Πενήντα τέσσερα χρόνια πέρασαν από τότε - 12-13 Ιούλη 1944 - που ο ΕΛΑΣ έδωσε στην Αμφιλοχία, μια από τις μεγαλύτερες μάχες του, κατά του γερμανικού φασισμού και των ντόπιων συνεργατών του. Την επέτειο αυτή, της μεγάλης ιστορικής μάχης, τίμησαν όπως κάθε χρόνο οι αγωνιστές της Εθνικής μας Αντίστασης και πολύς κόσμος από τις γύρω περιοχές, στο διήμερο (11-12 Ιούλη 1998) των εκδηλώσεων, που πραγματοποίησαν από κοινού ο Δήμος Αμφιλοχίας και το Τοπικό παράρτημα της ΠΕΑΕΑ.

Η πρώτη μέρα των εκδηλώσεων άνοιξε με τα εγκαίνια των εκθέσεων ζωγραφικής, φωτογραφίας της Αντίστασης και βιβλίου, που λειτούργησαν όλο το διήμερο. Το μουσικοχορευτικό πρόγραμμα πλαισίωσαν τα χορευτικά συγκροτήματα: Εργατικού Κέντρου Αγρινίου, ομίλου Γαβαλούς - Μακρυνείας και Θυρίου. Επίσης Κνίτισσα από την Αμφιλοχία απήγγειλε αντιστασιακά ποιήματα.Η επόμενη μέρα των εκδηλώσεων άρχισε με το Θρησκευτικό μνημόσυνο. Ακολούθησε προσκλητήριο των νεκρών, χαιρετισμοί, ομιλία, κατάθεση στεφανιών.

Κεντρικός ομιλητής και από τη μεριά της Κεντρικής Διοίκησης της ΠΕΑΕΑ, ήταν ο ο αντιπρόεδρός της, Νίκανδρος Κεπέσης,που ανέπτυξε στη μεστή ομιλία του, το ιστορικό της μάχης, το πνεύμα του ελληνικού κινήματος, το ρόλο των δοσιλόγων και τη μετεμφιλιακή εποχή, για να κλείσει με τα σημερινά προβλήματα που απασχολούν τον ελληνικό λαό. Δημοσιεύουμε ορισμένα αποσπάσματα: "Πρόκειται για μια από τις πιο σημαντικές επιχειρήσεις του θρυλικού ΕΛΑΣ. Για μια από τις πιο σημαντικές ΝΙΚΕΣ, όπως φαίνεται από τις απώλειες. ΕΛΑΣίτες 42 νεκροί και 50 τραυματίες, Γερμανοί 450 νεκροί και 37 αιχμάλωτοι και 40 ταγματασφαλίτες νεκροί.

Σημαντικές ήταν και οι καταστροφές του τεχνικού μηχανισμού και των όπλων και πυρομαχικών. Καταστράφηκαν 23 αυτοκίνητα, ένας ραδιοπομπός, ασύρματοι, οπλοπολυβόλα, όλμοι, πυροβόλα, ενώ σκοτώθηκαν 70 μουλάρια και 38 άλογα.

Σκοπός της διαταγής, που δόθηκε από τη Διοίκηση της 8ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ για την κατάληψη της Αμφιλοχίας και της εξουδετέρωσης των γερμανικών δυνάμεων, ήταν ο αντιπερισπασμός στις επιχειρήσεις των Γερμανών, στην Πίνδο ενάντια στον ΕΛΑΣ.

Η νίκη στην Αμφιλοχία και την περιοχή, επιτεύχθηκε χάρη στην επιτελικότητα και ικανότητα των διοικητών των μονάδων, που αφομοίωσαν τη στρατηγική της διαταγής και την προσάρμοσαν στις συγκεκριμένες εδαφολογικές κλπ συνθήκες.

"... Αι συμμορίαι του ΕΛΑΣ ανέπτυξαν διαρκή... ζωηράν δραστηριότητα στη νότιο περιοχήν του Σώματος, ιδιαιτέρως επί της οδού Αρτης - Αγρινίου και σιδηροδρομικής γραμμής Αγρινίου - Μεσολογγίου έλαβον χώραν σοβαροί αιφνιδιασμοί και επανειλημμέναι προσβολαί διά ναρκών, αι οποίαι είχον ως συνέπεια αισθητάς ημετέρας απωλείας..." Ετσι αξιολόγησαν τις δραστηριότητες του ΕΛΑΣ σ' αυτήν την περιοχή εκείνη την περίοδο οι Γερμανοί κατακτητές.

Ο δοσιλογισμός - συνέχισε ο ομιλητής - αποτέλεσε τη ραχοκοκαλιά του μεταδεκεμβριανού κράτους. Η Ελλάδα έγινε έτσι "αγκιστρωμένο ψάρι"με τις υποτακτικές κυβερνήσεις. Υποτακτικές στους αμερικανονατοϊκούς ιμπεριαλιστές.

Ετσι εξηγείται πώς αντιμετωπίζουν οι κυβερνώντες μας τα αιτήματα των αγωνιστών της ΕΑΜικής Εθνικής μας Αντίστασης.

Σήμερα, 54 χρόνια ύστερα από τη νικηφόρα μάχη της Αμφιλοχίας, με την επιβολή της Νέας Τάξης Πραγμάτων, τα πάντα ξεθεμελιώνονται με τη βία, τον αυταρχισμό, τη μηχανορραφία, ακόμη και τον πόλεμο. Κόντρα στα σχέδιά τους η αντίσταση του λαού μεγαλώνει. Οι αντιστασιακοί της χώρας μας αγωνιζόμαστε ενάντια στον αντικομμουνισμό, που τον ξεθάβει ο κ. Σημίτης και η κυβέρνησή του για να τρομοκρατήσει τους αγωνιστές και να διασπάσει τους αγώνες μας.

Οι δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές του Οκτώβρη είναι μια πρόκληση, για κάθε Ελληνα και Ελληνίδα. Ολοι με την ψήφο τους πρέπει να στείλουν ένα μήνυμα όχι μόνο στην κυβέρνηση, αλλά και σε ΝΔ, ΣΥΝ, ΔΗΚΚΙ, ΠΟΛ.ΑΝ. Μήνυμα που να διακηρύσσει ότι ο λαός είναι αποφασισμένος να αναχαιτίσει την επέλαση της αντιλαϊκής πολιτικής των πολυεθνικών του ΔΝΤ, του ΟΟΣΑ, του ντόπιου μεγάλου κεφαλαίου.

Και αυτό θα γίνει με τη συμμετοχή των Παραρτημάτων της ΠΕΑΕΑ κλπ στις Επιτροπές στήριξης.

Με την υπερψήφιση των ψηφοδελτίων της πλατιάς συσπείρωσης που υποστηρίζει το ΚΚΕ".

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν: Επιζώντες της μάχης, Αξιωματικοί και μαχητές, οι Δημοτικές Αρχές της Αμφιλοχίας, ο βουλευτής Ιωαννίνων του ΚΚΕ Απόστολος Τασούλας,αντιπροσωπεία της Νομαρχιακής Επιτροπής της ΚΝΕ, ο δήμαρχος Θεσπρωτικού, ο νομάρχης και ο διοικητής της Αστυνομίας Αιτωλοακαρνανίας και τα Παραρτήματα ΠΕΑΕΑ Αμφιλοχίας, Αγρινίου, Μεσολογγίου, Ναυπάκτου, Μακρυνείας, Αιτωλικού, Αστακού, Βόνιτσας, Λευκάδας, Θεσπρωτίας, Πρέβεζας, Αρτας, Ιωαννίνων, καθώς και Κυψέλης, Νεαπόλεως - Εξαρχείων - Κολωνακίου.

• Πρόσφεραν στο Παράρτημα Αμφιλοχίας: Τα αδέλφια Καραβέλου στη μνήμη της αδελφής τους αγωνίστριας Γιαννούλας Καραβέλου και του αδελφού τους Τάκη Καραβέλου,καπετάνιου του ΕΛΑΣ που εκτελέστηκε στην Κεφαλλονιά, 100.000 δρχ. Ο Παναγιώτης Θεοδόσης αντιστασιακός 5.000 δρχ και ο Αλέξανδρος Μαρούλης στη μνήμη του πατέρα του Μαρούλη που πήρε μέρος στη μάχη της Αμφιλοχίας, 5.000 δρχ.

Με πρωτοβουλία των Νομαρχιακών Επιτροπών Κορινθίας, Αργολίδας, Αρκαδίας της ΠΕΑΕΑ και τη συμμετοχή των Κεντρικών Γραφείων τιμήθηκε στις 5-7-98 η 54η επέτειος της 3ήμερης μάχης της ΣΤΥΜΦΑΛΙΑΣ. Μάχη που έδωσε το 6ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ στις 1-3 Ιούλη 1944 κατά των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής και των ταγματασφαλιτών.

Η νικηφόρα αυτή μάχη, είχε σαν αποτέλεσμα την εξόντωση ολόκληρης της γερμανικής δύναμης, που είχε απώλειες 550 νεκρούς και αιχμαλώτους. Από τους ΕΛΑΣίτες 16 πατριώτες πέρασαν στο Πάνθεον των νεκρών αγωνιστών.

Την εκδήλωση άνοιξε ο γεν. γραμματέας του Παραρτήματος Κορίνθου Στάθης Τσιρώνης.Ο υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου και Δημ. Σχέσεων των Κεντρικών Γραφείων της ΠΕΑΕΑ Σπύρος Διλιντάς,στο σύντομο χαιρετισμό του, παρομοίωσε τον μυθικό Ηρακλή που εξόντωσε της σιδηρόραμφες στυμφαλίδες όρνιθες, που αφάνιζαν τα σπαρτά των χωρικών, με τον ΕΛΑΣ που εξολόθρευσε τις σιδηρόφρακτες γερμανικές ορδές. Επίσης τόνισε τη μεγάλη σημασία των επετειακών αυτών εκδηλώσεων, που κρατούν ζωντανή την Εθνική Αντίσταση, την οποία επάξια εκπροσωπεί η ΠΕΑΕΑ, που αγωνίζεται για την ολοκληρωτική ηθική και υλική αποκατάσταση των αγωνιστών. Κλείνοντας αναφέρθηκε στις κυβερνητικές φιέστες σε αντίθεση με τις εκδηλώσεις της ΠΕΑΕΑ, που με φαρισαϊσμό διοργανώνουν χωριστές εκδηλώσεις.

Στη συνέχεια ο πρόεδρος του Παραρτήματος, Δημήτρης Τζέκος,στη βασική ομιλία του, αναφέρθηκε, εκτός των άλλων, στα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν στη σύγκρουση. Οταν οι Γερμανοί, θέλοντας να υποτάξουν το λαό της ελεύθερης Πελοποννήσου, αποφασίζουν να πυρπολήσουν τα σπαρτά της ορεινής Αργολιδοκορινθίας και των κάμπων του Φενέου και της Στυμφαλίας, αναθέτουν το έργο στην 117η γερμανική Μεραρχία. Και έτσι, στις 28 Ιούνη, μια δύναμη από 1.000 στρατιώτες Γερμανούς και τσολιάδες του Ράλλη, έφτασε στον κάμπο.

Οι αντάρτες του 6ου Συντάγματος, με διοικητή τον αξιωματικό του Ελληνικού Στρατού Μανώλη Βαζαίο,έγκαιρα καταλαμβάνουν τα γύρω υψώματα. Και όταν δόθηκε το σύνθημα, οι Γερμανοί βρέθηκαν κυκλωμένοι, βαλλόμενοι από παντού. Γέμισε ο κάμπος από κουφάρια σκοτωμένων, κι εκείνων που πνίγηκαν στο βούρκο της λίμνης, προσπαθώντας να γλιτώσουν. Τα αποτελέσματα της μάχης αυτής ήταν λαμπρά και έφεραν μηνύματα λευτεριάς στο σκλαβωμένο λαό.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν τα Παραρτήματα Νεμέας, Τρίπολης, Κλειτορίας, Κιάτου, Αργολίδας, Πύργου Ηλείας, Ξυλοκάστρου, Λουτρακίου - Περαχώρας, Πατρών, Αιγίου και Ξυλοκάστρου. Επίσης η ΝΟ ΚΚΕ Τρίπολης, Κορινθίας και Λουτρακίου, μαζικοί φορείς και πολύς κόσμος.

(Από το Δελτίο Τύπου της ΠΕΑΕΑ)

Κυκλοφόρησε η τρίμηνη έκδοση (Απρίλης - Ιούνης 1998) του περιοδικού της ΠΕΑΕΑ "ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ", με πλούσιο και ενδιαφέρον περιεχόμενο - ΑΡΘΡΑ - ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Σ. Διλιντά: 9 Μάη, ημέρα νίκης της Αντιστασιακής Ευρώπης - Φ. Τσέκερη: Από τη συγκέντρωση στο Πεδίον του Αρεως - Η. Αρμάγου: Η συγκρότηση του Στρατηγείου του ΕΛΑΣ - Ν. Τερζόγλου: Αντιπροσωπεία της ΠΕΑΕΑ στην Ουγγαρία κ.ά.

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ - ΧΡΟΝΙΚΑ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ: Δ. Σέρβου: 54 κρεμασμένοι, 54 κυπαρίσσια - Α. Παπαδόπουλου: Ενας αφανής μηχανοδηγός του ΣΕΚ - Θ. Πορφύρη: Αποφράδα μέρα πόνου και θρήνου, στην Οξυά - Ν. Σαλπιστή: "Και εγώ δεν ξέρω πώς μου 'ρθε αυτό το κακό". - Θ. Κοϊνη: Από την Ικαρία στη Μακρόνησο. - Τ. Σεβαστιάδη: Ενας Ισραηλίτης αγωνιστής του ΕΛΑΣ, κ.ά.

ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ και ΦΙΛΩΝ: Κατάλογος βιβλίων που προσφέρθηκαν στο Μουσείο.

ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ: Α. Ράλλη: Αίτημα του Διεθνούς Συμποσίου στο Στρασβούργο.

- Ν.Τ.: Η δράση της Οργάνωσης Βετεράνων Πολέμου, Ρωσίας.

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ.

ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΣ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ.

ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ: Γ. Μωραϊτη: Ο Παπαλεβέντης (Ενας αγωνιστής κληρικός).

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Το ΔΣ της Πανελλήνιας Ενωσης Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης (ΠΕΑΕΑ) και οι συνεργαζόμενες μαζί της ΕΑΜογενείς Ενώσεις, την Τετάρτη 22-7-98 θα τιμήσουν την 55η επέτειο της μεγαλειώδους και ανεπανάληπτης μαχητικής διαδήλωσης του λαού της Αθήνας και του Πειραιά, στις 22 Ιούλη του 1943 ενάντια στην επέκταση της βουλγαρικής κατοχής και γενικά ενάντια στους κατακτητές.

400.000 διαδηλωτές κάθε ηλικίας με τα στήθη τους έφραξαν το δρόμο στους κατακτητές. Νεκροί 30 πατριώτες, εκατοντάδες τραυματίες και συλληφθέντες.

Καλούνται να πάρουν μέρος: Ο λαός της Αθήνας, η σπουδάζουσα νεολαία, η κυβέρνηση, η Βουλή, ο νομάρχης, τα πολιτικά κόμματα, οι δήμαρχοι Αθήνας, Πειραιά και της ευρύτερης περιοχής, οι στρατιωτικές αρχές, τα πνευματικά ιδρύματα και οι αντιστασιακές οργανώσεις με τα λάβαρά τους.

Στην εκδήλωση συμμετέχει και η Τράπεζα της Ελλάδος.

- Το πρόγραμμα της εκδήλωσης αρχίζει στις 11 π.μ. με επιμνημόσυνη δέηση στο Ναό Αγίου Γεωργίου Καρύτση (Χρ. Λαδά - πάροδος Σταδίου). Συγκέντρωση στις 11.20 π.μ. στη γωνία Σταδίου και Ομήρου, στην Τράπεζα της Ελλάδαο, όπου είναι εντοιχισμένη πλάκα για τις ΕΠΟΝίτισσες και ΕΠΟΝίτες Σταθοπούλου, Λίλη, Χατζηθωμά κ.ά., και 11.30 π.μ. η έναρξη της εκδήλωσης.

Με τα λάβαρα και τις σημαίες τους οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης τιμούν τους ΕΛΑΣίτες που έπεσαν στη μάχη της σοδειάς στη Στυμφαλία τον Ιούλη του '44.

Φώτο: Γιώργος Λιονάκης, αντιστασιακός.

Στο φωτογραφικό στιγμιότυπο του αντιστασιακού Παναγιώτη Θεοδόση,οι αντιστασιακοί - με φόντο την Αμφισσα - εμπρός στο μνημείο των πεσόντων στην ομώνυμη μάχη