"Λίστα" φαρμάκων για όλα τα ασφαλιστικά ταμεία, έλεγχο στη συνταγογραφία των γιατρών - που μπορεί να φτάσει μέχρι και σε οικονομικό πλαφόν - και νοσοκομειακό συνταγολόγιο, είναι το "φαρμακερό" τρίπτυχο που ετοιμάζει η κυβέρνηση για τη φαρμακευτική περίθαλψη των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων.

Στον απόηχο των επιδείξεων του πρωθυπουργού για παρέμβαση στα καθημερινά υγειονομικά ζητήματα, χτες ο υφυπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ν. Φαρμάκης,ο υφυπουργός Υγείας Μ. Σκουλάκης και ο καθηγητής της Ιατρικής Χ. Μουτσόπουλος - επικεφαλής της επιτροπής για τη λίστα - ανακοίνωσαν τη συμπλήρωση της λίστας, που θα σταλεί για δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Δεν την έδωσαν, όμως, και στη δημοσιότητα, υποστηρίζοντας ότι ήταν δύσκολη η αναπαραγωγή της σε αντίτυπα. Η λίστα θα ισχύσει απ' την 1.4.1998.

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρθηκαν στη συνέντευξη Τύπου, αξιολογήθηκαν 6.100 φάρμακα που έχουν άδεια κυκλοφορίας και στη λίστα καταχωρήθηκαν 3.280 μορφές ιδιοσκευασμάτων. Δηλαδή, έμειναν εκτός λίστας 2.920 φάρμακα ή το 46,2% των φαρμάκων. Απ' αυτά όμως τα 6.100 φάρμακα που έχουν άδεια λειτουργίας, δεν κυκλοφορούν στην αγορά τα 1.900 φάρμακα - και βγήκαν εκτός λίστας. Οι 3.280 μορφές φαρμάκων αντιστοιχούν σε 1.000 δραστικές ουσίες, έναντι 1.270 δραστικών ουσιών που αξιολογήθηκαν.

Επίσης, δεν αξιολογήθηκαν και 800 νέα ιδιοσκευάσματα που κοστολογήθηκαν για πρώτη φορά και περιλαμβάνονται στα δελτία τιμών του υπουργείου Ανάπτυξης της 4.12.1997 και της 16.12.1997.

Οι υφυπουργοί, παρά τα επανειλημμένα αιτήματα των δημοσιογράφων, δε δημοσιοποίησαν ονόματα φαρμάκων, που έμειναν εκτός λίστας. Σε κάποια στιγμή, ο Ν. Φαρμάκης είπε ότι θα μείνουν εκτός λίστας και κάποια φάρμακα ευρείας κατανάλωσης, αλλά μπορούν να μπουν στη λίστα, εφόσον μειώσουν τις τιμές τους. Σύμφωνα με χτεσινή ανακοίνωση του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ), "εκτός λίστας παραμένουν πολλά παλιά και καταξιωμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται από εκατομμύρια ασθενείς". Τα φάρμακα που μένουν - σύμφωνα με τον ΣΦΕΕ - εκτός λίστας είναι: Zantac (έλκος), Leponex (σχιζοφρένεια), Pardodel (γαλουχία / πάρκινσον), Muscoril (αντιφλεγμονώδες), Roiplon (αντιρρευματικό), Minocin (αντιβιοτικό), Axid (έλκος), Brasan (αντιφλεγμονώδες), Movatec (αντιφλεγμονώδες), Memodrin (ψυχοφάρμακο), Reteran (ψυχοφάρμακο).

Για τη σύνταξη της λίστας, πάρθηκαν υπόψη η κυκλοφορία των δραστικών ουσιών σε τρεις υγειονομικά προηγμένες χώρες και το Κόστος Ημερήσιας Θεραπείας (ΚΗΘ), το οποίο συγκρίθηκε με την Τιμή Αναφοράς (ΤΑ).

Το ΚΗΘ υπολογίστηκε με βάση την ημερήσια καθοριζόμενη δόση της δραστικής ουσίας και την τιμή του ιδιοσκευάσματος. Η ΤΑ είναι ο μέσος όρος των ΚΗΘ όλων των πρωτοτύπων ιδιοσκευασμάτων μιας ορισμένης θεραπευτικής κατηγορίας. Εάν, λοιπόν, το ΚΗΘ είναι μεγαλύτερο από την ΤΑ, τότε το ιδιοσκεύασμα εξαιρείται. Η γαλαντομία της κυβέρνησης φτάνει μέχρι τις 200 δραχμές! Δηλαδή ένα ιδιοσκεύασμα περιλαμβάνεται στη λίστα, όταν το ημερήσιο κόστος του είναι μικρότερο των 200 δραχμών. Επίσης, στη λίστα δεν περιλαμβάνονται φάρμακα, των οποίων οι δραστικές ουσίες έχουν αποκλειστεί.

Η λίστα θα αναθεωρείται κάθε χρόνο και θα υπάρχει επιτροπή ενστάσεων. Στη λίστα - ανεξαρτήτως κόστους - περιλαμβάνονται τα φάρμακα ορισμένων κατηγοριών (όπως τα θρομβολυτικά) και οι κεφαλοσπορίνες τρίτης και τέταρτης γενιάς που χρειάζονται αντιβιόγραμμα.

Ο Χ. Μουτσόπουλος χαρακτήρισε αυτή τη λίστα χαλαρή, ενώ ο Ν. Φαρμάκης επανέλαβε ότι ο θεράπων γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει οποιοδήποτε φάρμακο εκτός λίστας, με την ένδειξη "αναντικατάστατο". Ομως, πρόσθεσε, θα υπάρξει κανονισμός ελέγχου και θα ζητηθεί ο λόγος απ' το γιατρό, σε περίπτωση που συνταγογραφεί "αναντικατάστατα" φάρμακα εκτός λίστας.

Οταν ρωτήθηκε πώς μπορεί να υπάρξουν περιορισμοί σε μια τέτοια επιστημονική πράξη, ο Ν. Φαρμάκης απάντησε ότι υπάρχουν όρια και για τους επιστήμονες και ότι μπορεί να μπει οικονομικό πλαφόν στους γιατρούς, όπως στη Γερμανία.

Ο Μ. Σκουλάκης είπε ότι θα προωθηθεί και το νοσοκομειακό συνταγολόγιο και ότι με όλες τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης στο φάρμακο θα υπάρξει μια μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης κατά 128 δισ. δραχμές. (Η ετήσια φαρμακευτική δαπάνη υπολογίζεται σε 580 δισ. δραχμές).

Τη λίστα η κυβέρνηση την ενέταξε στην προσπάθεια περιστολής των δαπανών, αλλά δε φαίνεται και σίγουρη ότι το μέτρο αυτό καθεαυτό θα συντελέσει στη μείωση της δαπάνης.

Οχι μόνο δεν προκηρύχτηκαν οι 150 θέσεις προσωπικού που είχε ανακοινώσει ο υπουργός Υγείας - Πρόνοιας, κατά την επίσκεψή του στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής (ΨΝΑ) τον περασμένο Νοέμβρη, αλλά απολύθηκαν 40 εργαζόμενοι που απασχολούνταν σε πρόγραμμα κοινωνικού αποκλεισμού. Ούτε, όμως, και τα 200 εκατ. δραχμές - μέρος των 3,5 δισ. που αφορούν πρόγραμμα αποασυλοποίησης τριετούς διάρκειας που θα δοθούν μέσω του "ΨΥΧΑΡΓΩ" - απορροφήθηκαν, καθώς δεν προβλέφτηκαν οι κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις.Τα παραπάνω τόνισαν χτες σε συνέντευξη Τύπου εκπρόσωποι των γιατρών του Νοσοκομείου, οι οποίοι κατήγγειλαν και τις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης των εσωτερικών ασθενών. Επισήμαναν ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οι ασθενείς συγκατοικούν με ποντίκια, ενώ οι ελλείψεις σε προσωπικό είναι μεγάλες. Σε 1.700 ασθενείς αντιστοιχούν 58 ειδικευμένοι ψυχίατροι, ενώ σε κάθε 200 ασθενείς αντιστοιχεί ένας ψυχολόγος. Κενές είναι το 30% των θέσεων ειδικευμένων γιατρών όλων των ειδικοτήτων, το 56% των θέσεων των ειδικευομένων και το 40% των θέσεων του νοσηλευτικού προσωπικού. "Οταν ξεκίνησε το ΕΣΥ, στο Τμήμα μου υπήρχαν πέντε ειδικευόμενοι και τώρα υπάρχει μόνον ένας", τόνισε ο Α. Μιχαλακέας,πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Νοσοκομείου.

Για κατάσταση ευτέλειας και ντροπής μίλησαν και η Κ. Μάτσα,διευθύντρια της Μονάδας Απεξάρτησης "18 Ανω", ο Χ. Βαρουχάκης,διευθυντής της Ιατρικής Υπηρεσίας και ο ψυχολόγος Ηλ. Μιχαλαρέας.Επίσης, παραβρέθηκε η πρόεδρος του Νοσοκομείου Κ. Αποστόλου,η οποία αν και παραδέχτηκε ότι υπάρχουν ελλείψεις, ισχυρίστηκε ότι η κατάσταση δεν είναι τόσο τραγική όσο την περιγράφουν οι γιατροί. Ακόμη, υποστήριξε ότι το πρόβλημα χρηματοδότησης του Νοσοκομείου επιλύθηκε, ενώ είπε ότι οι 40 εργαζόμενοι δεν απολύθηκαν, αλλά έληξε η σύμβασή τους.

Οι γιατροί ζήτησαν να επιχορηγηθεί το Νοσοκομείο σύμφωνα με τις πραγματικές του ανάγκες και να πάψει η ισχύς της εγκυκλίου του υπουργείου Οικονομικών, που στερεί από τα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία τη δυνατότητα κρατικής επιχορήγησης. Επίσης, ζήτησαν να καλυφθούν τουλάχιστον οι μισές κενές θέσεις προσωπικού. Ο πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ Χ. Ζαχαρόγιαννης δήλωσε ότι φαινόμενα όπως αυτό του ΨΝΑ θα γενικευτούν, αν δεν αλλάξει ο τρόπος χρηματοδότησης.

• Στη συνέντευξη Τύπου παραβρέθηκαν και εκπρόσωποι του ΚΚΕ, του ΣΥΝ και του ΔΗΚΚΙ.

Απαράδεκτο θεωρεί η πενταμελής επιτροπή της ΕΙΝΑΠ στον "Ευαγγελισμό" το γεγονός να εμφανίζονται, από μερίδα του Τύπου, θέματα που αφορούν τη δημόσια υγεία με περισσή προχειρότητα, ασάφεια, αναπόδεικτους υπαινιγμούς. "Δυστυχώς, όμως - τονίζει - οι θορυβώδεις τίτλοι, τα ανεξέλεγκτα διφορούμενα και τα "τρομοκρατικά" οκτάστηλα, καθόλου δε συντέλεσαν στο πρόσφατο παρελθόν στην ουσιαστική επίλυση κανενός από τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η δημόσια περίθαλψη".

Την ανακοίνωση που εξέδωσε η επιτροπή, με αφορμή το δημοσίευμα της εφημερίδας "Εξουσία" για έξι θανάτους ασθενών στον "Ευαγγελισμό" το διάστημα Γενάρης - Φλεβάρης 1997, ενέκρινε χτες η γενική συνέλευση των γιατρών στο Νοσοκομείο.

"Οι νοσοκομειακοί γιατροί είναι οι τελευταίοι που θα αρνηθούν τις υπαρκτές ελλείψεις σε προσωπικό και υλικοτεχνική υποδομή, τα πραγματικά διαρθρωτικά προβλήματα του συστήματος - είναι άλλωστε αυτοί που τα ζουν καθημερινά, που υποχρεώνονται να αντεπεξέρχονται το δύσκολό τους έργο κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες - συνεχίζει η ανακοίνωση. Τουναντίον, πρώτοι εμείς καταγγείλαμε π. χ. τις ελλείψεις σε νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό (600 κενές θέσεις), την έλλειψη δεύτερου αξονικού τομογράφου στα επείγοντα, καθώς και μαγνητικού τομογράφου, την απαράδεκτη καθυστέρηση στην ανάπτυξη, στελέχωση και λειτουργία των "κλειστών" κρεβατιών της ΜΕΘ και της Μονάδας Εμφραγμάτων. Εμείς, ακόμη, στηλιτεύσαμε τις όποιες πρακτικές χρηματισμού μερίδας συναδέλφων, ζητώντας την παραδειγματική τους τιμωρία. Προτείναμε ακόμη βιώσιμες λύσεις για τον έλεγχο της λίστας εισαγωγών και της λειτουργίας των χειρουργείων που θα διασφάλιζαν την ισότιμη μεταχείριση των αρρώστων και τη βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών από το Νοσοκομείο μας".

Στη χτεσινή γενική συνέλευση, οι γιατροί αναφέρθηκαν, επίσης, στην εξέλιξή τους, στον τρόπο υπολογισμού των εφημεριών και στην εφτάμηνη καθυστέρηση της καταβολής των αναδρομικών της υπερωριακής απασχόλησης.

Στη λήψη μέτρων προχώρησε ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ) για την προστασία των ανυποψίαστων πολιτών από άτομα που ασκούν παρανόμως το ιατρικό επάγγελμα, αλλά και από γιατρούς του ΕΣΥ που διατηρούν παρανόμως ιατρείο.

Ο ΙΣΑ προχώρησε στη σύσταση μητρώου νομίμων ιατρείων και θα εφοδιάσει με ειδικές πινακίδες όλα τα μέλη του που διατηρούν νόμιμα ιατρεία. Οι πινακίδες, που θα αναρτηθούν στις εισόδους των ιατρείων, θα φέρουν το σήμα και τη σφραγίδα του ΙΣΑ, καθώς και τον αντίστοιχο αριθμό μητρώου.

Σημειώνεται ότι ο ΙΣΑ διενήργησε έρευνα πρόσφατα και διαπίστωσε ότι μικρός αριθμός γιατρών εργάζονται στη χώρα μας χωρίς να διαθέτουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Ακόμη, διαπίστωσε ότι μεγάλος αριθμός γιατρών στο ΕΣΥ διατηρούν παράνομο ιατρείο. Ο πρόεδρος του ΙΣΑ Κ. Οικονόμου ανακοίνωσε χτες ότι οι παρανομούντες παραπέμφθηκαν στο πειθαρχικό όργανο του Συλλόγου. Η Ενωση Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας - Πειραιά (ΕΙΝΑΠ) στις 21.1.1997 απέστειλε εξώδικο στον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ) και τον ΙΣΑ, ζητώντας να γνωστοποιήσουν στο ΔΣ της Ενωσης τα ονόματα των γιατρών του ΕΣΥ από τους οποίους αφαιρέθηκε η άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος διότι διατηρούσαν παράνομο ιατρείο.

Την αύξηση των δαπανών για την υγεία, ζητά η Πανελλήνια Ομοσπονδία Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων (ΠΟΕΔΗΝ), με αφορμή την "ενασχόληση του πρωθυπουργού με τα προβλήματα της υγείας και της πρόνοιας", όπως αναφέρει σε χτεσινή ανακοίνωσή της. Η ενασχόληση, αναφέρει στην ανακοίνωσή της η ΠΟΕΔΗΝ, "δείχνει ότι ο ευαίσθητος αυτός χώρος είναι στις προτεραιότητες της κυβέρνησης" και συντάσσεται με την ανακοίνωση του Κ. Σημίτη για τη λειτουργία των απογευματινών εξωτερικών ιατρείων.

Πρώτον: Η προτεραιότητα του πρωθυπουργού είναι για τη μείωση των πόρων, σε αντίθεση με το αίτημα της ΠΟΕΔΗΝ για αύξηση. "Το σύστημα (της πρόνοιας) είναι αναποτελεσματικό και σπαταλά πόρους", είπε ο Κ. Σημίτης (16.1.1998), τη στιγμή που οι δαπάνες της "υγείας - πρόνοιας από 14,5% μειώνονται σε 7,5%, με αποτέλεσμα να μην οδηγεί στα επιθυμητά για όλους επίπεδα", επισημαίνει η ΠΟΕΔΗΝ.

Δεύτερον: Πώς η ΠΟΕΔΗΝ προκρίνει τα απογευματινά εξωτερικά ιατρεία στα δημόσια νοσοκομεία, καθώς και την υλοποίηση του νόμου για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ), όταν με τα απογευματινά ιατρεία θα επιβαρυνθούν τα νοσοκομεία και όταν τα σχέδια για την ΠΦΥ ήταν σχέδια επί χάρτου που αν εφαρμοστούν θα επιβαρύνουν - κυρίως - το ΙΚΑ;

Η ΠΟΕΔΗΝ, ως συνδικάτο που εκπροσωπεί δεκάδες χιλιάδες εργαζομένων στα δημόσια νοσοκομεία τα οποία εξυπηρετούν εκατομμύρια ασφαλισμένων, όφειλε να σταθμίσει τις προσεγγίσεις της και μην εμπλακεί στις επιδιώξεις εκείνων των κύκλων της κυβέρνησης, οι οποίοι απ' τη μια μεριά θέλουν την αναβάθμιση του επικοινωνιακού πρεστίζ του πρωθυπουργού και απ' την άλλη το ξεκαθάρισμα με ορισμένους που κατέχουν κυβερνητικές ή άλλες κρατικές θέσεις.