Θέατρα του παλιού καιρού

Ο Σύλλογος Αθηναίων,στα πλαίσια των στόχων του για τη διάσωση μαρτυριών του ιστορικού και πολιτιστικού παρελθόντος της Αθήνας, παρουσίασε πρόσφατα δύο βιβλία του Χαρίλαου Πατέρα,σε έκδοση του περιοδικού "Συλλογές",(διευθυντής του ο συγγραφέας Αργύρης Βουρνάς, Σολωμού 29). Το βιβλίο "ΕΛΛΑΣ 1900 Επιστολικά Δελτάρια Κ. Ελευθερουδάκη",περιλαμβάνει καρτ - ποστάλ που εξέδιδε το βιβλιοπωλείο του Ελευθερουδάκη και τα οποία "ιστορούν" γεγονότα, τόπους, μνημεία, κτίρια, μορφές, όλες τις πτυχές της καθημερινότητας στην Αθήνα και την Ελλάδα των αρχών του 20ού αιώνα. Το δεύτερο βιβλίο, άξιο ιδιαίτερης αναφοράς, με τίτλο "Τα Θέατρα των Αθηνών και η ιστορία τους (1835 - 1920) " αποτελεί σημαντικότατη ερευνητική κατάθεση του Χ. Πατέρα. Πολύτιμη για την ανάπτυξη μιας τεκμηριωμένης ιστοριογραφίας του νεοελληνικού θεάτρου, αλλά και γενικότερα των διαφόρων παραμέτρων διαμόρφωσης του νεοελληνικού πολιτιστικού μας "προσώπου". Το βιβλίο του Χ. Πατέρα, "καρπός" της αγάπης του για το θέατρο και της σχετικής συλλεκτικής του προσπάθειας, δεν περιορίστηκε μόνο στην παράθεση άγνωστων φωτογραφικών και άλλων σπουδαίων ντοκουμέντων - λ. χ. πλήθος προγραμμάτων από παραστάσεις της περιόδου 1900 - 1920 - (και μόνο τα φωτογραφικά ντοκουμέντα να περιείχε το βιβλίο θα ήταν προσφορά στη θεατρική ιστοριογραφία). Προσφέρει και καλογραμμένη, με την ακριβή χρονολογική αλληλουχία των θεάτρων, θιάσων και παραστάσεων από το 1835 - 1920, τεκμηρίωση του ερευνητικού του μόχθου. Μόχθος που φωτίζει το ξεχασμένο, θολό, περιφρονημένο, εφήμερο "τοπίο" της θεατρικής τέχνης, αν και με αυτή "καταγραφόταν η πολιτική, στρατιωτική, πολεμική και γενικά κοινωνική ζωή", όπως σωστά επισημαίνει ο συγγραφέας του βιβλίου.

Η "περιήγηση" του αναγνώστη του βιβλίου στη γέννηση της θεατρικής τέχνης στη μετεπαναστατική Αθήνα και στα θέατρά της ξεκινά από το πρώτο, το σανιδένιο παράπηγμα - "θέατρο" κάποιων σαλτιμπάγκων το 1835 στην οδό Αιόλου. Ακολουθεί, το 1836, το θέατρο "Σκοντζόπουλου" (το πρώτο επώνυμο) και έπεται μια γοητευτική γνωριμία με πλήθος θεάτρων, με πρωτεργάτες του νεοελληνικού θεάτρου (συγγραφείς, ηθοποιούς, θεατρώνες κ. ά.), με το "Ρήγα Φερραίο" (το πρώτο λογοκριμένο έργο), με την πείνα, τις στερήσεις, τις άθλιες συνθήκες δουλιάς και τις οικογένειες των θεατρίνων, με το κοινό που αν δεν ενθουσιαζόταν μαξιλάρωνε τους θεατρίνους, με απολαυστικές περιγραφές των θεατρικών δρώμενων από επωνύμους της πένας (λ. χ. τον Σουρή).

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Λίγοι μήνες πέρασαν από τη συμφωνία της ινδονησιακής κυβέρνησης με τα στελέχη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την παροχή δανείου ύψους 40 δισ. δολαρίων στο καθεστώς Σουχάρτο. Αφορμή; Η ταχεία επιδείνωση της οικονομίας και η καθοδική πορεία του εθνικού νομίσματος (ρουπία)... Επρεπε, έλεγαν τότε τα στελέχη του ΔΝΤ, να δοθεί το δάνειο για να στηριχτεί η οικονομία μιας χώρας που πρόσφατα είχε καταταγεί στη δυναμική ομάδα των "τίγρεων" της Νοτιοανατολικής Ασίας.

Οι μήνες πέρασαν, αλλά τίποτε δε φάνηκε να αναχαιτίζει τις πανταχόθεν πιέσεις που ασκήθηκαν έναντι της ρουπίας. Οσο για τα 200.000.000 Ινδονήσιων... η ζωή τους δοκιμάστηκε και δοκιμάζεται καθώς η άγρια λεπίδα της οικονομικής κρίσης θερίζει θέσεις εργασίας και ανεβάζει στα ύψη τις τιμές βασικών - για την επιβίωση - προϊόντων!

Ηταν, έτσι, τουλάχιστον αναμενόμενες οι άγριες σκηνές πανικού που εκτυλίχτηκαν στα τέλη της βδομάδας, όταν χιλιάδες Ινδονήσιοι "εισέβαλαν" σε καταστήματα τροφίμων για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην, μετά τις έντονες φημολογίες για άμεσο διπλασιασμό στις τιμές των προϊόντων. Οσο, για τον πολυχρονεμένο μονάρχη, τον επί 32 χρόνια "Πρόεδρο" Σουχάρτο και εκεί οι φήμες οργίαζαν, καθώς άλλοι τον ήθελαν βαριά άρρωστο ή πεθαμένο... Δεν έλειψαν και οι πληροφορίες για την επιβολή (νέου... ) στρατιωτικού νόμου.

Μέσα σ' αυτόν τον πανικό και ενώ το οικονομικο-κοινωνικό ηφαίστειο της Ινδονησίας άρχισε να κοχλάζει, εμφανίστηκαν και πάλι τα στελέχη του ΔΝΤ, συνοδευόμενα από τους απεσταλμένους του Προέδρου Κλίντον. Η αρχική τους δυσαρέσκεια για τον προϋπολογισμό της κυβέρνησης Σουχάρτο ξεπεράστηκε, όταν ο κουρασμένος "Πρόεδρος" προέβη σε δήλωση τυφλής υπακοής για την πλήρη και αυστηρή εφαρμογή των όρων και των προγραμμάτων του ΔΝΤ.

Οι κινητοποιήσεις των ανέργων στη Γαλλία που διαρκούν πάνω από τρεις βδομάδες, σε συνδυασμό με τα νέα στοιχεία για την ανεργία στη Γερμανία, που δόθηκαν χτες στη δημοσιότητα, φέρνουν με δραματικό τρόπο στην επιφάνεια τη βραδυφλεγή βόμβα που έχει τοποθετηθεί στα θεμέλια του "σκληρού πυρήνα" της ΕΕ.

Πάνω από 3,1 εκατομμύρια άνεργοι στη Γαλλία οργανώνονται και αγωνίζονται για το δικαίωμα στη ζωή, βάζοντας τον πρωθυπουργό Λ. Ζοσπέν μπροστά στις ευθύνες του και ξεσκεπάζοντας την "αδυναμία" της πολιτικής που είναι υποταγμένη στην ΟΝΕ να δώσει λύση στο καυτό αυτό πρόβλημα.

Από την άλλη οι άνεργοι στη Γερμανία το Δεκέμβρη του 1997 αυξήθηκαν κατά 199.900, φτάνοντας στο μεταπολεμικό ύψος - ρεκόρ των 4,522 εκατομμυρίων ανέργων - 373.400 περισσότερους από το Δεκέμβρη του 1996. Το ποσοστό της ανεργίας, σε σύγκριση με το Νοέμβρη του 1997, ανέβηκε από 11,3% σε 11,8%, με ιδιαίτερα δραματική την εξέλιξη στα πέντε ομόσπονδα "νέα" κρατίδια, δηλαδή στην πρώην Ανατολική Γερμανία, όπου το ποσοστό έφτασε στο 19,4% (από 18,3 %) και "αιχμή" την ανεργία των γυναικών που ανέρχεται στο 23,9%.

Τον απρόσβλητο από το ρουσφέτι παριστάνει ο Ευάγ. Γιαννόπουλος. Με αφορμή την προκήρυξη για προσλήψεις 250 δικαστικών επιμελητών, ο υπουργός Δικαιοσύνης θεώρησε σκόπιμο να βγάλει δελτίο Τύπου, για να υποστηρίξει ότι δεν είναι δυνατή ή επιτρεπτή "ουδεμία εξωλειτουργική παρέμβαση" στις προσλήψεις και ότι αυτές οι πρακτικές ανήκουν πλέον στο παρελθόν.

Αστεία πράγματα. Κατ' αρχήν οι ίδιοι οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, που γνωρίζουν τα πράγματα "από τα μέσα", έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι γίνονται ρουσφετολογικές προσλήψεις παρά την εφαρμογή του νόμου Πεπονή. Κι ακόμα, ειδικά οι προσλήψεις με το σύστημα των μορίων, δεν μπορούν να θεωρηθούν αδιάβλητες και αξιοκρατικές απλά και μόνο επειδή τις "εποπτεύει" το διορισμένο ΑΣΕΠ. Οπότε ας αφήσει τις μεγαλοστομίες ο Ευάγ. Γιαννόπουλος. Δεν πείθει κανέναν. Ούτε φυσικά τους δικούς του, που τον πολιορκούν με ανάλογα "αιτήματα".

Είναι ολοφάνερο ότι ο δρόμος του Μάαστριχτ και της ΟΝΕ στέλνει στο περιθώριο και την εξαθλίωση εκατομμύρια εργαζόμενους στις χώρες της ΕΕ. Μια πολιτική πραγματικής και απάνθρωπης καταστροφής ανθρώπινου δυναμικού, που δεν περιορίζεται, βέβαια, μόνο στους ανέργους.

Κι όμως, την ίδια στιγμή, οι ηγέτες της ΕΕ, επικαλούμενοι τους "δείκτες", καυχώνται για τις επιδόσεις των οικονομιών των χωρών - μελών. Δεν μπορεί να συνεχιστεί όμως για πολύ αυτή η κατάσταση και ευτυχώς οι εργαζόμενοι και οι άνεργοι παίρνουν το μέλλον στα χέρια τους.

Για να έχετε, όμως, μια περισσότερο ολοκληρωμένη ενημέρωση και να αναζητήσετε με μεγαλύτερη επιτυχία τις πραγματικές και βαθύτερες αιτίες της δυσφορίας της Αθήνας, πρέπει να σας πούμε και τα παρακάτω:

Η Ελλάδα ανταγωνίζεται την Τουρκία καιρό τώρα και στον τομέα της στρατιωτικής συνεργασίας με το Ισραήλ. Μάλιστα, τον περασμένο Οκτώβρη είχε προγραμματιστεί η διεξαγωγή κοινής ναυτικής άσκησης των δύο χωρών στο Αιγαίο. Τελικά, η άσκηση δεν πραγματοποιήθηκε, επειδή η Αθήνα ήθελε να περιλάβει σ' αυτή και τη Ρόδο, ενώ η ισραηλινή πλευρά αντιδρούσε, λογαριάζοντας... και τις αντίστοιχες σχέσεις της με την Τουρκία. Κι ενώ, η ελληνική κυβέρνηση περιμένει τον ισραηλινό υπουργό Αμυνας στην Αθήνα, στις αρχές της άνοιξης, ελπίζοντας σε παραπέρα διεύρυνση των σχέσεων και οριστικοποίηση της νέας ημερομηνίας διεξαγωγής της κοινής άσκησης, έγινε η κοινή τουρκο-ισραηλινο-αμερικανική άσκηση...

Βέβαια, όπως καταλαβαίνετε, όλ' αυτά δεν είναι τίποτε άλλο παρά η υλοποίηση των σχεδίων της νέας δομής και επέκτασης του ΝΑΤΟ στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Ελα, όμως, που οι κυβερνώντες μας πιστεύουν ότι προωθούν τα συμφέροντα της χώρας...

"Εμπιστη γοργόνα" ήταν η... αθώα, κωδική ονομασία της. Ακόμη περισσότερο... αθώο ήταν το αντικείμενό της: έρευνα και διάσωση ναυαγών στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Οπως θα καταλάβατε, μιλάμε για την πρώτη, κοινή αεροναυτική άσκηση ΗΠΑ, Ισραήλ και Τουρκίας, που πραγματοποιήθηκε προχθές, στο χώρο των διεθνών υδάτων, δυτικά της Χάιφας και νοτίως της Κύπρου.

Ελα, όμως, που μόνο αθώες δεν είναι όλες αυτές οι ενέργειες. Εκτίμηση, στην οποία δεν οδηγεί μόνο η κοινή λογική και γνώση, αλλά και σχετικές δηλώσεις αρμοδίων παραγόντων των χωρών που συμμετείχαν. "Η άσκηση είναι δυνατό να εξυπηρετήσει την ικανότητα του Ισραήλ να αμυνθεί ενάντια σε απειλές που μπορεί να ανακύψουν στην περιοχή" δήλωσε ο υπουργός Αμυνας του Ισραήλ. Ενώ Τούρκος αξιωματούχος δήλωσε σε τουρκική εφημερίδα, συμπληρώνοντας: "Οι πρόσφατες εξελίξεις μπορεί να οδηγήσουν στη μονιμοποίηση της στρατιωτικής παρουσίας της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο".

Κι από κοντά, η ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί με δυσφορία τις εξελίξεις, αναφέρουν οι σχετικές πληροφορίες. Δηλαδή, στενοχωριέται επειδή δεν κάλεσαν και τη χώρα μας, να πάρει μέρος σ' αυτή..;

Το γεγονός αφορά τη Γερμανία, αλλά μην έχουμε την παραμικρή αμφιβολία ότι γρήγορα θα δούμε και στις άλλες χώρες της ΕΕ, όπως και στη δική μας, τέτοια ή ανάλογα μέτρα. Βλέπετε, η εφαρμογή της Συμφωνίας Σένγκεν, και των όσων αυτή προβλέπει, θέλει συνεχή τροφοδότηση με στοιχεία...

Οπως μεταδίδουν, λοιπόν, τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, δεδομένη θεωρείται η έγκριση του νομοσχεδίου, για την επέκταση των παρακολουθήσεων της ιδιωτικής ζωής, από το γερμανικό Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο, μετά την ανάλογη δέσμευση της σοσιαλδημοκρατικής αντιπολίτευσης.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο αυτό και στο όνομα της καταπολέμησης της εγκληματικότητας, η γερμανική αστυνομία θα έχει πλέον τη δυνατότητα να παγιδεύει όποια νοικοκυριά θεωρεί ύποπτα, με μοναδική προϋπόθεση μια τυπική δικαστική έγκριση. Κι όταν λέμε να παγιδεύει, δεν εννοούμε μόνο να υποκλέπτει τις τηλεφωνικές συνομιλίες, αλλά να παραβιάζει και αυτό το οικιακό άσυλο και να τοποθετεί "κοριούς" στο σπίτι του "υπόπτου", έτσι ώστε να μην της ξεφεύγει το παραμικρό. Από τον κανόνα αυτό θα εξαιρούνται μόνο τρεις επαγγελματικές ομάδες: Οι ιερείς, οι δικηγόροι και οι βουλευτές.

Η σοβαρή αυτή αντιδημοκρατική εξέλιξη αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία, εάν παρθεί υπόψη το γεγονός πως το μεταπολεμικό Σύνταγμα της χώρας απαγόρευε στην αστυνομία να παρακολουθεί ηλεκτρονικά, να παγιδεύει τηλέφωνα και να παραβιάζει την αλληλογραφία ή το οικιακό άσυλο ιδιωτών, αλλά μια αντιδραστική διολίσθηση, που ξεκίνησε τη δεκαετία του '70, αφαίρεσε τις κατακτήσεις αυτές και τώρα φαίνεται πως έρχεται το τελικό τους χτύπημα.

"Το ατύχημα"

Νέοι φόροι,

νέα "μέτρα",

μπαμ, με χτύπησαν

σαν πέτρα

και ευρέθηκα

με ...γάζες

για να κάνουν

κάποιοι μπάζες!

Νταν, μου ήρθαν

σαν λιθάρι

ένα τρισ.

καινούρια βάρη

και στον πόνο μου

επάνω

..."άι σιχτίρ, φώναξα,

Γιάννο"!

"Δεκαπέντε άστρα",

γύρω,

είδα, λίγο

πριν να γείρω

κι όπως έλεγα

"αχ, σβήνω"

στην ΕΟΚ

μια ...μούντζα δίνω!

Ο οίστρος