ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ.-

Οξύνθηκε η αντιπαράθεση στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης με την ισραηλινή κυβέρνηση, με αφορμή τις ενέργειες του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών Ρόμπιν Κουκ, ο οποίος πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στη Μέση Ανατολή, ως προεδρεύων του συμβουλίου των υπουργών Εξωτερικών των 15 χωρών - μελών της ΕΕ.

Ο Βρετανός υπουργός, παρά την καταρρακτώδη βροχή, επισκέφθηκε, χτες, την περιοχή Χαρ Χόμα στην ανατολική αραβική Ιερουσαλήμ, όπου συνομίλησε για λίγα λεπτά με τον αντιπρόεδρο της ισραηλινής κυβέρνησης Ντάνι Ναβέχ και με δύο εκπροσώπους της ισραηλινής κοινότητας της Ιερουσαλήμ. Στη συνέχεια, αποφεύγοντας να απαντήσει στα υβριστικά συνθήματα των ακροδεξιών εβραίων που είχαν συγκεντρωθεί στην περιοχή, πέρασε από το φυλάκιο του ισραηλινού στρατού και συνομίλησε με τον Παλαιστίνιο βουλευτή της Βηθλεέμ Σαλάχ Ταμάρι στην αραβική πλευρά της Ιερουσαλήμ.

Λίγο πριν επισκεφθεί το Χαρ Χόμα, ο Ρόμπιν Κουκ συναντήθηκε με τον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ, ο οποίος υπογράμμισε ότι "η επιμονή του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών να επισκεφθεί τον επίμαχο εβραϊκό οικισμό δείχνει εμπράκτως την αντίθεση της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην τακτική του εποικισμού". Από την πλευρά του, ο Ρ. Κουκ, διευκρινίζοντας ότι μιλά ως εκπρόσωπος των 15 μελών της ΕΕ, τόνισε ότι στόχος του ταξιδιού του είναι η επίτευξη νέας ώθησης στην "ειρηνευτική διαδικασία" και κάλεσε την ισραηλινή κυβέρνηση να σταματήσει άμεσα την εποικιστική της δραστηριότητα, αν επιθυμεί να υπάρξει πρόοδος στις συνομιλίες με τους Παλαιστινίους. Ο Ρ. Κουκ υπενθύμισε ότι η ΕΕ έχει, ήδη, χρηματοδοτήσει με 2 δισεκατομμύρια δολάρια την "ειρηνευτική διαδικασία" και θα συνεχίσει να το πράττει, ευελπιστώντας σε "μια ειρηνική και δίκαιη κατάληξη".

Οι δηλώσεις και οι ενέργειες του Ρόμπιν Κουκ προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της ισραηλινής κυβέρνησης και οι εξελίξεις υπήρξαν ραγδαίες. Νωρίς χτες το απόγευμα, λίγα λεπτά πριν από την προκαθορισμένη συνάντηση του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου, έγινε γνωστό από το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού ότι η συνάντηση, όπως και το δείπνο που επρόκειτο να παρατεθεί προς τιμήν του Κουκ, ακυρώνονται. Μάλιστα, τονίστηκε ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός δεν πρόκειται να συναντήσει τον Ρόμπιν Κουκ ούτε για λίγα λεπτά, ώστε οι δύο άνδρες να ανταλλάξουν τις τυπικές χειραψίες.

Η είδηση έγινε γνωστή, τη στιγμή που ολοκληρωνόταν η συνάντηση του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών με τον Ισραηλινό υπουργό Αμυνας Γιτζάκ Μορντεχάι, συνάντηση που πραγματοποιήθηκε σε ιδιαίτερα ψυχρό κλίμα. Ο Ρόμπιν Κουκ απέφυγε να κάνει δηλώσεις, ενώ ο Γιτζάκ Μορντεχάι, σχολιάζοντας τις εξελίξεις, επέρριψε τις ευθύνες στον συνομιλητή του, υπογραμμίζοντας ότι "δεν αρμόζει σε έναν υπουργό Εξωτερικών να μην τηρεί τις δεσμεύσεις του και να συναντά έστω και για λίγα λεπτά Παλαιστινίους αξιωματούχους στην περιοχή του Χαρ Χόμα". Εξίσου οργισμένο ήταν το ύφος και των δηλώσεων του Ντάνι Ναβέχ, ο οποίος κατηγόρησε τον Ρόμπιν Κουκ για επιλογή λανθασμένης τακτικής και επανέλαβε ότι η ΕΕ δεν μπορεί να παίξει το ρόλο του διαμεσολαβητή, καθώς ενστερνίζεται και προωθεί παλαιστινιακές θέσεις.

Ενώ το θερμόμετρο στις σχέσεις ΕΕ και Ισραήλ ανεβαίνει, πολιτικοί αναλυτές εκτιμούσαν ότι η τακτική που επέλεξε να ακολουθήσει ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, τελικά, δεν πέτυχε το στόχο της ΕΕ, δηλαδή να κερδίσει έναν ενεργότερο ρόλο για τους Ευρωπαίους στην "ειρηνευτική διαδικασία", διατρανώνοντας την αντίθεσή τους στην ισραηλινή εποικιστική πολιτική, καθώς, τελικά, στο Χαρ Χόμα δε μετέβη με Παλαιστίνιο αξιωματούχο.

ΕΡΕΒΑΝ (ανταπόκριση ΒΛ. ΜΑΣΙΝ). -

Ο εκτελών χρέη Προέδρου της Αρμενίας, Ρόμπερτ Κοτσαριάν, προηγείται στην κούρσα για την προεδρία, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής επίσημα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών που διεξήχθησαν τη Δευτέρα, 16 Μάρτη. Ακολουθεί στις προτιμήσεις των εκλογέων ο πρώην πρώτος γραμματέας του ΚΚ Αρμενίας (επί ΕΣΣΔ) Κάρεν Ντεμιρτσιάν και τρίτος έρχεται ο νυν πρώτος γραμματέας του ΚΚ Αρμενίας Σεργκέι Μπανταλιάν. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης και πρώην πρωθυπουργός Βάζγκεν Μανουκιάν έρχεται τέταρτος στην κούρσα για την προεδρία. Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά, από 1.597 εκλογικά κέντρα της χώρας και από 23 χώρες του εξωτερικού, όπου διαμένουν Αρμένιοι με δικαίωμα ψήφου (30% των ψηφοδελτίων), ο Ρόμπερτ Κοτσαριάν συγκεντρώνει περίπου το 40%. Ο Σεργκέι Μπανταλιάν λαμβάνει το 18%. Η προσέλευση στις κάλπες κυμάνθηκε στο 60%. Εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους είναι περίπου 2.250.000 ψηφοφόροι. Επειδή κανείς από τους υποψήφιους προέδρους δεν έλαβε το 50% των ψήφων, για την ανάδειξη προέδρου θα χρειαστεί και δεύτερος γύρος, στον οποίο θα αναμετρηθούν οι δύο πρώτοι του πρώτου γύρου. Στο μεταξύ, 7 από τους 12 υποψηφίους, μεταξύ τους οι Ντεμιρτσιάν, Μανουκιάν, Παρουίρ Αϊρικιάν, Μπανταλιάν κυκλοφόρησαν δήλωση, όπου αναφέρουν πολυάριθμες παραβιάσεις του εκλογικού νόμου και νοθείες. Οι 205 ξένοι παρατηρητές επιφυλάχτηκαν να κάνουν οποιοδήποτε επίσημο σχόλιο. Ανεπίσημα πάντως οι ξένοι παρατηρητές ανέφεραν πως δεν παρατήρησαν σημαντικές εκλογικές παρατυπίες. Σε διάκριση με τις προεδρικές εκλογές του Σεπτέμβρη του 1994, όταν στην πρωτεύουσα σημειώθηκαν συγκρούσεις με την αστυνομία μετά την εκλογή του Λεβόν Τερ - Πετροσιάν, αυτή τη φορά η κατάσταση είναι ήρεμη.

ΜΟΣΧΑ (ανταπόκριση Ν. ΓΚΑΡΙΦΟΥΛΙΝΑ). -

Με την ευκαιρία της 7ης επετείου από το Πανενωσιακό Δημοψήφισμα για τη διατήρηση της ΕΣΣΔ, εκπρόσωποι των κομμουνιστικών κομμάτων και κοινωνικών κινημάτων πραγματοποίησαν στη Μόσχα την Τρίτη, 17 Μάρτη, πικετοφορίες στις 14 πρεσβείες των πρώην Δημοκρατιών της Σοβιετικής Ενωσης. Οι διαδηλωτές κρατούσαν κόκκινες σημαίες και πλακάτ, στα οποία αναγράφονταν: "Η θέληση των λαών είναι ιερή!", "Πατρίδα μας είναι η ΕΣΣΔ!", "Μέσα από την ολοκλήρωση - στη νέα Ενωση!" κ. ά. Στη διάρκεια της δίωρης πικετοφορίας οι διαδηλωτές επέδωσαν στους πρεσβευτές των νυν ανεξάρτητων κρατών την Επιστολή της Επιτροπής των Λαών της ΕΣΣΔ, στην οποία αναφέρεται: "Στο Πανενωσιακό Δημοψήφισμα στις 17 Μάρτη 1991 ο σοβιετικός λαός ψήφισε υπέρ της διατήρησης της πατρίδας του - της ανανεωμένης ΕΣΣΔ. Η απόφαση αυτή διατηρεί τη νομική ισχύ της. Ο διαμελισμός της μεγάλης και κραταιάς δύναμης οδήγησε τον εργαζόμενο λαό στην άβυσσο των συμφορών και της έλλειψης δικαιωμάτων".

Η Επιτροπή των Λαών της ΕΣΣΔ θεωρεί ότι η σωτηρία των λαών είναι δυνατή μόνο στο δρόμο της πραγματικής λαϊκής εξουσίας και της ανασύστασης της ανανεωμένης Ομοσπονδιακής Ενωσης των ισότιμων κυριάρχων κρατών σοβιετικού τύπου. Γι' αυτό, η Επιτροπή καλεί τους αρχηγούς των κρατών, τα πολιτικά κόμματα και τα Κοινοβούλια να ενταχθούν ενεργά στην ευγενική υπόθεση της επανένωσης των αδελφών λαών.

ΒΟΝΝΗ.-

Οι διεργασίες και οι ανακατατάξεις στους κόλπους του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος είναι πολλές και γίνονται με καταιγιστικό ρυθμό, παρά τη χρονική απόσταση από τις εκλογές του Σεπτέμβρη και με την προεκλογική περίοδο να μην έχει αρχίσει, τουλάχιστον επισήμως...

Ο πρωθυπουργός του ομόσπονδου κρατιδίου της Βόρειας Ρηνανίας - Βεστφαλίας, Γιοχάνες Ράου, ανακοίνωσε αργά προχτές το βράδυ την απόφασή του να παραιτηθεί μετά από πιέσεις για την ισχυροποίηση του Σρέντερ, αφού στη θέση του θα αναδειχτεί "ο εκσυγχρονιστής Βόλφαντ Κλέμεντ". Ο φίλα προσκείμενος στους επιχειρηματίες Κλέμεντ, που είναι υπουργός Οικονομικών στο κρατίδιο, θα διαδεχτεί τον σημερινό τοπικό σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργό, που αποφάσισε να παραιτηθεί τον προσεχή Ιούνη, μετά από δυο δεκαετίες στην εξουσία. "Ο Βόλφανγκ Κλέμεντ θα είναι μεγάλη βοήθεια για τον Σρέντερ στις εκλογές του Σεπτέμβρη... Τόσο ο Σρέντερ, όσο και ο Κλέμεντ θέλουν να δημιουργήσουν μια νέα χώρα", δήλωσε ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής επιχειρήσεων του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, Πέτερ Στρακ.

Ο 67χρονος Ράου, που κυριάρχησε στην πολιτική ζωή του κρατιδίου επί 19 χρόνια, θεωρούνταν πλέον από ορισμένους σοσιαλδημοκράτες ηγέτες ως "πολύ παραδοσιακός". Ο Κλέμεντ πίεζε τον Ράου να παραιτηθεί από πέρυσι, όταν είχε δηλώσει δημόσια την επιθυμία του να αναλάβει ο ίδιος την πρωθυπουργία του γερμανικού αυτού κρατιδίου, ενώ άλλα στελέχη του κόμματος είχαν κατηγορήσει τον πρωθυπουργό ότι έχει αγκιστρωθεί στην εξουσία.

Το παιχνίδι προσέγγισης της εξουσίας άρχισε με την ανάδειξη του Γκέρχαρντ Σρέντερ ως υποψήφιου για την καγκελαρία, στο πρόσωπο του οποίου η Ευρώπη βλέπει τον άνθρωπο, που θα εξοβελίσει μετά από 16 χρόνια τον δεινόσαυρο της γερμανικής πολιτικής και μακροβιότερο Ευρωπαίο ηγέτη Χέλμουτ Κολ από το ύπατο αξίωμα της χώρας. Ετσι, η χτεσινή εξέλιξη κρίνεται από τους πολιτικούς αναλυτές καθοριστικής σημασίας, αφού η ανάδειξη του Κλέμεντ σε θέση - κλειδί - μια και οι πιθανές πρόωρες εκλογές και το αποτέλεσμά τους θα καθορίσουν την εκλογική μάχη - καταδεικνύει εμπράκτως το πόσο οι Σοσιαλδημοκράτες προσπαθούν να εξασφαλίσουν την υποστήριξη των μετριοπαθών και αναποφάσιστων ψηφοφόρων, υιοθετώντας πολιτική, αλλά και ένα εκλογικό μανιφέστο, που συνδυάζει, τόσο τις απόψεις των συντηρητικών, όσο και των "αριστερών" πολιτών.

Από τις διαδηλώσεις στη Μόσχα