H Αθήνα προετοιμάζει το "κλίμα" για την επικείμενη συνάντηση του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη με τον Πρόεδρο της Κύπρου Γλ. Κληρίδη,μεθοδεύοντας, πρώτα απ' όλα, τη μετάθεση των ευθυνών της για την υπόθεση των ρωσικών πυραύλων "S - 300".

Η αδυναμία της "ελληνικής πλευράς", μετά τις αμερικανικές και τουρκικές απειλές, να υλοποιήσει την προώθηση του εξοπλιστικού προγράμματος της Κύπρου, έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση "τριβών" και "τριγμών" στις σχέσεις Αθηνών και Λευκωσίας για το ποιος τελικά θα επωμιστεί το πολιτικό τίμημα μιας υπαναχώρησης.

Χτες, ο υπουργός Εξωτερικών Θ. Πάγκαλος ανέλαβε, με δηλώσεις που έκανε μετά τη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Εξωτερικών των Σεϊχελλών, να διατυπώσει το "περίγραμμα" που θέτει η ελληνική κυβέρνηση ενόψει της συνάντησης Κληρίδη - Σημίτη στο Μέγαρο Μαξίμου την προσεχή Πέμπτη.

Η ελληνική κυβέρνηση, είπε ο Θ. Πάγκαλος, παρεμβαίνει μόνο συμβουλευτικά αφού το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Κύπρου αφορά μόνο τη Δημοκρατία της Κύπρου. Με τα λόγια αυτά, όπως εκτιμούν διπλωματικές πηγές, η Αθήνα αποστέλλει το μήνυμα ότι δεν είναι διατεθειμένη να αναλάβει το όποιο κόστος συνεπάγεται η αναμενόμενη υπαναχώρηση στο θέμα της αγοράς των ρωσικών πυραύλων.

Η ελληνική κυβέρνηση, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες και τις δηλώσεις του Θ. Πάγκαλου, στην προσπάθειά της να βρει διέξοδο επικεντρώνει τις διπλωματικές της προσπάθειες σε δύο σημεία:

Πρώτον, επιχειρεί να προωθήσει την ιδέα του περιορισμού των εξοπλισμών στην Κύπρο. Για τον λόγο αυτό ο Θ. Πάγκαλος επανέλαβε την "έκκληση" προς τις ΗΠΑ να σταματήσουν να πωλούν στην Τουρκία οπλισμό, ο οποίος, παρανόμως, χρησιμοποιείται στην τουρκοκρατούμενη Κύπρο.

Το δεύτερο στοιχείο αφορά στην αναζωογόνηση της "ιδέας" του Θ. Πάγκαλου για τη δημιουργία ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στην Κύπρο υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ.

Οι προσπάθειες αυτές πάντως, όπως σημειώνουν Ελληνες διπλωμάτες, δεν αναμένεται να καρποφορήσουν καθώς η Αγκυρα, έχοντας αντιληφθεί τη δυσχερή θέση της ελληνικής πλευράς, επιδιώκει μια "απόλυτη" διπλωματική νίκη με την άνευ όρων ματαίωση της παραγγελίας για τους πυραύλους.

Η κυβέρνηση θα συνεχίσει τις προσπάθειές της ώστε ο Ραούφ Ντενκτάς να συμμορφωθεί με τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και δε θα πέσει στην παγίδα του να εγκαταλείψει τη βάση των συνομιλιών, όπως αυτή καθορίζεται από τα ψηφίσματα του Διεθνούς Οργανισμού.

Αυτό δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης,κατά την αναχώρησή του χτες για τη Λισαβόνα. Ερωτηθείς για το θέμα των πυραύλων ο Ι. Κασουλίδης επανέλαβε ότι υπάρχει απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου, η οποία ισχύει. Αν το Εθνικό Συμβούλιο, σημείωσε, αποφασίσει να την αλλάξει, είναι στη δική του δικαιοδοσία.

Σε ερώτηση για τις πολιτικές συνέπειες ενδεχόμενης αναβολής της εγκατάστασης των πυραύλων, ο υπουργός Εξωτερικών κάλεσε τους δημοσιογράφους να αφήσουν τις φήμες και πρόσθεσε ότι ο κυπριακός λαός εξέλεξε τον Πρόεδρο Κληρίδη για να χειριστεί την τύχη του αυτά τα χρόνια, κατά τον τρόπο που κρίνει ότι είναι καλύτερος για να εξυπηρετηθούν τα καλώς νοούμενα συμφέροντά του.

ΛΕΥΚΩΣΙΑ.-

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΔΗΚΟ Τάσος Παπαδόπουλος δήλωσε ότι αν οι πύραυλοι "S-300" δεν έρθουν στην Κύπρο, τότε ο Πρόεδρος Κληρίδης έχει ηθική υποχρέωση να παραιτηθεί και να ζητήσει ξανά την εμπιστοσύνη του λαού μέσω εκλογών.

Και αυτό, όπως είπε ο κ. Παπαδόπουλος, γιατί οι τελευταίες προεδρικές εκλογές κερδήθηκαν με το σύνθημα της έλευσης των πυραύλων στην Κύπρο.

Ο κ. Παπαδόπουλος, είπε επίσης ότι επιβάλλεται η κάλυψη της Κύπρου, είτε με αντιαεροπορικά συστήματα, είτε με την έλευση ελληνικών αεροπλάνων, των οποίων ο ανεφοδιασμός να γίνεται από ένα ασφαλές αεροδρόμιο στην Κύπρο.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε χθες ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει υπόψη του τις δηλώσεις σημαντικών πολιτικών παραγόντων για παραίτησή του σε περίπτωση μη έλευσης των πυραύλων "S-300" στην Κύπρο και δεν επιθυμεί να τις σχολιάσει.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος, επιθυμεί να ολοκληρώσει τον κύκλο της προεδρικής του θητείας γιατί πιστεύει ότι αυτό εξυπηρετεί το εθνικό συμφέρον.

Ο Χρήστος Στυλιανίδης ανέφερε ότι η πολιτική ηγεσία στο πλαίσιο του Εθνικού Συμβουλίου, θα πάρει τις πλέον ορθές αποφάσεις και σημείωσε ότι η περίοδος που διανύουμε είναι κρίσιμη και η ευρύτερη δυνατή συναίνεση και το αρραγές εσωτερικό μέτωπο θα βοηθήσουν τους χειρισμούς των κυβερνήσεων Αθηνών - Λευκωσίας.

Ο εκπρόσωπος δήλωσε ότι τυχόν ακύρωση του συμβολαίου για την αγορά των πυραύλων "S-300", Θα δημιουργήσει γενικότερα προβλήματα στον αμυντικό σχεδιασμό.

Είπε επίσης ότι δεν τίθεται σε αμφισβήτηση η απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου για εγκατάσταση των πυραύλων "S-300", σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι και η απόφαση της κυβέρνησης για το θέμα είναι πάγια. Δεν τίθεται, είπε, θέμα ακύρωσης. Ο εκπρόσωπος ανέφερε επίσης ότι το Κυπριακό είναι πολιτικό πρόβλημα με σημαντικές πολιτικές πτυχές, σε καμία όμως περίπτωση, το δικαίωμα της άμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας δε συγκρούεται με το στρατηγικό στόχο της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ο Βρετανός ύπατος αρμοστής Ντέιβιντ Μάντεν δήλωσε ότι η ενταξιακή πορεία της Κύπρου και η εγκατάσταση των πυραύλων "S-300" είναι θέματα εντελώς χωριστά, εξέφρασε όμως την ελπίδα ότι θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μη έλευση των πυραύλων στην Κύπρο. Ο Βρετανός διπλωμάτης μιλώντας μετά τη συνάντηση που είχε το πρωί με τον Πρόεδρο Κληρίδη, είπε ότι αναμένει πως στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών θα γίνουν διαβουλεύσεις για το Κυπριακό και τα άλλα θέματα, στα οποία, όπως ανέφερε, περιλαμβάνεται και το θέμα των "S-300". Το μορατόριουμ και κάποιες άλλες ιδέες, πρόσθεσε, εξακολουθούν να βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη.

Σχετικά με το θέμα της ενίσχυσης των κατοχικών στρατευμάτων ανέφερε ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις για κάτι τέτοιο.

Ο Ντέιβιντ Μάντεν είπε επίσης ότι ο σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ βρίσκεται σε επαφή με τον Τόμας Μίλερ για συντονισμό των ενεργειών των δύο κυβερνήσεων. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρ. Στυλιανίδης, δήλωσε σχετικά ότι στην ημερήσια διάταξη για την κυπριακή κυβέρνηση, βρίσκεται μόνο το θέμα της εγγυημένης ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στην Κύπρο.

Ο εκπρόσωπος είπε ότι η κυβέρνηση δε σχολιάζει τις δηλώσεις του Βρετανού ύπατου αρμοστή περί μορατόριουμ πτήσεων στην Κύπρο.

Η πρωτοβουλία των Ηνωμένων Πολιτειών για λύση του Κυπριακού είναι μια συνεχιζόμενη διαδικασία, δήλωσε ο Αμερικανός πρέσβης Κένεθ Μπριλ.

Μιλώντας ύστερα από συνάντηση που είχε το πρωί με τον Πρόεδρο Κληρίδη, ο κ. Μπριλ ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να αναζητούν και να διερευνούν ευκαιρίες για προώθηση της διαδικασίας. Η διπλωματία όμως, σημείωσε, στην οποία αποδίδουμε σημασία είναι αυτή κατά την οποία τηρούνται μυστικά όσα λέγονται κατ' ιδίαν. Σχετικά με το θέμα της ενίσχυσης των κατοχικών στρατευμάτων, ο κ. Μπριλ ανέφερε ότι όταν θα έχει κάτι το οποίο θα μπορεί να μοιραστεί με την κυπριακή κυβέρνηση θα το κάνει.

Ο Αμερικανός πρέσβης είπε ότι για το θέμα αυτό υπάρχει γενικά παραπληροφόρηση, απέφυγε όμως να δώσει λεπτομέρειες.