Μια από τις σημαντικότερες μάχες που δίνει το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα της χώρας - αυτή για την υπογραφή της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας,με την οποία θα καθοριστούν οι αυξήσεις σε μεροκάματα και μισθούς για τον επόμενο χρόνο και θα εξεταστούν μια σειρά από σοβαρά θεσμικά αιτήματα των εργαζομένων - δεν έχει αρχίσει ακόμα ουσιαστικά και από ό,τι φαίνεται δεν πρόκειται να διεξαχθεί αρκετά σύντομα και με γρήγορους ρυθμούς. Ο χρόνος όμως πιέζει και κάθε καθυστέρηση επιδεινώνει τη θέση των εργαζομένων και υπονομεύει το ρόλο και της ΕΓΣΣΕ και των κλαδικών συμβάσεων.

Την καθυστέρηση αυτή υπογράμμισε και ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ Γ. Μαυρίκος στην τελευταία συνεδρίαση της Ολομέλειας ΓΣΕΕ, τονίζοντας ότι χρειάζεται να επισπευστεί η διαδικασία των διαπραγματεύσεων και να συνδυαστεί με την εξαγγελία αγωνιστικών, απεργιακών κινητοποιήσεων μέσα στο Φλεβάρη.Εχει σημασία ότι η ΕΣΑΚ κατέθεσε την πρότασή της για την καταγγελία της Εθνικής Σύμβασης από τον περασμένο Οκτώβρη ακόμα, όταν οι άλλες συνδικαλιστικές παρατάξεις αναλώνονταν στη διεξαγωγή του "κοινωνικού διαλόγου",μακριά από τις ανάγκες των εργαζομένων και σε βάρος του κινήματος. Η ΕΣΑΚ όχι μόνο είχε ολοκληρωμένη πρόταση για τα οικονομικά και θεσμικά αιτήματα, αλλά διατύπωσε και μια εμπεριστατωμένη άποψη για τη σημερινή κατάσταση, τη θέση των εργαζομένων και τις επιπτώσεις της κυβερνητικής πολιτικής που εφαρμόζεται, πάνω στα εργασιακά και οικονομικά δικαιώματά τους.

Η φετινή διαπραγμάτευση για την υπογραφή της ΕΓΣΣΕ έχει ιδιαίτερη σημασία για έναν επιπλέον λόγο, αφού σε λιγότερο από δυο μήνες θα πραγματοποιηθεί στην Καβάλα το 29ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ.Ενα Συνέδριο αρκετά σοβαρό, εκλογοαπολογιστικό, το οποίο βαρύνεται από μια τριετία "συναινετικής" δράσης της ΓΣΕΕ, με κορυφαία στιγμή την υπογραφή - επικύρωση του αντεργατικού "συμφώνου εμπιστοσύνης προς το 2000".

Ταυτόχρονα, βαριά ρίχνει τη "σκιά" της στη διαπραγμάτευση, η νέα εισοδηματική πολιτική που εξήγγειλε η κυβέρνηση, η οποία εκφράζεται μέσα από τον πλέον αντεργατικό προϋπολογισμό των τελευταίων 20 χρόνων και ένα φορολογικό νομοσχέδιο που γεμίζει τις τσέπες της ολιγαρχίας του πλούτου σε βάρος των χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων.

Δεν πρέπει να ξεφύγει της προσοχής ότι η κυβέρνηση προωθεί την υπονόμευση των συλλογικών συμβάσεων και με άλλους τρόπους, όπως με την προώθηση των τοπικών συμφώνων απασχόλησης, τα οποία σε πολλές περιοχές πλησιάζουν επικίνδυνα στην έναρξη υλοποίησής τους. Ακόμα σοβαρότερη είναι η απειλή από την κατάπτυστη αντεργατική συμφωνία που υπέγραψε η ΠΑΣΚΕ σε ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ με τη συνεπικούρηση των παρατάξεων ΔΑΚΕ - Αυτ. Παρέμβαση που διαφοροποιήθηκαν μόνο στο τελικό στάδιο της διαδικασίας - απάτης. Στο σχετικό κείμενο της συμφωνίας, προβλέπεται χαρακτηριστικά: "Ο άξονας της διαμόρφωσης των εισοδημάτων για τη διετία 1998 - 1999 μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο στρατηγικής συμφωνίας - πλαίσιο μεταξύ των εταίρων και της κυβέρνησης".

Η κατάσταση αυτή διαμορφώνει ένα άσχημο κλίμα για τη διεκδίκηση της σύμβασης από τους εργαζόμενους. Η πίεση γίνεται όλο και μεγαλύτερη, αφού οι εργοδότες, μέσω του προέδρου του ΣΕΒ Ι. Στράτου έχουν δηλώσει ότι οι αυξήσεις των εργαζομένων φέτος, δεν μπορούν να είναι μεγαλύτερες από αυτές που ορίζει η εισοδηματική πολιτική της κυβέρνησης. Φυσικά καμιά από τις προηγούμενες προτάσεις των εργοδοτών δεν έχει βγει σε "αχρηστία". Οπως η χαρακτηριστική πρόταση - απαίτηση για "πρακτική εξάσκηση των νέων σε επιχειρήσεις με ελάχιστη αμοιβή". Πρέπει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση εν μέρει έκανε αποδεκτή αυτή την πρόταση, θεσπίζοντας το τελευταίο διάστημα ένα πλήθος προγραμμάτων "επαγγελματικής κατάρτισης", ιδίως για απολυμένους τα οποία περιλαμβάνουν πάρα πολλές ώρες επιδοτούμενης "πρακτικής εξάσκησης" σε διάφορες επιχειρήσεις, με κονδύλια του ΟΑΕΔ!

Απέναντι στις σαφέστατες προκλήσεις των εργοδοτών και τον αντεργατικό κατήφορο της κυβερνητικής πολιτικής, η ΓΣΕΕ με ευθύνη της πλειοψηφίας της διοίκησής της, αντιπαραθέτει το γενικό αίτημα "προστασίας του πραγματικού εισοδήματός μας και την καταβολή τουλάχιστον του ποσοστού αύξησης του μέσου πληθωρισμού για το 1998, με διορθωτικό για τις αποκλίσεις", αυξήσεις που να διασφαλίζουν τη συμμετοχή στην αύξηση του ΑΕΠ, διορθωτικό ποσό για την ανακατανομή του εθνικού εισοδήματος υπέρ των εργαζομένων. Αίτημα που ενδέχεται να πάρει αρχικά τη μορφή διεκδίκησης αύξησης ενός 10%, που θα διολισθήσει με μαθηματική ακρίβεια.

Η ασάφεια στη διατύπωση των οικονομικών αιτημάτων, δεν είναι το μόνο σημείο εξαιτίας του οποίου οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε άσχημη θέση. Το είδος και η ένταση της επίθεσης στα δικαιώματά τους και η επιτακτική ανάγκη υπογραφής της ΕΓΣΣΕ πριν ακόμα από το Συνέδριο της ΓΣΕΕ, ώστε να επιταχυνθεί η υπογραφή των κλαδικών και επιχειρησιακών συμβάσεων εργασίας, επιβάλλει τη διεξαγωγή έντονων κινητοποιήσεων. Η ΕΣΑΚ είδε την πρότασή της για κινητοποιήσεις να απορρίπτεται στα όργανα της ΓΣΕΕ, ενώ ο εκπρόσωπος της Αυτ. Παρέμβασης δήλωσε ξεκάθαρα στην τελευταία συνεδρίαση της ολομέλειας της διοίκησης της ΓΣΕΕ ότι "δεν μπορούμε να πάμε σε απεργία".

Οσο για την πρόοδο της διαπραγμάτευσης, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η τελική υπογραφή θα μπει στη σύμβαση μετά το συνέδριο της ΓΣΕΕ. Ενας σημαντικός λόγος για να γίνει αυτό είναι η αποφυγή τυχόν αρνητικών επιπτώσεων στις εκλογές για την πλειοψηφία, από δυσαρεστημένους συνδικαλιστές που δε θα συμφωνούν με μια σύμβαση πολύ πίσω από τις ανάγκες των εργαζομένων. Ακόμα και η προσυνεδριακή διαδικασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί, όχι για άνοδο, αλλά για περιορισμό, της αγωνιστικής, διεκδικητικής διάθεσης των εργαζομένων!

Η πρόταση της ΕΣΑΚ για την υπογραφή της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας έρχεται σε διάσταση με το κείμενο καταγγελίας στο οποίο κατέληξαν οι άλλες συνδικαλιστικές παρατάξεις. Κύριος στόχος της είναι η συμβολή στην προστασία του εργατικού εισοδήματος, σε μια στιγμή που έχει συρρικνωθεί και οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας χτυπιούνται από κυβέρνηση - βιομηχάνους.

Οπως υπογραμμίζεται στην πρόταση, η ΕΓΣΣΕ πρέπει να είναι μονοετής και τα "ελάχιστα που πρέπει να διεκδικήσει η ΓΣΕΕ από 1.1.98 είναι 8.000 δρχ. μεροκάματο μεικτό (6.440 καθαρό) και 200.000 δρχ. μισθό (161.000 καθαρό). Για τις συντάξεις επιμένουμε στην επανασύνδεση με την ΕΓΣΣΕ και το 20πλάσιο".

Η θέση της ΕΣΑΚ διαμορφώθηκε με βάση τον υπολογισμό της ΑΤΑ, την εκτίμηση για το ύψος του πληθωρισμού του 1998, τον υπολογισμό της αύξησης του ΑΕΠ και τον υπολογισμό των απωλειών της διετίας. Επίσης πάρθηκαν υπόψη, η αύξηση της απλήρωτης δουλιάς, της υπεραξίας που καρπώνονται οι εργοδότες. Η αύξηση των υπερκερδών (π. χ. μέσα στο 1996 από τους ισολογισμούς προκύπτει ότι τα καθαρά κέρδη του κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά 32%). Η ακρίβεια, οι ανατιμήσεις (τιμολόγια ΔΕΚΟ) απορροφούν την όποια αύξηση. Η φορομπηχτική πολιτική των ΟΤΑ επίσης το ίδιο. Η μετακύληση κονδυλίων από τον κρατικό προϋπολογισμό στους ίδιους τους εργαζόμενους (υγεία - παιδεία - περιβάλλον). Η "μείωση προσωπικού" που οδηγεί στην εντατικοποίηση και κύρια στην ένταση του βαθμού εκμετάλλευσης. Οι "ελαστικοποιήσεις" στην απασχόληση που πολλαπλασιάζουν την απλήρωτη δουλιά.

Για το θεσμικό μέρος της ΕΓΣΣΕ, η ΕΣΑΚ προτείνει:

- Καθιέρωση του 35ωρου με νομοθετική και γενικευμένη εφαρμογή, με 7ωρη - 5ήμερη εβδομαδιαία απασχόληση, "χωρίς αυταπάτες ότι το 35ωρο είναι πανάκεια για την ανεργία που είναι σύμφυτη με τον καπιταλισμό. Το 35ωρο που "συζητούν" κυβέρνηση - ΣΕΒ - ΕΕ με ταυτόχρονη ελαστικοποίηση και μείωση αποδοχών, σημαίνει κατάργηση του 8ωρου, της πλήρους απασχόλησης, αύξηση της ανεργίας και της εκμετάλλευσης".

- Επέκταση του 2112 στους εργατοτεχνίτες. Κατάργηση υπερεργασίας, δραστική μείωση υπερωριών. Κανονική άδεια 5 βδομάδων. Εξίσωση ποσοστού τριετιών εργατών - υπαλλήλων. Κατάργηση νόμων που επιτρέπουν τη μερική απασχόληση κ. ά.

- Επίδομα ανεργίας ίσο με 80% του ΗΑΕ μέχρι να βρει εργασία ο άνεργος και θεώρηση βιβλιαρίων ασθενείας. Επιδότηση όλων των νέων που αναζητούν χωρίς αποτέλεσμα εργασία.

- Δημοκρατική φορολογική μεταρρύθμιση. Αφορολόγητο το όριο φτώχειας της ΕΣΥΕ και οι καθαρές αποδοχές ανειδίκευτου εργάτη. Αύξηση συντελεστών φορολόγησης των κερδών. Κατάργηση φοροαπαλλαγών κεφαλαίου. Φορολόγηση εντόκων - ομολόγων. Εφαρμογή "πόθεν έσχες" χωρίς εξαιρέσεις. Μηδενικός ΦΠΑ σε σχολικά, τρόφιμα. Αλλαγή άμεσων - έμμεσων φόρων. Τιμαριθμοποίηση της κλίμακας. Ελεγχος των τιμών στην πηγή διαμόρφωσής τους.

Κείμενα: Γιώργος ΦΛΩΡΑΤΟΣ