Με από τα πριν "σημαδεμένα τα χαρτιά" ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις για την υπογραφή κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας.Οι σχετικές διαδικασίες έχουν ξεκινήσει ήδη σε μια σειρά χώρους, ενώ ορισμένες ομοσπονδίες βρίσκονται στη φάση διαμόρφωσης του διεκδικητικού τους πλαισίου. Τις διαδικασίες αυτές "σφραγίζει" η παραπέρα σκλήρυνση της πολιτικής μονόπλευρης λιτότητας, με την ανακοίνωση από την κυβέρνηση της εισοδηματικής πολιτικής του 2,5%, πράγμα που θα θελήσουν να αξιοποιήσουν στο έπακρο οι εργοδοτικές ενώσεις σαν "ατού" στις διαπραγματεύσεις τους με τα εργατικά συνδικάτα. Παράλληλα, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η προσπάθεια για υπονόμευση του θεσμού των συλλογικών συμβάσεων εργασίας από κυβέρνηση και βιομήχανους. Προσπάθεια, που ουσιαστικά ενισχύεται και από κυβερνητικούς συνδικαλιστές. Καθοριστική ήταν εδώ η αποδοχή από τη φιλοκυβερνητική πλειοψηφία της διοίκησης της ΓΣΕΕ - στα πλαίσια του "κοινωνικού διαλόγου" - να υπογράψει το "Σύμφωνο Εμπιστοσύνης προς το 2000", στο οποίο περιλαμβάνεται συμφωνία για τα εισοδήματα των εργαζομένων τη διετία '98-'99, κάτι που αποτελεί ευθεία βολή ενάντια στις ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις.

Σε καταγγελία των οχτώ συλλογικών συμβάσεων εργασίας,που υπογράφει συνολικά, έχει προχωρήσει η Ομοσπονδία Κλωστοϋφαντουργίας - Ιματισμού - Δέρματος (ΟΕΚΙΔΕ) και τις επόμενες μέρες έχουν καθοριστεί οι πρώτες συναντήσεις με τις αντίστοιχες εργοδοτικές οργανώσεις. Παράλληλα, έχει πραγματοποιήσει σειρά περιφερειακών συσκέψεων, που στόχο είχαν την ενεργοποίηση σωματείων και εργαζομένων στην κατεύθυνση της αγωνιστικής διεκδίκησης ικανοποιητικών κλαδικών συμβάσεων εργασίας.

Η Ομοσπονδία διεκδικεί ποσοστό αυξήσεων της τάξης του 20% (συνεκτιμώντας απώλειες, προβλεπόμενο πληθωρισμό, αύξηση ΑΕΠ), που είναι το ελάχιστα απαιτητό σε σχέση με τις ανάγκες των εργαζομένων, όπως δείχνουν ορισμένα ενδεικτικά παραδείγματα. Ετσι π. χ. ο τεχνίτης σακακιού παίρνει βασικό μεροκάματο σήμερα (το μεγαλύτερο μεροκάματο στον ιματισμό) 7.084 δρχ. και με την αύξηση θα διαμορφωθεί στις 8.501 δρχ., που μεταφράζεται σε καθαρό μεροκάματο 7.098 δραχμών. Αντίστοιχα ο ανειδίκευτος κόπτης παίρνει σήμερα βασικό μεροκάματο (το μικρότερο στον ιματισμό) 6.460 δρχ. και με την αύξηση θα διαμορφωθεί στις 7.752 δρχ. και καθαρό 6.473 δραχμές. Στην πλεκτική, ο τεχνίτης παίρνει βασικό 7.515 δρχ. και με την αύξηση θα διαμορφωθεί στις 9.018 και καθαρό θα είναι 7.530 δρχ., ενώ αντίστοιχα του ειδικευμένου β είναι βασικό 6.931, με την αύξηση το βασικό θα είναι 8.318 δρχ. και καθαρό 6.946 δρχ.

Επίσης διεκδικεί μια σειρά θεσμικά αιτήματα, όπως 35ωρο - 7ωρο - 5ήμερο με βελτίωση αποδοχών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, επέκταση του ν. 2112 για τους εργατοτεχνίτες, κατάργηση υπερεργασίας, μείωση των υπερωριών, αύξηση της κανονικής άδειας σε 5 βδομάδες, απαγόρευση απόλυσης την τελευταία πενταετία πριν τη σύνταξη, κατάργηση των ρυθμίσεων που επιτρέπουν τη μερική απασχόληση κ. ά.

Ο Θ. Ευθυμίου,πρόεδρος της ΟΕΚΙΔΕ, θα επισημάνει πως "η σημασία των συλλογικών συμβάσεων εργασίας είναι ακόμα μεγαλύτερη σήμερα, καθώς κυβερνήσεις και εργοδότες σπρώχνουν προς τα κάτω τις αποδοχές, με αποτέλεσμα να αυξάνει ο αριθμός των εργαζομένων που αμείβονται με τα κατώτερα όρια. Ταυτόχρονα, βρίσκεται σε εξέλιξη μια προσπάθεια υπονόμευσης του θεσμού από κυβέρνηση, εργοδοσία και κυβερνητικούς συνδικαλιστές, με το να μην υπογράφονται συμβάσεις και ο καθορισμός των αμοιβών να γίνεται μέσα από πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Με το να υπογράφονται συμβάσεις που το περιεχόμενό τους είναι σε ευθεία αντίθεση με τις ανάγκες των εργαζομένων, με την καταπάτηση των συμβάσεων από τους εργοδότες και την εφαρμογή μορφών μερικής απασχόλησης. Επίσης η αποδοχή από την πλειοψηφία της διοίκησης της ΓΣΕΕ της συζήτησης της Εθνικής Σύμβασης στο τραπέζι του "κοινωνικού διαλόγου" αποτελεί ευθεία βολή στο θεσμό, πολύ περισσότερο όταν η Εθνική Σύμβαση αποτελεί "πιλότο" και για τις κλαδικές. Πιστεύουμε πως είναι επιτακτική ανάγκη η φετινή διεκδίκηση να σηματοδοτήσει μια αγωνιστική στάση για ριζική αλλαγή της σημερινής κατάστασης. Το ποσοστό αύξησης που ζητάμε, σηματοδοτεί τον προσανατολισμό μας ενάντια στις πολιτικές συναίνεσης και υποταγής στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το Μάαστριχτ, ενάντια στα προνόμια των εργοδοτών".

Αμέσως μετά την καταγγελία των πέντε κλαδικών συλλογικών συμβάσεων που υπογράφει, η Ομοσπονδία Επισιτισμού - Τουρισμού,με ευθύνη της πλειοψηφίας της διοίκησης της, παρέπεμψε βιαστικά τις συμβάσεις στον ΟΜΕΔ, ακολουθώντας την πεπατημένη των τελευταίων χρόνων, ενώ και το διεκδικητικό πλαίσιο που υιοθέτησε ήταν ασαφές, χωρίς συγκεκριμένο ποσοστό αύξησης. Το πρόσχημα για την παραπομπή ήταν το ότι στην πρώτη συνάντηση αρνήθηκαν να παρευρεθούν οι εργοδότες.

Σχολιάζοντας τη στάση της πλειοψηφίας ο Χρ. Κατσώτης,μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ομοσπονδίας και στέλεχος της ΔΑΣ, σημείωσε: "Η πλειοψηφία της διοίκησης της Ομοσπονδίας, υπερβάλλοντας τις δυσκολίες που αναμφισβήτητα υπάρχουν και χωρίς να εξαντλήσει κανένα περιθώριο κινητοποιήσεων ή διάφορων άλλων εκδηλώσεων για άσκηση πίεσης προς τους εργοδότες, αποφάσισε την παραπομπή των συμβάσεων στον ΟΜΕΔ. Είναι γνωστό ότι ο ΟΜΕΔ θα κινηθεί στα πλαίσια της κυβερνητικής εισοδηματικής πολιτικής και η πλειοψηφία της διοίκησης αναλαμβάνει σοβαρές ευθύνες για τη συνέχιση της λιτότητας και την όξυνση των υπόλοιπων προβλημάτων των εργαζομένων του κλάδου. Πρέπει τα πρωτοβάθμια σωματεία να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους και με την οργάνωση αγώνων να ξεπεράσουν τα εμπόδια που βάζει η ηγεσία και της ΓΣΕΕ και της Ομοσπονδίας στη διεκδίκηση των αιτημάτων τους".

Στη λογική της υπονόμευσης του θεσμού και της αδράνειας κινείται η ηγεσία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Μετάλλου,καθώς αρνείται να διεκδικήσει ενιαία σύμβαση στον κλάδο, ενώ απέρριψε τόσο το πλαίσιο αιτημάτων, όσο και το πρόγραμμα δράσης που πρότεινε η ΕΣΑΚ. Το ποσοστό αυξήσεων που διεκδικεί - όπως διαμορφώθηκε στην Εκτελεστική Επιτροπή και αναμένεται να επικυρωθεί από την Ολομέλεια της διοίκησης τις επόμενες μέρες - είναι 5%+4% για τις συμβάσεις της σιδηροβιοτεχνίας, της αργυροχρυσοχοϊας και των αμαξωμάτων, ενώ για τη σύμβαση της σιδηροβιομηχανίας διεκδικεί αυξήσεις 5%+5%.

Η ΕΣΑΚ πρότεινε διεκδίκηση αυξήσεων 12% για τις τρεις πρώτες συμβάσεις και 17% για τη σιδηροβιομηχανία και αυτό, όπως θα πει ο Δ. Τσιουμπρής αντιπρόεδρος της ΠΟΕΜ και στέλεχος της ΕΣΑΚ, "γιατί στις μεγάλες επιχειρήσεις οι ίδιες ειδικότητες πληρώνονται με μικρότερα μεροκάματα (κατά 18%) απ' ό,τι στη σιδηροβιοτεχνία. Στόχος, μέσα σε μια τριετία να καλυφθεί η διαφορά στους μισθούς και να μπορεί να διεκδικηθεί ενιαία σύμβαση στον κλάδο. Επίσης θέσαμε και πρόγραμμα δράσης με συσκέψεις, συνελεύσεις και άλλα για την αγωνιστική προετοιμασία του κλάδου, όμως όλες οι προτάσεις μας απορρίφθηκαν. Το ζητούμενο είναι αν θα βγει η Ομοσπονδία στους εργάτες ή θα αναλωθεί σε ατέρμονες συζητήσεις με τους εργοδότες και θα φτάσει το Μάη - Ιούνιο είτε να υιοθετήσει τις προτάσεις των εργοδοτών είτε να πάει στη διαιτησία".

Στη "μάχη" για την υπογραφή ικανοποιητικής σύμβασης έχει μπει και η Ομοσπονδία Εργαζομένων στο Φάρμακο,διεκδικώντας 5% διορθωτικό για το '97 και αυξήσεις 5%+5% και μια σειρά θεσμικά αιτήματα, όπως αύξηση των τριετιών, των ημερών αδείας, αύξηση του ανθυγιεινού επιδόματος κομπιούτερ κ. ά.

Με οικονομικό αίτημα αυξήσεις 10%+4% επί των βασικών μισθών, η Ομοσπονδία Συλλόγων Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων Ελλάδας προχώρησε σε καταγγελία της κλαδικής συλλογικής σύμβασης. Επίσης διεκδικεί 37,5 ώρες εργασίας εβδομαδιαίως, σταμάτημα των δίμηνων και τρίμηνων συμβάσεων και άμεση πρόσληψη των ήδη συμβασιούχων με συμβάσεις αορίστου χρόνου, 10 μέρες επιπρόσθετη άδεια στους εργαζόμενους στις ειδικές μονάδες κ. ά.

Οπως θα πει ο Β. Τουμπέλης,πρόεδρος της ΟΣΝΙΕ, "οι διαπραγματεύσεις σκιάζονται από την κυβερνητική εισοδηματική πολιτική του 2,5%, την απόφαση της φιλοκυβερνητικής ηγεσίας της ΓΣΕΕ να υπογράψει στον "κοινωνικό διάλογο" τη λεγόμενη στρατηγική συμφωνία, για τη διαμόρφωση των εισοδημάτων στη διετία '98-'99, που μεταφράζεται σε αποδοχή της κυβερνητικής πολιτικής λιτότητας και από την ασυδοσία των εργοδοτών. Η μόνη απάντηση είναι η αγωνιστική διεκδίκηση των αιτημάτων, γι' αυτό και καλούμε τα σωματεία - μέλη μας να προχωρήσουν σε συνελεύσεις με ταυτόχρονες στάσεις εργασίας στους χώρους δουλιάς".

Καθυστέρηση στη διαμόρφωση του διεκδικητικού της πλαισίου για τις πέντε συλλογικές συμβάσεις εργασίας, που υπογράφει, επιδεικνύει η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας.Αναμένεται τις επόμενες μέρες να συγκληθούν τα όργανα για να αποφασίσουν το πλαίσιο αιτημάτων και τους τρόπους διεκδίκησής τους.

Ντίνα ΝΤΑΒΟΥ