"Συντάσσουμε το σύνταγμα μιας μοναδικής παγκόσμιας οικονομίας"

Ρενάτο Ρουγκέιρο, γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, κατά τη συνεδρίαση του ΠΟΕ στη Σιγκαπούρη το Δεκέμβρη του 1996

Αν προσπαθήσει κανείς να κατανοήσει κατά γράμμα το "σύνταγμα" και τους σκοπούς - τουλάχιστον από ό,τι έχει δημοσιοποιηθεί μέχρι στιγμής - της Πολυμερούς Συμφωνίας για τις Επενδύσεις (ΠΣΕ), είναι κάτι παρά πάνω από σίγουρο ότι τουλάχιστον θα παραπλανηθεί, καθώς οι δύστροποι οικονομικοί όροι, που προσλαμβάνουν τη μορφή ενός "ευαγγελίου", είναι δυσνόητοι για τους περισσότερους από εμάς, αλλά και άκρως αποκρυφιστικοί σε σχέση με τα αποτελέσματα τα οποία θα επιφέρουν. Αυτό όμως το "ευαγγέλιο" και όλα τα "τροπάρια" που περιλαμβάνει, επαναλαμβάνονται συνεχώς από διεθνείς και κυβερνητικούς παράγοντες και παπαγαλίζονται κατ' εξακολούθηση από τους αναλυτές και σχολιαστές "παντός τύπου και είδους" που ευδοκιμούν στα διεθνή και εγχώρια ΜΜΕ.

Ποιος άραγε δεν έχει την αίσθηση ότι πρόκειται για την επικείμενη (;) εγκαθίδρυση, μίας "νέας τάξης πραγμάτων", ενός ολόκληρου πλανητικού συστήματος, όπου τα σύνορα και τα κράτη θα παίζουν το ρόλο του κομπάρσου και μοναδική πραγματική αξία θα είναι το κεφάλαιο και οι τρόποι πολλαπλασιασμού του; Οπου θα κυριαρχεί η ανισότητα, επιθυμητή ή και φυσική, στηριζόμενη είτε στο γνωστό επιχείρημα του φυσικού νόμου "το μεγάλο ψάρι το μικρό" είτε στην πλύση εγκεφάλου που έχουν επιβάλλει οι ΗΠΑ κατ' αρχήν στον ίδιο τους το λαό, αλλά και στην υπόλοιπη υφήλιο "βασισμένη στο βικτοριανό ιδεολόγημα ότι η αθλιότητα οφείλεται στην αμέλεια των εξαθλιωμένων και στις δυσλειτουργίες ενός κράτους πρόνοιας υπερβολικά γενναιόδωρου" ("Οι ΗΠΑ κοινωνία αυξημένης ανασφάλειας" Loic Wacquant. Αφιερώματα "Le Monde Diplomatique". Τεύχος 13, Φλεβάρης 1998).

Η τελική επικύρωση της ΠΣΕ δεν έχει άλλο στόχο από την επέκταση των εμπορικών συναλλαγών, απελευθεροποιημένων και ανεξάρτητων από τους τυχόν περιορισμούς που μπορεί να επιβάλλονται από κυβερνήσεις και νόμους. Για την ακρίβεια οι επενδύσεις και οι συναλλαγές προσλαμβάνουν ένα "υπερεθνικό χαρακτήρα" ανώτερο από οποιαδήποτε κυβέρνηση. Με τον ίδιο τρόπο που την προηγούμενη δεκαετία δημιουργήθηκε το χρηματοοικονομικό "μπαλόνι" αποσυνδεδεμένο από την πραγματική οικονομία, που ανά πάσα στιγμή μπορεί να μας οδηγήσει σε ένα παγκόσμιο οικονομικό κραχ - όπως καταδεικνύουν οι πρόσφατες κρίσεις στα χρηματιστήρια της Νοτιανατολικής Ασίας και τώρα της Ρωσίας, αλλά και η παντελής αποτυχία της σαφέστατα προσανατολισμένης ιαπωνικής οικονομίας - έτσι βλέπουμε να πραγματώνεται και ένα ανάλογο "εμπορικό μπαλόνι", που και αυτό είναι μάλλον δεδομένο ότι θα έχει αλόγιστες συνέπειες, όπως το μεγαλύτερο ηλικιακά "αδελφάκι" του.

Βέβαια, η παρούσα αυτή συμφωνία δεν είναι καινούρια. Οι ρίζες της ΠΣΕ είναι βαθιές στο χρόνο. Οι πρωτόλειες ιδέες ενός παγκόσμιου συστήματος συναλλαγών πρωτογεννήθηκαν το 1944 σε ένα μικρό χωριό της βορειοανατολικής επαρχίας του Νιου Χαμσάιρ, στο Μπρέτον Γουντς. Στόχος της μίας πλευράς των "νικητών του πολέμου", της Βρετανίας και των ΗΠΑ, ήταν να αποκαταστήσουν το διεθνές οικονομικό και νομισματικό σύστημα. Η συνάντηση αυτή "γέννησε" το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα, ενώ λίγα χρόνια αργότερα και την πρώτη συμφωνία για τις εμπορικές συναλλαγές. Η Γενική Συμφωνία στις Τιμές και στο Εμπόριο, γνωστή ως ΓΚΑΤΤ, υπογράφηκε το 1947 με στόχο την απελευθεροποίηση του εμπορίου και την παράλληλη μείωση των τιμών των ανταλλασσόμενων αγαθών μεταξύ των χωρών που υπέγραψαν τη συμφωνία. Ομως η συμφωνία αυτή οργανώθηκε επισήμως το 1971, όταν πλέον καταργήθηκε το δικαίωμα της μετατρεψιμότητας του δολαρίου σε χρυσό και καθιερώθηκαν οι κυμαινόμενες τιμές συναλλάγματος. Η ΓΚΑΤΤ με το πέρασμα του χρόνου "άνοιξε τις αγκάλες της" σε πολλές χώρες, κυρίως ανεπτυγμένες, και πλέον περιλαμβάνει περισσότερα από 110 κράτη. Η εξάπλωση αυτή έφερε και την αναγκαστική ίδρυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), το 1994.

Σε παράλληλη εξέλιξη, το 1993 η διμερής συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου μεταξύ Καναδά - ΗΠΑ (ΑΦΤΑ) μετατράπηκε σε ΝΑΦΤΑ με την εισδοχή του Μεξικού σε αυτή τη συμφωνία, που έγινε Βορειοαμερικανική Ζώνη Ελεύθερου Εμπορίου, που τέθηκε επισήμως σε εφαρμογή την 1/1/94. Η πολιτική του Μεξικού βρισκόταν το Μάη του 1994 σε τόσο μεγάλη συμφωνία με τις επιταγές των "ειδικών μεγάλων οργανισμών", που ο ΟΟΣΑ αποφάσισε να ανταμείψει την κυβέρνηση της χώρας για την υποταγή της. Ετσι την κατέστησε το εικοστό πέμπτο μέλος του γκρουπ των πιο ισχυρών οικονομικά χωρών. Φαίνεται η συμμετοχή της αυτή δεν πρέπει να τη βοήθησε και πολύ, αφού η πιστή εφαρμογή των επιταγών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, αλλά και οι επιπτώσεις από την εφαρμογή της ΝΑΦΤΑ έφεραν μόλις σε ένα εξάμηνο την πλήρη οικονομική χρεοκοπία της χώρας.

Πρωταρχικός στόχος της ΠΣΕ είναι να θέσει σε εφαρμογή την πιο ακραία μεταρρυθμιστική ατζέντα της ΓΚΑΤΤ και του ΠΟΕ σε ορισμένους ζωτικούς οικονομικούς τομείς, που δεν έχουν ήδη καλυφθεί από τους όρους που θέτουν οι ανωτέρω oργανισμοί, αλλά και στους ήδη ισχύοντες νόμους της ΝΑΦΤΑ. Αυτή η ατζέντα περιλαμβάνει: πώς και υπό ποιους επενδυτικούς όρους μπορεί να γίνουν οι εμπορικές συναλλαγές στο βιομηχανικό τομέα, αλλά και στη βιομηχανία παροχής υπηρεσιών. Καθώς επίσης οι νομισματικές και άλλες χρηματοοικονομικές συναλλαγές - όπως μετοχές και ομόλογα - αλλά και η ιδιοκτησία γης και φυσικών πλουτοπαραγωγικών πηγών.

Παρότι οι επενδυτικές εμπορικές συναλλαγές έχουν γίνει μαζικά την τελευταία δεκαετία, οι χρηματιστηριακές συναλλαγές και οι αλλεπάλληλες κρίσεις τις έχουν επισκιάσει σημαντικά, με αποτέλεσμα η παγκόσμια κοινή γνώμη να γνωρίζει ελάχιστα ότι όλο αυτό διάστημα πολλές μεγάλες διεθνείς επιχειρήσεις έχουν επαναπροσδιορίσει τους στόχους τους ρίχνοντας πλέον το βάρος τους στα θέματα των επενδύσεων. Αποτέλεσμα είναι η παρούσα συμφωνία, που θα επιβάλλει με άκρως επιθετικό τρόπο ένα ολόκληρο δομικό σύστημα λειτουργίας των συναλλαγών, με στόχο μόνο να εξυπηρετήσει τα στενά συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων.

Η συμφωνία, που βρίσκεται για χρόνια σε διαπραγματεύσεις "εν κρυπτώ", περιλαμβάνει, όπως όλες οι οικονομικές συμφωνίες, μία πληθώρα δικαιωμάτων αλλά και υποχρεώσεων. Το πρωτόγνωρο όμως για μία παρόμοια συμφωνία, που μόνο με αποικιακό νόμο μπορεί να συγκριθεί, είναι ότι υπάρχει μία έντονα διαχωριστική γραμμή, όπου από τη μια στέκονται τα δικαιώματα που παρέχονται, όμως μόνο στο διεθνή επενδυτικό παράγοντα, ενώ από την άλλη πλευρά βρίσκονται πλείστες όσες υποχρεώσεις, που καλούνται να τις καλύψουν οι εθνικές κυβερνήσεις. Αξιοσημείωτο είναι ότι το κεντρικό κεφάλαιο, ο πυρήνας της συμφωνίας των 170 σελίδων, φέρει τον τίτλο "Τα δικαιώματα των επενδυτών"! Τι περιλαμβάνονται στα δικαιώματα; Οτι ο επενδυτικός παράγοντας έχει το απόλυτο δικαίωμα να προχωρά στην εγκαθίδρυση μιας επένδυσης - χρήσης και εκμετάλλευσης γης, φυσικών πλουτοπαραγωγικών πηγών, τηλεπικοινωνιακών μέσων, υπηρεσιών και νομίσματος και μετοχών - σύμφωνα μόνο με τους όρους που θέτει η ΠΣΕ. Φυσικά, οι κυβερνήσεις έχουν το... αναφαίρετο δικαίωμα να κάνουν τα πάντα προκειμένου να εξασφαλιστεί το κέρδος του επενδυτικού παράγοντα, που καθορίζεται βέβαιο από τον ίδιο. Τι συμβαίνει όμως όταν οι εθνικές κυβερνήσεις δεν μπορούν να εξασφαλίσουν τους παραπάνω όρους, λόγω εθνικού συμφέροντος ή του Συντάγματός τους;

Είναι ένα θέμα που δεν μπορεί κανείς να απαντήσει με σιγουριά, αφού κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τι τελικά συμφωνήθηκε στο κλειστό κλαμπ της Διαπραγματευτικής Ομάδας στο Παρίσι. Οι μόνες πληροφορίες που μπορεί να μας βοηθήσουν να σχηματίσουμε μία εικόνα για το τι μας επιφυλάσσει αυτή η συμφωνία, είναι από τις ισχύουσες συμφωνίες και ιδιαίτερα της ΝΑΦΤΑ. Στα τρεισήμισι χρόνια της συμφωνίας, αρκετές αμερικανικές επιχειρήσεις κάνουν χρήση των δεσμευτικών όρων της ΝΑΦΤΑ για να μηνύουν τις γείτονες χώρες και να τις σύρουν σε μυστικά δικαστήρια, ζητώντας υπέρογκες αποζημιώσεις για την απώλεια κερδών ή για την ηθική ζημιά που μπορεί να έχουν υποστεί. Ενώ δεν ξεχνούν να διαμηνύσουν προς όλους τους ενδιαφερόμενους ότι ένα νέο δίκαιο θα εγκαθιδρυθεί όταν η ΠΣΕ ή ανάλογες συμφωνίες τεθούν σε εφαρμογή. Το πιο εξόφθαλμο παράδειγμα είναι η μήνυση της εταιρίας "Ethyl" κατά της καναδικής κυβέρνησης, τον Απρίλη του 1997, ζητώντας αποζημίωση 251 εκατομμυρίων δολαρίων για διαφυγή κερδών ως παραβίαση των νόμων του ελεύθερου εμπορίου, αφού η κυβέρνηση της Οτάβας είχε απαγορεύσει την προσθήκη στα παράγωγα πετρελαίου του χημικού στοιχείου ΜΜΤ που παράγει η "Ethyl" - και θεωρείται ότι είναι μία νευροτοξική ουσία, που προκαλεί σημαντικά προβλήματα και μολύνει το περιβάλλον. Τελικά η υπόθεση δεν έφτασε ποτέ στο δικαστήριο, αλλά επιλύθηκε με τη συμφωνία για μία αποζημίωση εκ μέρους της καναδικής κυβέρνησης μόλις 10 εκατ. δολαρίων, αλλά με τη δέσμευση ότι σε άμεσο χρονικό διάστημα θα άρει τον υπάρχοντα απαγορευτικό νόμο! Δεν είναι η μόνη νομική διαδικασία που ήδη έχει κινηθεί κατά κυβερνήσεων από μεγάλες επιχειρήσεις. Αλλη μία αμερικανική επιχείρηση βρίσκεται σε διένεξη με την καναδική κυβέρνηση και πάλι για την άρση του νόμου περί εξαγωγής χημικών αποβλήτων, ενώ μια άλλη αναμένει το αποτέλεσμα της ακρόασης για το αίτημα της ανεύρεσης και χρήσης χώρου "αποθήκης" τοξικών αποβλήτων στο Μεξικό, κάτι όμως που απαγορεύεται ρητά από τη μεξικανική κυβέρνηση για την προστασία του οικοσυστήματος, αλλά και της υγείας των κατοίκων.

Αν όλα αυτά ακούγονται εξωφρενικά, τότε μάλλον θα πρέπει να είναι πολύ δύσκολο να πιστέψουμε τι μέλλει γενέσθαι αν τεθεί σε εφαρμογή η ΠΣΕ. Ενα είναι σίγουρο, ότι η ΠΣΕ αποτελεί ένα πιο προχωρημένο και "εκσυγχρονισμένο" στάδιο του οικονομικού πολέμου που μαίνεται τη δεκαετία του '90 και ξεπερνά τόσο σε ένταση όσο και έκταση τους προηγούμενους πολέμους των δεκαετιών του '20 και του '30, αλλά και την πιο νοσηρή φαντασία...

Τα κείμενα έγραψε η Χριστίνα ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

H Πολυμερής Συμφωνία για τις Επενδύσεις (ΠΣΕ) είναι η συμφωνία που βρίσκεται πλέον μία ανάσα πριν από την επικύρωσή της και στις τελευταίες καταληκτικές λεπτομέρειες των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΟΣΑ, εις εφαρμογή των εντολών που έδωσαν οι κυβερνήσεις - μέλη του Οργανισμού, οι οποίες ήταν:

• Να εξασφαλιστεί μία ευρεία πολυμερής οργάνωση για τις διεθνείς επενδύσεις με υψηλά στάνταρντ για τη φιλελευθεροποίηση των επενδυτικών καθεστώτων και την ταυτόχρονη προστασία των επενδύσεων και με αποτελεσματικές και διεκδικητικές διαδικασίες εγκαθίδρυσης.
• Να είναι μία ανεξάρτητη διεθνής συμφωνία ανοιχτή σε όλα τα μέλη του ΟΟΣΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά να υπάρχει και η δυνατότητα πρόσβασης από τα κράτη μη μέλη του ΟΟΣΑ, τα οποία θα ληφθούν υπόψη κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων.

Τι ακριβώς περιλαμβάνει κάτω από αυτές τις κατευθύνσεις αυτό το "σύνταγμα", τουλάχιστον από όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι τώρα ή είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε;

• Η ΠΣΕ θα απαγορεύσει τα περισσότερα υπάρχοντα σύνορα και θα ελέγχει τη ροή των διεθνών επενδύσεων. Οταν υιοθετηθεί η συμφωνία θα υποσκάψει με δραματικό τρόπο την ικανότητα των ομοσπονδιακών, πολιτειακών και τοπικών και εθνικών κυβερνήσεων να διαμορφώνουν οικονομική και κοινωνική πολιτική σε τομείς όπως η ασφάλιση, η υγεία και η ισότητα μεταξύ των τοπικών και όλων κοινοτήτων.
• Τα υπάρχοντα και συμφωνημένα άρθρα της ΠΣΕ δίνουν τη νομική δυνατότητα οι ιδιωτικές πολυεθνικές εταιρίες αλλά και οι ξένοι επενδυτές να μηνύουν τις κυρίαρχες κυβερνήσεις. Αν μία εταιρία ή ένας επενδυτικός φορέας "νιώθει" ότι τα αναμενόμενα κέρδη από τις επενδύσεις που έχει κάνει, δεν είναι στο ύψος των προσδοκιών που έχουν οι ίδιοι προσδιορίσει, μπορεί να προχωρήσει διά της νομικής οδού απαιτώντας το αντίστοιχο υπολειπόμενο ποσό από μία κυβέρνηση καταφεύγοντας σε ειδικό δικαστήριο της ΠΣΕ. Τα διεθνή δικαστήρια στα οποία θα λάβει χώρα η ακροαματική διαδικασία και η εκδίκαση της διένεξης, έχουν πλέον τη δυνατότητα να επιβάλλουν χρηματικά πρόστιμα στις υπόλογες κυβερνήσεις. Ο μοναδικός άλλος υπάρχων φορέας που υφίσταται για την εκδίκαση παρόμοιων διενέξεων με βάση το Διεθνές Δίκαιο, είναι συμφώνως ως προς ορισμένες και περιορισμένης ισχύος διατάξεις της υφισταμένης συμφωνίας, η Βορειοαμερικανική Ζώνη Ελεύθερου Εμπορίου, γνωστή ως NAFTA.
• Η ΠΣΕ θέτει ως εντολή τον όρο "Εθνική Μεταχείριση" ώστε να εξασφαλιστεί στους ξένους επενδυτικούς φορείς και ομίλους αλλά και τις εταιρίες ίση μεταχείριση με τις εγχώριες εταιρίες. Συνεπώς, τα φορολογικά κίνητρα τα οποία δίνονται σε μικρές επιχειρήσεις, μετά από νομοθετικό σχεδιασμό για την ανάπτυξη και ενίσχυση των μικροεπιχειρήσεων, θα αντιμετωπίσουν σοβαρή πρόκληση γιατί συμφυώς θα καλλιεργηθεί η διαφορά τους απέναντι στις μεγάλες επιχειρήσεις και τους ξένους μεγαλοεπενδυτές.
• Σε επιχειρήσεις και επενδυτές ορμώμενους από κράτη - μέλη της ΠΣΕ θα δοθεί το δικαίωμα "του περισσότερο ευνοημένου έθνους" καθεστώτος. Στις κυβερνήσεις δε θα επιτρέπεται πλέον να διαχωρίζουν τα κράτη από τις επιχειρήσεις βασιζόμενες σε κριτήρια όπως, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η εργασία, περιβαλλοντικά ή άλλου είδους "μη εμπορεύσιμα" κριτήρια.
• Η ΠΣΕ εμπεριέχει μία απαγορευτική διάταξη σε σχέση με τις "απαιτήσεις εκπλήρωσης", που είναι οι συνθήκες ή οι όροι βάσει των οποίων οι κυβερνήσεις υποχρεώνονται απέναντι στους επενδυτές. Παραδείγματα των απαιτήσεων εκπλήρωσης περιλαμβάνουν: συνεισφορά στις επενδυτικές ανάγκες της τοπικής κοινότητας - όπως στην Ομοσπονδιακή Επανεπενδυτική Κοινοτική Πράξη - εκμεταλλευόμενη εγχώρια αγαθά ή υπηρεσίες (εγχώρια ικανοποίηση), προσλαμβάνοντας τοπικούς εργαζόμενους ή "ταχύτατα τραντάγματα" σε σχέση με την κεφαλαιακή διαφυγή. Η απαγόρευση στις απαιτήσεις εκπλήρωσης μπορεί συχνά να "τραυματίσει" επιχειρήσεις που έχουν την έδρα τους ακόμα και στις ίδιες τις ΗΠΑ. Δίχως την ικανότητα του προσδιορισμού των συνθηκών στις επενδύσεις, οι κυβερνήσεις θα έχουν περιορισμένο έλεγχο πάνω στην κεφαλαιακή διαφυγή και στην επιχειρησιακή ευθύνη.
• Δεν έχει υπάρξει η παραμικρή λεπτομερής ανάλυση και εξέταση, είτε δημόσια είτε σε πολιτικό επίπεδο, του κειμένου και των όρων της ΠΣΕ. Παρ' όλα αυτά οι διαπραγματεύσεις ήδη βρίσκονται στο καταληκτικό τους επίπεδο. Οι διαπραγματεύσεις για την ΠΣΕ που ξεκίνησαν στο πλαίσιο του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) το 1995, ολοκλήρωσαν το πρώτο και αρχικό κύκλο τους το Μάιο του 1997. Μόνο όμως ένα πολύ μικρό τμήμα αξιωματούχων από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το Ομοσπονδιακό Γραφείο των Εμπορικών Αντιπροσώπων, και των οικονομικών και χρηματιστηριακών λόμπι (όπως τα μέλη του Συμβουλίου για τη διεθνή επιχειρηματική δραστηριότητα) γνώριζαν και έπαιρναν μέρος σε αυτές. Μέχρι και τον Ιανουάριο του 1997 η ύπαρξη, το κείμενο και η πορεία των διαπραγματεύσεων ήταν απολύτως μυστικά. Ακόμα και μετά από τη διαρροή και τις αντιδράσεις, η κυβέρνηση Κλίντον έκανε μηδαμινές προσπάθειες να ενημερώσει τους πολίτες, τους εκλεγμένους Αντιπροσώπους, τις μη κυβερνητικές οργανώσεις ή ακόμα και αυτά τα Μέσα Ενημέρωσης.
• Τα συμβαλλόμενα μέρη θα είναι δεσμευμένα με τους όρους της ΠΣΕ για το ελάχιστο χρονικό όριο των 20 ετών. Η ΠΣΕ απαιτεί επίσης την πλήρη δέσμευση για μία πενταετία από την πιθανή απόσυρσή του. Από αυτό το σημείο όλες οι υφιστάμενες επενδύσεις είναι ακόμα δεσμευμένες στους όρους της Συμφωνίας, επιπροσθέτως για 15 χρόνια.

"Η προτεινόμενη ΠΣΕ, που ακόμα βρίσκεται στο στάδιο της τελικής διαπραγμάτευσης, στο πλαίσιο των κρατών - μελών του ΟΟΣΑ, η οποία, όμως, σκοπεύει να γίνει επενδυτικό καθεστώς για την παγκόσμια οικονομία, προβάλλει μια κολοσσιαία απειλή για τα δημοκρατικά και κοινωνικά δικαιώματα των εργαζομένων αλλά και των λαών όλων των χωρών του πλανήτη, όπως και της εθνικής ανεξαρτησίας και ακεραιότητας των κρατών.

Είναι ανήκουστο μία τέτοια διεθνής Συμφωνία, η οποία θα δεσμεύσει κατά απόλυτο τρόπο τις εθνικές κυβερνήσεις και θα έχει προτεραιότητα σε σχέση με τους εθνικούς νόμους, αλλά και τα διεθνή συμφέροντα σχεδόν όλων των χωρών της υφηλίου, να διαπραγματεύεται κεκλεισμένων των θυρών, σκοπίμως αποκρυπτόμενη από την παγκόσμια κοινή γνώμη για περισσότερο από δύο χρόνια. Σύμφωνα με τους υποστηρικτές της, η ΠΣΕ θα γίνει ένα νέο "Σύνταγμα για μία μοναδική παγκόσμια οικονομία", τέτοια που θα είναι απολύτως υπό τον έλεγχο των πιο ισχυρών πολυεθνικών εταιριών και των διεθνών χρηματιστηριακών και οικονομικών κέντρων. Θα συστήσει ένα ποιοτικό άλμα στην κατεύθυνση τηςιμπεριαλιστικά κινούμενης διαδικασίας της "παγκοσμιοποίησης", που ήδη έχει οδηγήσει την παγκόσμια οικονομία σε μεγάλη κρίση και ανασφάλεια καθώς και μεγάλη ανισότητα μεταξύ των χωρών. Ενώ έχει προκαλέσει τη συνεχή αύξηση της ανεργίας, της φτώχειας και άλλες σοβαρές επιπτώσεις στους εργαζόμενους, καθώς επίσης και σημαντικές απώλειες στα κοινωνικά δικαιώματα και στις παρεχόμενες κοινωνικές υπηρεσίες.

Ο κύριος σκοπός της ΠΣΕ είναι να εγκαθιδρύσει απόλυτη κεφαλαιακή ευχέρεια στα παγκόσμια επιχειρησιακά συμφέροντα. Υπό αυτούς τους όρους οι πολυεθνικές επιχειρήσεις θα έχουν το αχαλίνωτο δικαίωμα να διεισδύουν στις εθνικές αγορές κατά τη θέλησή τους, απελευθερωμένες πλήρως από δεσμεύσεις ή "απαιτήσεις εκπλήρωσης", που μπορεί να τίθενται από τις εθνικές κυβερνήσεις των χωρών.

Ενα τέτοιο επενδυτικό καθεστώς θα υποδαυλίσει ουσιαστικά την ικανότητα των χωρών να καθορίζουν οι ίδιες τα αντικείμενα της εθνικής τους ανάπτυξης, να διατηρούν και να βελτιώνουν τα εργασιακά στάνταρντ, να ελέγχουν τη χρήση των πολύτιμων φυσικών πλουτοπαραγωγικών πηγών τους, να προλαμβάνουν ή να αποτρέπουν ιδιωτικοποιήσεις, να διευρύνουν το συνεταιριστικό και συλλογικό ιδιοκτησιακό καθεστώς και, τέλος, να προστατεύουν το φυσικό περιβάλλον.

Θα περιορίσει σημαντικά το δημοκρατικό και κυριαρχικό δικαίωμα των λαών και των κυβερνήσεών τους να αυτοκαθορίζουν τις εθνικές συλλογικές τους τύχες και θα επισπεύσει την καθοδική πορεία των κοινωνικών και οικονομικών δικαιωμάτων σε όλα τα κράτη του κόσμου.

Οι διεθνείς συμφωνίες, που καθορίζουν οι κοινοί και αμοιβαίως συμφωνηθέντες όροι των εμπορικών συναλλαγών, είναι χρήσιμοι και απαραίτητοι, όμως η ΠΣΕ και παρόμοιες πρωτοβουλίες θα εξασφαλίσουν "κάρτα ελευθέρας" στα πιο ισχυρά επιχειρησιακά κοντσέρν και θα οδηγήσουν την παγκόσμια οικονομία σε ένα επικίνδυνο και αντιδημοκρατικό μονοπάτι.

Η συνεχώς αυξανόμενη παγκόσμια αντίθεση στην ΠΣΕ, συνδυασμένη με τους εσωτερικούς ανταγωνισμούς μεταξύ ορισμένων ηγετικών καπιταλιστικών κέντρων και χωρών, έχει ήδη προκαλέσει κρίση στη διαπραγματευτική διαδικασία. Παρά το γεγονός όμως της αναβολής για έξι μήνες της τελικής υπογραφής της συμφωνίας, ισχυρά ιμπεριαλιστικά συμφέροντα, που καθοδηγούνται από τις ΗΠΑ, συνεχίζουν τις πιέσεις για την υιοθέτηση των βασικών δομικών συστατικών της ΠΣΕ, είτε διαμέσου του ΠΟΕ είτε με τις τροποποιήσεις των βασικών αρχών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Συνεπώς, καλούμε όλα τα εργατικά κινήματα και τις δημοκρατικές δυνάμεις σε όλες τις χώρες να προσδιορίσουν και να ενώσουν τις δυνάμεις τους και τις προσπάθειές τους για να αποτρέψουν την επικύρωση της ΠΣΕ από τις κυβερνήσεις τους. Απορρίπτουμε την εξώθηση από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις για όσο το δυνατόν μεγαλύτερα κέρδη και την πορεία για μία παγκόσμια δικτατορία. Προτείνουμε εναλλακτικές οικονομικές πολιτικές, όπου πρωταρχική σημασία θα έχουν οι ανάγκες και οι πόθοι των λαών, η προστασία του περιβάλλοντος και η διατήρηση της εθνικής ανεξαρτησίας και εδαφικής ακεραιότητας όλων των κρατών, καθώς απειλούνται από την παγκόσμια επιχειρηματική θέληση για όσο το δυνατόν μεγαλύτερα κέρδη".

Μέχρι στιγμής το ψήφισμα έχουν υπογράψει:

Αλγερινό Κόμμα για τη Δημοκρατία και το Σοσιαλισμό, ΚΚ Αργεντινής, ΚΚ Αυστραλίας, Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο του Μπαχρέιν, Εργατικό Κόμμα Μπαγκλαντές, Βελγικό Εργατικό Κόμμα (PTB), Κίνημα Κομμουνιστών του Βελγίου, ΚΚ Μοραβίας και Βοημίας, Βραζιλιάνικο ΚΚ, ΚΚ Βρετανίας, Νέο ΚΚ Βρετανίας, ΚΚ Καναδά, ΚΚ Χιλής, ΚΚ Κολομβίας (FARC - EP), Ενωμένο Λαϊκό Κόμμα της Κόστα Ρίκα, ΚΚ Κούβας, ΚΚ Δανίας, Αιγυπτιακό ΚΚ, ΚΚ Φινλανδίας, Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Φινλανδίας, Ενωμένο ΚΚ Γεωργίας, ΚΚ Ελλάδας, ΚΚ Ινδίας, ΚΚ Ινδίας (Μαρξιστικό), Τουντέχ Κόμμα του Ιράν, ΚΚ Ιράκ, ΚΚ Ιρλανδίας, ΚΚ Ισραήλ, Σίσο - Ούντο Ιαπωνίας (Shiso - Undo), Ιορδανικό ΚΚ, Εργατικό Κόμμα Κορέας, Εθνικό Δημοκρατικό Μέτωπο Νότιας Κορέας, Λαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα Μεξικού (MMS), Νέο Κομμουνιστικό Κόμμα Ολλανδίας, Σοσιαλιστικό Κόμμα Αοτεαρόα (Νέας Ζηλανδίας), ΚΚ Νορβηγίας, Παλαιστινιακό ΚΚ, Λαϊκό Κόμμα Παναμά, Φιλιππινέζικο ΚΚ (PKP), Πορτογαλέζικο ΚΚ, Ρουμάνικο ΚΚ, Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας (ΚΕΚΡ), ΚΚ Σκοτίας, ΚΚ των Λαών της Ισπανίας, Συριακό ΚΚ, ΚΚ Τουρκίας, Εργατικό Κόμμα Τουρκίας (EME), ΚΚ Ουρουγουάης, ΚΚ ΗΠΑ, ΚΚ Βενεζουέλας, Γερμανικό ΚΚ (DKP), Σουηδικό ΚΚ, ΚΚ Νεπάλ, Σουηδικό Κόμμα Εργασίας, Αυστραλιανό περιοδικό "Νέα Εποχή".

• Αριθμός - κατά προσέγγιση - εργαζομένων στις ΗΠΑ που έχασαν τηνεργασία τους,

λόγω της ΝΑΦΤΑ έως το Μάρτη του 1997: 500.000

Αντίστοιχος για το Μεξικό μόνο το 1995: 1.850.000

• Αριθμός των παιδιών που ζουν στο Μεξικό κάτω από τα όρια της "ακραίαςφτώχειας", σύμφωνα με την UNICEF: 9.000.000

Αριθμός παιδιών ηλικίας 6 - 14 στο Μεξικό που εργάζονται, σύμφωνα με τηUNICEF: 800.000.

• Αριθμός των παιδιών των ΗΠΑ, που πεινούν ή είναι στα όρια της πείνας:

14.000.000.

Ποσοστό των παιδιών στις ΗΠΑ που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας:

20,8%

Θέση που κατέχουν οι ΗΠΑ ανάμεσα στις ανεπτυγμένες χώρες, για τα παιδιάπου ζουν κάτω από το επίσημο όριο φτώχειας, σύμφωνα με τη UNICEF: 1

• Αλλαγή στην αγοραστική ικανότητα των Μεξικανών: -70%

Ποσοστό μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που δεν πρόκειται να επωφεληθούν απότην πρόσφατη οικονομική ανάκαμψη: 70%

Αριθμός των Μεξικανών (πληθυσμός 92 εκατ.), που επιβιώνουν με λιγότερααπό 5 δολ. ημερησίως: 40.000.000

Ποσοστό των Μεξικανικών νοικοκυριών που αντιμετωπίζουν οικονομική κρίση:95%

• Μέση ετήσια μείωση του εισοδήματος των Αμερικανών που απολύθηκαν καιπροσλήφθηκαν σε άλλη επιχείρηση: $4.420

Κατά προσέγγιση ένας απολυμένος Αμερικανός εργαζόμενος, που έχασε τη θέση

του, να βρει ίση ή υψηλότερα αμειβόμενη εργασία: 1 στους 2

Αριθμός θέσεων εργασίας που χάθηκαν στην αμερικανικήαυτοκινητοβιομηχανία

λόγω της μεταφοράς τους στο Μεξικό μόνο το 1995: 69.048

• Κατά προσέγγιση εβδομαδιαίο εισόδημα των εργαζομένων στο εργοστάσιο

της JVC στην πολιτεία του Νιου Τζέρσεϊ, ΗΠΑ: $360

Κατά προσέγγιση εβδομαδιαίο εισόδημα των εργαζομένων στο εργοστάσιο

της JVC στην πολιτεία της Τιχουάνας, Μεξικό: $50

• Αριθμός θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν στο εργοστάσιο παιχνιδιώνMATTEL σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ: 0

Αριθμός θέσεων εργασίας που χάθηκαν στο εργοστάσιο της MATTEL: 520

• Ποσοστό των πολιτών των ΗΠΑ, που έχουν αρνητική άποψη μετά την

ενημέρωσή τους και τη γνώση των συμφωνιών της ΝΑΦΤΑ και της ΓΚΑΤΤ: 52%

Ποσοστό που έχουν θετική άποψη: 27%

Ποσοστό των Μεξικανών που έχουν αρνητική άποψη για τη ΝΑΦΤΑ, χωρίς, όμως,να έχουν ενημέρωση και γνώση: 67%

Τα κείμενα έγραψε η Χριστίνα ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Από τη συγκέντρωση αλληλεγγύης των Ευρωπαίων εργατών στους εργαζόμενους της ΡΕΝΩ