Το μήνυμα δόθηκε από την εργατική τάξη, στη χώρα μας, στον κόσμο ολόκληρο. Η Πρωτομαγιά, ιστορικός σταθμός της ταξικής πάλης της παγκόσμιας εργατικής τάξης, δεν αποτελεί μόνο μέρα μνήμης των νεκρών συντρόφων της του Σικάγου, των ανώνυμων στο πλήθος, αθάνατων, ταξικών αδερφών της. Η απεργία είναι όπλο στην ταξική πάλη της εργατικής τάξης και η Πρωτομαγιά είναι μέρα απεργίας. Είναι στιγμή μέσα στην πορεία του ανειρήνευτου αγώνα ενάντια στην εκμετάλλευση, είναι κρίκος στην πορεία συγκέντρωσης των δυνάμεών της, είναι συμβολή στην ταξική αφύπνιση των εργατικών μαζών από τη συνειδητή πρωτοπορία τους για την εκπλήρωση της ιστορικής τους αποστολής. Και σαν τέτοια, το περιεχόμενο του γιορτασμού της δεν μπορεί να 'ναι διαφορετικό από τα καθήκοντα στην πάλη για τα εργατικά δικαιώματα, όπως αυτά καθορίζονται από την ίδια την ιστορική στιγμή του γιορτασμού, αλλά στην καθολική τους αντίθεση με τα συμφέροντα του κεφαλαίου και στη σχέση με την προοπτική της δικής της εξουσίας. Το μήνυμα αντίστασης στην πολιτική της άρχουσας τάξης της Ελλάδας, δόθηκε από τον ταξικό γιορτασμό της Πρωτομαγιάς που στο επίκεντρό του έχει την υπεράσπιση της κατάκτησης του Σικάγου, το 8ωρο, των εργασιακών σχέσεων, άλλα εργασιακά δικαιώματα, αλλά και την κατάχτηση της ταξικής ενότητας δράσης του συνδικαλιστικού κινήματος. Η Πρωτομαγιά γιορτάστηκε αγωνιστικά σε πολλές γωνιές του κόσμου. Ο διεθνισμός της εργατικής τάξης και της ταξικής της γιορτής δε θα μπορούσε να λείψει από το "Ριζοσπάστη", που παρουσιάζει ορισμένα πρόσθετα ακόμα στιγμιότυπα από την Πρωτομαγιάτικη απεργία "των κολασμένων της Γης".

Πόσων γενιών μόχθος χρειάστηκε, για να θεριέψουν τόσο οι ελιές και να μπορούν να "παίζουν" με τον ήλιο; Πόσες γενιές μεγάλωσαν από τους καρπούς αυτού του ευλογημένου δέντρου; Το παρελθόν είναι δεδομένο για τον κάμπο της χώρας με τα χιλιάδες λιόδεντρα, οι αμφιβολίες όλων αφορούν στο αν θα έχει μέλλον. Αμφιβολίες που ενισχύονται από στοιχεία και από τα λόγια των ίδιων των ελαιοπαραγωγών. Τα σημάδια της καταστροφής, που επέρχεται από συμφωνίες τύπου ΚΑΠ και ΓΚΑΤΤ, είναι ορατά ακόμα και σ' αυτούς που θέλουν να κλείνουν τα μάτια.

Μόνο τον τελευταίο χρόνο το εισόδημα των ελαιοπαραγωγών της Σάμου μειώθηκε κατά 40% και των οινοπαραγωγών κατά 10%! Η ποσοστιαία συμμετοχή της γεωργίας στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν του νομού μειώθηκε από 23,7% το 1984 σε 13,3% το 1996%! Το λάδι παραμένει απούλητο, η τιμή του συνεχίζει να κατρακυλάει, οι επιδοτήσεις μειώνονται, το κόστος παραγωγής αυξάνει, ο αγροτικός πληθυσμός γερνάει και οι νέοι αποφεύγουν να ασχοληθούν με την, ασύμφορη πια, καλλιέργεια της ελιάς.

Στην "τύχη" του έχει αφεθεί από την κυβέρνηση και το περίφημο σαμιώτικο κρασί, που, όμως, εξαιτίας της εξαιρετικής ποιότητάς του δεν αντιμετωπίζει προς το παρόν πρόβλημα διάθεσης και τιμής. Παρότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά συναλλαγματοφόρο προϊόν, δεν απολαμβάνει της απαραίτητης στήριξης. Να σημειωθεί, βέβαια, ότι στο νησί υπάρχει γενικότερο πρόβλημα στελέχωσης των υπηρεσιών, που έχουν να κάνουν με τη γεωργία.

Τα οφέλη για τους παραγωγούς θα μπορούσε να ήταν ακόμα μεγαλύτερα, αν η Ενωση Οινοποιητικών Συνεταιρισμών Σάμου αξιοποιούσε τις δυνατότητές της για καθετοποίηση της παραγωγής (παραγωγή, επεξεργασία, εμφιάλωση, διάθεση), που εκτός από την αύξηση της τιμής του, θα σήμαινε και δημιουργία θέσεων εργασίας. Σήμερα το 70% περίπου της παραγωγής πουλιέται χύμα (άρα σε χαμηλότερη τιμή απ' ό,τι αν πουλιόταν εμφιαλωμένο) μέσω της Ενωσης σε γαλλικό οίκο κρασιών. Το πρόβλημα σ' αυτό έγκειται στο ότι, αν για οποιοδήποτε λόγο διακοπεί η συνεργασία της Ενωσης με τον συγκεκριμένο οίκο, τότε θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα διάθεσης, μιας και δεν έχουν εξευρεθεί νέες αγορές.

Στα πλαίσια των κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης για χτύπημα και κατάργηση των συνεταιρισμών, αμφίβολο είναι και το αν η Ενωση θα καταφέρει να διατηρήσει για πολύ ακόμα το καταστατικό της δικαίωμα να υποχρεώνει τους παραγωγούς να πουλάνε σ' αυτή όλη τους την παραγωγή. Τυχόν αντικατάστασή της από πολυεθνικές θα έχει ολέθριες συνέπειες για τους παραγωγούς και την οικονομία του νησιού μεγάλο μέρος της οποίας - αν όχι το μεγαλύτερο - στηρίζεται στο κρασί,μιας και είναι κατανοητό ότι η όποια πολυεθνική σε καμία περίπτωση δε θα παίξει τον κοινωνικό, μεταξύ άλλων, ρόλο που μπορεί να παίξει η Ενωση.

Αν στα παραπάνω προστεθούν οι στρεμματικές αποδόσεις, η αύξηση του κόστους παραγωγής, με ταυτόχρονη μείωση της τιμής του προϊόντος, καθώς και το ότι δεν υπάρχουν νέοι διατεθειμένοι να συνεχίσουν την αμπελοκαλλιέργεια, τότε είναι κατανοητό ότι προμηνύονται άσχημες μέρες.

Ενδεικτική της γενικότερης κατάστασης είναι αυτή που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί του χωριού Παγώνδα,από τα πιο παραγωγικά χωριά του νησιού. Εδώ και δύο χρόνια η παραγωγή του λαδιού δεν πουλιέται. Η τιμή έπιασε "πάτο", 400 δραχμές το κιλό! Οι παραγωγοί του χωριού είχαν πέρυσι 800 τόνους λάδι, απ' αυτούς οι 600 παραμένουν απούλητοι.Οι ελπίδες τους για άνοδο της τιμής του λαδιού εξανεμίζονται όσο πλησιάζει η νέα σοδειά, οπότε θα αναγκαστούν να πουλήσουν όσο όσο.

Στο καφενείο του χωριού συναντήσαμε αγρότες πικραμένους από τα προβλήματα, αλλά απτόητους να δηλώνουν ότι θα υπερασπιστούν τις καλλιέργειές τους, όσο ζουν, αφού σχεδόν όλοι έχουν "πατήσει" την έκτη δεκαετία της ζωής τους.

"Γέμισε ο τόπος εισαγόμενο λάδι, σπορέλαιο", μας λέει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Παγώνδα Νίκος Ζαρμπάνης."Η κατάσταση είναι άσχημη" συνεχίζει κουνώντας το κεφάλι, "αν δεν ανέβει η τιμή, αν δεν επιδοτηθούμε για τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα δεν ξέρω τι θα γίνει, μ' αυτή την τιμή δεν καλύπτουμε ούτε τα έξοδα της παραγωγής και να ξέρετε ότι αυτά που εισπράττουμε είναι το εισόδημά μας για δύο χρόνια, αφού μια καλή χρονιά θα τη διαδεχτεί μια που δεν έχουμε παραγωγή".

Η οργή "πυρώνει" τα μάτια του Κ. Κυπραίου που τονίζει ότι χρειάζεται ναπουλήσουν 50 κιλά λάδι, για να αγοράσουν 5 λίτρα ραουντάπ για τα ζιζάνια, 10 κιλά λάδι για ένα τσουβάλι λίπασμα."Επεσε τσεκούρι και στις επιδοτήσεις, η τιμή πέφτει, τα έξοδα αυξάνουν, ακόμα και οι αγροτικοί δρόμοι έχουν τα χάλια τους, παντού προβλήματα, όπου και να γυρίσουμε το κεφάλι μας, εγώ έχω απούλητο 5 τόνους λάδι", καταλήγει.

Το σκαμμένα χέρια του δένονται πάνω στο τραπέζι και με χαμηλωμένο κεφάλι, ο Γ. Κυριακού μάς λέει ότι έχει στην αποθήκη του 6 τόνους λάδι και συνεχίζει "από το λάδι περιμένουμε, από τίποτα άλλο, τι θα κάνουμε, οι νέοι φεύγουν, τα χωριά ερημώνουν, όλοι εμείς είμαστε πάνω από 65 χρονών ως πότε θα καλλιεργούμε, για ποια ανάπτυξη μας μιλάνε; Εμείς θα συνεχίσουμε όσο έχουμε κότσια, αλλά μετά;". Δίπλα του ο Κ. Τσάτσος,που έχει 4 τόνους απούλητο λάδι, συμπληρώνει "πιπερίζονται τα χείλια μας και τα μάτια μας από τα φυτοφάρμακα, ποτίσαμε στα φάρμακα, ένας καφές στο καφενείο έχει 100 και 200 δραχμές και ένα κιλό λάδι που παράγεται με τόσο κόπο 400, είναι άδικο, γι' αυτό βγήκαμε στους δρόμους".

"Σε μια δεκαετία εμείς θα φύγουμε, ποιος θα ασχοληθεί με τα χωράφια, κι εμείς όσο κι αν ζήσουμε ως πότε θα μπορούμε να καλλιεργούμε; Οι νέοι δε μένουν, πώς να μείνουν μ' αυτές τις τιμές; Επειτα, αν τελικά επιδοτηθούμε ανά δέντρο, όπως πρότεινε η Κομισιόν θα μειωθούν παραπέρα οι επιδοτήσεις, που τώρα είναι μια "ανάσα" για μας και αν υπήρχε ελπίδα να ασχοληθεί κάποιος νέος μετά δε θα υπάρχει καμία. Δυστυχώς δεν έχουμε διάδοχο. Και ξέρετε ότι αν δεν έχει ο αγρότης δεν έχει κανείς, θα μαραζώσει ο τόπος", διαπιστώνει με θλίψη ο Γ. Καραγιάννης πρόεδρος του Οινοποιητικού Συνεταιρισμού του χωριού, παραγωγός λαδιού και ο ίδιος.

Οι σημαίες ψηλά, ν' ανεμίζουν. Τα πανό ακόμα πιο ψηλά. Αλλά πάνω απ' όλα ένας στόχος, που αγκαλιάζει τους πάντες, εργάτες, υπαλλήλους, συνταξιούχους, νέους: "Να κρατήσουμε με νύχια και με δόντια τα δικαιώματά μας, να παλέψουμε μέχρι τέλους γι' αυτά",όπως το έθεσε ένας εργάτης, ένας οικοδόμος.

Εκεί στην πλατεία Συντάγματος, στην απεργιακή συγκέντρωση της Πρωτομαγιάς, άνθρωποι διαφόρων ηλικιών και διαφορετικών κλάδων μας είπαν δύο κουβέντες για τη μέρα αυτή, τα μηνύματά της, την προοπτική της.

"Μέχρι τέλους", επιμένει να λέει ο οικοδόμος Γ. Αναστασίου, που μας μιλάει και ταυτόχρονα σηκώνει όλο και πιο ψηλά την κόκκινη σημαία του. "Είναι η μέρα μας σήμερα - τονίζει - μέρα της εργατιάς. Απεργούμε σήμερα, τιμώντας τους νεκρούς της τάξης μας με τον καλύτερο τρόπο, έτσι όπως κι εκείνοι θα ήθελαν, συνεχίζοντας τον αγώνα τους". Και μια προτροπή: "Ας δώσουμε σήμερα όρκο σ' αυτούς που έδωσαν το αίμα τους για να ζούμε εμείς καλύτερα, όρκο ότι θα αγωνιστούμε ενωμένοι και αποφασισμένοι, ότι δε θα αφήσουμε η θυσία τους να πάει χαμένη".

Μία είναι η επιθυμία του συνταξιούχου Γ. Αλιμπέρτη, "περισσότεροι νέοι να κατανοήσουν τη σημασία της πάλης για μια καλύτερη ζωή, πριν φύγουμε εμείς οι μεγάλοι να σιγουρευτούμε ότι οι νεότεροι, ότι πολλοί νεότεροι θα συνεχίσουν τον αγώνα". Η λέξη Πρωτομαγιά είναι ικανή να τον κάνει να βουρκώσει, θυμάται και μας λέει "δε λογαριάσαμε τίποτα και κανέναν, η Πρωτομαγιά, το νόημά της, τα μηνύματά της ήταν πολύ ισχυρά, πιο ισχυρά από τον κίνδυνο να χάσουμε τη ζωή μας, έτσι σε δύσκολες εποχές, από το '50 ακόμα, εμείς απεργούσαμε και βγαίναμε στους δρόμους".

Μία όμως και η προοπτική για τον συνταξιούχο, αυτή "της συσπείρωσης και του αγώνα για να βρούμε τα δίκια μας, το δρόμο μάς τον έδειξαν συνάδελφοί μας πριν από 112 χρόνια, θα είναι ντροπή μας να μην τον ακολουθήσουμε".

Τα μάτια λάμπουν, τα μάγουλα αναψοκοκκινισμένα, η φωνή της βραχνή από τα συνθήματα που για ώρα φωνάζει. Η 24χρονη Μαρία Μητροφάνη ήταν στο Σύνταγμα την Πρωτομαγιά, γιατί όπως η ίδια λέει "από τη στιγμή που αναζήτησα μεροκάματο, αλλά και από τη στιγμή που βρήκα, άρχισα να καταλαβαίνω τι σημαίνει εργάτρια και εκμετάλλευση, από τότε κατάλαβα τι είναι η 1η του Μάη, δε θα μπορούσα να λείπω, θα ήταν σαν να δηλώνω απουσία από τη ζωή,σαν να απαρνιέμαι τα δικαιώματά μου. Ε! Οχι, δε θα το κάνω, εδώ μαζί με τους άλλους εργάτες, τους νέους, τους συνταξιούχους, όλοι μαζί, η δύναμη των πολλών είναι τεράστια".

Τι είναι όμως η Πρωτομαγιά; Απαντά: "Αστέρι, που φωτίζει και δείχνει στους εργάτες όλης της Γης τον ένα και μοναδικό δρόμο που έχουν να ακολουθήσουν, το δρόμο του αγώνα, της ταξικής πάλης, της αλληλεγγύης. Αυτόν το δρόμο ακολούθησαν κάποτε κάποιοι άλλοι, σπουδαίοι αγωνιστές και είχαν αποτελέσματα, αυτόν το δρόμο ακολουθούμε κι εμείς σήμερα".

Κάτω από το πανό των ιδιωτικών υπαλλήλων συναντάμε τον Γ. Ζαχάρο, και γι' αυτόν ένας είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουν οι εργαζόμενοι: "Αγώνας", μας είπε τονίζοντας κάθε συλλαβή και συνέχισε καλώντας κάθε εργαζόμενο να κατανοήσει τη σπουδαιότητα του αγώνα, έτσι ώστε "να γίνει η φετινή Πρωτομαγιά αφετηρία νέων, πιο δυναμικών, πιο σκληρών αγώνων, για τη διεκδίκηση αιτημάτων και την υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας, δεν υπάρχει άλλη επιλογή, αφού κάθε μέρα η επίθεση εναντίον μας γίνεται πιο σκληρή".

"Ηρθε η ώρα να κάνουμε εμείς θυσίες", είναι η πρώτη κουβέντα που μας είπε η Λουίζα Παχή.Ως εμποροϋπάλληλος ξέρει καλά τι θα πει "θυσία", "εκμετάλλευση", τι σημαίνει δουλιά χωρίς δικαιώματα. Εργάζεται σ' έναν κλάδο που το 8ωρο είναι πια στόχος πάλης, που οι συμβάσεις αντικαταστάθηκαν από ιδιωτικά συμφωνητικά, που η τρομοκρατία θυμίζει την εποχή που οι εργάτες του Σικάγου ξεσηκώθηκαν.

"Εμείς οι εμποροϋπάλληλοι - σημειώνει - ξέρουμε τι σημαίνει κατάργηση δικαιωμάτων. Γνωρίσαμε, οι παλιότεροι και τις δύο όψεις του νομίσματος, τη δουλιά με και χωρίς δικαιώματα. Σήμερα για όλους, νέους και παλιούς, η εργασία μας μοιάζει με εκείνη των εργατών της Αμερικής έναν αιώνα πριν. Γι' αυτό η Πρωτομαγιά αποκτά για μας ιδιαίτερη σημασία. Διέξοδος βρίσκεται στον αγώνα κι αυτός ο αγώνας πρέπει να ξεκινήσει άμεσα, δεν έχουμε άλλη επιλογή".

Ιεραρχώντας κατά σπουδαιότητα τα προβλήματα που ταλανίζουν τους κατοίκους της Σάμου, στην πρώτη θέση βρίσκεται αυτό της απασχόλησης.Η μικρή προσφορά θέσεων εργασίας και η μεγάλη ζήτηση, αποτελεί ένας πρώτης τάξεως όπλο στα χέρια των εργοδοτών, που δε χάνουν ευκαιρία για την καταστρατήγηση της εργατικής νομοθεσίας και τη συνεχή συμπίεση του κόστους εργασίας. Ετσι, τα τεράστια προβλήματα που βιώνουν οι εργαζόμενοι στους χώρους δουλιάς, από τη μια πλευρά, και οι 2.000 περίπου άνεργοι, από την άλλη, συνθέτουν το ομιχλώδες τοπίο της απασχόλησης στη Σάμο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό ανεργίας από το 1991 έως σήμερα διπλασιάστηκε, "ακουμπώντας" το 15%, οι 940 άνεργοι έγιναν περίπου 2.000! Στην αύξηση της ανεργίας συντέλεσε η μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας σε όγκο κυβικών τα τελευταία τέσσερα χρόνια κατά 40%, το σταμάτημα της λειτουργίας της πρώην "Πειραϊκής - Πατραϊκής", που μεταφράζεται σε απώλεια 150 θέσεων εργασίας και των 25 εκατομμυρίων δραχμών των μηνιαίων αποδοχών τους από την αγορά της Σάμου.

Στις αιτίες της αύξησης της ανεργίας, πρέπει να προστεθεί και το πλήγμα που δέχτηκαν μικρομεσαίοι ξενοδόχοι και έμποροι. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα 199 ξενοδοχεία της Σάμου τα 65, τα τελευταία χρόνια, βγήκαν σε πλειστηριασμό, κατασχέθηκαν, άλλαξαν χρήση ή έκλεισαν.Οι ιδιοκτήτες - που έχουν ιδρύσει και Ενωση Πιστούχων Ξενοδόχων - είναι κυριολεκτικά πνιγμένοι στα χρέη από τον ασύδοτο ανατοκισμό των δανείων τους.

Ο πρόεδρος της Ενωσης Μ. Τζιβανάκης για δάνειο 48,5 εκατομμυρίων το '89 έχει πληρώσει 198.599.499 δραχμές και καλείται να καταβάλει επιπλέον το ποσό των 120 εκατομμυρίων! Ο ίδιος μας είπε ότι θα μπορούσε, αν δεν έμπλεκε στα δίχτυα του ασύδοτου ανατοκισμού, να απασχολεί επιπλέον 5 εργαζόμενους από τους 7 που απασχολεί τώρα.

Χάρη στη φορομπηχτική πολιτική της κυβέρνησης, 300 μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις έβαλαν λουκέτο τα τελευταία τρία χρόνια, ενώ ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Σάμου Γ. Χούλης τονίζει ότι στο "λουκέτο" θα οδηγηθούν πολλές ακόμα επιχειρήσεις, αν δεν επαναλειτουργήσει η Π - Π και δε στηριχτούν οι αγρότες της Σάμου.

Στον κλάδο του επισιτισμού - τουρισμού εναποθέτουν τις ελπίδες τους για μια θέση εργασίας πολλοί από τους κατοίκους της Σάμου. Σήμερα από τους 6.000 εργαζόμενους του νησιού οι 2.800 περίπου εργάζονται στον κλάδο, το 25% αυτών είναι εποχιακοί! Την άναρχη ανάπτυξη του τουρισμού και τον έλεγχο της τουριστικής κίνησης από τους τουρ οπερέιτορς, που καθηλώνουν σε απαράδεκτα επίπεδα τις τιμές των δωματίων για τους μικρομεσαίους ξενοδόχους, πληρώνουν σε μεγάλο βαθμό οι εργαζόμενοι του κλάδου που βλέπουν να τους αφαιρούνται βασικά εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα. Πολλοί υποχρεώνονται να υπογράφουν για αποδοχές 180.000 δραχμών, όταν παίρνουν 120.000, εργάζονται 30 μέρες και παίρνουν ένσημα για 22, ενώ στους 1.500 περίπου ανέρχονται οι αλλοδαποί που δουλεύουν ανασφάλιστοι.

"Κάτεργα" χαρακτηρίζει τις ξενοδοχειακές μονάδες ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στον Επισιτισμό - Τουρισμό Μ. Δάνος.Ο ίδιος καταγγέλλει ότι σε επιχειρήσεις, όπως οι "ΠΡΩΤΕΑΣ", "ΑΡΙΩΝΑΣ", ΝΤΟΡΙΣΑ ΜΠΕΪ" κ.ά. επικρατεί εργασιακός μεσαίωνας, μία καμαριέρα αναγκάζεται να καθαρίζει 26 δωμάτια, η"μαύρη" εργασία οργιάζει, οι συμβάσεις δεν τηρούνται, ενώ οι εργαζόμενοι δε γνωρίζουν τι σημαίνει ρεπό και αργίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ξενοδοχείο "ΙΟΝΙΑ ΜΑΡΙΣ" οι υπάλληλοι εργάζονται 7 μέρες τη βδομάδα σε όλα τα πόστα και πληρώνονται με 175.000 δραχμές!

Την αναγκαιότητα της λήψης μέτρων για την ανάπτυξη του νομού και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης επισήμανε και ο Δ. Τριτσινιώτης, μέλος της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Σάμου, σημειώνοντας επιπλέον ότι ο τουρισμός δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα της απασχόλησης, δεδομένου ότι πολλοί εργαζόμενοι δουλεύουν μόνο για 3 ή 4 μήνες το χρόνο και ζουν στην ανέχεια τον υπόλοιπο. Ο συνδικαλιστής κατήγγειλε το όργιο καταπάτησης στοιχειωδών δικαιωμάτων των εργαζομένων, τονίζοντας την αναγκαιότητα στελέχωσης της Επιθεώρησης Εργασίας, που σήμερα λειτουργεί με ένα μόνο υπάλληλο, τεχνολόγο υγιεινής και ασφάλειας και όχι επιθεωρητή, ο οποίος, εκ των πραγμάτων, δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στις ανάγκες.

Ο συνδικαλιστής τονίζει ότι "απαιτούνται να παρθούν ουσιαστικά μέτρα, που θα συντελέσουν στην ισόρροπη ανάπτυξη, θα συμβάλουν στη μείωση της ανεργίας με εξασφάλιση νέων θέσεων εργασίας, ώστε να μείνουν οι άνθρωποι στα νησιά τους, αυτοί οι άνθρωποι που αποτελούν και τους φυσικούς υπερασπιστές των νησιών αυτών".

Πάγιο αίτημα των κατοίκων του νησιού είναι η αναβάθμιση της παιδείας, της υγείας και των συγκοινωνιών.Το νομαρχιακό νοσοκομείο έχει ανάγκη κάλυψης δεκάδων θέσεων νοσηλευτικού, ιατρικού και διοικητικού προσωπικού. Οι συγκοινωνίες αποτελούν "αγκάθι" στη ζωή των Σαμιωτών, ενώ σε ό,τι αφορά την παιδεία είναι χαρακτηριστικό ότι ο νομός είναι ο τελευταίος σε ποσοστό επιτυχίας στις εισαγωγικές εξετάσεις.

Σχολιάζοντας τα παραπάνω, ο νομαρχιακός σύμβουλος της ΝΑΣ Γ. Πασαγιάννης επισημαίνει: "Στο θέμα της υγείας υπάρχει έντονο πρόβλημα, ιδιαίτερα το χειμώνα άνθρωποι πεθαίνουν αβοήθητοι. Είναι ανάγκη να δημιουργηθεί κέντρο υγείας αστικού τύπου, ώστε να αποσυμφορηθεί το νοσοκομείο και να μπορεί να παρέχει σωστή δευτεροβάθμια περίθαλψη, πρέπει να αναβαθμιστούν τα ιατρεία του ΙΚΑ, να δημιουργηθούν νέες κλινικές, να υπάρξουν νέες ειδικότητες γιατρών. Σήμερα το πρόβλημα είναι μεγάλο και παίρνει μεγαλύτερες διαστάσεις το χειμώνα, που μπορεί να μην έχουμε καράβι για αρκετό καιρό και σ' αυτό το σημείο η κυβέρνηση πρέπει να δει πολύ σοβαρά το θέμα με τα ελικόπτερα παντός καιρού".

Σε ό,τι αφορά τις συγκοινωνίες, ο νομαρχιακός σύμβουλος καταγγέλλει ότι ο νομός είναι αποκομμένος από την υπόλοιπη χώρα και συνεχίζει σημειώνοντας: "Επιγραμματικά, όσο μπορούμε, να αναφέρουμε τα κυριότερα ζητήματα που συνιστούν το πρόβλημα στις συγκοινωνίες. Τα πλοία είναι σάπια. Η προσέγγιση στα λιμάνια μας γίνεται απάνθρωπες ώρες, αφού τίθεται σε προτεραιότητα η εξυπηρέτηση της Πάρου και της Νάξου. Είμαστε αποκομμένοι από τη Βόρεια και Νότια Ελλάδα με όλες τις συνέπειες στον τουρισμό. Υψηλά κόμιστρα με τεράστιες συνέπειες στο κόστος ζωής. Το χειμώνα βέβαια το πρόβλημα διογκώνεται λόγω των κακών καιρικών συνθηκών, ενώ το καλοκαίρι δεν καλύπτονται οι αυξημένες ανάγκες του νομού. Εμείς ζητάμε αναβάθμιση των συγκοινωνιών με εκσυγχρονισμό των πλοίων που έρχονται στα νησιά, μείωση του κόστους μεταφοράς, σύντομες, φτηνές συγκοινωνίες και σύνδεση με όλη τη χώρα. Είναι ανάγκη να υπάρξει σχεδιασμός και προγραμματισμός. Βέβαια, το τεράστιο αυτό πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί από μια κυβέρνηση με τους προσανατολισμούς της σημερινής. Για παράδειγμα, η ιδιωτικοποίηση της "Ολυμπιακής" θα σημάνει αύξηση των εισιτηρίων, ο ιδιώτης θα επιδιώξει το κέρδος. Τη νύφη θα πληρώσουν πάλι οι κάτοικοι".

Στο θέμα της παιδείας, ο Γ. Πασαγιάννης επισημαίνει ότι το πρόβλημα στο νομό είναι ενταγμένο στο γενικότερο πρόβλημα της παιδείας και στην πολιτική κατεύθυνση για κατάργηση της δωρεάν και δημόσιας παιδείας. Σ' αυτό το πλαίσιο, σημειώνει ότι υπάρχουν ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό και σε υλικοτεχνική υποδομή.

Ο Γ. Πασαγιάννης καυτηριάζει τη στάση της πλειοψηφίας του Νομαρχιακού Συμβουλίου απέναντι στα οξυμένα προβλήματα του νομού, αφού, όπως τονίζει, "αυτό το νομαρχιακό συμβούλιο είναι κομμένο και ραμμένο στο πλαίσιο της ασκούμενης πολιτικής, λειτουργεί όπως θέλουν να λειτουργεί οι πολιτικές δυνάμεις της εξουσίας, να στηρίζει την πολιτική, να διαχειρίζεται την κρίση, να λειτουργεί ως ανάχωμα στις κινητοποιήσεις του σαμιώτικου λαού και που δε θα δημιουργεί προβλήματα και προσχώματα στην υλοποίηση αυτής της αντιλαϊκής πολιτικής".

Κλείνοντας τη συζήτησή μας, σημειώνει ότι ο νομός έχει άμεση ανάγκη από κρατική παρέμβαση για παραγωγική ανασυγκρότηση, στήριξη του τριτογενούς τομέα, αναβάθμιση της υποδομής και του τουρισμού, στήριξη στο πλαίσιο των δυνατοτήτων και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του και του δευτερογενούς τομέα και κοινωνική παρουσία του κράτους στους τομείς της υγείας, της παιδείας, της κοινωνικής πρόνοιας και του πολιτισμού.

Τέλος, αναφερόμενος στις κινητοποιήσεις των κατοίκων του νομού, τονίζει: "Η αγωνιστική κινητοποίηση των Σαμιωτών, Ικαριωτών και Φουρνιωτών απορρέει από τη βαθιά αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης και κατατείνει στη δημιουργία μετώπου που θα απαιτήσει βαθιές αλλαγές στην παραπάνω κατεύθυνση που είναι πλέον ώριμες και τις έχει ανάγκη και η χώρα και ο μικρός παραμεθόριος νομός μας" και καταλήγει επισημαίνοντας την ανάγκη η Τοπική Αυτοδιοίκηση να σταθεί στο πλευρό του λαού, να υιοθετήσει τα αιτήματά του και να πρωτοστατήσει στον αγώνα για την ανάπτυξη του νομού.

"Τούτος ο τόπος ήταν κέντρο ενός σπουδαίου πολιτισμού",είχε γράψει για τη Σάμο ο ποιητής Γ. Ρίτσος.Τούτος ο τόπος του πολιτισμού, του φυσικού κάλλους, των μεγάλων δυνατοτήτων ανάπτυξης, σήμερα μαραζώνει. "Ζούμε την τρίτη γενιά της μετανάστευσης",διαπιστώνουν αγρότες, εργάτες, επαγγελματίες. Μια διαπίστωση που επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι ο πληθυσμός της Σάμου μειώθηκε από 41.965 το 1991 σε 38.143 το 1996 και συνεχίζει να μειώνεται.

Η ελληνική ύπαιθρος έχει καταδικαστεί σε "θάνατο" και η ακριτική Σάμος δεν εξαιρείται από την καταδικαστική απόφαση. Η ολέθρια πολιτική που άσκησαν οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις σήμανε για τη Σάμο την ένταξή της στις πλέον φθίνουσες περιοχές, την εκτίναξη της ανεργίας στο 15%, τη δραματική συρρίκνωση της αγροτικής παραγωγής, το κλείσιμο μικρομεσαίων επιχειρήσεων, την υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών σε υγεία, παιδεία και συγκοινωνίες.

Η μετατροπή της Σάμου, όμως, σε ερημονήσι έρχεται σε σύγκρουση με τις προσδοκίες του λαού της. Το μέγεθος των προβλημάτων, που συνεχώς οξύνονται, πυροδότησε την αντίδραση των κατοίκων. Η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα "αγκάλιασε" δεκάδες συνδικαλιστικές εργοδοτικές, αγροτικές, εργατικές και επαγγελματικές οργανώσεις, που σε διάστημα λιγότερο των δύο μηνών πραγματοποίησαν δύο μεγαλειώδεις παλλαϊκές αγωνιστικές κινητοποιήσεις και έπεται συνέχεια. Οι κάτοικοι της Σάμου διεκδικούν το δικαίωμά τους να ζήσουν στον τόπο τους, ένα δικαίωμα που "περνάει" μέσα από την ανάπτυξη του νησιού. Κι ενώ ο σαμιώτικος λαός ξεσηκώνεται, η πλειοψηφία του Νομαρχιακού Συμβουλίου - αρωγός της κυβερνητικής πολιτικής - διαχώρισε τη θέση της, επικαλούμενη διαφωνία στον ...τρόπο διεκδίκησης!

"Αν δεν έχει ο αγρότης, δεν έχει κανείς. Θα μαραζώσει ο τόπος", μας λέει ο πρόεδρος του Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Παγώνδας Γ. Καραγιάννης

Κ. Τσάτσος, Κ. Κυπραίου και Γ. Κυριακού. Παρ' όλα τα προβλήματα, δηλώνουν αποφασισμένοι να συνεχίσουν να καλλιεργούν όσο έχουν κότσια...

Δυο φορές σε διάστημα λιγότερο των δυο μηνών οι Σαμιώτες απέκλεισαν το λιμάνι στο Βαθύ, στο πλαίσιο των κινητοποιήσεων της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα

Την αναγκαιότητα λήψης ουσιαστικών μέτρων για την ανάπτυξη του νομού, που θα συμβάλουν στη μείωση της ανεργίας με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, τονίζει ο Δ. Τριτσινιώτης, μέλος της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Σάμου

Το αίτημα για πραγματική ανάπτυξη της Σάμου αποτυπώνεται στα πανό που υψώθηκαν σε διάφορα σημεία της πόλης

Βάσω ΝΙΕΡΗ

Τη μέρα που σε αστικά μέσα ενημέρωσης φιλοξενήθηκαν "ρεπορτάζ" με ισχυρισμούς πως για τους εργάτες των πρώην σοσιαλιστικών χωρών είναι άγνωστο πράγμα ο συνδικαλισμός και η απεργία, αυτήν ακριβώς τη μέρα χιλιάδες εργαζόμενοι συμμετείχαν σε μεγάλες πορείες, συγκεντρώσεις και άλλες εκδηλώσεις που οργανώθηκαν σε διάφορες πόλεις της Ρωσίας για να τιμήσουν την εργατική Πρωτομαγιά και να δηλώσουν τη διάθεσή τους να αγωνιστούν ενάντια στην πολιτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση του Μπ. Γιέλτσιν.

Οι εργατικές και φοιτητικές διαδηλώσεις στη Νότιο Κορέα για την Πρωτομαγιά σημαδεύτηκαν για άλλη μια φορά από βίαιες συγκρούσεις με την αστυνομία, η οποία επενέβη χρησιμοποιώντας από γκλομπ μέχρι δακρυγόνα και αντλίες νερού. Απολογισμός, δεκάδες τραυματίες κι ακόμη περισσότερες συλλήψεις, μόνο στη Σεούλ...

Τουλάχιστον 20 διαδηλωτές τραυματίστηκαν μετά την αστυνομική επέμβαση στην πορεία των εργαζομένων για την Πρωτομαγιά στην Κωνσταντινούπολη. Οι αρχές προέβησαν, όπως το συνηθίζουν εξάλλου, σε δεκάδες συλλήψεις. Κατά τις διαδηλώσεις, οι συμμετέχοντες στις πορείες δε φώναξαν συνθήματα μόνο για τα καταπατούμενα εργατικά δικαιώματα, αλλά και την πολιτική ανελευθερία που μαστίζει τη χώρα...

Ο Διαμαντής, ο Γιάννης, ο Θανάσης, ο τορναδόρος, ο συνταξιούχος, ο εφαρμοστής, ο υπάλληλος, η συντρόφισσα της δουλιάς και του αγώνα, το κόκκινο της εκτέλεσης και της ζωής, τα πρόσωπα που δε χωράνε σε λιγότερο ουρανό, πόσο μάλλον σε φωτισμένα από "νέον" κελιά "κοινωνικού διαλόγου". Η λέξη ΑΠΑΤΗ να αποκτά νόημα στο πανό αυτών που καλούνται να πληρώσουν το "μάρμαρο". Η γνώση να δίνει το βήμα, έτσι που η οργή να μη γίνεται τυφλό χτύπημα, μα δρόμος αποφασισμένος να φτάσει σ' ένα φωτεινό μέλλον, τέτοιο που το ΔΙΚΑΙΩΜΑ να 'ναι αυτονόητα συνώνυμο του ΖΟΥΜΕ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ.

Κι όταν τα ψεύτικα τα λόγια τέλειωσαν, όταν οι υποσχέσεις για τις μεγάλες δουλιές που θα άνοιγαν με την περίφημη "διείσδυση" στα Βαλκάνια, αποδείχτηκαν ακόμα μεγαλύτερη ανεργία και απειλή πολέμου στην περιοχή, τότε ο κόσμος άρχισε να βγαίνει ξανά στο δρόμο. Οχι πια για την απάτη μιας "μεγάλης ιδέας", μα για πράγματα απλά, καθημερινά: Δουλιά, ψωμί, αυξήσεις, όνειρα, ειρήνη. Πρωτομαγιά στη Θεσσαλονίκη του 1998.

Από τον Πειραιά της μακροχρόνιας ανεργίας, το στιγμιότυπο. Με τα νέα παιδιά - κατά κύριο λόγο - να δίνουν τον τόνο. Σε μια πόλη, στα γυάλινα κτίρια της οποίας οι εφοπλιστές μετρούν δισεκατομμύρια δολάρια, την ώρα που στο δρόμο οι άνεργοι ναυτεργάτες συναντιούνται πλέον μόνο με άνεργους κλωστοϋφαντουργούς και μεταλλεργάτες

Εδώ το πλήθος, το πραγματικό. Οχι τα "μπιρσίμικα" πανό να κρύβουν την απουσία ανθρώπων. Μα οι άνθρωποι αυτοί καθ' αυτοί, φορώντας τα καλά τους, στην πιο όμορφη μέρα τους, εργάτες και υπάλληλοι που έχουν πάντα κάτι να πουν και με τα πανό τους. Για το "φασισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης" οι οικοδόμοι της Γλυφάδας, τη "σιδερένια φτέρνα των πολυεθνικών" οι συνάδελφοί τους της Αθήνας, για τα ασφαλιστικά δικαιώματα οι εργάτες Δήμου Ιλίου, για το σύνολο των κατακτήσεων τα σωματεία του ιματισμού, για το 8ωρο που πρέπει να γίνει 7ωρο κι όχι 9ωρο όλοι.

Παραφράζοντας τον ποιητή: Να το "παλιό" που δε χρειάζεται φτιασίδια για να εμφανιστεί σα νέο. Γιατί δεν τα 'χει ανάγκη. Γιατί η ανάγκη το κάνει πάντα νέο. Γιατί αυτό το "παλιό" παλεύει σαν νέο για να μην υπάρξει πια ανάγκη να βγεις στους δρόμους για να απαιτήσεις. Μα για να γιορτάσεις τις επιτυχίες των μόχθων σου στη νέα κοινωνία. Γι' αυτές τις κόκκινες φρουρές, τις φρουρές των κομμουνιστών παροπλισμός δεν υπάρχει.

Σε τέτοια ποτάμια, "σιδερένιες φτέρνες" δεν πατούν. Κι αν πατήσουν σκουριάζουν αμέσως. Και η βουή τους τρομάζει τους τρομαγμένους. Τι ιστορία άραγες να είναι αυτή που φτάνει στο "τέλος" της και χρόνια μετά από αυτό συνεχίζει να υπάρχει; Μήπως είναι ιστορία - "φάντασμα"; Το ποτάμι μπορεί να πει και "ναι". Ενα "φάντασμα" γνωστό. Αυτό που συνεχίζει να πλανιέται πάνω από την Ευρώπη...

Τα βλέμματα συναντιούνται μπροστά. Στη νοητή ευθεία τους. Το ένα σίγουρο. Ξέρει. Τώρα η γειτονιά της απαιτεί εργασιακά δικαιώματα. Τότε, μισό αιώνα πριν, έδινε τα καλύτερα παιδιά της για τη λευτεριά. Και ήταν εκεί. Και την Πρωτομαγιά, μόνο στο δρόμο θα μπορούσε πάλι να 'ναι. Να υπερασπίζεται τους αγώνες της. Να παλεύει για το μέλλον των παιδιών της. Το άλλο βλέμμα "ρουφάει" τις εικόνες. Μάλλον θα νιώθει τυχερή. Αλλωστε, δε βλέπεις κάθε μέρα να ζωντανεύουν τα "παραμύθια" της γιαγιάς...

Σ' αυτή την παγκόσμια γιορτή χωράνε όλοι εκτός από τους εκμεταλλευτές, όπου Γης. Και για όλη τη Γη, το βάθος του ουρανού έχει το ίδιο χρώμα. Αυτό που "είναι" όλα τα χρώματα μαζί. Αυτό, που βρίσκεται σε μόνιμη "αχρωματοψία". Γιατί το αίμα για το οχτάωρο έχει το ίδιο χρώμα. Οπως το αίμα στα χαρακώματα και το αίμα στη γραμμή παραγωγής: Κόκκινο.