Η δημοσιοποίηση της έκθεσης Σπράου για τη δημόσια διοίκηση ασφαλώς και δεν αιφνιδίασε την κυβέρνηση. Αντίθετα, έρχεται προσχεδιασμένα να υπηρετήσει τους δικούς της σχεδιασμούς και στόχους για τη "μεταρρύθμιση" που πρέπει να γίνει στον κρατικό μηχανισμό - σε όλα τα επίπεδα, ξεκινώντας από την κορυφή - ώστε να λειτουργήσει "πιο αποτελεσματικά" για την υλοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής.
Για τις κυβερνητικές επιδιώξεις είχε μιλήσει με σαφήνεια ο καθ' ύλην αρμόδιος υπερυπουργός Αλ. Παπαδόπουλος, μιλώντας στο συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου στις 26 Νοέμβρη. Είχε πει συγκεκριμένα, περιγράφοντας τη μεταρρύθμιση που προετοιμάζει η κυβέρνηση για τη δημόσια διοίκηση: "H κυβέρνηση έχει καταρτίσει πλήρες, δομημένο και συγκεκριμένο επιχειρησιακό σχέδιο δράσης. Με στόχους, μέτρα, δραστηριότητες και χρονοδιάγραμμα εφαρμογής. Οι επιμέρους νομοθετικές και άλλες επεμβάσεις μας δεν είναι αποσπασματικές και ασύνδετες μεταξύ τους, αλλά συμπληρωματικές ψηφίδες ενός νέου κρατικού προσώπου, με κοινό και ενιαίο στόχο: τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού διοικητικού μηχανισμού στη χώρα".
Είναι ολοφάνερο ότι η έκθεση Σπράου εντάσσεται ακριβώς σε αυτό το "επιχειρησιακό σχέδιο δράσης" της κυβέρνησης, το οποίο εμπλουτίζει με ιδέες και προτάσεις αλλά και πλειοδοτεί σε εξοργιστικές αντιυπαλληλικές διαπιστώσεις, όπως ότι η μονιμότητα και τα πολιτικά δικαιώματα των εργαζομένων στο δημόσιο, ευθύνονται για την άθλια κατάστασή της, κυρίως όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών στα φτωχά λαϊκά στρώματα!
Αυτό, όμως, που ενδιαφέρει την κυβέρνηση δεν είναι βέβαια να βελτιώσει και να αναβαθμίσει τις λειτουργίες της κρατικής μηχανής στους τομείς άσκησης πολιτικής κοινωνικού χαρακτήρα για τα λαϊκά στρώματα, αλλά, αντίθετα, να ενισχύσει τις πλευρές εκείνες που απαιτούνται, για να γίνει περισσότερο "ευέλικτη, ικανή και αποτελεσματική", ώστα να υπηρετεί τις υποθέσεις και τα συνολικότερα συμφέροντα της οικονομικής ολιγαρχίας.
Τόσο ο υπουργός Εσωτερικών όσο και ο πρωθυπουργός, όταν μιλάνε για"πιο αποτελεσματική" δημόσια διοίκηση έχουν κατά νου ένα "νέο μοντέλο" κρατικού μηχανισμού και αυτό επιχειρούν να προωθήσουν με κάθε τρόπο, χωρίς βέβαια να μπορούν να παραγνωρίσουν πάντα το κομματικό συμφέρον που διαπλέκεται και διακυβεύεται στο χώρο του δημόσιου τομέα.
Πρόκειται για το γνωστό μοντέλο του "κράτους - στρατηγείου" ή "κράτους - επιτελείου", του οποίου το βασικό γνώρισμα είναι "ο σχεδιασμός των αναπτυξιακών πολιτικών", αλλά κυρίως ότι "πρέπει να διαθέτει τα μέσα για να ελέγχει την αποτελεσματικότητα των πολιτικών που εφαρμόζει η κυβέρνηση". Αυτό το σκοπό ακριβώς έρχονται να υπηρετήσουν τα όργανα των πραιτοριανών που προτείνει ο Γ. Σπράος στην έκθεσή του, όπως ο διυπουργικός κλάδος ανώτατων στελεχών, που θα επιλέγονται και θα λογοδοτούν μόνο στην ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος, το σώμα των οικονομολόγων, το σώμα των Επιθεωρητών και Ελεγκτών, κ.ο.κ.
Μια από τις βασικές προϋποθέσεις για να ανταποκριθεί η δημόσια διοίκηση στο νέο ρόλο της, είναι να απαλλαγεί από "περιττές", διάβαζε κοινωνικές, λειτουργίες και να "κοστίζει λιγότερο", ώστε να μεταφέρονται περισσότερα κονδύλια για την ενίσχυση των επιχειρηματιών. Στην κατεύθυνση αυτή η κυβέρνηση έχει προχωρήσει στην προγραφή 1.754 νομικών προσώπων και υπηρεσιών, τα οποία σταδιακά καταργούνται ή συγχωνεύονται. Ομως δεν πρόκειται να σταματήσει εκεί, αφού όπως έχει δηλώσει ο Αλ. Παπαδόπουλος θα υπάρξει "επαναξιολόγηση όλων των νομικών προσώπων σε ό,τι αφορά τη λειτουργία, την αποστολή και τη νομική μορφή τους". Παράλληλα, έχει ξεκαθαρίσει ότι το κράτος "θα παραιτηθεί από λειτουργίες, για τις οποίες δε συντρέχει λόγος να ασκούνται από αυτό", προαναγγέλλοντας ένταση των ρυθμών για ιδιωτικοποιήσεις σε υπηρεσίες και λειτουργίες του δημοσίου.
Παράλληλα, η "περιστολή των δαπανών του δημόσιου τομέα, αποτελεί σημαντική προτεραιότητα για την κυβέρνησή μας", τονίζει ο Αλ. Παπαδόπουλος. Το σχέδιο είναι έτοιμο. Θα αρχίσουν να... κοστολογούν τις λειτουργίες της δημόσιας διοίκησης και να τις συγκρίνουν με τις αντίστοιχες του ιδιωτικού τομέα - σύγκριση αδύνατη αφού είναι εντελώς ανόμοια τα μεγέθη... - αλλά και θα γίνεται "ανάλυση κόστους - οφέλους" πριν από κάθε απόφαση, απαραίτητη δικαιολογία, για να κατακρεουργούνται οι κοινωνικές δαπάνες.
Σημαντικό ρόλο και αποστολή σε αυτό το νέο μοντέλο κρατικού μηχανισμού έχει ανατεθεί στις 13 περιφέρειες και τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, αλλά και τους νέους δήμους που θα προκύψουν από τον "Καποδίστρια". Θα φροντίσουν να εξασφαλίσουν τις προϋποθέσεις για την "τοπική ανάπτυξη" στα μέτρα των ισχυρών οικονομικών.
Προκειμένου να γίνουν πράξη τα παραπάνω σχέδια πρέπει όχι μόνο να εξουδετερωθούν ενδεχόμενες αντιδράσεις από τους εργαζόμενους στο δημόσιο τομέα, αλλά και να πειθαναγκαστούν να προωθήσουν δραστήρια τις κυβερνητικές επιλογές. Αυτή τη δουλιά θα κάνει ο δημοσιοϋπαλληλικός κώδικας που προωθείται στη Βουλή για ψήφιση, αλλά και τα όργανα που προτείνει η έκθεση Σπράου. Στην ίδια κατεύθυνση "δουλεύει" και η διαρκής επίκληση της απειλής για άρση της μονιμότητας. Είναι περιττό να τονιστεί ότι η κυβέρνηση Σημίτη θα δοκιμάσει μεγάλη έκπληξη αν διαπιστώσει ότι οι εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα όχι μόνο απορρίπτουν το "νέο μοντέλο" του κρατικού μηχανισμού - που δεν είναι τίποτα άλλο παρά το απαραίτητο εργαλείο για την επιβολή των νεοφιλελεύθερων επιλογών - αλλά μπορούν και να αγωνίζονται μαζί με τις άλλες λαϊκές δυνάμεις ενάντια στις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις στο κράτος.
Παναγιώτης ΚΑΚΑΛΗΣ
Στα "στενάχωρα" - μετά τη γιορτινή ανάπαυλα - ξαναμπαίνει η ηγεσία του Συνασπισμού καθώς είναι υποχρεωμένη να ξανανοίξει και συνεχίσει τη συζήτηση σχετικά με τις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές, τις υποψηφιότητες και την τακτική του κόμματος, ιδιαίτερα στα ζητήματα που αφορούν την "Κεντροαριστερή" ΣΥΝεργασία με το ΠΑΣΟΚ που, ήδη, έχει δρομολογηθεί με την κοινή υποψηφιότητα της Μ. Δαμανάκη στο Δήμο της Αθήνας.
Η ΚΠΕ του ΣΥΝ καλείται να επικυρώσει την προαποφασισμένη συνεργασία στην υποψηφιότητα Δαμανάκη και να εξετάσει την παραπέρα προώθηση της συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ στους άλλους δήμους και τις νομαρχιακές εκλογές. Ωστόσο, καθώς εκκρεμεί η επίσημη ανακοίνωση της υποστήριξης της υποψηφιότητας Μ. Δαμανάκη από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, έχει προκληθεί έντονη δυσαρέσκεια και ταραχή στην Κουμουνδούρου. Κι αυτό, γιατί η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, που επικαλείται τις κομματικές διαδικασίες για να δικαιολογήσει τη σχετική καθυστέρηση, φαίνεται πως "χρησιμοποιεί" την υποψηφιότητα Δαμανάκη προκειμένου να πιέσει και να "εκθέσει" το ΣΥΝεταίρο του σαν "στήριγμα" της αντιλαϊκής κυβερνητικής πολιτικής. Ταυτόχρονα, μεθοδεύεται έτσι η ανακοίνωση της υποστήριξης Δαμανάκη στο Δήμο της Αθήνας - για παράδειγμα κοινή ανακοίνωση με τις άλλες υποψηφιότητες ΠΑΣΟΚ σε Πειραιά και Θεσσαλονίκη - ώστε να "σηματοδοτείται", ευρύτερα, η συνεργασία ΠΑΣΟΚ - ΣΥΝ.
Ομως, η ηγεσία του Συνασπισμού η οποία αντιμετωπίζει έντονες αντιδράσεις για την "κεντροαριστερή" συνεργασία - εκφράζονται τόσο σε επίπεδο ηγεσίας όσο και, πολύ περισσότερο, στους οπαδούς του κόμματος - επιδιώκει, αντίθετα, να κλείσει το κεφάλαιο της υποψηφιότητας Δαμανάκη και από το ΠΑΣΟΚ στο συντομότερο δυνατό χρόνο. Κι αυτό, προκειμένου να σταματήσουν και οι αντιδράσεις - και πολύ περισσότερο να μην ξαναφουντώσουν - στο εσωκομματικό επίπεδο (του ΣΥΝ). Ακόμα, η ηγεσία του ΣΥΝ, με το κλείσιμο του θέματος Δαμανάκη, θεωρεί ότι κερδίζει κάποιους "πόντους" ώστε να διεκδικήσει "κάτι παραπάνω" στα πλαίσια της "κεντροαριστερής" συνεργασίας και σαν αντάλλαγμα για το κόστος που χρεώνεται καθώς ο ΣΥΝ κινδυνεύει να καταγραφεί επίσημα, σαν συμπληρωματική δύναμη του ΠΑΣΟΚ.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο Κ. Σημίτης δεν πρόκειται να σταματήσει να δημιουργεί προβλήματα στον ΣΥΝ, όπως με την επιλογή της κοινής υποστήριξης της υποψηφιότητας Δαμανάκη, ιδιαίτερα με τον τρόπο που την επέλεξε και την προώθησε. Ενόψει, μάλιστα, της επικύρωσής της ήδη "πιέζει" την ηγεσία του ΣΥΝ να αποδεχθεί και άλλες επιλογές του ΠΑΣΟΚ (π.χ. κι άλλες πράσινες υποψηφιότητες). Οπως δε προκύπτει από στοιχεία που δημοσιεύθηκαν τις τελευταίες μέρες, καλλιεργείται το έδαφος ώστε το ΠΑΣΟΚ να στηρίξει υποψηφίους του ΣΥΝ αλλά σε... δήμους όπου είναι εκλεγμένοι δήμαρχοι και υποψήφιοι αγωνιστές που υποστηρίζονται από το ΚΚΕ. Μ' αυτόν τον τρόπο, το ΠΑΣΟΚ επιδιώκει όχι μόνον να εκθέσει το ΣΥΝ σαν δεκανίκι της κυβέρνησης προκαλώντας τον προοδευτικό κόσμο της Αριστεράς αλλά και να προετοιμάσει "άλλοθι" για τη δικαιολόγηση της αναμενόμενης συρρίκνωσης της δύναμης του ΠΑΣΟΚ.
Κατά πληροφορίες - και προφανώς, λόγω, της καθυστέρησης του ΠΑΣΟΚ να ανακοινώσει επίσημα την υποστήριξη της υποψηφιότητας Δαμανάκη - η ηγεσία του ΣΥΝ προσανατολίζεται να αναβάλει τη συνεδρίαση της προγραμματισμένης για το ερχόμενο Σαββατοκύριακο ΚΠΕ στην οποία, όπως έχει προαναγγείλει ο Ν. Κωνσταντόπουλος, ο ΣΥΝ θα επικυρώσει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για την "κεντροαριστερή συνεργασία" στην υποψηφιότητα Δαμανάκη. Σχετική απόφαση για μετάθεση της συνεδρίασης της ΚΠΕ, αναμένεται να πάρει την Τρίτη στη συνεδρίασή της η Πολιτική Γραμματεία του κόμματος. Ωστόσο, από το Γραφείο Τύπου του κόμματος σαν λόγο της μετάθεσης προς τα πίσω της συνεδρίασης της ΚΠΕ πρόβαλαν την ανάγκη καλύτερης προετοιμασίας της συνεδρίασης αφού σ' αυτήν χρειάζεται να γίνει: "Επισκόπηση των εξελίξεων ενόψει των δημοτικών εκλογών, συζήτηση για τις πολιτικές εξελίξεις και οι πρωτοβουλίες του ΣΥΝ".Γ. Ζ.