ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 22 Μάρτη 1998
Σελ. /48
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ο Απρίλης με τον Ερωτα

Αφιέρωμα στα 200 χρόνια από τη γέννηση του Διονυσίου Σολωμού

"Εστησ' ο Ερωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη/ κ' η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκειά της ώρα...". Διακόσια χρόνια συμπληρώνονται από τότε που ο ποιητής των "Ελεύθερων Πολιορκημένων", ο Διονύσιος Σολωμός, γεννήθηκε. Τιμώντας τα 200 χρόνια από τη γέννηση του εθνικού μας ποιητή, η ΝΕΤ θα προβάλει ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο "Ο Σολωμός των Ελλήνων". Εκτός από την περιήγηση σε χώρους και χρόνους που είναι δεμένοι με τον Σολωμό, το ντοκιμαντέρ επιχειρεί να φωτίσει όχι μόνο το έργο του, αλλά και να θέσει το μεγάλο και υπαρκτό ερώτημα εάν πέρα από τον "Υμνο εις την Ελευθερία", είναι γνωστό σε μας τους Ελληνες, το υπόλοιπο έργο του εθνικού, μεγάλου μας ποιητή.

Γεννημένος το 1798 στη Ζάκυνθο είχε πατέρα τον κόντε Νικόλαο Σολωμό και μητέρα τη νεαρή υπηρέτρια του σπιτιού Αγγελική Νίκλη. Ο Σολωμός το 1808 θα φύγει για σπουδές στην Ιταλία και το 1818 θα επιστρέψει στη Ζάκυνθο. Η Ιταλία θα τον έχει ήδη μπολιάσει με το φιλελεύθερο πνεύμα των λογίων, με τους οποίους συναναστράφηκε, ενώ οι σπουδές του θα του έχουν δώσει τη δυνατότητα για μια φιλολογική και κλασική μόρφωση. Ετσι όταν θα επιστρέψει στη Ζάκυνθο θα γίνει δεκτός σε μια συντροφιά ανθρώπων του πνεύματος, μην αδιαφορώντας, όμως, για τα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα των Ιονίων. Το Μάη του 1823 ο Σολωμός συμβάλλει στον αγώνα, γράφοντας μέσα σε ένα μήνα τον "Υμνο εις την ελευθερία". Ενα ακόμη σημαντικό του έργο είναι η "Ωδή στο θάνατο του Λόρδου Μπάυρον".

Στο τέλος του 1828 θα εγκαταλείψει τη Ζάκυνθο και θα εγκατασταθεί στην Κέρκυρα, αποφασισμένος να αφοσιωθεί αποκλειστικά στην υπόθεση της ποίησης. Ο τρόπος ζωής του αλλάζει ριζικά, αφού παύει να κυκλοφορεί στα κοσμικά σαλόνια και απομονώνεται στην "ησυχία του μικρού του δωματίου", όπως γράφει ο ίδιος σ' ένα φίλο του. Ανάμεσα στις ελάχιστες φιλίες που δημιουργεί στην Κέρκυρα, είναι αυτή με τον μουσικό Νικόλαο Μάντζαρο, που μελοποίησε και τον "Υμνο εις την ελευθερία", αλλά και άλλα ποιήματα του Σολωμού. Ολα τα χρόνια που έζησε στην Κέρκυρα δεν επιχείρησε ούτε ένα ταξίδι στην απελευθερωμένη Ελλάδα. Ο Πολυλάς υποστηρίζει ότι ο Σολωμός το απέφυγε, γιατί δε θα μπορούσε να μείνει αδιάφορος στα "πολυειδή ατοπήματα" και πως μες στο "άγιο βήμα της ψυχής οικοδομούσε την αληθινή Ελλάδα". Ο Σολωμός πέθανε τον Φεβρουάριο του 1857. Τα οστά του το 1865 μεταφέρθηκαν στη Ζάκυνθο.

Οι βασικοί άξονες, στους οποίους επικεντρώνεται η εκπομπή, είναι η διγλωσσία του Δ. Σολωμού και το γλωσσικό όργανο που συνέθεσε το έργο του. Εξετάζεται, επίσης, κατά πόσο είναι σήμερα γνωστό το έργο του, η επικαιρότητά του, καθώς και το ιστορικό και πολιτιστικό περιβάλλον στο οποίο έζησε ο εθνικός μας ποιητής. Τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ έγιναν εκεί όπου ο μεγάλος μας ποιητής δημιούργησε και έζησε, στη Ζάκυνθο και στην Κέρκυρα. Στη Ζάκυνθο παρουσιάζονται οι χώροι του Μουσείου Σολωμού, χειρόγραφα δικά του και του Πολυλά, αυθεντική προσωπογραφία του που έγινε ένα χρόνο πριν πεθάνει από άγνωστο ζωγράφο, καθώς και προσωπογραφίες μελών της οικογενείας του. Ο φακός περιηγείται επίσης στα προσωπικά του αντικείμενα, αλλά και σε χειρόγραφά του, από τον "Λάμπρο", από την "Ωδή στο θάνατο του Μπάυρον", καθώς και σε τετράδια των "Ελεύθερων πολιορκημένων", όπου δίπλα σε κάθε χειρόγραφη σελίδα του ποιητή υπάρχει και η αντίστοιχη χειρόγραφη του Πολυλά. Γυρίσματα έγιναν, επίσης, σε όλα τα μέρη όχι μόνο που έζησε ο Σολωμός, αλλά και σε αυτά που αναφέρονται στο έργο του, όπως ο λόφος του Στάνι, το σπίτι στο Ακρωτήρι, ο Πύργος Δομενεγκίνη κ.ά. Στην Κέρκυρα η κάμερα βρέθηκε στο σπίτι του, το οποίο έχει γίνει μουσείο, στο παλιό φρούριο, στο σπίτι του Μάντζαρου κ. α.

Στην εκπομπή μιλούν μελετητές του έργου του Σολωμού, όπως οι καθηγητές Πανεπιστημίου Γιώργος Βελουδής και Παναγιώτης Μουλάς, ο Αγγλος μελετητής καθηγητής στην Οξφόρδη Πίτερ Μάγκριτς, ο καθηγητής Δημήτρης Τσιόβας και οι φιλόλογοι Ανδρέας Μπελεζίνης, Κατερίνα Τικτοπούλου, Εφη Σταυροπούλου, Μαρία Τσούτσουρα και Σπύρος Καβαδίας. Η δημοσιογραφική επιμέλεια της εκπομπής είναι του Κώστα Χριστοφιλόπουλου και του Πάνου Κυπαρίση. (Τετάρτη ΝΕΤ 14.00)


"Κόκκινη" ερωτική φιλία

Κλείνει την Παρασκευή στις 23.00 στη ΝΕΤ η τριλογία των χρωμάτων του Κριστόφ Κισλόφσκι. Η τριλογία του έρωτα, της απελπισίας, της εκδίκησης, της άφεσης αμαρτιών, της αγάπης και της ανάγκης για επικοινωνία με την "Κόκκινη ταινία".Πρωταγωνιστούν οι: Ιρέν Ζακόμπ και Ζαν Λουί Τρεντινιάν. Είναι άραγε εφικτός ένας έρωτας ανάμεσα σ' έναν ηλικιωμένο και μια δροσερή κοπέλα; Είναι δυνατό να συνυπάρξουν δυο άνθρωποι που τους χωρίζει η ηλικία, η νοοτροπία, η δυστροπία, ο ενθουσιασμός και ο κυνισμός; Μπορεί να μην είναι εφικτός ο έρωτας κάτω από τέτοιες συνθήκες, υπάρχουν, όμως, ευτυχώς, πολλά άλλα συναισθήματα που τον υποκαθιστούν. Η τρυφερότητα, ο σεβασμός, η καλοσύνη. Με λυρισμό, ποίηση, ευαισθησία και χιούμορ, η ιστορία της ταινίας "κινείται" στις καρδιές των βασικών ηρώων της και στο τέλος βγάζει όλους τους προηγούμενους ήρωες των δύο ταινιών, της Λευκής και της Μπλε "ζωντανούς" μετά από ένα τραγικό δυστύχημα. Είναι κατά το σκηνοθέτη οι μόνοι που πρέπει να επιζήσουν και να συνεχίσουν να πορεύονται πάνω σε τούτον τον πλανήτη. Μα ας γυρίσουμε στην κόκκινη ιστορία που αφηγείται το εξής περιστατικό. Ενα όμορφο φωτομοντέλο, γεμάτο δροσιά, ενθουσιασμό για τη ζωή, το οποίο σπουδάζει ταυτόχρονα στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, καθώς οδηγεί τραυματίζει κατά λάθος ένα σκύλο. Βάζει το ζώο στο αυτοκίνητο και το πηγαίνει στον ιδιοκτήτη του. Ο ιδιοκτήτης του σκύλου είναι ένας κυνικός, μισάνθρωπος συνταξιούχος δικαστής, που ζει σ' ένα ακατάστατο σπίτι. Η μόνη του διασκέδαση είναι να κατασκοπεύει τους γείτονές του και με ένα αυτοσχέδιο ραδιόφωνο - μαγνητόφωνο ακούει όλες τις συνδιαλέξεις και κατά συνέπεια γνωρίζει τα μικρά και μεγάλα μυστικά. Στην αρχή είναι απότομος, σχεδόν απρόσιτος, με τον καιρό, όμως οι δυο αυτοί τόσο διαφορετικοί άνθρωποι θα συνδεθούν με μια - ας μας επιτραπεί ο όρος - ερωτική φιλία. Μια από τις γειτόνισσες, που ο δικαστής παρακολουθεί, είναι και η νεαρή Κατρίν, της οποίας ο φίλος είναι φοιτητής και προετοιμάζεται να δώσει εξετάσεις για το δικαστικό σώμα. Η δράση της ταινίας θα ενώνει σταδιακά τις τύχες των τεσσάρων αυτών ηρώων, οι δρόμοι τους θα διασταυρώνονται συνεχώς και η άδεια ψυχή του δικαστή θα γεμίσει και πάλι από ανθρώπινα τρυφερά συναισθήματα. Η μουσική επένδυση του Ζμπίγκνιεφ Πράισνερ συμβάλλει καθοριστικά σ' αυτή την εξαιρετική ταινία.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ