Πολλές φορές έχει τονιστεί η πολιτική σημασία των εκλογών για την Αυτοδιοίκηση. Τόσο οι προεκλογικές διεργασίες και διαδικασίες, όσο και το ίδιο το αποτέλεσμα των εκλογών και πολύ περισσότερο η σύνθεση των νέων οργάνων της Αυτοδιοίκησης, θα έχουν επίδραση στις πολιτικές εξελίξεις, θα έχουν επιπτώσεις στην αντιμετώπιση των λαϊκών προβλημάτων, θα επηρεάσουν τη λειτουργία του θεσμού.

Η κυβέρνηση και τα κόμματα, το καθένα από τη σκοπιά του θέλουν να αξιοποιήσουν όλες τις δυνατότητες, για να προωθήσουν τους στόχους τους, που είναι σε στενή σύνδεση με τη γενικότερη πολιτική τους, την αντίληψη που έχουν για την Αυτοδιοίκηση.

Από τη δράση, την τακτική των πολιτικών δυνάμεων και τις διεργασίες που συντελούνται στη Θεσσαλία, βγαίνουν χρήσιμα συμπεράσματα.

Το ΠΑΣΟΚ έγκαιρα άνοιξε τα χαρτιά του. Σχεδίασε και υλοποιεί μια ευέλικτη τακτική, αξιοποιώντας τις γνωστές και δοκιμασμένες μεθόδους, αλλά και νέες, έχοντας πάντοτε κατά νου να εγκλωβίσει το λαό, να αποτρέψει την καταδίκη της αντιλαϊκής κυβερνητικής πολιτικής, να παρεμποδίσει τη συσπείρωση λαϊκών δυνάμεων, να χειραγωγήσει τα νέα όργανα που θα εκλεγούν στους δήμους και στις νομαρχίες.

Ανάλογα με τους αποδέκτες η τακτική αυτή προσαρμόζεται, με τον ίδιο πάντοτε στόχο.

Η θέση του πρωθυπουργού για εκλογές - δημοψήφισμα για την κυβερνητική πολιτική είχε ως στόχο να συσπειρώσει όλο το ΠΑΣΟΚ, και ήθελε να τονίσει τις συνέπειες από ένα αρνητικό αποτέλεσμα για το κυβερνών κόμμα στις εκλογές. Ιδιαίτερα απευθύνεται σε όλους εκείνους, που με τον ένα ή άλλο τρόπο έχουν προνομιακή σχέση με τον κρατικό μηχανισμό και την κυβερνητική εξουσία και έχουν πολλούς λόγους να διατηρηθεί αυτή η σχέση.

Για τους εργαζόμενους όμως και τα άλλα λαϊκά στρώματα, που δυσανασχετούν από την κυβερνητική πολιτική, που δέχονται όλες τις συνέπειες και βλέπουν τις συνθήκες διαβίωσής τους να χειροτερεύουν, που βλέπουν τους δήμους και τις Νομαρχίες να μετατρέπονται σε στήριγμα κάθε αντιλαϊκού μέτρου, υπάρχει άλλη τακτική. Αυτοί καλούνται να κρίνουν με άλλα μέτρα και σταθμά.

Καλούν το λαό να κρίνει μόνο τα πρόσωπα και την ικανότητά τους να λύσουν τα τοπικά προβλήματα και αυτά ξεκομμένα από την κυβερνητική πολιτική, αποφεύγοντας να συζητήσουν για τις αιτίες των προβλημάτων, για την πολιτική που τα γεννά, για το ρόλο και το χαρακτήρα της αυτοδιοίκησης, για τις πραγματικές προϋποθέσεις, που πρέπει να διαμορφωθούν για να αντιμετωπιστούν τα λαϊκά προβλήματα.

Σ' αυτές τις εκλογές το ΠΑΣΟΚ προσπαθεί να διευρύνει τις πολιτικές και κοινωνικές του συμμαχίες.

Προτεραιότητα έχει η "κεντροαριστερά", με προνομιακό συνεταίρο τον ΣΥΝ.

Φαίνεται όμως ότι το ΠΑΣΟΚ προσπαθεί να αξιοποιήσει τα προβλήματα της ΝΔ και έχει ανοιχτή επικοινωνία και με στελέχη του συντηρητικού χώρου, ιδιαίτερα αυτά που έχουν σχέση με τους διαγραφέντες.

Συστηματικές προσπάθειες κάνουν τα κυβερνητικά στελέχη για να αποτρέψουν τη συμμετοχή υποψηφίων σε ψηφοδέλτια με αγωνιστικό προσανατολισμό. Οπως και για να εντάξουν υποψηφίους με κύρος στα δικά τους ψηφοδέλτια.

Οι υποψήφιοι δήμαρχοι και νομάρχες, που υποστηρίζει το ΠΑΣΟΚ, και τα στελέχη του ΣΥΝ, πήραν το επίσημο χρίσμα μέσα από κομματικές διαδικασίες.

Σε αρκετούς δήμους, εκεί όπου ενδιαφέρονταν για το χρίσμα περισσότεροι υποψήφιοι δε δόθηκε χρίσμα σε κανέναν και εμφανίζονται τώρα, ως δήθεν ανεξάρτητοι, ενώ όλοι είναι στελέχη του ΠΑΣΟΚ και έχουν τις ίδιες θέσεις, την ίδια αντίληψη, τους ίδιους στόχους με όλους τους φιλοκυβερνητικούς υποψήφιους.

Φαίνεται ότι η παρουσία πολλών υποψηφίων από το χώρο του ΠΑΣΟΚ, και η προσπάθειά τους να εμφανιστούν - έστω στα λόγια - ως ανεξάρτητοι, έχει να κάνει βεβαίως με προσωπικές φιλοδοξίες, δείχνει όμως και τις φυγόκεντρες δυνάμεις, που αναπτύσσονται στο κυβερνών κόμμα, από την επίδραση της λαϊκής δυσαρέσκειας, από την αντιλαϊκή κυβερνητική πολιτική.

Ολα αυτά στηρίζονται και με μία πολυέξοδη καμπάνια "πλύσης εγκεφάλου", που βρίσκεται σε εξέλιξη και θέλει να πείσει τους κατοίκους της περιοχής μας, ότι στη Θεσσαλία συντελείται "κοσμογονία" έργων, ως αποτέλεσμα της κυβερνητικής πολιτικής και με τη συμβολή των κυβερνητικών δημάρχων και νομαρχών.

Ολη η έγνοια του ΠΑΣΟΚ είναι να κρύψει από το λαό την πολιτική του, τους πραγματικούς στόχους που έχει σ' αυτές τις εκλογές, το ρόλο που επιφυλάσσει στην Αυτοδιοίκηση.

Η ΝΔ ακολουθεί μια πολιτική "χαμηλών τόνων". Προσπαθεί να παρουσιάσει τους υποψηφίους της, ως ανεξάρτητους και έχει ως στόχο την εκλογική ήττα των υποψηφίων του κυβερνώντος κόμματος, για να την αξιοποιήσει στη δικομματική αντιπαράθεση, για να κερδίσει τις επόμενες βουλευτικές εκλογές.Και δω προβάλλονται τα ικανά πρόσωπα, γίνεται προσπάθεια να εκφραστεί η λαϊκή δυσαρέσκεια από την ασκούμενη κυβερνητική πολιτική, με την αρνητική ψήφο στους κυβερνητικούς υποψηφίους, όχι όμως με κριτήριο την πολιτική τους απέναντι στα γενικότερα προβλήματα, την αντίληψή τους και τις θέσεις τους για το Δήμο και τη Νομαρχία, αλλά με κριτήριο την ικανότητα των προσώπων, τη συμπεριφορά και τη στάση τους σε δευτερεύοντα ζητήματα.

Είναι φανερή η προσπάθεια που κάνουν και τα στελέχη της ΝΔ, να μην ανοίξει μια ουσιαστική συζήτηση για τις πραγματικές αιτίες των λαϊκών προβλημάτων, ποια σχέση έχουν με την ακολουθούμενη πολιτική, για την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ, ποιος ρόλος επιφυλάσσεται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ποιες οι δικές τους θέσεις για όλα αυτά.

Μια τέτοια συζήτηση θα αποκάλυπτε, ότι οι συνδυασμοί που στηρίζουν επίσημα η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, και οι "άλλες δημοκρατικές δυνάμεις", ταυτίζονται στα κύρια και βασικά, που κρίνονται σ' αυτές τις εκλογές.

Αποκαλυπτική είναι, επίσης, η τακτική του ΣΥΝ και πάντοτε σε αρμονία με τον χαρακτήρα, την πολιτική και τις επιδιώξεις αυτού του κόμματος, που αυτοαποκαλείται αριστερό.

Σε δυο νομούς - Καρδίτσα, Μαγνησία - στηρίζει από κοινού με το ΠΑΣΟΚ τους υποψήφιους νομάρχες, τους υποψήφιους δημάρχους στις πρωτεύουσες των νομών και υπάρχει συνεργασία και στους περισσότερους υπόλοιπους δήμους.

Φαίνεται ότι εκτίμησαν, τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ηγεσία του ΣΥΝ, ως πολύ θετική τη συνεργασία τους, στις εκλογές του 1994 και ως πετυχημένη τη θητεία των δημάρχων και νομαρχών που ακολούθησε.

Πράγματι, τόσο τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, όσο και του ΣΥΝ, με συνέπεια στήριξαν την κυβερνητική πολιτική, ακόμα και τα πιο αντιλαϊκά μέτρα, τα μέτρα και τις αποφάσεις για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Και το πιο σημαντικό, έβαλαν πλάτη στην υπονόμευση των λαϊκών αγώνων, που αναπτύχθηκαν αυτά τα χρόνια στην περιοχή μας.

Στους άλλους νομούς ο ΣΥΝ προσπαθεί να πάρει αποστάσεις από το ΠΑΣΟΚ. Η έλλειψη προβλημένων στελεχών του ΣΥΝ, η αποτυχημένη θητεία των σημερινών δημάρχων και νομαρχών του ΠΑΣΟΚ, η επιθυμία πολλών ανθρώπων της επιρροής του ΣΥΝ να στηρίξουν και να μετάσχουν στα αγωνιστικά ψηφοδέλτια, δυσκολεύει την τακτική αυτού του κόμματος. Ετσι, όπου μπορεί υποστηρίζει υποψήφιους από το χώρο του, ή αναζητά σωσίβιο σε συνεργασίες με ομάδες πολιτών, σε ορισμένες περιοχές και με το ΔΗΚΚΙ, με στόχο πάντοτε, να αποτρέψει τη συσπείρωση στα αγωνιστικά ψηφοδέλτια ανθρώπων που βρίσκονται στην επιρροή αυτών των χώρων.

Με λίγα λόγια, ο ΣΥΝ, εκεί όπου διεκδικεί κάποιες "καρέκλες" στηρίζει ανοιχτά τους κυβερνητικούς υποψήφιους και την πολιτική που εκπροσωπούν.

Εκεί που υπολογίζουν περισσότερο το "πολιτικό κόστος" και δεν έχουν δυνατότητα να πάρουν κάποια αξιώματα, προσπαθούν τουλάχιστον να υπονομεύσουν τα αγωνιστικά ψηφοδέλτια, προσφέροντας με αυτό τον τρόπο τις υπηρεσίες τους στους κυβερνητικούς υποψηφίους.

Χωρίς αρχές και θέσεις όμως πολιτεύεται και το ΔΗΚΚΙ στη Θεσσαλία.

Παρά τη θέληση πολλών μελών και οπαδών του, ακόμη και στελεχών, στηρίζει παντού τους λεγόμενους αντάρτες του ΠΑΣΟΚ. Σε μεμονωμένες περιπτώσεις και κει που δεν υπάρχει "αντάρτης", προβάλλει δικούς του υποψήφιους. Και σε καμία περίπτωση δε στηρίζει αγωνιστικό ψηφοδέλτιο.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Δήμος της Λάρισας. Πολλά επώνυμα στελέχη αυτού του κόμματος, ιδιαίτερα από το συνδικαλιστικό χώρο, εξέφραζαν την εκτίμησή τους τόσο για την υποψηφιότητα του Τάσου Σκυλλάκου, όσο και για τις θέσεις του συνδυασμού.

Τελικά όμως την απόφαση την πήρε η ηγεσία του ΔΗΚΚΙ στην Αθήνα και υποστηρίζεται ο Νίκος Σχοινάς, στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, μέχρι πριν λίγους μήνες σύμβουλος του υφυπουργού Εσωτερικών κ. Παπαδήμα, ο οποίος υποστηρίζει συνολικά την πολιτική του ΠΑΣΟΚ, και επικεντρώνει την κριτική του στο ήθος και το ύφος του σημερινού δημάρχου της Λάρισας.

Η Πολιτική Ανοιξη όπου έχει κάποιες δυνάμεις υποστηρίζει δικό της υποψήφιο, σε αρκετές περιπτώσεις υποστηρίζει τον επίσημο υποψήφιο της ΝΔ και κατ' εξαίρεση μέλη και οπαδοί της, κυρίως με αποφάσεις των τοπικών επιτροπών, συμμετέχουν και στηρίζουν τους αγωνιστικούς συνδυασμούς.

Είναι γεγονός, ότι σοβαρή επίδραση στη διαμόρφωση του σκηνικού μπροστά στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές έχει η παρέμβαση του Κόμματός μας και των αγωνιστικών Κινήσεων, τις οποίες στηρίζει.

Φυσικό είναι αυτή η παρέμβαση να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από τις άλλες πολιτικές δυνάμεις, τη στιγμή μάλιστα που γίνονται σοβαρές διεργασίες μέσα στους εργαζόμενους, τη μικρομεσαία αγροτιά και τα άλλα λαϊκά στρώματα της περιοχής μας.

Η συνεπής στάση του Κόμματός μας, οι καθαρές θέσεις του για την Αυτοδιοίκηση, οι στόχοι του για τις εκλογές, η απήχηση που έχουν οι θέσεις του για όλα τα ζητήματα που απασχολούν το λαό και τη χώρα, οι σοβαροί αγώνες που αναπτύχθηκαν στην περιοχή και ανέδειξαν τη σημασία του ενωμένου αγώνα, την ανάγκη της συσπείρωσης και αλληλεγγύης ανάμεσα στα διάφορα στρώματα που πλήττονται από την κυρίαρχη πολιτική, καθώς και η στάση όλων των κομμάτων απέναντι στους αγώνες και τα ουσιαστικά λαϊκά προβλήματα, διαμορφώνουν ένα θετικό κλίμα για συσπειρώσεις στα αγωνιστικά ψηφοδέλτια, αγωνιστών, ικανών και έντιμων ανθρώπων που δραστηριοποιούνται στους κοινωνικούς, συνδικαλιστικούς ή και σε διάφορους πολιτικούς χώρους.

Αυτές οι διεργασίες και η κινητικότητα, που παρατηρείται ανησυχεί όλες τις άλλες πολιτικές δυνάμεις και ιδιαίτερα το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ.

Δεν είναι τυχαίο, που τοπική εφημερίδα της Λάρισας, σχολιάζοντας αυτές τις διεργασίες, εκτιμούσε πως, αν συνεχιστούν "θα αναγκάσουν το ΕΓ του ΠΑΣΟΚ, να εγκατασταθεί στη Λάρισα, για να αντιμετωπίσει την κατάσταση".

Το ΠΑΣΟΚ βεβαίως προσπαθεί να αντιμετωπίσει την κατάσταση με την αξιοποίηση της "κεντροαριστερής" συνεργασίας, και όλων των υπηρεσιών που του προσφέρει η τακτική του ΣΥΝ, αλλά και με τις γνωστές μεθόδους της υποσχεσιολογίας, των πιέσεων, την αξιοποίηση του κρατικού μηχανισμού, χωρίς να εγκαταλείπει την αντιδεξιά ρητορεία και την αναβίωση των αντιδεξιών συνδρόμων.

Αδιάφορη δε μένει και η ηγεσία της ΝΔ, ιδιαίτερα εκεί που προωθούνται συσπειρώσεις ως αποτέλεσμα των αγώνων που προηγήθηκαν. Ανησυχεί όχι τόσο για την επίδραση που θα έχουν στο αποτέλεσμα, όσο για την προοπτική διεύρυνσης των συσπειρώσεων μετά τις εκλογές.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η παρέμβαση της ΝΔ στην Καρδίτσα, για να ανατρέψει τη συγκρότηση αγωνιστικού ψηφοδελτίου για τη νομαρχία, με συμμετοχή ανθρώπων της επιρροής της.

Παρά τις προσπάθειες αυτές φαίνεται ότι όλο αυτό το θετικό κλίμα θα εκφραστεί τόσο στη συγκρότηση των ψηφοδελτίων και με τη συστηματική δουλιά μέσα στο λαό τελικά θα εκφραστεί και στο αποτέλεσμα με τη σοβαρή ενίσχυση των αγωνιστικών ψηφοδελτίων.

Χρήστος ΧΑΛΚΙΑΣ