποτικές εικόνες του Καθολικού της μονής Σταυρονικήτα, σε εικόνα του Χριστού Παντοκράτορα, στην εικόνα του "Αξιον Εστί" στο Πρωτάτο κ. ά. Η ΠΕΣΑ καταγγέλλει ότι σε προηγούμενη συνεδρίαση της Επιτροπής Πρωτάτου "ζήτησε 5 εκατ. προκειμένου να φωτογραφίσει το Πρωτάτο πριν τη συντήρησή του (! ) ".Παρόλο που οι συντηρητές ζήτησαν να μην παραστεί ο εν λόγω μοναχός στη χτεσινή συνεδρίαση, το αίτημά τους δεν έγινε δεκτό. Ο μοναχός κάθισε μεταξύ των επιστημόνων - μελών της Επιτροπής (! ).

Δ. ΜΥΡΙΛΛΑ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (του ανταποκριτή μας).-

"Ο περιβάλλων χώρος του Γεντί Κουλέ δεν προσφέρεται για την κάλυψη εκδηλώσεων του ΟΠΠΕ",δήλωσε χτες ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Κ. Λοϊζος, προσθέτοντας ότι "πέραν των δεσμεύσεων που έχει επιβάλει η 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, οι εργασίες δεν προβλέπεται να ολοκληρωθούν πριν το φθινόπωρο του '97". Ο Κ. Λοϊζος διευκρίνισε ότι η σχετική μελέτη αφορά "χωροθέτηση χρήσεων και πρόταση ήπιων διαμορφώσεων και αναστρέψιμων κατασκευών, σε επίπεδο προμελέτης, βάσει υποδείξεων της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων".

Αλλά δεν είναι μόνο το Γεντί Κουλέ που δεν προσφέρεται για εκδηλώσεις του ΟΠΠΕ. Και άλλοι χώροι δεν προσφέρονται, λόγω της ανυπαρξίας έγκαιρων έργων για τις ανάγκες της "ΠΠ". Χαρακτηριστική είναι και η περίπτωση της εκδήλωσης για τον Αλβανό συγγραφέα Ισμαήλ Κανταρέ,που έγινε προχτές στο Γενί Τζαμί. Εκδήλωση, που όπως αρχικά είχε ανακοινωθεί θα γινόταν στο Σιδηροδρομικό Σταθμό, ώστε να δοθεί ευκαιρία στους Αλβανούς μετανάστες που ζουν στην Ελλάδα να συναντήσουν τον συμπατριώτη τους συγγραφέα. Τελικά

η βραδιά για τον Κανταρέ πραγματοποιήθηκε στο Γενί Τζαμί, με ακροατήριο Ελληνες και ελάχιστους Αλβανούς - υπαλλήλους κυρίως της αλβανικής πρεσβείας. Το τροποποιημένο πρόγραμμα δεν προέβλεπε συζήτηση με το κοινό, αλλά μόνο να διαβάσει ο συγγραφέας αποσπάσματα από το έργο του.

• Το Κινηματογραφικό Μουσείο Θεσσαλονίκης εγκαινιάζεται αύριο (9μ.μ.) στον πρώτο όροφο του κτιρίου του ΟΠΠΕ (κτίριο ΟΣΕ), όπου θα στεγαστεί προσωρινά, μέχρι την οριστική εγκατάστασή του σε αίθουσα κτιρίου που αναστηλώνεται στον α προβλήτα, στο λιμάνι. Το Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης που θεσμοθετήθηκε το 1995 διαθέτει τις συλλογές κινηματογραφικού υλικού των γνωστών κινηματογραφιστών Ν. Μπιλιλή και Β. Παπαδόπουλου.

Από το θέατρο "Πολύτεχνο" αρχίζουν οι εκδηλώσεις του Πολιτιστικού Διμήνου,που διοργανώνει το Πολιτιστικό Τμήμα της ΚΕ του ΚΚΕ και η Οργάνωση Αθήνας της ΚΝΕ.Αύριο, λοιπόν, στο θέατρο "Πολύτεχνο",στις 6.30μ.μ., η Πειραματική Σκηνή της "Ομάδας Σύγχρονης Τέχνης" του Γιάννη Καλατζόπουλου παρουσιάζει ένα πρωτότυπο θέαμα με τίτλο: "Το τέλος των Ατρειδών". Πρόκειται για μια σύνθεση αποσπασμάτων από έξι τραγωδίες του Ευριπίδη,σε επιμέλεια Νίκου Χουρμουζιάδη.Μονόλογοι, διάλογοι και χορικά από τα "Ιφιγένεια εν Αυλίδι", "Τρωάδες", "Εκάβη", "Ηλέκτρα", "Ορέστη" και "Ιφιγένεια εν Ταύροις",που παρουσιάζονται σε ενιαίο σύνολο, με γλώσσα ποιητική, που δίνει τη δυνατότητα στους θεατές να προσεγγίσουν το μύθο και την αξία του αρχαίου δράματος ως φορέα ιδεών και οργάνου αυτογνωσίας. Η παράσταση έχει χαρακτήρα μαθήματος θεάτρου, καθώς οι ηθοποιοί ανιχνεύουν το κείμενο, χρησιμοποιώντας όλο και περισσότερα στοιχεία θεατρικότητας, δίνοντας μια μικρογραφία της πολύμηνης διαδικασίας μιας παράστασης, με ζωντανή μουσική. Η παράσταση ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Γιάννη Καλατζόπουλου,σκηνικά - κοστούμια Νίκου Αδελίνη,κίνηση Ζέφης Μπαρτσώκα.Παίζουν: Γιάννης Τσικής, Εβίτα Παπασπύρου, Νίκος Νικολαϊδης, Γιάννης Καλατζόπουλος, Μαρία Χατζηιωαννίδου, Ελλη Λορέντη, Λίλιαν Παναγιωτοπούλου, Πόπη Μπαρκιά, Νίκος Μποτόπουλος.