Οσοι δεν είναι επαρκώς πληροφορημένοι για τις "τρεις" απόψεις, ίσως να θεωρούν ιδιαίτερα σημαντική την ύπαρξη στο ΣΥΝ τάσης υπέρ του "όχι". Η πραγματικότητα, ωστόσο, δεν είναι αυτή.
Οι υπέρμαχοι του "ναι", συνεπέστεροι στις απόψεις τους από τους άλλους, θέλουν να εκφράσει ο ΣΥΝ - και με την ψήφο του στη Βουλή - εκείνο που πραγματικά είναι: Ενα κόμμα του Μάαστριχτ, ένα κόμμα που ψήφισε υπέρ του Μάαστριχτ και που, στην πράξη, αλλά και στα λόγια, ακολουθεί τις κατευθυντήριες αρχές της ΕΕ: Ελευθερία της διακίνησης των κεφαλαίων, των εμπορευμάτων, των υπηρεσιών και της εργατικής δύναμης. Με ό,τι σημαίνει και συνεπάγεται η υλοποίηση αυτών των "ελευθεριών" στο κοινωνικοοικονομικό, στο πολιτικό και στο στρατιωτικό επίπεδο. Και ταυτόχρονα να ...παλεύουν (;), για να βελτιώνεται η κατάσταση υπέρ των εργαζομένων!!
Οι υπέρμαχοι του "όχι στο Αμστερνταμ" διαφοροποιούνται από τους προηγούμενους, με θέσεις που θα μπορούσε κανείς να τις χαρακτηρίσει ως κράμα ευρωκομμουνιστικών και κλασικών σοσιαλδημοκρατικών απόψεων, όπου το μεγαλύτερο βάρος έχουν οι δεύτερες. Εκφραστής αυτών των θέσεων είναι το λεγόμενο "αριστερό ρεύμα" του ΣΥΝ.
Η ενδιάμεση άποψη - η "τρίτη" - πασχίζει να συμβιβάσει τα πράγματα. Αντιλαμβάνεται ότι ένας ανταγωνισμός, όπως αυτός μεταξύ του "όχι" και του "ναι", μόνο προβλήματα θα προσθέσει, ενώ, την ίδια στιγμή, μια τοποθέτησή της υπέρ του "ναι" θα οξύνει την κατάσταση. Δε θέλει, ωστόσο, ούτε το "όχι". Και διαλέγει το "παρών"... Τι σημαίνει "παρών"; Σημαίνει και "ναι στο Αμστερνταμ" και "κριτική στάση" απέναντί του... Ετσι, κατά την άποψη αυτή, όλοι μπορούν να συμφωνήσουν. Και οι του "όχι", και οι του "ναι", και οι ενδιάμεσοι! Και προς το λαό θα εμφανιστούν ως ρεαλιστικά σκεπτόμενοι! Δίχως ακρότητες και "αντιευρωπαϊσμούς"...
* * *
Στην "Αυγή" διαβάζουμε από την ομιλία του Δ. Σουλιώτη: "Νομίζω ότι ένα βασικό στοιχείο της πορείας της ενοποίησης με το Αμστερνταμ είναι η απόρριψη της θέσης του ΣΥΝ για ριζοσπαστική αναθεώρηση του Μάαστριχτ. Το "ναι" σημαίνει συνολική αποδοχή της πορείας".
Στο ίδιο μήκος κύματος, κινείται και ο Κ. Φιλίνης, ο οποίος είπε, απευθυνόμενος στον Μ. Παπαγιαννάκη, υπέρμαχο του "ναι": "Δεν μπορώ να καταλάβω, Μιχάλη, πώς με τόση ευκολία έβαλες την υπογραφή σου (όπως και ο Αλ. Αλαβάνος) κάτω από την έκκληση του Κεν Κόουτς για την πλήρη απασχόληση, αφού ο Κεν Κόουτς δίνει προτεραιότητα στην ανεργία, ενώ η Συνθήκη του Αμστερνταμ, που επίσης ψήφισες, στην ΟΝΕ".
Τα ερωτήματα που τίθενται είναι τα εξής: Ποιο είναι το περιεχόμενο της ριζικής αναθεώρησης, της αντίθεσης με το Μάαστριχτ (Αμστερνταμ), που θέτουν οι παραπάνω; Ακόμα: Πώς θεωρούν ότι μπορεί να υλοποιηθεί; Με ποια στρατηγική και πολιτική γραμμή; Και σε σχέση με αυτό: Αν "η ΟΝΕ δεν αποτελεί μονόδρομο", όπως δέχεται ο Π. Λαφαζάνης, τότε ποιος είναι ο "άλλος δρόμος", που πρέπει να πορευτούν οι εργαζόμενοι;
* * *
Είναι, όμως, ασυνεπείς και ως προς αυτά. Για τους εξής τέσσερις λόγους:1. Οι θέσεις τους είναι αντιφατικές. Γιατί, την ίδια στιγμή, τάσσονται υπέρ του κοινωνικού διαλόγου, αρκεί αυτός να γίνεται με ειλικρίνεια και διαφάνεια (!) και γιατί γενικά οι θέσεις τους δε χαρακτηρίζονται από ουσιαστικά αντιμονοπωλιακά μέτρα, που αντιστοιχούν στη σημερινή φάση ανάπτυξης του καπιταλισμού στην Ελλάδα.
2. Γιατί τα όποια διαφορετικά από τους άλλους μέτρα προτείνουν, τα βλέπουν να υλοποιούνται μέσα στην ιμπεριαλιστική ευρωπαϊκή ενοποίηση.
3. Γιατί δρουν μέσα στο ΣΥΝ, που με την πολιτική του και τις αποφάσεις του αρνείται ακόμα και αυτά τα μέτρα που προτείνει το "αριστερό ρεύμα". Ετσι, και η πρακτική τους διαφοροποίηση είναι δυσδιάκριτη από την πρακτική των άλλων.
4. Και τέλος, το πιο σημαντικό, γιατί, όχι μόνο αποσυνδέουν την πάλη, από την ουσιαστική κοινωνική αλλαγή, αλλά και αναθεματίζουν τη δεύτερη. Περιορίζουν την πάλη σε μια εκλογική ενίσχυση του ΣΥΝ, που θα ...υποχρεώσει (!) το ΠΑΣΟΚ ν' αλλάξει γραμμή πλεύσης και να συγκυβερνήσει με το ΣΥΝ!!
Δείγμα γραφής τους, αυτό που γίνεται στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, όπου κυβερνούν τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα (μόνα, ή μαζί με τα "αριστερά") και όπου η πολιτική που εφαρμόζεται είναι η πολιτική των πολυεθνικών. Αυτήν υλοποιούν οι σύμμαχοι του ΣΥΝ, τόσο εδώ, όσο και αλλού: Την πολιτική που εφαρμόζουν και τα παραδοσιακά συντηρητικά κόμματα.
Αυτές οι διαπιστώσεις επιβεβαιώνονται από τα λεγόμενα των ίδιων.
Αν πάρουμε την τοποθέτηση του Φ. Κουβέλη, ενός ακόμα υποστηριχτή του "όχι", τότε οδηγούμαστε αβίαστα στο συμπέρασμα, ότι ο "άλλος δρόμος" δεν είναι τίποτα περισσότερο από την αυταπάτη εκείνη, που ονειρεύεται έναν ...καλό, ελεγχόμενο και ρυθμιζόμενο καπιταλισμό. Εναν καπιταλισμό ανθρώπινο (!), ο οποίος στην ορολογία τους θα μπορεί να ονομάζεται και σοσιαλισμός. Ενα σύστημα - μείγμα καπιταλισμού και σοσιαλισμού, που, τάχα, θα αποτελεί εναλλακτική λύση. Δηλαδή, οι απόψεις τους δεν εκφράζουν τίποτα περισσότερο από τις γνωστές και χρεοκοπημένες θεωρίες του "τρίτου δρόμου", τις οποίες έχουν σχεδόν ξεχάσει ακόμη και οι πρώτοι διδάξαντες, τα παραδοσιακά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα. Που, ενώ στο παρελθόν τις είχαν κάνει "καραμέλα", τώρα αρκούνται στο να τις ανασύρουν, κάπου - κάπου, από τη ναφθαλίνη, έτσι για "να μην ξεχνιόμαστε"...
Λέει, λοιπόν, ο Φ. Κουβέλης: "Η καταψήφιση της Συνθήκης του Αμστερνταμ δεν αποτελεί άρνηση της Ενωμένης Ευρώπης. Αποτελεί κατάφαση μιας δημοκρατικής και κοινωνικής Ευρώπης, με οικονομική ανάπτυξη, που θα έχει σταθερή και αταλάντευτη αναφορά τον εργαζόμενο Ευρωπαίο πολίτη. Η καταψήφιση της συνθήκης δεν προάγει τη λογική εξόδου από την ΕΕ. Εκφράζει τη διεκδίκηση για την Ευρώπη των δημοκρατικών θεσμών, της διαφάνειας, της πλήρους απασχόλησης. Την Ευρώπη με ενιαία εξωτερική πολιτική. Η Συνθήκη του Αμστερνταμ δεν ενσωμάτωσε τις διεκδικήσεις των εργαζομένων. Ο σταθερός ευρωπαϊκός προσανατολισμός του ΣΥΝ δε σημαίνει υποταγή σε ρυθμίσεις με τις οποίες διαφωνεί".
Τι ακριβώς εννοεί και λέει ο Φ. Κουβέλης, δεν είναι δύσκολο να διακριβωθεί. Ως ερμηνεία, κατ' αρχήν, μπορούν να χρησιμεύσουν οι τοποθετήσεις άλλων του ΣΥΝ. Λέει ο Ν. Χουντής, υποστηριχτής του "όχι": "Το "όχι" δε σημαίνει ότι σταματάμε την ευρωπαϊκή ενοποίηση...". Ενώ ο Σπ. Λυκούδης, υποστηριχτής του "παρών", γράφει: "Δε συζητάμε για τον ευρωπαϊκό χαρακτήρα του κόμματος και τη στάση μας απέναντι στην πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Αυτά δεν αμφισβητούνται καθόλου". Και ο Ν. Βούτσης, που είναι υπέρ του "όχι", δίνει το μέτρο της ...πάλης του ΣΥΝ και της "αντίθεσής" του στα τεκταινόμενα: "Η Μ. Δαμανάκη μάς ρώτησε τι θα κάναμε, αν είμαστε κυβέρνηση. Θα είχαμε κάνει πολλά και διαφορετικά απ' αυτά που έκανε ο Κ. Σημίτης, όπως πολιτική διαπραγμάτευση"!..
* * *
Για παράδειγμα, προκειμένου να ανακοπεί το ξεκλήρισμα των μικρομεσαίων αγροτών, χρειάζεται να εφαρμοστεί η πολιτική του παραγωγικού συνεταιρισμού, η λειτουργία του οποίου είναι αδύνατη, δίχως τη σύγκρουση, με στόχο την κατάργηση των μεγαλεμπόρων και μεσαζόντων, δίχως την εξασφάλιση ανθρώπινης ζωής για τους αγρότες, δίχως την κρατική μέριμνα για τη διάθεση των προϊόντων τους, κλπ. Αυτά, όμως, συγκρούονται με την ΓΚΑΤΤ και την ΚΑΠ. Συγκρούονται με τους εγχώριους και ξένους μεγαλοκαπιταλιστές, που έχουν διεισδύσει στην αγροτική οικονομία και στους συναφείς μ' αυτήν τομείς της μεταποίησης και των υπηρεσιών. Και βεβαίως, η ύπαρξη και λειτουργία του παραγωγικού συνεταιρισμού προϋποθέτει λύση του πολιτικού προβλήματος, δηλαδή της εξουσίας.
Αντιμονοπωλιακά μέτρα είναι και η καθιέρωση του 35ωρου - 5ήμερου - 7ωρου, με ουσιαστική αύξηση των αποδοχών, ώστε ο εργάτης να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες του. Το ίδιο και (για την υπεράσπιση των κατακτήσεων των εργαζομένων) η κατάργηση της "Λευκής Βίβλου", των "Συμφώνων Απασχόλησης", όλων των νόμιμων και παράνομων προνομίων της πλουτοκρατίας, που κατοχυρώνονται με διάφορους νόμους και συνταγματικά, κ.ά.
Αυτές είναι ορισμένες από τις πραγματικές διεκδικήσεις, που, βέβαια, δε χωρούν σε καμιά αναθεώρηση του Αμστερνταμ (Μάαστριχτ), όσο ...ριζική κι αν είναι αυτή.
* * *
Το ΚΚΕ προτείνει στο λαό να οργανώσει το δικό του κοινωνικοπολιτικό μέτωπο πάλης κατά των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού, για το σοσιαλισμό.Η ΕΕ των μονοπωλίων δεν μπορεί να γίνει των λαών. Μόνο η ρήξη, με κατεύθυνση την ανατροπή της, είναι δυνατή. Που σημαίνει, πάλη για την ανατροπή της εξουσίας του κυρίαρχου μπλοκ δυνάμεων σε κάθε ξεχωριστή χώρα και, βεβαίως, διεθνοποίηση αυτών των προσπαθειών.
Αυτή τη γραμμή εξυπηρετεί η πολιτική του ΚΚΕ για τη συγκρότηση του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου πάλης. Την οικοδόμησή του προωθεί και το ΟΧΙ του Κόμματός μας στο Μάαστριχτ (Αμστερνταμ), συνδέοντας την εσωτερική πάλη με τη διεθνή. Αυτό το ΟΧΙ υποστηρίζεται σήμερα και από πολλούς εργαζόμενους, μη κομμουνιστές. Και είναι ένα γνήσιο ΟΧΙ και όχι ένα ψευδεπίγραφο.
Μάκης ΜΑΪΛΗΣ
* * *
* * *
Δ.Μ.
Οι λαοί της Ευρώπης συνειδητοποιούν διαρκώς και περισσότερο, ότι η Συνθήκη του Αμστερνταμ, αποτελεί την υποθήκη του μαύρου μέλλοντος, του δικού τους και των παιδιών τους. Οι πρωτοφανείς σε όγκο και μαχητικότητα διαδηλώσεις των εργαζομένων, τον περασμένου Ιούνη στο Αμστερνταμ ο συντονισμός και οι κινητοποιήσεις των άνεργων στη Γαλλία και τη Γερμανία, οι κινητοποιήσεις εργατοϋπαλλήλων, μαθητών και αγροτών στην Ελλάδα, αποτελούν ελπίδα εξελίξεων για συντονισμό σε πανευρωπαϊκό επίπεδο