Η εκφρασμένη αμερικανική επιθυμία για την προώθηση των ευρωτουρκικών σχέσεων και οι προσπάθειες της βρετανικής προεδρίας για την αναβάθμιση αυτών των σχέσεων σε οικονομικό, τουλάχιστον, επίπεδο, οδηγούν την ελληνική κυβέρνηση στην εκτίμηση πως μέχρι τη Σύνοδο κορυφής του Κάρντιφ οι εταίροι θα αναζητήσουν τρόπους για την υπονόμευση του ελληνικού βέτο για τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις προς την Τουρκία.
Ηδη τα σενάρια που ακούγονται για τις δυνατότητες "παράκαμψης" του ελληνικού βέτου περιγράφουν το κλίμα, αλλά - όπως επισημαίνουν Ελληνες διπλωμάτες - και την αναζήτηση τρόπων απαγκίστρωσης της Αθήνας από την "εμμονή στο βέτο"...
Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία εάν υπάρξουν εξελίξεις στα θέματα της άρσης των πολιτικών όρων και της οικονομικής συνεργασίας, μπορεί να δεχτεί να συνεδριάσει το Συμβούλιο Σύνδεσης Ευρωπαϊκής Ενωσης - Τουρκίας. Αυτό δήλωσε ο υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου της Τουρκίας Σουκρού Σινά Γκιουρέλ που είναι αρμόδιος για θέματα Κύπρου, μετά τη συνεδρίαση του νεοσύστατου Συντονιστικού Συμβουλίου που ιδρύθηκε στην Αγκυρα με αντικείμενο τις σχέσεις με την ΕΕ.
Ο Γκιουρέλ, σε δηλώσεις που έκανε στο πρακτορείο "Ανατολή", ανέφερε ότι στη συνεδρίαση του Συμβουλίου συζητήθηκε και καθορίστηκε η στρατηγική της Τουρκίας στο θέμα της ΕΕ. Σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό, η στρατηγική περιλαμβάνει "λεπτομερείς προτάσεις σε πολλά ζητήματα, από τη γεωργία μέχρι τις υπηρεσίες", ενώ το σημαντικότερο σημείο είναι αυτό με το οποίο "προτείνεται να συσταθεί Συμβουλευτικός Μηχανισμός" μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ.
Παράλληλα με τις διπλωματικές διεργασίες για την προώθηση των ευρωτουρκικών σχέσεων, συνεχίζεται το "παιχνίδι" που αφορά στην εγκατάσταση Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο. Μια συζήτηση, η οποία εξελίσσεται κάτω από αυστηρή μυστικότητα και υπό την αιγίδα του ΓΓ του ΝΑΤΟ. Για τη συζήτηση αυτή ο υπουργός Τύπου Δ. Ρέππας σημείωσε πως "δεν έχει ολοκληρωθεί", σε αντίθεση με ένα εντελώς διαφορετικό κλίμα που καλλιεργεί ο τουρκικός Τύπος τις τελευταίες μέρες...
Μέσα σε αυτό το σκηνικό αποκτά ιδιαίτερη διάσταση και το θέμα της εγκατάστασης των ρωσικών πυραύλων στην Κύπρο και η συστηματική προσπάθεια της αμερικανικής, κυρίως, διπλωματίας να ματαιώσει την παραγγελία. Ο Δ. Ρέππας υποστήριξε πως "η κυπριακή κυβέρνηση χειρίζεται υπεύθυνα το θέμα" και επανέλαβε τη θέση της Λευκωσίας για αποστρατιωτικοποίηση του νησιού προκειμένου να ματαιωθεί η παραγγελία.
Δεν "πείθεται" από τους Αμερικανούς ο Γλ. Κληρίδης να αναβάλει την εγκατάσταση των S - 300
ΛΕΥΚΩΣΙΑ (του ανταποκριτή μας). - Απέτυχε και η νέα προσπάθεια του ειδικού συντονιστή για το Κυπριακό στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών Τόμας Μίλερ να αποσπάσει τη συγκατάθεση του Προέδρου Κληρίδη στην πρότασή του να αναβληθεί η μεταφορά των πυραύλων S - 300 στην Κύπρο ή, αν παραληφθούν, να τεθούν υπό τη φύλαξη της Διεθνούς Ειρηνευτικής Δύναμης. Οσον αφορά τη συνάντηση του Τ. Μίλερ με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, ο ίδιος ο Αμερικανός αξιωματούχος παραδέχτηκε ότι δε διαπίστωσε καμιά μεταβολή στις γνωστές θέσεις του Τουρκοκύπριου ηγέτη. Ο Μίλερ αναχωρεί από την Κύπρο σήμερα, χωρίς να μεταφέρει στο χαρτοφύλακά του τίποτε το αξιοσημείωτο. Νέα προσπάθεια δεν αναμένεται να αναληφθεί πριν από τη Διάσκεψη του Κάρντιφ, οπότε θα μελετηθούν οι νέες συνθήκες που θα δημιουργηθούν υπό το φως των αποτελεσμάτων της διάσκεψης αυτής.
Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη, ο Τόμας Μίλερ είπε ότι δεν αποτελεί προϋπόθεση για τη συνέχιση της αμερικανικής πρωτοβουλίας η ακύρωση της παραγγελίας των ρωσικών πυραύλων. Ωστόσο, ο Αμερικανός διπλωμάτης επανέλαβε τη θέση της αμερικανικής κυβέρνησης ότι η εγκατάσταση των S - 300 δε βοηθάει τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Οι ΗΠΑ, πρόσθεσε, δεν αμφισβητούν το δικαίωμα της Κύπρου να λαμβάνει αποφάσεις.
Σε ερώτηση αν κομίζει ιδέες αναφορικά με τους πυραύλους, ο Τ. Μίλερ είπε ότι πάντα υπάρχουν κάποιες ιδέες. Αν πω, είπε, ότι έφερα ιδέες θα γράψετε ότι είναι καινούριες. Αν πω ότι δεν έφερα, θα γράψετε ότι η επίσκεψή μου ήταν άχρηστη.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, είπε ότι συζήτησε με τον Πρόεδρο Κληρίδη αριθμό θεμάτων, αλλά δεν τα καθόρισε.
Κατά την επάνοδό του από την κατεχόμενη Λευκωσία, ο Τ. Μίλερ ρωτήθηκε αν διέβλεψε διάθεση για αλλαγή θέσεων στην τουρκική πλευρά. Χρειάζεται, απάντησε, ακόμη πολλή δουλιά και πρόσθεσε ότι ο ίδιος θα επιμείνει. Αρνητική ήταν η απάντησή του και στην ερώτηση κατά πόσον υπάρχουν διαβεβαιώσεις ότι βελτίωση των σχέσεων Τουρκίας - Ευρωπαϊκής Ενωσης θα συμβάλει σε βελτίωση της στάσης της τουρκικής πλευράς στο Κυπριακό.
Στο οδόφραγμα του "Λήδρα Πάλας", οι Ελληνοκύπριοι δημοσιογράφοι αρνήθηκαν να πληρώσουν το χαράτσι των 15 λιρών (κάπου 9 χιλιάδες δραχμές), που επέβαλε ο Ντενκτάς και δεν πήγαν στα Κατεχόμενα για να καλύψουν τη συνάντηση με τον Τ. Μίλερ.
Εξάλλου, ο υπουργός Εξωτερικών Γιαννάκης Κασουλίδης, σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση Κληρίδη - Μίλερ, είπε ότι ήταν χρήσιμη. Συζητήθηκε, ασφαλώς, είπε, το Κυπριακό και έχει ληφθεί από μέρους του διαβεβαίωση ότι οι προσπάθειες συνεχίζονται. Θα αναμείνουμε, συνέχισε, να δούμε τις αποφάσεις του Κάρντιφ και να αξιολογήσουμε τις αντιδράσεις που θα προκύψουν από αυτές.
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Δ. Χριστόφιας, σε χτεσινές δηλώσεις του αναφορικά με το θέμα των πυραύλων, είπε ότι "στο τέλος της ημέρας η κυβέρνηση ψάχνει ερείσματα και αφορμές για να μη φέρει τους πυραύλους, προσπαθώντας ταυτόχρονα να μην καταστεί αιχμάλωτη της απόφασής της για την αγορά τους".Ο Δημ. Χριστόφιας απέρριψε τις εκτιμήσεις ότι η αγορά των πυραύλων έχει δημιουργήσει κινητικότητα στο Κυπριακό. Οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί, είπε, έχουν επικεντρώσει την προσπάθειά τους στο να μην εγκατασταθούν οι πύραυλοι και να αναγνωριστεί το ψευδοκράτος και ο Ντενκτάς. Συνεχίζοντας, επέκρινε την κυβέρνηση για παθητική αντιμετώπιση των αμερικανικών προσπαθειών και τόνισε ότι το Κυπριακό πρέπει να επιστρέψει στη σωστή βάση.