Αυτή τη φορά, δεν υπήρξε κάποια αφορμή ή πρόσχημα που να δικαιολογεί την έναρξη του νέου γύρου αντιπαράθεσης στη χρόνια κρίση στη ΝΔ, με αφορμή τον αποκλεισμό του Κ. Μητσοτάκη από τα κομματικά όργανα. Ο επίτιμος πρόεδρος δεν άφησε, βέβαια, αναπάντητη την πρόκληση και δημιούργησε κλίμα διάλυσης και διάσπασης της ΝΔ.

Αυτός ο νέος γύρος ξεκαθαρίσματος λογαριασμών βάζει τη ΝΔ σε νέα τροχιά και δημιουργεί νέα δεδομένα, τόσο για την ίδια την πορεία και ίσως και τη φυσιογνωμία του κόμματος, όσο και για το γενικότερο πολιτικό σκηνικό.

Ο Κ. Καραμανλής δε θέλησε - και, ίσως, ούτε μπορούσε - να αποστασιοποιηθεί από την ακροδεξιά πτέρυγα και τους χουντοβασιλικούς, οι οποίοι, εκμεταλλευόμενοι την ευκαιρία, δηλώνουν ανοιχτά ότι το κόμμα "επανέρχεται στις ρίζες του", εννοώντας την ΕΡΕ ή τη ΝΔ των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων.

Από την άλλη, η πλευρά του Κ. Μητσοτάκη επιχειρεί να εκμεταλλευτεί το κενό - υπαρκτό ή τεχνητό - που δημιουργείται με την ακροδεξιά στροφή της ηγεσίας, ώστε να εκφράσει το κεντροφιλελεύθερο τμήμα, προετοιμαζόμενος για όλα τα ενδεχόμενα στη συνέχεια.

Το πρώτο ερώτημα που προκύπτει και, ήδη, απασχολεί εντονότερα από κάθε άλλη φορά είναι κατά πόσο είναι υπαρκτό το ενδεχόμενο ίδρυσης νέου κόμματος.

Το βέβαιο είναι ότι το χάσμα μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων στρατοπέδων στη ΝΔ δεν είναι καθόλου εύκολο να γεφυρωθεί. Στη Ρηγίλλης δεν κρύβουν ότι πρέπει να απαλλαγούν από τον Κ. Μητσοτάκη, τον οποίον, όπως κατ' ιδίαν ομολογούν στενοί συνεργάτες του Κ. Καραμανλή, θεωρούν "βασικό αντίπαλο". Ισχυρίζονται, μάλιστα, ότι είναι αποδυναμωμένος και ανίσχυρος και δε φοβούνται τις όποιες αντιδράσεις του. Δεν μπορούν, όμως, να παραγνωρίσουν το πολιτικό κόστος από την εικόνα του κόμματος που διολισθαίνει προς την ακροδεξιά, οι εκπρόσωποι της οποίας όλο και συχνότερα επιχειρούν να δώσουν τον "τόνο".

Ο Κ. Μητσοτάκης από την πλευρά του, στις συναντήσεις του με τους βουλευτές που επηρεάζει, έχει καταστήσει σαφές ότι σύντομα μπορεί να βρεθούν μπροστά στο δίλημμα "με ποιον θα πάνε και ποιον θα αφήσουν". Θεωρείται βέβαιο ότι έχει λάβει την απόφαση να εγκαταλείψει τη ΝΔ, αλλά αναζητά τις καταλληλότερες συνθήκες, την καλύτερη στιγμή και αφορμή. Από πολλούς, ο καταλληλότερος χρόνος θεωρείται το διάστημα μετά τις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές. Στην περίπτωση που η ΝΔ έχει αποτύχει και υποστεί καθίζηση των εκλογικών ποσοστών της, ο Κ. Μητσοτάκης θα μπορέσει να δώσει "φτερά" στο εγχείρημά του, ακριβώς γιατί θα μπορεί να κτυπήσει την ηγεσία της ΝΔ εκεί που πονάει: Θα έχει αποδειχθεί ότι δεν μπορεί να υλοποιήσει τις προσδοκίες της βάσης, να βάλει το κόμμα σε τροχιά εξουσίας.

Ετσι, τα σενάρια που διαμορφώνονται για τις μελλοντικές εξελίξεις στη συντηρητική παράταξη είναι βασικά δύο:

1. Να παραμείνει η ΝΔ στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα και να βουλιάζει όλο και πιο βαθιά στην κρίση. Αποτέλεσμα, ήττα στις επόμενες βουλευτικές εκλογές και αλλαγή ηγεσίας είτε το θέλει είτε όχι ο Κ. Καραμανλής, αφού θα έχει αποδειχθεί ότι δεν μπορεί να οδηγήσει το κόμμα στην εξουσία. Ο τελευταίος είναι ολοφάνερο ότι θα επιχειρήσει να αποτρέψει μια τέτοια φορά των εξελίξεων, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα τα καταφέρει.

2. Να δημιουργηθεί καθαρό νεοφιλελεύθερο κόμμα, που θα αναλάβει ρόλο "οδηγού" στα δυο μεγάλα κόμματα και ρυθμιστικό ρόλο στην πολιτική ζωή. Επιδίωξη του Κ. Μητσοτάκη, αλλά και των διαγραμμένων βουλευτών που δεν έχουν σοβαρές αντιρρήσεις να συμμετάσχουν, είναι να στηριχτεί από επιχειρηματίες και στελέχη επιχειρήσεων που οι προσδοκίες τους δεν έχουν υλοποιηθεί από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Συγκριτικό πλεονέκτημα του νέου κόμματος, σύμφωνα με τους εμπνευστές του, θα είναι ότι αυτό δε διαθέτει μόνο τη βούληση και την πολιτική για να εφαρμόσει τις σκληρές νεοφιλελεύθερες επιλογές που επιθυμούν τα μεγάλα αφεντικά, αλλά, σε αντίθεση με την εναπομείνασα ΝΔ, διαθέτει και τους κατάλληλους και αποφασισμένους διαχειριστές της.

Είναι ολοφάνερο ότι οι συγκρούσεις και διεργασίες στη συντηρητική παράταξη κινούνται σε μια όλο και πιο αντιδραστική κατεύθυνση, πιέζοντας έτσι για τη μετατόπιση προς αυτήν την κατεύθυνση συνολικότερα της πολιτικής ζωής. Ουσιαστικά, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης γίνεται μοχλός για την ανασύνθεση και ανασυγκρότηση του πολιτικού σκηνικού σε δεξιότερη βάση.

Είναι αυτονόητο ότι η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί την κρίση στη ΝΔ, και για να αποκομίσει μικροκομματικά οφέλη, αλλά και για να προωθήσει την αντιλαϊκή επίθεση. Ομως, το ζήτημα πλέον που τίθεται για τους εργαζόμενους και το λαϊκό κίνημα είναι η ανατροπή του μπλοκ των κυρίαρχων δυνάμεων.

Παναγιώτης ΚΑΚΑΛΗΣ