Τις ευθύνες των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, γύρω από το σκάνδαλο της μονάδας της ΔΕΗ στη Φλώρινα, αλλά και τις γενικότερες ευθύνες τους, που συνδέονται με τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση του έργου του φυσικού αερίου και των επιλογών υπονόμευσης της ΔΕΗ, στα πλαίσια της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, επισημαίνει το πόρισμα του ΚΚΕ που κατατέθηκε στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής. Το πόρισμα, που υπογράφει ο βουλευτής του Κόμματος Μπ. Αγγουράκης, ο οποίος και συμμετείχε στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, περιέχει δεκατρία συμπεράσματα - "φωτιά" για τις κυβερνητικές μεθοδεύεις. Ερωτήματα, που αναδεικνύουν το μέγεθος του σκανδάλου και τις τεράστιες ευθύνες που επωμίζονται όσοι επιμένουν να παραπέμπουν την υπόθεση των μεγάλων έργων στα διαπλεκόμενα συμφέροντα και τις πελατειακές σχέσεις με συγκεκριμένους επιχειρηματικούς ομίλους.

Το κείμενο του πορίσματος έχει ως εξής:

"To KKE τάσσεται υπέρ της κατασκευής λιγνιτικής μονάδας της ΔΕΗ στη Φλώρινα.

Η συζήτηση στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου έδειξε την ανάγκη, το θέμα της συγκεκριμένης σύμβασης να συζητηθεί με κάθε λεπτομέρεια, δικαιολογώντας έτσι το σχετικό αίτημα του Κόμματός μας.

Η ανάγκη αυτή προκλήθηκε από το γεγονός ότι, με βάση το σχετικό Νόμο και κατ' εξαίρεση της πάγιας τακτικής της ΔΕΗ, το έργο γίνεται με τη μέθοδο της ανάθεσης.

Εδειξε επίσης η συζήτηση, τις μεγάλες ευθύνες όλων των κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ για την απαράδεκτη καθυστέρηση στην υλοποίηση εισαγωγής του φυσικού αερίου, τις επικίνδυνες εξελίξεις στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, για το δημόσιο χαρακτήρα της ΔΕΗ και τις κατακτήσεις των εργαζομένων και γενικά για την ενεργειακή πολιτική της χώρας, ενόψει της απελευθέρωσης του ενεργειακού τομέα.

Από τη συζήτηση δημιουργήθηκαν σοβαρά ερωτήματα για:

• Το κατά πόσο είναι "εύλογο" το τίμημα της μονάδας στη Φλώρινα.
• Το κατά πόσο είναι εξασφαλισμένη η τροφοδοσία της μονάδας με τις απαραίτητες ποσότητες λιγνίτη (ξυλίτη).
• Για το αν το κόστος της παραγόμενης μονάδας KWH θα είναι τόσο χαμηλό, όσο δηλώνει η κυβέρνηση.

Ακόμα διαπιστώθηκαν σειρά από ασαφείς απαντήσεις, διαφορετικές θεωρήσεις και τοποθετήσεις σε κρίσιμα θέματα (τι εντάσσεται στον όρο "με το κλειδί στο χέρι", παράμετροι απόσβεσης κλπ. μεταξύ της κ. υπουργού Ανάπτυξης και των εκπροσώπων της ΔΕΗ).

Ειδικότερα διαπιστώνουμε:

1. Τις μεγάλες ευθύνες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ για την καθυστέρηση της κατασκευής της μονάδας της Φλώρινας.

2. Υπάρχουν μια σειρά από έργα, που θα μπορούσαν να γίνουν από τη ΔΕΗ ή από άλλους δημόσιους φορείς, τα οποία όμως εκχωρούνται σε ευρωπαϊκά και άλλα συμφέροντα.

3. Χωρίς καμία πειστική δικαιολογία, κατά παράβαση του Νόμου και των Αποφάσεων της ΔΕΗ, η κυβέρνηση αποφάσισε τελικά την εκτέλεση του έργου, με απόφαση του κυβερνητικού συμβουλίου στη βάση της εκτίμησης της εταιρίας "Λαμάγερ".

4. Δεν υπήρχαν επαρκώς τεκμηριωμένα επιχειρήματα για την αξιοπιστία της γνωμάτευσης του πορίσματος "Λαμάγερ" (το μόνο επιχείρημα που πρόβαλε η κ. υπουργός Ανάπτυξης ήταν ότι πρόκειται για οίκο διεθνώς αναγνωρισμένο).

5. Εχουν ξεκινήσει διαδικασίες (βλέπε έκθεση "Cooper and Lybrands") προσαρμογής της ενεργειακής πολιτικής και του ρόλου της ΔΕΗ στην απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

6. Η κυβέρνηση θεωρεί πολύ χαμηλή την τιμή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Δήλωσε ότι προκειμένου να υπάρχουν κέρδη για τον ιδιωτικό τομέα είναι ανάγκη η αύξησή της.

7. Σοβαρότατες επιπτώσεις αναμένονται στο μέλλον από την εφαρμογή της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ, που εξαιρεί μόνον 15% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από εγχώριους πόρους από τον ανταγωνισμό. Με δεδομένη τη μεγάλη εγκαταστημένη δύναμη λιγνιτικών σταθμών, αυτό μπορεί να έχει ολέθριες συνέπειες (48% λιγνίτης, 27% υδροενέργεια, 25% πετρέλαιο και φυσικό αέριο).

8. Ανακύπτουν σοβαρά άλλα ζητήματα, σχετικά με τη ΔΕΗ, την τιμολογιακή της πολιτική, την πολιτική ανάπτυξης και εκμετάλλευσης δικτύου και κατασκευής σταθμών. Σε συνθήκες αδρανοποίησης του Συμβουλίου Ενεργειακής Πολιτικής, αλλαγών στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της ΔΕΗ, θα υπάρξουν σοβαρές αρνητικές συνέπειες για τους οικιακούς καταναλωτές, το πρόγραμμα ύδρευσης και τους εργαζόμενους της ΔΕΗ.

9. Επίσης σοβαρά ερωτήματα προκύπτουν και από το γεγονός ότι ενώ το πραγματικό τίμημα για μια μονάδα όπως προβλέπει ο Νόμος ("την κατασκευή με το κλειδί στο χέρι" πλήρους ηλεκτρικού σταθμού με ένα σύστημα αποθείωσης και με δυνατότητα... ") είναι σήμερα 214 δισ. δρχ. και όχι 179,5 δισ. δρχ. όπως προβάλλει σήμερα η κυβέρνηση. Το ποσό αυτό ξεπερνά κατά πολύ το ποσό των 125 δισ. δρχ. που είχε εκτιμήσει η κυβέρνηση στις 16/3/1995.

10. Το τίμημα των 214 δισ. δρχ. είναι σημαντικά διαφοροποιημένο από το τίμημα που ο εκτιμητής ("Λαμάγερ") θεωρεί "εύλογο και ανταγωνιστικό". Πέρα όμως από το στοιχείο αυτό, υπάρχουν σοβαρά ερωτηματικά ακόμα κατά πόσο το τίμημα που θεωρεί ο εκτιμητής μπορεί να θεωρηθεί "εύλογο και ανταγωνιστικό".

Και αυτό γιατί η σύγκριση που έκανε ο εκτιμητής:

α) Δεν είχε συμπεριλάβει το σύνολο των έργων της μονάδας της Φλώρινας, ώστε αυτή να ανταποκρίνεται στον όρο "με το κλειδί στο χέρι". Ετσι η σύγκριση γίνεται μεταξύ μέρους της μονάδας της Φλώρινας με μονάδες σε πλήρη λειτουργία.

β) Αγνόησε τη διακύμανση της τιμής του ξυλίτη και το γεγονός ότι τα λιγνιτωρυχεία ανήκουν, στην περίπτωση της Φλώρινας, σε ιδιώτες.

γ) Σύγκρινε με μονάδες που είχαν κατασκευαστεί ακόμα από την εποχή που υπήρχε η Γερμανική Λαϊκή Δημοκρατία (χώρα με άλλες οικονομικές και συναλλαγματικές συνθήκες) και άρα υπάρχουν ερωτηματικά ως προς το πραγματικό τίμημα των μονάδων αυτών.

11. Ερωτηματικά σχετικά με το "εύλογο" του τιμήματος προκύπτουν ακόμα από τα εξής στοιχεία:

α) Δεν απαντήθηκε το ερώτημα αν υπήρχαν εναλλακτικές λύσεις και ποιες ήταν αυτές για την εκτέλεση και το κόστος των συμπληρωματικών (σε σχέση με τη Μονάδα του Αγ. Δημητρίου) έργα της μονάδας στη Φλώρινα (όπως πρόσθετα έργα Πολιτικού Μηχανικού 18,3 δισεκατομμύρια δραχμές, αποθείωσης 17,259 δισεκατομμύρια δραχμές, σύστημα διακίνησης και θραύσης λιγνίτη 5,43 δισεκατομμύρια δραχμές, λέβητας 9,281 δισεκατομμύρια δραχμές, εγκαταστάσεις επεξεργασίας βιομηχανικών αποβλήτων 2,985 δισ. δρχ., πάγιος Η/Μ εξοπλισμός νέου ΑΗΣ ικανότητας επαρκούς για δύο μονάδες κλπ. 6,653 δισεκατομμύρια δραχμές).

β) Από πουθενά δε φαίνεται ότι στοιχείο των προδιαγραφών της μονάδας ήταν η αδιάκοπη λειτουργία 7.500 ώρες. Πολύ περισσότερο, δε φαίνεται κατά πόσο το στοιχείο αυτό επιβαρύνει το τίμημα. Δε φαίνεται επίσης αν υπήρχαν άλλες εναλλακτικές λύσεις, που ενδεχόμενα με χαμηλότερο κόστος να εξασφάλιζαν το ίδιο ή παρόμοιο αποτέλεσμα αδιάκοπης λειτουργίας.

Το στοιχείο αυτό είναι σοβαρό, γιατί η παράμετρος αυτή είναι βασική προϋπόθεση στον καθορισμό της τιμής της κιλοβατώρας, του μεταβλητού κόστους της μονάδας και τις δυνατότητες ένταξης στο σύστημα της ΔΕΗ.

γ) Από το γεγονός ότι γίνεται μόνο μία "λογιστική" αναγωγή του τιμήματος της Μονάδας Αγ. Δημητρίου (υπολογίζεται η επιρροή του πληθωρισμού και της ισότιμης δραχμής - ECU) χωρίς να παίρνεται υπόψη η επίδραση και άλλων παραγόντων, που ενδέχεται να δίνανε πιο χαμηλό τίμημα (π. χ., τεχνολογική απαξίωση του εξοπλισμού κλπ. ).

δ) Αναπάντητα μείνανε επίσης τα ερωτήματα, σχετικά με τον τρόπο αναγωγής του δραχμικού τιμήματος, του τιμήματος σε ECU της Μονάδας του Αγ. Δημητρίου.

Ειδικότερα, δεν υπήρχε απάντηση στο ερώτημα πώς εξηγείται να υπάρχει περίπου η ίδια αύξηση, όταν ο πληθωρισμός στην Ελλάδα ήταν αρκετές φορές ψηλότερος από τον κοινοτικό μέσο όρο.

ε) Από τη σκοπιμότητα επιλογής συγκεκριμένου και όχι άλλου τύπου λέβητα.στ) Από την έλλειψη κάποιων στοιχείων ότι η αύξηση του βαθμού απόδοσης της μονάδας δικαιολογεί τις συγκεκριμένες τεχνικές και οικονομικές επιλογές.

η) Από το ύψος για το εργολαβικό αντάλλαγμα, "που περιλαμβάνει και ποσοστό ωφελείας για τα μέλη της κοινοπραξίας".

ζ) Από το γεγονός ότι δεν ξεκαθαρίστηκε αν και πότε θα υπάρχει και δεύτερη ΑΗΣ μονάδα, αν και μια σειρά από έργα υποδομής δικαιολογήθηκαν με αυτή την προοπτική.

12. Σοβαρά ερωτήματα μείνανε σχετικά με το κόστος της KWH. Συγκεκριμένα:

- Δεν ξεκαθαρίστηκε με τι ποσοστό αναγωγής και για ποιο λόγο κυβέρνηση και ΔΕΗ κάνουν τους υπολογισμούς τους.

- Δεν ξεκαθαρίστηκε ποια η τιμή για το λιγνίτη και αν διασφαλίζεται η απρόσκοπτη τροφοδοσία από τα ιδιωτικά λιγνιτωρυχεία της Φλώρινας.

- Δεν ξεκαθαρίστηκε ο τρόπος απόσβεσης της επένδυσης. Το γεγονός ότι υπάρχει διαφορετική θεώρηση από την κυβέρνηση και άλλη από τη ΔΕΗ αφήνει ερωτηματικά ως προς τα χρονικά όρια για την απόσβεση της επένδυσης.

- Δεν ξεκαθαρίστηκε πώς εξηγείται να υπάρχει το ίδιο κόστος ανά κιλοβατώρα για διαφορετικές παραδοχές όσον αφορά τα ποσοστά αναγωγής και τη διάρκεια απόσβεσης.

- Το αποτέλεσμα των παραπάνω είναι να υπάρχουν σοβαρές επιφυλάξεις ως προς την τιμή των 12 δρχ. /KWH και ανησυχίες για υψηλότερη τελική τιμή.

13. Τέλος, σοβαρά ερωτηματικά δημιουργήθηκαν από τον τρόπο που η κυβέρνηση αντιμετώπισε συγκεκριμένες καταγγελίες που διατυπώθηκαν στην Επιτροπή για προσπάθειες παρέμβασης της ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ GAS στην κατάρτιση της σύμβασης και στην πολιτική της ΔΕΗ σε γειτονική βαλκανική χώρα.

Με όλα αυτά, η συζήτηση απέδειξε ότι ήταν σωστή η θέση του νομοθέτη και της ΔΕΗ, που στο συμβόλαιο με τον ανάδοχο είχαν προβλέψει ειδική ρήτρα, προκειμένου η σύμβαση να εγκριθεί από τη Βουλή, όπως έγινε και με δύο άλλα έργα που προβλέπονταν στον ίδιο Νόμο.

Η γνώμη του εκτιμητή δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσει το δικαίωμα της Βουλής να αποφανθεί για τη σύμβαση, όταν μάλιστα δεν υπάρχει και καμία τροποποίηση του σχετικού Νόμου.

Εχοντας υπόψη τη σημασία ίδρυσης μονάδας της ΔΕΗ στη Φλώρινα για την ανάπτυξη της χώρας, οι δύο συνεδριάσεις της Επιτροπής δεν ήταν αρκετές για την πλήρη εξέταση όλων των στοιχείων και την αποσαφήνιση σημαντικών πλευρών αυτής της σκανδαλώδους σύμβασης.

Αναδεικνύεται η ανάγκη να βρεθεί ένας πιο αποτελεσματικός τρόπος, ώστε να υπάρχει πλήρης ενημέρωση της Βουλής".