ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 10 Δεκέμβρη 1998
Σελ. /40
ΚΕΝΗ

Η αρχή μιας διαρκούς κρίσης του καθεστώτος

To 1969 άρχισαν να γίνονται φανερές οι εγγενείς αδυναμίες του δικτατορικού καθεστώτος, που από τα μέσα, περίπου, του χρόνου μπήκε σε μια διαρκή κρίση, της οποίας τα ξεσπάσματα ήταν ιδιαιτέρως έντονα όλο το υπόλοιπο χρονικό διάστημα ως τη μεταπολίτευση. Η αντίσταση του λαού μέρα με τη μέρα γινόταν όλο πιο έντονη και μαζική, ενώ από το Μάρτη του '69που κοινοποιήθηκαν από τον ίδιο το δικτάτορα Παπαδόπουλο επεμβάσεις του καθεστώτος στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης ξέσπασαν δυναμικές αντιδράσεις των εργαζομένων. Η διεθνής απομόνωση των δικτατόρων πήρε, επίσης, αυτή τη χρονιά ευρύτερες διαστάσεις, ειδικά στον ευρωπαϊκό χώρο. Από το Γενάρη του '69, στο Συμβούλιο της Ευρώπης μπαίνει με οξύτητα ζήτημα αποπομπής της Ελλάδας, κάτι που ουσιαστικά θα γίνει στο τέλος του έτους, αν και η χούντα προσπάθησε να προλάβει τις δυσάρεστες, γι' αυτήν, εξελίξεις, αποχωρώντας.

Βέβαια, οι δικτάτορες δεν είναι χωρίς συμμάχους. Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο μεγάλος αδελφός, οι ΗΠΑ, κάνουν ό,τι είναι δυνατό, στα φανερά και στα κρυφά, για να στηρίξουν το καθεστώς και να παρατείνουν τη ζωή του, όσο τους είναι απαραίτητο. Ετσι, το Γενάρη του '69, αποχωρώντας από τη θέση του πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα, ο Φίλιπ Τάλμποτ, ο άνθρωπος που παρίστανε ότι αιφνιδιάστηκε τη νύχτα της 21ης Απρίλη 1967, δεν παρέλειψε να καταφύγει σε δημόσιους ύμνους υπέρ του καθεστώτος, για να μη μένει, άλλωστε, σε κανέναν η απορία ποιες ήταν οι πολιτικές προτιμήσεις των Αμερικανών στην Ελλάδα, στην παρούσα, τουλάχιστον, φάση. Γινόταν φανερό, όμως, ότι χρειαζόταν μια ισχυρότερη δόση αμερικάνικης υποστήριξης. Κι αυτή δόθηκε από τον ίδιο τον πρόεδρο Νίξον, ο οποίος δέχτηκε να συναντήσει τον Παττακό - που, στις αρχές Απρίλη του '69, βρέθηκε στις ΗΠΑ για την κηδεία του Αϊζενχάουερ - ενώ αγνόησε επιδεικτικά τις εκκλήσεις του Κωνσταντίνου Γλύξμπουργκ για συνάντηση, αν και ο τελευταίος συνέχιζε, τυπικά τουλάχιστον, να παραμένει ο ανώτατος άρχοντας της χώρας.

Αν και είχαν την αμέριστη υποστήριξη των Αμερικανών, οι συνταγματάρχες δεν αγνοούσαν ότι έμπαιναν σε τούνελ κι ότι στο εξής τα πράγματα συνεχώς θα δυσκόλευαν γι' αυτούς. Κι αν οι ίδιοι δεν ήταν σε θέση να το καταλάβουν, μπορούσαν να τους βοηθήσουν σ' αυτό οι ξένοι φίλοι τους. Ετσι, για να μην οδηγηθούν τα πράγματα σε απρόοπτες, μη ελεγχόμενες, εξελίξεις και για να καμφθεί η εσωτερική και διεθνής αντίδραση κατά του καθεστώτος, άρχισε σιγά - σιγά να προωθείται η ελεγχόμενη φιλελευθεροποίησή του και να ανακοινώνονται μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση. Για παράδειγμα, επανατέθηκαν σε ισχύ μια σειρά άρθρα του Συντάγματος (περί οικογενειακού ασύλου, περί του δικαιώματος του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι κλπ.) και δόθηκαν υποσχέσεις για γρήγορη επαναφορά του κοινοβουλευτικού καθεστώτος. Μάλιστα, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, η χούντα υποσχέθηκε ότι έως το Σεπτέμβρη του 1970 θα είχε αρθεί σε όλη τη χώρα ο στρατιωτικός νόμος και μέσα στο 1971 θα αποκαθίσταντο οι κοινοβουλευτικοί θεσμοί.

Η πραγματικότητα αυτή άνοιγε δύο προοπτικές: Αργά ή γρήγορα, η χώρα θα οδηγούνταν είτε σε μια αλλαγή φρουράς του καθεστώτος, όπου οι αντιλαϊκές δομές και η εξάρτηση από ξένα κέντρα που έφεραν τη δικτατορία θα έμεναν άθικτες, είτε σε μια ανοιχτή ανατροπή της δικτατορίας, κάτω από το βάρος της λαϊκής πάλης, με αποτέλεσμα την αποκατάσταση και ουσιαστική διεύρυνση της δημοκρατίας, καθώς και την κατοχύρωση της εθνικής ανεξαρτησίας. Για να γίνει το δεύτερο, ήταν επιτακτική αναγκαιότητα η ενότητα δράσης των αντιδικτατορικών δυνάμεων και η ένταση του λαϊκού αγώνα κατά του καθεστώτος. Ενας στόχος, για τον οποίο το ΚΚΕ έπραξε ό,τι ήταν δυνατό, γεγονός που αποδεικνύεται και από τα ντοκουμέντα του αντιδικτατορικού "Ριζοσπάστη", που αναδημοσιεύουμε σήμερα. Συγκεκριμένα:

- Από το φύλλο (αρ. 18) του Ιούνη 1969 αναδημοσιεύουμε δύο κείμενα της πρώτης σελίδας, με θέμα την αντιδικτατορική πάλη του λαού.

- Από το φύλλο (αρ. 19) του Ιούλη 1969 αναδημοσιεύουμε την ειδησεογραφία της τρίτης σελίδας, γύρω από τις διεκδικήσεις των εργαζομένων και την ανακοίνωση του κλιμακίου της ΚΕ του ΚΚΕ (Ιούνης 1969), με θέμα την ανάγκη έντασης του αντιδικτατορικού αγώνα και ενωμένης δράσης των αντιδικτατορικών οργανώσεων.



Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ